সমাৰ্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ



 ক 


১) কপৌফুল ঃ আমোল-কচু

২)কোৰ্হাল ঃ হাই-উৰুমি, কোলাহল, হুলি,হুলস্থূল, হাই, হৈ-চৈ, কোঢ়াল, হাই-উৰমি

৩) কুলি ঃ মধুঘোষ,পৰভৃৎ, কলঘোষ, বসন্তসখ,পৰপুষ্ট, ইত্যাদি

৪) কৃষ্ণ ঃ কানু, কানাই, দ্বাৰকেশ,যাদৱৰায়, যদুমনি, গোপাল, শ্যাম , ইথ্যাদি

৫) কামুক ঃ কামীন , কাঙৰা, কামান্ধ, কামী, কামাতুৰ, কামৰসিক, বিৰংসু, কামাৰ্ত, ইত্যাদি

৬) কাৰ্তিক ঃ স্কন্দ, অগ্নিজ, বিশাখ, তাৰহা, অগ্নিকুমাৰ , অগ্নিজন্ম, ইত্যাদি

৭) কৱচ ঃ সন্নাহ, কাচনি, তনুত্ৰ,  খোলক, অংগক, কাচনি, বৰ্ম, ইতাযাদি

৯) কুবেৰ ঃ যক্ষেশ, ত্ৰিশিৰা, ধনদেৱতা, ধনাধিপতি, ধনেশ ,অলকাধিপ, যক্ষৰাজ, ইত্যাদি

১০)কামদেৱ ঃ ৰতিপতি, মনোজ, অংগজ, ৰতীশ, মদন, মকৰকেতু , ইত্যাদি

১১) কোঠা ঃ কোঠালি, প্ৰকোষ্ঠ, খোটালি, কক্ষ, পোলি, কুঠৰী

১২) ক্লান্তি ঃ অৱসাদ,শ্ৰান্তি, পৰিশ্ৰান্তি , ভাগৰ

১৩) ক'বলগীয়া ঃ বাচ্য, কথনীয়, বচনীয়, কথ্য

১৪) কুঁহিপাত্ৰ ঃ পল্লৱ, কিশলয়, পত্ৰমঞ্জৰি, পত্ৰোল্লাস,তৰুৰাগ, পত্ৰাংকুৰ

১৫) কন্যা ঃ পুত্ৰী , আপী , ছোৱালী , জী, জীয়াৰি,জীয়েক , কন্যকা,দাৰিকা, নন্দিনী, পুত্ৰিকা, ইত্যাদি

১৬) কথাছবিঃ চিনেমা, বোলছবি, ফিল্ম, চলচ্চিত্ৰ,ইত্যাদি

১৭) কালীঃ শ্যাম, কপালিনী, দিগম্বৰী,কালিকা, কংকালমালিনী, ইত্যাদি

১৮) কৃপণ ঃকৰাইচ, কিৰ্পিণ, কটকিনা,টটাৰি, চিকটা, ইত্যাদি

১৯) কৰ্ণভূষণঃ কৰ্ণবালা, কৰ্ণফুলা, কৰ্ণালংকাৰ, কাণফুলি

২০) কৃষিকৰ্ম ঃ খেতি-খোলা, খেতি-বাতি, কৃষিকাৰ্য

২১) কেলিঃ ধেমালি, ক্ৰীড়া, খেল

২২) কূটনীতিবিদ ঃ কূটনীতিজ্ঞ, কূটনীতিক 

২৩)কৰ্মদক্ষ ঃ কামিল , কৰ্মকপটু, কৰ্মকুশল, কৰ্মনিপুণ, কৰ্মী, কাৰ্যদক্ষ

২৪) কয়েদীঃ বন্দীয়াৰ, ফাটকিয়াল, বন্দী, ফাটেকিয়াল

২৫) কলিজা ঃদিল, হাইজা, ৰক্তাশয়, আমুঠ

২৬) ককাই ঃ দাদা, ককাইটি, কাকা, ককাইদেউ

২৭) কাঁড় ঃশায়ক, অধিজ্য, বাণ, তীৰ,পিৰালি, শৰধি,পৃষৎক, শায়ক,ইত্যাদি

২৮) কটকীঃ দূত,ৰাজদূত, টেকেলা, বাৰ্তাবাহক

২৯) কৰযোৰ ঃ কৰপুট, হাতযোৰ

৩০)ক্ৰমশ ঃ অনুক্ৰমে,পৰ্যাক্ৰমে, ক্ৰমান্বয়ে, ক্ৰমাগতে,ক্ৰমে ক্ৰমে

৩১) কুকুৰ ঃ শুন,গৃহমৃগ,বক্ৰপুচ্ছ, শ্বান, সাৰমেয়, ইত্যাদি

৩২) কুৰূপ ঃ শ্ৰীহীন, অশুৱনি, কুন্ধচ, কশ্ৰী, কদাকাৰ, আপুচ, ইত্যাদি

৩৩) কঁঠাল ঃ পূতফল, কন্টফল, ফলকন্টক

৩৪) কইনা ঃ কনিয়া, ন-ছোৱালি, নৱ-বধু

৩৫) কঁপনি ঃ স্পন্দন, জোকাৰণি, কম্প, লটঘটনি, কম্পন

৩৬) কন্যাকাল ঃ আদ্যঋতু, পুষ্পিতা, ৰজোদৰ্শন, তোলনি

৩৭) কৰ ঃ শুল্ক,উদগ্ৰহণ, ৰাজহ, ৰাজ কৰ, খাজনা, ৰজস্ব, টে

৩৮) কন্ঠস্বৰ ঃ কন্ঠ, মাত, কন্ঠধ্বনি, গলা, টেঁটু

৩৯) কদাচাৰ ঃ ভ্ৰষ্টাচাৰ, অসদাচাৰ, গৰ্হিতাচাৰ, কুব্যবহাৰ

৪০) কঠীয়া ঃ সচঁ, গুটি, বীজ, বিধান

৪১) কল্যাণ ঃ শুভ, উপকাৰ, ভবিক, ক্ষেম, ভাল, হিত,কুশল, ভবিক, মংগল 

৪২)কিশোৰ ঃ বালিকা, বালক

৪৩ ) কেঁচুমটা ঃ কেঁচেলেপা

৪৪)ক্ৰম ঃ ধাৰা, ধাৰাবাহিতা, পৰ্যায়,ধাৰাবাহিকা

৪৫)কোমল ঃ ফেপা, অকঠিন, ঢিলা

৪৬) কাৰাগাৰ ঃ ফাটেক,জে'লখানা, পোতাশাল, ফাটক, ৰঙাঘৰ, বন্দশাল, গাৰদ

৪৭) কাজিয়া ঃ বিবাদ, কন্দল, দন, খৰিয়াল,দ্বন্দ্ব, কলহ

৪৮)কিনোতা ঃ উপভোক্ত, ক্ৰেতা,গ্ৰাহক,খৰিদ্দাৰ

৪৯) কাঁইট ঃ হুল, কন্টক, মঘা ,তৰুনখ 

৫০) কতবাৰ ঃ বহুবাৰ , অলেখবাৰ

৫১) কৰ্ণপট ঃ কাণটাহা,কৰ্ণপটহ,কৰ্ণমাদল,কৰ্ণবালা

৫২)কু-অভ্যাস ঃ বদভ্যাস , কদভ্যাস

৫৩) কান্দোন ঃ ক্ৰন্দন, কান্দন, কান্দনি, ৰোদন

৫৪) কৌতূহল ঃ কুতূহল, অনুসন্ধিৎসা, কুতূহল,ঔৎসুক্য

৫৫) কোঁটকৰা ঃ মইন, কোঁটকোৰা

৫৬) কেটেপা ঃ গুলটি

৫৭)ক্ৰমিক ঃধাৰাবাহিক,ক্ৰমানুগ

৫৮) কোমল চাউল ঃ বোকা চাউল

৫৯)কল্যাণকৰ ঃ হিতকৰ,মংগলজন,কল্যাণকৰ,শ্ৰেয়স

৬০) কাঠখোলা ঃ বাঢ়ৈটোকা, কাঠৰোকা

৬১)কমলা ঃ সন্তৰা, সোণতৰা, সুমথিৰা

৬২) ক'লা ঃ অসিত, কৃষ্ণ

৬৩)কৰ্কশঃ ৰুক্ষ, কঠুৱা, টান, খহটা, অমসৃণ,টান, হুঁটা

৬৩)কুঁৱলীঃ নভোৰজ, কুহেলিকা, কুজ্বাটিকা, কুহোড়িকা

৬৪) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন , কঁহুৱাবন

৬৫)কল ঃ ৰম্ভা, কদলী

৬৬) কংকাল ঃ জঁকা, অস্থিপঞ্জৰ

৬৭)ককাঃ বুঢ়াপিতা, আতা, পুথাও, ককাদেউতা

৬৮)কাঁথি ঃপিৰালি, অলিন্দ,বাৰান্দা

৬৯)কইনা ঃকনিয়া, ন-ছোৱালি,নৱ-বধু

৭০) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন, কঁহুৱাৱন

৭২)কুঁহিয়াৰ ঃ ঈক্ষু, ইক্ষু

৭৩) কঁপা ঃ লৰা , জোকাৰ

৭৪)কঁকাল ঃ কমৰ

৭৫)কুঁৱা ঃপাটনাদ, কূপ

৭৬) কচকা ঃমোচোকা

৭৭)কটাক্ষ ঃঅপাংগ, বক্ৰদূষ্টি

৭৮)কৰ্ণপথ ঃ কৰ্ণৰন্ধ্ৰ,কৰ্ণকূপ,কৰ্ণকুহৰ, শ্ৰৱণকুহৰ 

৭৯)কপটাচাৰী ঃ পেটকুলি,কপটী, পেটকপটীয়া 

৮০)কপাল ঃ নচিব, দৈৱ,দশা, ভাগ্য, অদৃষ্ট

৮১) কদাচিত ঃ দৈৱাৎ, কশ্চিত, কেতিয়াবা, কাচি

৮২) কৰুণ ঃসকৰুণ,দুখজনক,মৰ্মান্তিক,বেদনাদায়ক, শোকজনক

৮৩) কপটতা ঃ ব্যাজ, কপটালি, কাপট্য, কুষাৰি

৮৪)কমাৰ ঃ লোহাৰ , কৰ্মকাৰ

৮৫)কথিত ঃ ব্যক্ত,কোৱা, উক্ত, নিগদিত

৮৬)কতজন ঃ বহুজন,অলেখজন

৮৭) কট্কটীয়া ঃ দৃঢ় , টান, মজপুত,মজবুত

৮৮)কণী ঃডিমা, ডিম, অণ্ড,ডিম্ব

৮৯)কৰ্চন চৰাই ঃ ক্ৰৌঞ্চ

৯০)কবিৰাজ ঃ বৈদ্য

৯১)কথা ঃবাত, উক্তি, বাক,বাণী, বচন

৯২)কথক ঃ ভাষক, কওঁতা, বক্তা

৯৩)কৰ ঃ হাত, হস্ত,পাণি, হস্তক

৯৪)কৰ্তন ঃ ছেদন , কাটন

৯৫) কানমাৰিঃ কান্ধমাৰি, বাওঁতা

৯৬)কলহঃ কুম্ভ, কলস

৯৭) কষ্ট ঃ যাতনা,নিকাৰ , যন্ত্ৰনা, ক্লেশ, পীড়া

৯৮) কৰ্তৃত্ব ঃ প্ৰভুত্ব,অধিকাৰ, আধিপত্য

৯৯) কাণ ঃ শ্ৰৱণেন্দ্ৰিয়, কৰ্ণ

১০০)কাউৰী ঃ বায়স,কাক, বলিপুষ্ট,বৃক, বলিভুক,কাণুক

১০১) কাচ ঃ বেলোল

১০২) কাজল ঃ অজ্ঞন

১০৩)কলাঃশ্ৰৱণশক্তিহীণ, কাণ-গধুৰ, বধিৰ

১০৪)কাঁহী ঃ থালি, ডিছ, থালি

১০৫) কাণখৰিকা ঃ কাণঘোঁকটা

১০৬)কল্পতৰুঃদিব্যতৰু, কল্পবৃক্ষ, দিব্যবৃক্ষ

১০৭) কলেৰা ঃ হাইজা, জহনী, মান্না, বিসূচিকা

১০৮) কাঠফুলা ঃ বেংছতা,অহিছত্ৰ

১০৯)  কাণচেপা ঃ কাণমলা, কৰ্ণনৰ্দন

১১০) কাছ ঃ কচ্ছপ , কূৰ্ম

১১১)কাঠ ঃ কাষ্ঠ

১১২) কানি ঃ অহিফেন, আফিং

১১৩) কলাফুলঃ ইন্দবস্তি, জংঘা

১১৪) কলম ঃ লেখনী, পে'ন

১১৫) কাগজঃকাকত

১১৬)কুন্ঠাঃসংকোচ, দ্বিধা

১১৭)কালসন্ধ্যা ঃ কালসন্ধিয়া, কালগধূলি

১১৮) কুকুৰাঃৰামপাৰ, কুক্কট,মুৰ্গী

১১৯)কু-কৰ্মঃদুষ্কাৰ্য, অপকৰ্ম,দুষ্কৰ্ম

১২০)কুটুমঃ অত্মীয়-কুটুম, জ্ঞাতি, স্বজন, আত্মীয়-স্বজন

১২১)কীৰ্তিঃ যশস্যা, খ্যাতি, যশ

১২৩)কিৰণঃ ৰশ্মি, অংশু, মৰীচি

১২৪) কাপুৰুষঃ ভীৰু, ভয়াতুৰ, ভয়াৰ্ত, ভীতু

১২৫)কাৰণঃলক্ষ্য,উদ্দেশ্য, হেতু, অভিপ্ৰায়, নিমিত্ত,মদলব

১২৭)কামঃ বন, কৰ্ম, কাজ, কাৰ্য, বিৰংসা

১২৮)কিশোৰ ঃ বালিকা,পাটগাভৰু

১২৯)কান্ধ ঃ স্কন্ধ, অংস, কান

১৩০) কামভাব ঃ কাঙৰ,কাঙৰা

১৩১) কুকুৰনেচীয়া বাঘ ঃ লকয়া

১৩২) কাপোৰ ঃ বস্ত্ৰ, অম্বৰ, বাস, বসন

১৩৩) কিতাপ ঃ পুস্তক, গ্ৰন্থ, পুথি

১৩৪) কুগহ ঃ পাপগ্ৰহ, দুষ্টগ্ৰহ

১৩৫) কুঠাৰ ঃ পৰশু

১৩৬) কাষলতি ঃ বগল

১৩৭) কুলগুৰু ঃ কুলাচাৰ্য,কুল-পুৰোহিত

১৩৭) কৃপালু ঃ ৰহমান, দয়ালু, কৰুণাময়

১৩৮)কুক্ষণ ঃ কু-লগ্ন,অশুভ-কাল, আওকাল, কালক্ষণ, কালবেলা, অশুভ-সময়

১৩৯)কৃষক ঃ সৈৰিক, কিৰিষণা, খেতিয়ক,সৈৰন্ধ,কৃষাণ

১৪০)কুলৰ্ধম ঃ কুলৰ্প্ৰথা , কুলৰ্কম, কুলক্ৰিয়া

১৪১)কুদৃষ্টি ঃ কু-নজৰ, অশুভ, বিষদৃষ্টি, অশুভ-দৃষ্টি

১৪২)  কুমাৰ ঃ ঘটকাৰ , কুম্ভকাৰ,ঘটকৃত, কুলাল , চক্ৰজীবক, ঘটকাৰ

১৪৩) কৃপা ঃ দয়া , অনুগ্ৰহ, কৰুণা

১৪৪) কৃটজ্ঞ ঃ ধন্য, কৃতাৰ্থ

১৪৫) কুল ঃ বংশ, গোত্ৰ, জাতি, জাত

১৪৬)কুলাংগাৰ ঃ কুলাধম, কুলকলংক

১৪৭)কৃষিজাত ঃ কৃষিক

১৪৮)কেটেপা ঃগুলটি

১৪৯) কেঁচু ঃ  ভূ-লতা, মহীলতা, কিষ্ণুলক,গণ্ডুপদ,ভূঁইলতা

১৫০)কেৱল ঃ মাথোন , অকল, মাথোঁ, একমাত্ৰ

১৫১) কেঁচা ঃ নপকা, অপক্ক

১৫২)কেঁৰা ঃ টেৰুৱা

১৫৩) কোকলোঙা ঃ চেক্চেকী

১৫৪) কেঁচুমূৰীয়া ঃ অৰ্শ

১৫৫) কেণা ঃ ঘুণ, কেৰোণা

১৫৬)কেলেণ্ডাৰ ঃ বৰ্ষপঞ্জী

১৫৭)কোকলোঙা ঃ তেজপিয়া

১৫৮) কোষ্ঠী ঃ সোঁৱৰণী, জন্মপত্ৰ, জন্মপত্ৰিকা

১৫৯)কেশসজ্জা ঃ কেশৰচনা, কেশবিন্যাস

১৬০) কৌশল ঃ কিটিপ, কায়দা

১৬১)কেমটাই ঃ বজ্ৰকাট, বনৰৌ

১৬২) ক্ৰোধাগ্নি ঃ কোপানল, ক্ৰোধানল, কোপাগ্নি

১৬৩)কেঁথা ঃ নিহালি, কঁথা, দগলা,কন্থা

১৬৪)  কোষ্ঠকাঠিন্য ঃ কোষ্ঠবদ্ধতা

১৬৫)কোমোৰা ঃকুষ্মাণ্ড

১৬৬)  ক্ৰুদ্ধ ঃ কোপিত, ৰোষান্বিত,ৰাগান্বিত,ক্ৰোধান্বিত,কোপান্বিত

 খ  

১৬৭) খোৰাই ঃলেংকুচ লেংকুচকৈ, খোৰাই, টেঙুচকৈ, লেঙেৰিয়াই,টেঙুচ

১৬৮) খাওঁতা ঃ ভোজনকাৰী, খাদক, আহাৰী, ভোক্তা, ভক্ষক ,খাৱৰীয়া, ভোজনকাৰী

১৬৯) খৰ ঃ খৰাং,অনাবৃষ্টি, জলাভাৱ, ধূপল, বৃষ্টিহীনতা, জলকষ্ট, অৱগ্ৰহ, অবৃষ্টি

১৭০) খনিকৰ ঃ শিলা কুটী, কাৰুশিল্পী, ভাস্কৰ,  কাৰিকৰ, মূৰ্তিশিল্পী

১৭১) খুৰা ঃ দাইটি, দাদি, পিতৃব্য, দেদাই, দদাই, ক্ষুল্লাতাত

১৭২) খঙাল ঃ কোপী, ক্ৰোধী, ক্ৰোধপ্ৰৱণ, ৰাগী

১৭৩)খৰখেদা ঃ লৰা-ঢপৰা, খৰধৰ, লৰালৰি, খৰপোচ, ততাতৈয়া

১৭৪)  খোনা ঃ বোকোৰা, থোঁতা, বক্ৰা

১৭৫) খাট ঃ বিছনা, পালংক, তক্তাপোচ, বিছনা, শেতেলি, পালেংগি

১৭৬)খনিজ তেল ঃ সীতা তেল, খাৰুৱা তেল

১৭৭) গজমূৰ্খ ঃ গণ্ডমূৰ্খ, জধামূৰ্খ, অজমূৰ্খ, মহামূৰ্খ

১৭৮) খটখটি ঃ জখলা, ছিৰি, সোপান

১৭৯)খিৰিকী ঃজানলা, বাতায়ন, গধাক্ষ, জানালা, পক্ষক

১৮০)খৰালি ঃ জাৰকালি, খৰকালি

১৮২) খেজুৰ ঃ খাজুৰ, খাজুৰি, খৰ্জুৰ

১৮৩) খত ঃ দস্তাবেজ, তমচুক, দলিল

১৮৪) খেলিমেলি ঃ ছেদেলি-ভেদেলি, অপৰিপাটি, বিশৃংখল

১৮৫) খৱৰ ঃ বাৰ্তা, সম্বাদ, বতৰা, সন্দেশ, সমাচাৰ, বাতৰি, সংবাদ

১৮৬) খনিজ ঃ খনিজাত , অকৰিক আকৰীয়া

১৮৭) খু-দুৱনি ঃ ব্যগ্ৰতা,উৎকণ্ঠা, উগুল-থুগুল

১৮৮) খাদ্য ঃ ইৰা, আহাৰ্য,আহাৰ

১৮৯) খোৰা ঃ লেঙেৰা, খঞ্জ,পেঙুৰা

১৯০) খৰচ ঃ ভগন, ব্যয়

১৯১)খদৰ ঃ খাদী, খদ্দৰ

১৯২)খজুৱতি ঃ কণ্ডু

১৯৩) খড়গ ঃ ৰিষ্টি

১৯৪) খাস্তাং ঃ তহিলং , উচ্ছন্ন, উবাৰ

১৯৫) খটোৱা ঃ খচিত

১৯৬) খঁকুৱা ঃ ৰাইকহ, ঔদৰিক, খাইমল, গৰহ, পেটুক, খাইমল,দাঁহৰা

১৯৭) খং ঃ ৰাগ, ক্ৰোধ,, কোপ, ৰোষ, ফাই


 গ 


১৯৮) গৰুড় ঃ সিতানন, অৰ্ক্ষ্য, গৰুণ্ড, খগপতি,গৰুড়পখী, গৰুণপখী, পক্ষীৰাজ, পক্ষীন্দ্ৰ, খগৰাজ, গৰুণ

১৯৯) গৰমকাল ঃ জহকাল , গ্ৰীষ্ম, ঘামকাল , নিদাঘ, গ্ৰীষ্মকাল , জহকালি, নিদাঘকাল

২০০) গগনান্তৰাল ঃ ক্ষিতিজ , আকাশপ্ৰান্ত, দিগবলয়,দিগন্ত, গগনপ্ৰান্ত,দিঙমণ্ডল

২০১) গছ ঃ পত্ৰী, তৰু, ক্ষিতিৰুহ, বিৰিখ, পাপদ, বৃক্ষ, মহীজাত, পাদক

২০৩) গৰাকী ঃ মালিক, অধিকাৰী, পতি,প্ৰভু, ভৰ্তা, অধিপতি

২০৪) গৰখীয়া ঃ বৎসপাল, আভীৰ, বল্লৱ, গোপাল, গোপালক, ৰাখোৱাল, গোৰক্ষক

২০৫) গছ-গছনি ঃ গছ-লতিকা,তৰু-তৃণ, গছ-বন, গছ-লতা, গছ-বিৰিখ

২০৬)গধূলি ঃ দিনান্ত, গধুলা, গো-ধূলি

২০৭)গংগা ঃ ভাগীৰতী, গংগকা, ত্ৰিধাৰা, দেৱনদী, বিষ্ণুপদী, গংগিকা, ত্ৰিধাৰা , ইত্যাদি 

২০৮) গজালি ঃ বীজাংকুৰ, অংকুৰ, গাজ, পোখা, কোঁহ

২০৯)গঁড ঃ গণ্ডাৰ, একচৰ,খড়্গী, গণ্ডাংগ, একশৃংগ

২১০) গগণা ঃ হিচাপ, গগণ, লেখ , সংখ্যান, গন্তি

২১১) গৰীয়া আলু ঃ ৰঙা আলু , মিঠা আলু , মিৰি আলু 

২১২) গধুৰ ঃ ভাৰ , ওজন, ভাৰী

২১৩) গছা ঃ দীপাধাৰ

২১৪) গভীৰ ঃ দ, অগাধ, গাঢ়, অতল

২১৫)গপচ ঃ ধীৰ , গম্ভীৰ , গহীন

২১৬)গতানুগতিক ঃ নতুনত্বহীন , অব্যতিক্ৰম 

২১৭) গৰু ঃগো 

২১৮) গমন ঃ যাত্ৰা, গতি , চলন 

২১৯) গগনস্পৰ্শীঃ গগনচুম্বী, আকাশচুম্বী, গগনচুম্বী, আকাশলংঘা, সু-উচ্চ, অতুচ্চ্য,সুতুংগ

২২০)গৰম ঃ তপ্ত, উষ্ণ,তপত, উষ্ম

২২১)  গৰল ঃ বিহ, জহৰ

২২২) গেদগেদী ঃ ভেদভেদী, কাষ্ণনমতী, খালৈভাঙী, সথলি, ঘুমে-খাইতী

২২৩) গাৰু ঃ বালিছ, উপাধান

২২৪)  গা ঃ বপু, অজুদ, কায়া, তনু, অপঘন, শৰীৰ, দেহ, ভোগায়তন

২২৫) গাখীৰ ঃ দুধ, গোৰস, দুগ্ধ

২২৬) গলগ্ৰহ ঃ হাৰমাল , কলগ্ৰহ 

২২৮) গুজব ঃ জনৰৱ, উৰাবাতৰি, ৰৌঢ়ি, হুনুবাৰ্তা, হুজগ

২২৯) গুণানুকীৰ্তন ঃ প্ৰশংসা, গুণকীৰ্তন, গুণানুবাদ 

২৩০) গৱেষক ঃ তত্ত্বনুসন্ধানকাৰী , গৱেষণাকাৰী

২৩১) গোচৰ ঃ আপত্তি, মকৰ্দমা, অভিযোগ, অনুযোগ,নালিচ, মোকৰ্দমা , ওজৰ 

২৩২ ) গা-ভাৰী  ঃ গৰ্ভৱতী, উদৰিণী, সগৰ্ভা, সসত্ত্বা, অন্তৰ্ৱতী, গৰ্ভনী, গা-ভাৰী 

২৩৩) গৃহশত্ৰু ঃ ঘৰশত্ৰু, ঘৰবিভীষণ

২৩৪) গিৰিমালা ঃ পৰ্বতশ্ৰেণী, গিৰিশ্ৰেণী , পৰ্বতমালা,পৰ্বতাৱলী       

২৩৫) গাফিলতি ঃ আওহেলা,অৱহেলা,হেলা, আওকাণ,অনাদৰ

২৩৬)গিৰিশৃংগ ঃ পৰ্বতশিখৰ,গিৰিচূড়া, শৈলচূড়া , পৰ্বতশৃংগ, শৈলশিখৰ 

২৩৭) গাহৰি ঃ বৰা, শূকৰ, বৰাহ 

২৩৮) গেৰেকনি ঃ খিচনি , গোকাটনি , আওটনি  

২৩৯) গাঁত ঃ বিবৰ , গৰ্ত 

২৪০) গুৰিয়াল ঃ গুৰি , কৰ্ণধাৰ, ধৰোঁতা


 ঘ 

২৪১) ঘৰ -  বাসভৱন , বাসস্থান , নিকেতন , আলয় , ভৱন , বাহা , শালা , বাসগৃহ , বাস্ত্তু , গৃহ , গেহ , বাসগৃহ , নিলয় , আৱাস  

২৪২) ঘোলা - ঘোদা

২৪৩) ঘাম - স্বেদজল , ঘৰ্ম , শ্ৰমজল , স্বেদ

২৪৪) ঘাই পথ - ৰাজমাৰ্গ , ৰাজপথ , ৰাজআলি , ৰাজবাট

২৪৫) ঘূৰণীয়া - বলয়াকাৰ , গোলাকাৰ , মণ্ডলাকাৰ , চক্ৰাকাৰ , মণ্লাকৃতি , গোল ,  বৰ্তুল ,  বৃত্তাকাৰ , চক্ৰাকৃতি 

২৪৬) ঘিউ - ঘি , হৱি , ঘৃত , আজ্য ।

২৪৭) ঘনফল - আয়তন ।

২৪৮) ঘঁৰিয়াল - শংকমুখ , নক্ৰ , পিংগচক্ষু , নেহাল , গ্ৰাহ ।

২৪৯) ঘিণ - বিতৃষ্ণা , বিক ্ চিনা , ঘৃণা , বিক্ ষ্ণা ।

২৫০) ঘৰচীয়া - পোহনীয়া

২৫১) ঘোষণা - বিজ্ঞপি , ঘোষণাপত্ৰ , জাননী , ইস্তাহাৰ , ইস্তাহাৰনামা । 

২৫২) ঘোঁটনী - মন্থনী , মথনী ।

২৫৩) ঘঁহনি - ঘৰিষণা , ঘৰ্ষণ , ঘৰিষণ ।

২৫৪) ঘনিষ্ঠ - আপোন , প্ৰগাঢ় , আন্তৰিক , নিবিড় , সৌহৃদ্য , আত্মীয় , অন্তৰংগ , হাৰ্দিক , সৌহাৰ্দ ।

২৫৫) ঘাঁহ - বন , তৃণ ।

২৫৬) ঘোঁৰাশাল - অস্তাৱল , অশ্বগোষ্ঠ , অশ্বশালা ।

২৫৭) ঘৰে - ঘৰে - ঘৰেপতি , ঘৰেমূৰি , ঘৰমূলি ।

২৫৮) ঘনচিৰিকা - চকা - চৰাই , ঘৰচিৰিকা , চটক , ঘৰচৰাই ।

২৫৯) ঘাটৈ - পাৰুৱৈ , ঘাটুৱৈ , পাৰোৱাই , ঘাটোৱাল ।

২৬০) ঘোঁৰা - তুৰংগম , ঘোটক , হয় , অশ্ব , তুৰগ , প্ৰকীৰ্ণক , কীকট , ৰেষা , হ্ৰেষী , মৰুদ্ৰথ , বাজী , ৰাজস্কন্ধ , তুৰংগ । 


 চ 


২৬১)  চণ্ডাল - চাণ্ডাল , চঁৰাল ।

২৬২) চহৰীয়া - নগৰস্থ , নগৰীয়া

২৬৩) চিঞৰ - বিৰাৱ , আৰাও , চঁয়ৰ ।

২৬৪) চৰ - চাপৰি ।

২৬৫) চালকুঁমাৰী -ঘৃতকুমাৰী 

২৬৬) চৰাই - পখী , বিহগ 

২৬৭) চন্দ্ৰতাপ - বিতান , চন্দ্ৰাশু 

২৬৮) চাপৰ - বুটা , অনুচ্চ

২৬৯) চৰ্বি - স্নেহ , তেল , মেদ ।

২৭০) চিপাহী - যোদ্ধা , সৈন্য , জোৱান , সৈনিক , ৰণুৱা , সেনা 

২৭১) চিনাকী - পৰিচিত - পৰিচয় ।

২৭২) চক - চমক , উচপ , উচাপ ।

২৭৩) চকুৰ মণি - অক্ষিগোলক , অক্ষিগোল ।

২৭৪) চাৰিআলি - চতুষ্পথ ।

২৭৫) চাতুৰি - চতুৰালি , চতুৰতা , ধূৰ্ততা ।

২৭৬) চিকিতসাকেন্দ্ৰ - স্বাস্থ্যনিৱাস স্বাস্থ্যকেন্দ্ৰ ।

২৭৭) চাকি - দীপ , বন্তি , দীপক , প্ৰদীপ ।

২৭৮) চপনুৱা - ধদুৱা ।

২৭৯) চিঠি - পত্ৰ ।

২৮০) চন্দ্ৰ - চন্দ্ৰমা , জোন ।

২৮১) চছ্মা - বিতচকু , উপনেত্ৰ ।

২৮২) চাউল - তণ্ডুল ।

২৮৩) চমু - সংক্ষেপ , চুটি ।

২৮৪) চুলি - কেশ ।

২৮৫) চোকা - শানিত , তীক্ষ্ণ ।

২৮৬) চেতন - হুঁচ , জ্ঞান , চেতনা ।

২৮৭) চোতাল - প্ৰাংগন , অংগন ।

২৮৮) চিযাঁহী - মহী , কালি ।

২৮৯) চেহা - তজবজীয়া ।

২৯০) চাগৈ - হ'বলা , কিজানি , হয়তো ।

২৯১) চহৰ - নগৰী , টাউন , নগৰ , পুৰ । 

২৯২) চফা - নিৰ্মল , পৰিষ্কাৰ , নিকা , পৰিচ্ছন্ন । 

২৯৩) চিকাৰী - নিষাদ , কৌটিলিক , সাৰংগিক ।

২৯৪) চাদৰ - উত্তৰবস্ত্ৰ , বৰুত্ৰ ।

২৯৫) চেনি - শৰ্কৰা ।

২৯৬) চুৱাপাতনি - চুৱনি ।

২৯৭) চিৰবৈৰী - চিৰশত্ৰু ।

২৯৮) চেলেপু - চেলবেলীয়া , চেলচেলীয়া ।

২৯৯) চেঁচা - ঠাণ্ডা , জুৰ , শীতল ।

৩০০) চৌকা - আখল ।

৩০১) চকমাটি - খড়িমাটি ।

৩০২) চিকিতসালয় - ডাক্তৰখানা , হাস্পতাল , আৰোগ্যশালা ।

৩০৩) চকীদাৰ - চকীয়াল ।

৩০৪) চলন্ত - গমনশীল , গতিশীল । 

৩০৫) চৰণকমল - পাদপদ্ম , পদপংকজ ।

৩০৬) চক্ৰবহু - চক্ৰব্যুহ 

৩০৭)  চকুত লগা - চকুলগা , চকুৰোৱা ।

৩০৮) চিন - প্ৰতীক , চিহ্ন , নিচান ।

৩০৯) চাকৰ - গোলাম , সেৱক , দাস , লিগিৰা , ।

৩১০) চজিনা - শোভাঞ্জন ।

৩১১) চৰাইঘৰ - চৰাইখানা 

৩১২) চক্ৰান্ত - কু - মন্ত্ৰনা , ষড়যন্ত্ৰ , কু - চক্ৰ 

৩১৩) চম্পা - হেমপুষ্প , চম্পাফুল ।

৩১৪) চতুৰ - ফুটিয়াল , ধূৰ্ত ,  টেঙৰ ।

৩১৫) চিন্তন - মনন , ভাৱন ।

৩১৬) চেকা - দাগ , চেক ।

৩১৭) চোৰ - কুম্ভিলক , তস্কৰ । 

৩১৮) চোকা - তীক্ষ্ণ 

৩১৯) চুক - কোণ ।

৩২০) চোকা - প্ৰৱল , তীব্ৰ , তীক্ষ্ণ ।

৩২১) চেলু - অজুহাত , অচিলা ।

৩২২) চুলিকোছা - কেশকলাপ , কেশৰাজি ।

৩২৩) চেঁচাপানী - ঠাণ্ডাপানী ,  শীতলপানী । 

৩২৪) চোকোৰা - নিকৰ ।

৩২৫) চেলাউৰি - ভ্ৰ ।

৩২৬) চুবুৰী - চোবা ।

৩২৭) চফ - গোৱামৰি ।

৩২৮) চকুৰ পৰ্দা - ৰেটিনা

৩২৯) চুঁচি - মাজি - চুঁচি - পাচি ।

৩৩০) চোটোকা - প্ৰতিফল ।

৩৩১) চিৰকালীন - চিৰন্তন , চিৰযুগীয়া , চিৰস্থায়ী ।

৩৩২) চুৰট - চিগাৰেট ।

৩৩৩) চৌকাষ - চাৰিওফাল ।

৩৩৪) চাকনৈয়া - পাক ।

৩৩৫) চাবুক - চমটা ।

৩৩৬) চলচলীয়া - ঢুলঢুলীয়া ।

৩৩৭) চিটকাৰ - আৰ্তনাদ ।

৩৩৮) চাৰিঠেঙীয়া - চতুষ্পদ ।

৩৩৯) চামচেলেকুৱা - চামচেলুকা ।

৩৪০) চকা - চক্ৰ ।

৩৪১) চহা - স্বাক্ষৰ ।

৩৪২) চন্দ্ৰালোকিত - জ্যোতস্নাপ্লাৱিত ।  

৩৪৩) চকুৰ পতা - নেত্ৰচ্ছদ ।

৩৪৪) চকু - নেত্ৰ , নয়ন ।

৩৪৫) চাকৈ - চকুৱা - চক্ৰৱাক ।

৩৪৬) চিৰস্থায়ীতা - চিৰস্থায়িত্ব ।

৩৪৭) চতুভুৰ্জ - চতুষ্ক ।


 ছ 


৩৪৮) ছাঁ - ছায়া ।

৩৪৯) ছবি - চিত্ৰ , পট ।

৩৫০) ছাত্ৰ - বিদ্যাৰ্থী , শিষ্য ।

৩৫১) ছাগলী - শিৱাপ্ৰিয় , ছাগল ।

৩৫২) ছটফটনি - ধৰফৰণি ।

৩৫৩) ছেঁই - ছিৰা ।

৩৫৪) ছপাশাল - ছপাখানা ।

৩৫৫) ছাই - ভষ্ম ।

৩৫৬) ছাল - চামৰা ।

৩৫৭) ছপাযন্ত্ৰ - ছপাকল ।

৩৫৮) ছাতি - ছত্ৰ ।

৩৫৯) ছলন - বঞ্চন ।

৩৬০) ছাউনী - শিবিৰ ।

৩৬১) ছা - ছলি - পুত্ৰ - পুত্ৰী , ল'ৰা - ছোৱালী ।

৩৬২) ছমহীয়া - ষান্মাষিক 



 জ 


৩৬৩) জমিদাৰ - মাটিগিৰী ।

৩৬৪) জন্তু - পশু ।

৩৬৫) জলকেলী - জলবিহাৰ ।

৩৬৬) জলশূণ্য - শুকান , জলহীন ।

৩৬৭) জগৰ - দায় , দোষ ।

৩৬৮) জন্মভূমি - মাতৃভূমি , দেশমাতৃ , জনমভূমি , স্বদেশ , জন্মস্থান ।

৩৬৯) জংঘল - হাবি , অৰণ্য , বনভূমি , বনাঞ্চল ।

৩৭০) জৰিয়তে - যোগেদি , দ্বাৰা , হতুৱাই , যোগেৰে ।

৩৭১) জনবাস - জনবসতি, জনপদ , লোকবসতি ।

৩৭২) জলকীয়া - মৰিচ ।

৩৭৩) জলপান - লঘু আহাৰ ।

৩৭৪) জাম - জামুক , জামু ।

৩৭৫) জ্যামিতী - ক্ষেত্ৰগণিত ।

৩৭৬) জীৱনী - জীৱন কাহিনী ।

৩৭৭) জ্ঞানী - পণ্ডিত , বিদ্বান , অভিজ্ঞ ।

৩৭৮)জুই - অনল , অগ্নি ।

৩৭৯) জুলীয়া - পনীয়া , তৰল ।

৩৮০) জোৱাই - জামাই ।

৩৮১) জাকৈ - জকাই ।

৩৮২) জেঠী - লণ্ডিক ।

৩৮৩) জোক - জলৌকা ।

৩৮৪) জুইশাল - অগ্নিশাল

৩৮৫) জড় - নীৰ্জিৱ , জীৱহীন , প্ৰাণহীন ।

৩৮৬) জাঁজি - জাজৰি ।

৩৮৭) জিৰণী - অৱসৰ , বিশ্ৰাম ।

৩৮৮) জবকা - খাবনি

৩৮৯) জৰিমনা - অৰ্থদণ্ড ।

৩৯০)জলফাই - বেলফৈ ।

৩৯১) জৰুৰ - জৰুল ।

৩৯২) জনশ্ৰুতি - কিংবদন্তি ।

৩৯৩) জলজ - নীৰজ ।

৩৯৪) জয়াল - জয়াৰ ।

৩৯৫) জোনাকী পৰুৱা - প্ৰভাকীট ।

৪০০)  জ্বলন - পোৰণ

৪০১) জোৰণ - তেলৰ ভাৰ ।

৪০২) জাতক্ৰিয়া - জাতকৃত ।

৪০৩) জহাধআন - ভোগধান । 

৪০৪) জীয়াতু - কস্তুৰী ।

৪০৫) জোনাক - চন্দ্ৰিকা ।

৪০৬) জেঠো - জেঠপেহা

৪০৭) জীৱিত - জীৱন্ত ।

৪০৮) জহামাল - জিনাৰ ।

৪০৯) জয়মালা - বিজয়মালা ।

৪১০) জ্ঞান - প্ৰজ্ঞা ।

৪১১) জমক - তঁক , জঁক ।

৪১২) জন্ম - জনম ।

৪১৩) জলকুঁৱৰী - জলপৰী ।

৪১৪) জাঁপ - লাফ । 

৪১৫) জিভা - ৰসনা ।

৪১৬) জাক - পাল ।

৪১৭) জেপলুৰুকা - জেপকটা ।

৪১৮) জ্যোতিৰ্বিদ্যা - জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানী ।

৪১৯) জুইশলা - দিয়াচলাই

৪২০) জাগতিক - লৌকিক ।

৪২১) জহাচাউল - ভোগচাউল ।

৪২২) জুমুঠি - জুমুধি ।


 ঝ 


৪২৩) ঝাৰু - বাঢ়নী ।

৪২৪) ঝংকাৰ - জনজননি ।


  ট  


৪২৫) টকা - বিত্ত ।

৪২৬) টোপনি - নিদ্ৰা ।

৪২৭) টিন - ৰাং ।

৪২৮) টাৰু - পামগিৰী ।

৪২৯) টাঙোন - টাকোন।

৪৩০) টোণ- তুণীৰ ।

৪৩১) টপৰাই - বেগেতে ।

৪৩২) টেবুল - মেজ ।

৪৩৩) টীকা - টিপ্পনী ।

৪৩৪) টলকতে - পলকতে ।

৪৩৫) টেঙৰ - ধূৰ্ত , চতুৰ ।

৪৩৬) টোপনি গধুৰা - টোপনিৰহীয়া ।

৪৩৭) টিং - শৃংগ ।

৪৩৮) টকলা - তপামূৰা , তপা ।

৪৩৯) টেলিফোন - ফোন ।

৪৪০) টুকুৰা - ডোখৰ , অংশ ।

৪৪১) টানি - মানি - কোনোমতে ।

৪৪২) টকলা - লঠঙা ।

৪৪৩) টকৌ - টকয়া ।

৪৪৪) টেঙেচী - চাঙেৰী ।

৪৪৫) টেলিগ্ৰাম - বিজুলী বাৰ্তা ।


 ঠ  


৪৪৬) ঠেকা - ঢোকা । 

৪৪৭) ঠাই - স্থান , জেগা ।

৪৪৮) ঠাৱৰ - নিশ্চয় , থিৰাং ।

৪৪৯) ঠোঁট - তুণ্ড ।

৪৫০) ঠগ - টেটোন ।

৪৫১) ঠিকনা - পৰিচয় ।

৪৫২)ঠেৰুছিগা - নিঠৰুৱা ।

৪৫৩) ঠাল - ডাল , ঠেঙুলি ।

৪৫৪) ঠিলা - সোপা ।

৪৫৬) ঠাট্টা - ইতিকিং ।

৪৫৭) ঠেহ - অভিমান ।

৪৫৮) ঠগা - ঠগি .

৪৫৯) ঠেঙা - লংপেন্ট ।

৪৬০) ঠৰঙা - ঠেৰেঙা ।


 ড 


৪৬১) ডাইনী - ডাকিনী ।

৪৬২) ডালিম - কুচফল ।

৪৬৩) ডকাইত - ডাকু ।

৪৬৪) ডনিকনা - ডঁৰিকনা ।

৪৬৫) ডাঠ - ঘন ।

৪৬৬) ডেউকা - ডৌকা ।

৪৬৭) ডাকোৱাল - ডাকৱালা ।

৪৬৮) ডাক্তৰ - চিকিটসক ।

৪৬৯) ডিঙি - গল ।

৪৭০) ডাংবৰলা - ডালডঙুৱা ।

৪৭১) ডেকা - যুৱক ।

৪৭২) ডাকঘৰ - পোষ্ট অফিচ ।

৪৭৩) ডাঠি - খাতাংকৈ ।

৪৭৪) ডায়েৰী - দিনলিপি ।

৪৭৫) ডাল - বিটপ ।

৪৭৬) ডাঁহেচীয়া - ডঁহচীয়া ।

৪৭৭) ডগমগ - জকমক ।


 ঢ 



৪৭৮) ঢৌ - তৰংগ ।

৪৭৯) ঢকুৱা - ঢকুনা ।

৪৮০) ঢুলুকি - ঢোলোক ।

৪৮১) ঢৰা - ঢাৰি ।

৪৮২) ঢেলা - চেপা ।

৪৮৩) ঢকা - ঢমকা - ঢকা - চমকা ।

৪৮৪) ঢাকনী - ঢাকোন ।


 ত 


৪৮৫) তৰপ - খলপা ।

৪৮৬) তপ - তপস্যা ।

৪৮৭) তিৰস্কাৰক - ভৰ্তসক ।

৪৮৮) তৰা - নক্ষত্ৰ ।

৪৮৯) তিয়নি - কাছুটি ।

৪৯০) তুলনা - ৰিজনী ।

৪৯১) তাবিজ - ৰক্ষাকৱচ ।

৪৯২) তিতা - ভিজা ।

৪৯৩) তীখা - ইস্পাত ।

৪৯৪) তঙাল - তমাল ।

৪৯৫) তদাৰক - চোৱাচিতা ।

৪৯৬) তুলিকা - তুলি ।

৪৯৭) তিৰস্কৃত - নিন্দিত ।

৪৯৮) তামোল - গুৱা ।

৪৯৯) তৰোৱাল - অসি ।

৫০০) তলুৱা - কৰতল ।

৫০১) তম্বু - ডেৰা ।

৫০২) তদনুযায়ী - তদনুসৰি ।

৫০৩) তুমুল - তয়াময়া ।

৫০৪) তবধ - তভক ।

৫০৫) তাগিদা - তাগিদ ।

৫০৬) তথাপি - তেও ।

৫০৭) তেজপিয়া - কোকলোঙা ।

৫০৮) তোলনীয়া পো - দণ্ডকপুত্ৰ ।

৫০৯) তেঁতেলী - অম্লফল ।

৫১০) তিনিমহীয়া - ত্ৰৈমাসিক ।

৫১১) তৰাময় - তাৰকাশোভিত , নক্ষত্ৰদীপ্ত , তৰাবছা , তাৰকাদীপ্ত , নক্ষত্ৰখচিত , তাৰকাখচিত ।

৫১২) তদানীন্তন - তটকালীন , ততকালিক ।

৫১৩) তদন্ত - অন্বেষণ , অনুসন্ধান , অন্বেষা ।

৫১৪) ত্যাগ - বৰ্জন , এৰণ , পৰিত্যাগ ।

৫১৫) তৃষ্ণা - পিয়াস , পিপাসা , তৃষা , পিয়াহ ।

৫১৬) তেজাল - ৰক্তিমা , তেজৰঙা , ৰক্তাভ , ৰক্তবৰ্ণ ।

৫১৭) তাঁতী - তন্তুবায় , জোলা ।

৫১৮) তলিচা - তলচা ।

৫১৯) তলভাগ - নিম্নভাগ , আধোভাগ , তলৰ ভাগ ।

৫২০) তীখৰ - তীখৰু ।

৫২১) তালিকা - সূচী , ফৰ্দ , তপচিল , নিঘৰ্ন্ট , লিষ্টি , নিদৰ্শনী , সাৰণী ।

৫২২) তৰমুজ - খৰমুজা , খৰমুজ , তৰমুজা ।

৫২৩) তপিনা - শ্ৰোণি , জঘন , নিতম্ব , কটিদেশ , তাপলা ।

৫২৪) তুঁহজুই - তুষানল ।

৫২৫) তুষাৰবৃত্ত - হিমাচ্ছন্ন , তুষাৰাচ্ছন্ন , বৰফাবৃত্ত , তুষাৰাচ্ছাবিত্ত ।

৫২৬) তোষামোদ - চাটুক্তি , চাটুবাক্য ।

৫২৭) তেজ - ৰক্ত , শোণিত , অশ্ৰ , ওজঃপলক্ষাৰ , ৰস্য , অসৃক , ৰোহিত , ৰক্তক , ৰুধিৰ ।

৫২৮) ত্ৰিজগত - ত্ৰিলোক , ত্ৰিভূবন , ত্ৰৈলোক্য ।

৫২৯) তুলাচনী - দগা - পাল্লা , তৰ্জু , তুলাচালনী , তুল ।

৫৩০) তাম্ৰফলি - তাম্ৰফলক , তাম্ৰপত্ৰ ।

৫৩১) তৰাং - বাম , অগভীৰ , তৰঙুৱা , তৰ ।

৫৩২) তিতা - তিক্ত ।

৫৩৩) তপস্বী - মুনি , তপোধন , যোগী , ঋষি , তাপস ।

৫৩৪) তৰলতা - তাৰল্য , লঘুতা , লঘুত্ব ।

৫৩৫) তুলসী - পৰ্ণাস - ত্ৰিমঞ্জৰি ।

৫৩৬) তলসুৰিয়াকৈ - নিম্নস্বৰে , কোমলকৈ , মিহিকৈ , নিম্নকন্ঠে ।

৫৩৭) তমোঘ্ন - তমোহৰ ।

৫৩৮) তুলী - তোচক ।

৫৩৯) তেজাল - তেজী , তেজস্বী ।

৪৪০) তৃষিত - পিয়াসী , পিপাসিত , পিপাসু , পিপাসী ।

৪৪১) তিলপিঠা - হেঁচাপিঠা , বগাপিঠা , বগলীপিঠা ।

৪৪২) তবলা - ডুগি ডাইনা ।

৪৪৩) তৃপ্তিদায়ক - সোৱাদদায়ক , তৃপ্তিকৰ , তৃপ্তিজনক , তৃপ্তিকাৰক ।

৪৪৪) তৰাআলু - পাটিদৈআলু ।

৪৪৫) তৃষ্ণাতুৰ - পিপাসাৰ্ত , তৃষ্ণাৰ্ত , তৃষাৰ্ত ।



৪৪৬) থোপ - থোপা , থুুপি ।

৪৪৭) থলুৱা - মাহচৈয়া , খিলঞ্জীয়া , স্থানীয় , ভূমিপত্ৰ ।

৪৪৮) থুঁতৰি - থোঁতোৰা ।

৪৪৯) থুনপাক - ধুনুপাক ।

৪৫০) থিৰ - থিৰ - দৃঢ় , স্থিৰ , গতিহীন ।

৪৫১) থোক - থোকা , থুকি ।

৪৫২) থিয় - উলম্ব ।

৪৫৩) থু - সেপ , থুই , থুতকুৰি ।


  দ  


৪৫৪) দবা - শতৰঞ্জ , চে'চ , চতুৰংগ ।

৪৫৫) দল - সংগঠন , লীগ ।

৪৫৬) দঁতাল - দন্তী , দতোঁৱাল ।

৪৫৭) দুৰাকাংক্ষা - দুৰাশা ।

৪৫৮) দৰকাৰী - লাগতীয়া , আৱশ্যকীয় , লাগতিয়াল , প্ৰয়োজনীয় ।

৪৫৯) দুৰ্গন্ধ - পুতিগন্ধ ।

৪৬০) দুখীয়া , - দৰিদ্ৰ , গৰিব , দীন ।

৪৬১) দুৰ্বাৰ - দুৰ্নিবাৰ ।

৪৬২) দূবৰি - দুৰ্বা ।

৪৬৩) দৈ - দৈ - গাখীৰ , দধি ।

৪৬৪) দৌল - ম'ঠ , দ'ল ।

৪৬৫) দেৱালী - দীপাৱলী , দীপান্বিতা , দীপোতসৱ ।

৪৬৬) দূৰ্লভ - আপুৰুগীয়া , দষ্পাপ্য ।

৪৬৭) দেওবাৰ - ৰবিবাৰ ।

৪৬৮) দোণ - দুণি , দুণৰি ।

৪৬৯) দৈনিক - প্ৰাত্যহিক , দৈনন্দিক ।

৪৭০) দেশদ্ৰোহী - দেশবৈৰী ।

৪৭১) দুৱৰী - দ্বাৰৰক্ষী , দ্বাৰপাল , প্ৰতিহাৰী , দাৰোৱান , প্ৰতিহাৰ , দ্বাৰৰক্ষক ।

৪৭২) দেউলীয়া - সৰ্বস্বাস্ত , নিঃসম্বল , সৰ্বহাৰা ।

৪৭৩) দেহৰক্ষী - বডিগাৰ্ড , অংগৰক্ষক , অংগসেৱক ।

৪৭৪) দিবাৰাত্ৰি - দিবানিশি , অষ্টপ্ৰহৰ , অহোৰাত্ৰ ।

৪৭৫) দগা - গেঠা ।

৪৭৬) দাঁত - দশন , দন্ত ।

৪৭৭) দুৰ্গা - অম্বিকা , অতসী , অম্বা , ভগৱতী , অম্বালিকা ।

৪৭৮) দেশপ্ৰেমী - দেশহিতৈষী , দেশপ্ৰেমিক , দেশভক্ত , দেশবন্ধু , দেশসেৱক ।

৪৭৯) দোকান  - বিপণী ।

৪৮০) দ্ৰৌপদী - পাঞ্চালী , কৃষ্ণা , পাঞ্চালকুমাৰী , যাজ্ঞসেনী , দ্ৰুপদনন্দিনী ।

৪৮১) দোৱাত - মৈলাম , মহীচুঙা ।

৪৮২) দুৰ্দশা - বিলৈ , দুৰৱস্থা , বিলাই , দুৰ্গতি , বিপত্তি ।

৪৮৩) দেৱদাৰু - সৰলগছ , দেৱকাষ্ঠ , উৱৈ , মহাদাৰু ।

৪৮৪) দৈত্যকুল - দানৱবংশ , অসুৰকুল , দানৱকুল ।

৪৮৫) দুৰ্ভাগ্য - দুৰ্কপাল , দুৰ্দৈৱ , দুৰ্দশা , দুৰদৃষ্ট ।

৪৮৬) দৰকাৰ - গৰজ , প্ৰয়োজন , আৱশ্যক ।

৪৮৭) দশা - ভাগ্য , অৱস্থা , গতি  ।

৪৮৮) দীৰ্ঘ - লম্বা -, দীঘল ।

৪৮৯) দাসত্ব - পৰাধীনতা , দাস্য ।

৪৯০) দবাকলা - ধুমকলা ।

৪৯১ )দৰমহা - বেতন ,অজুৰা , মজুৰি , পাৰিশ্ৰ0মিক ।

৪৯২) দোকমোকালী - দোকমোক , ধলপুৱা ।

৪৯৩) দুষ্ট - বদমাচ , খটাসুৰ , অঘাইতং , দগাবাজ ।

৪৯৪) দেহহীন - অনুশৰীৰী ,  অদেহী , অংগ ।

৪৯৫) দৃশ্যমান -  নয়নগোচৰ , অক্ষিগোচৰ , নেত্ৰগোচৰ , দৃষ্টিগোচৰ , চক্ষুগোচৰ ।

৪৯৬) দেউতা - পিতা , পাপা , বোপাই , বাবা , পিতৃ ।

৪৯৭) দূৰদৰ্শন - টেলিভিছন , টি . ভি ।

৪৯৮) দৰবাৰ - ৰাজসভা , ৰাজচ' ৰা 

৪৯৯) দামুৰি - বাছৰু , দামৰি , বাছৰ ।

৫০০) দুৰ্গ - কোঠ , কিল্লা , গড় ।

৫০১) দীঘ - দৈৰ্ঘ্য , আয়াম ।

৫০২) দুৰাৰোগ্য - অচিকিতসা ।

৫০৩) দণ্ডনীয় - দণ্ডাৰ্হ , দণ্ড্য ।

৫০৪) দূৰ - নিলগ , আতৰ ।

৫০৫) দ্ৰুতগতি - ক্ষিপ্ৰগতি , খৰগতি , দ্ৰুতূবেগ ।

৫০৬) দূৰবীণ -দূৰবীক্ষণ , টেলিস্ক'প ।

৫০৭) দুৰ্ভিক্ষগ্ৰস্ত - দুৰ্ভিক্ষপীড়িত , দুৰ্ভিক্ষক্লিষ্ট ।

৫০৮) দেৱালয় - প্ৰাঞ্চী , প্ৰাকাৰ , প্ৰাচীৰ , দেৱালয় ।

৫০৯) দেহজ - দেহজাত , অংগজ , শৰীৰজ , অংগভু ।

৫১০) দুতলীয়া - দুমুখীয়া , দু - আচলীয়া , দু - আষৰীয়া ।

৫১১) দৰদ - দয়া , সমবেদনা , সহানুভূতি , মমতা ।

৫১২)দৰা - পাত্ৰ , বৰ ।

৫১৩) দতুঁৱা - উজলা , উচলা ।

৫১৪) দলি - লোষ্ট্ৰ , লদি ।

৫১৫) দিন - দিৱস , অহ্ন , দিনা , দিবা ।

৫১৬) দেশপ্ৰেম - স্বদেশপ্ৰীতি , দেশভক্তি ।

৫১৭) দৃষ্টি - নজৰ , দৃষ্টিপাত , দৰ্শন , নিৰীক্ষণ ।

৫১৮) দৈহিক - শাৰীৰিক , দেহগত ।

৫১৯) দেৱতা - বিবুধ , অসুৰাৰি ।

৫২০) দেশী - দেশজাত , দেশজ , দেশজাত ।

৫২১) দুৱাৰ - দ্বাৰ , দৰ্জা ।

৫২২) দোলন - হিল্লোল , হিন্দোল ।

৫২৩) দিব্যদৃষ্টি - দিব্যজ্ঞান , দিব্যচকু ।

৫২৪) দূৰকীত - বিদূৰিত , স্থানান্তৰিত ।

৫২৫) দিহা - পৰামৰ্শ - দিহা - বুদ্ধি , দিহা - পোহা । 

৫২৭) দুৰ্গন্ধযুক্ত - পূতিগন্ধময় , দুৰ্গন্ধী ।

৫২৮) দলিয়নি - চপৰানি ।

৫২৯) দৰাচলতে - প্ৰকৃততে , বাস্তৱিকৰ্তে , আচলতে ।

৫৩০) দবাপিটা - দংশন - খোট ।

৫৩১) দুৱাৰডলি - দুৱাৰগৰিয়া ,ডেউৰী ।

৫৩২) দৈৱাত - সৌভাগ্যবশতঃ , ভাগ্যক্ৰমে ।

৫৩৩) দৈৱ - ভাগ্য , দশা , কপাল ।

৫৩৪) দিহা - পৰামৰ্শ , উপদেশ ।

৫৩৫) দস্ত্তুৰ - নিয়ম , প্ৰথা , ৰীতি ।

৫৩৬) দাঁতোন - দাঁতমাজনী , দাঁতন , দন্তমাৰ্জনী ।

৫৩৭) দূৰ্কপলীয়া - ভাগ্যহীন , হতভগা ।

৫৩৮) দীনদুখী - ভিকহু , দীনদৰিদ্ৰ , দীনহীন ।

৫৩৯) দ্বিধাগ্ৰস্ত - দ্বিধাজড়িত , কুণ্ঠিত ।

৫৪০) দেহধাৰী - অংগী , শৰীৰযুক্ত , শৰীৰী ।

৫৪১) দীপ্তিমান - জ্যোতিষ্মান , আলোকিত ।

৫৪২) দাঁতি- কাষৰীয়া - দাঁতিয়লীয়া - দাঁতিয়াল ।

৫৪৩) দোলাভাৰী - দোলিয়া ।

৫৪৪) দৈত্য - দানৱ , দেৱশত্ৰু , অসুৰ ।


 ধ  


৫৪৫) ধাই - ধাত্ৰী , ধাইমা ।

৫৪৬) ধমকি - ভেকাহি , ডাবি ।

৫৪৭) ধুমকেতু - নেজাল তৰা ।

৫৪৮) ধনিকা - স্ত্ৰী , পৰিবাৰ , ভাৰ্যা , ধৰ্মপত্নী ।

৫৪৯) ধোন্দ - খোৰোং , খোলোং ।

৫৫০) ধীৰগতি - মন্দগতি , মন্থৰগতি ।

৫৫১) ধনী - চহকী , বিত্তশালী , ধনবান , বিত্তবান ।

৫৫২) ধৰুৱা - ঋণী , দেনাদাৰ , ঋণগ্ৰস্ত , খাতক ।

৫৫৩) ধ্বংস - বিনাশ , নাশন , বিনাশন , নাশ , বিধ্বংস ।

৫৫৪) ধূপদানি - ধূপাধাৰ ।

৫৫৫) ধীৰ - লেহেম , অত্বৰ ।

৫৫৬) ধৰ্মঘট - ঘৰতাল ।

৫৫৭) ধনভঁৰাল - ধনভাণ্ডাৰ , অৰ্থভাণ্ডাৰ ।

৫৫৮)ধনু - ধেনু - শৰাসন ।

৫৫৯) ধাৰ - ঋণ , দেন ।

৫৬০) ধোঁৱা - কোৱা - ধোঁৱা - ধুই , ধুঁৱলী - কুঁৱলী ।

৫৬১)ধুবী - ৰজক , ধুবা ।

৫৬২) ধৈৰ্য্য - তত্ , চুৰ্তি ।

৫৬৩) ধোঁৱাখুলীয়া - বে - হিচাপী , অমিতব্যয়ী ।

৫৬৪) ধুবুনী - ৰজকী , ৰজকিনী ।

৫৬৫) ধাৰাবৃষ্টি - ধাৰাবৰ্ষ , ধাৰাপাত ।

৫৬৬) ধনিয়া - মেমেধু , গোন্ধোৱা ।

৫৬৭) ধৰফৰ - ধহমহ , ছটফট ।

৫৬৮) ধীৰগামী - মন্থকগামী , মন্দগামী , মন্দগতি ।

৫৬৯) ধান - শস্যগুটি , ধান্য ।

৫৭০) ধোন্দ - খোৰোং .  খুলুং ।

৫৭১) ধোঁৱা - ধূম , ধূম্ৰ ।

৫৭২) ধুতী - ভুনি . চুৰিয়া ।

৫৭৩) ধোবাং - বাং , মুক্ত , উন্মুক্ত ,  মুকলি , ফলঙা ।


 

৫৭৪ ) নৰসিংহ - নৃসিংহ ।

৫৭৫) নকল - প্ৰতিলিপী ।

৫৭৬) নষ্ট - পণ্ড ।

৫৭৭) নিমখ - লোণ , লৱণ ।

৫৭৮) ন - জোঁন - কাঁচিজোন ।

৫৭৯) নামঘৰ - হৰিমন্দিৰ , হৰিমন্দিৰ ।

৫৮০) ননদ - ননন্দ ।

৫৮১) নূপূৰ - নেপুৰ , কংকণী , ঘাগৰ , ঘৰ্ঘৰিকা ।

৫৮২) ন্যায়ধীশ - ন্যায়পাল , ন্যায়পতি ।

৫৮৩) নিৰক্ষৰ - অসাক্ষৰ , অনক্ষৰ , অনাখৰী ।

৫৮৪) নিৰাশ্ৰয় -  আশ্ৰয়হীন , অনাশ্ৰিত ।

৫৮৫) নিশ্চল -  অলৰ , অচল ।

৫৮৬) নিৰ্দেশ - তলব , আদেশ , তলপ ।

৫৮৭) নৈশ - নৈশীথ , নৈশিক ।

৫৮৮) নিয়ৰ - হিম , হিমিকা , ৰজনীজল , শিশিৰ , ৰাত্ৰিজল , হিমজল , নীহাৰ ।

৫৮৯) নেজ - পুচ্ছ , লাঞ্জ , নেগুৰ , লেঙুৰ , লাঙুল ।

৫৯০) নিৰামিষ - নিৰামুহি , নিৰামহি , নিৰামিষা ।

৫৯১) নিৰ্ভৰযোগ্য - বিশ্বাসযোগ্য ।

৫৯২) নিৰ্বাণ - মোক্ষ , মুক্তি ।

৫৯৩) নখ - পূণনৰ্ৱ ।

৫৯৪) নাক - নাসিকা , গন্ধেন্দ্ৰিয় , নাসা , ঘ্ৰাণেন্দ্ৰিয় ।

৫৯৫) নিচা - ৰাগি , আমেৰি , মাদকতা ।

৫৯৬) নলী - পাইপ , নলা , নলিচা ।

৫৯৭) নোম - ৰোম , অংগৰুহ , লোম , অংগৰোম ।

৫৯৮) নেতা - অগ্ৰণী ।

৫৯৯) নিৰপেক্ষ - সমদৰ্শী ।

৬০০) নাইপিয়া - মইনকিৰা ।

৬০১) নৰ্তক - নট ।

৬০২) নাৰী - মহিলা , তিৰোতা , মাইকী ।

৬০৩) নাটক - নাট , দৃশ্যকাব্য ।

৬০৪) নমস্কাৰ - প্ৰণাম , সেৱা , নমন ।

৬০৫) নক্ষত্ৰমণ্ডল - নক্ষত্ৰলোক , জ্যোতিমণ্ডল , নক্ষত্ৰজগত , জ্যোতিলোক ।

৬০৬) নাৰ্জিফুল - গেন্ধাইফুল ।

৬০৭) নিজৰা -  জুৰি , ঝৰ্ণা , নিৰ্ঝৰ , ঝৰণা ।

৬০৮) নৰঘাতক - নৰহন্তা , নৰঘাতী , নৰবধী ।

৬০৯) নহৰু - লহুন , ৰচুন ।

৬১০) নঙলামাৰী - হৰকলা , থুলকনি , নঙলা ।

৬১১) নাভি - নাই ।

৬১২) নৰক - মৃত্যুপৰী , ষমনগৰ , যমপুৰী , যমদুৱাৰ ।

৬১৩) নতুন - নৱ , ন , নবীন , নব্য ।

৬১৪) নিস্তাৰ - মুক্তি , ৰেহাই , ৰক্ষা , উদ্ধাৰ । 

৬১৫) নোমাল - লোমশ , নোমযুক্ত , লোমযুক্ত , ৰোমশ ।

৬১৬) নাৱৰীয়া - বাইচা , নাওবৈচা ।

৬১৭) নাপিত - মুণ্ডক , ক্ষৌৰকাৰ , প্ৰামাণিক , হাজামত , নৰসুন্দৰ , হাজাম , মুণ্ডী ।

৬১৮) নৰোত্তম - নৰশ্ৰেষ্ঠ ।

৬১৯) নলগাহৰী - নলবৰা ।

৬২০) নাৰিকল - শিৰঃফল , পুটোদক , ফলকেশৰ ।

৬২১) নদী - তৰংগিনী , শৈৱলিনী , তনিটী , নৈ ।

৬২২) নামঘোষা - হেজাৰীঘোষা ।

৬২৩) নিৰক্ষৰেখা - বিষূৱৰেখা , নিৰক্ষ বৃত্ত , বিষুৱ বৃত্ত ।

৬২৪) নিশকতীয়া - লেহেৰা  , দুৰ্বল ।

৬২৫) নেউল - সৰ্পহা , নকুল , বিষবৈদ্য ,  নেল ।

৬২৬) নিৰ্ভৰ - ভৰসা , আশ্ৰয় , আস্থা , অৱলম্বন , গইনা , আশা , ছত্ৰছায়া  , ভাৰসা ।

৬২৭) নাও - নৌকা , তৰণী , ডিঙৰা , নৌ, তৰী , ডিঙা ।

৬২৮) নতুনতা - নৱত্ব , নবীনত্ব , নতুনত্ব , নব্যত্ব ।

৬২৯) নৱযৌৱন - যৌৱনোদয় , বয়ঃসন্ধি , যৌৱনাৰম্ভ   , যৌৱনসঞ্চাৰ ।

৬৩০) নাঙল - কুড় , হল , কুঁজা ।

৬৩১) নাস্তিক - ঈশ্বৰ - বিদ্বেষী , অনীশ্বৰ , নিৰীশ্বৰ , ঈশ্বৰবিৰোধী ।

৬৩২) ন্যায়নিষ্ঠ - ন্যায়ৱান , ন্যায়পৰায়ণ ।

৬৩৩) নিৰাপদ - সুৰক্ষিত , নিৰ্বিঘ্ন ।

৬৩৪) নতু - ভৰপুৰ , পাচূৰ্ষপূৰ্ণ ।

৬৩৫) নিজান - নিঃশব্দ , নিজম , নিৰ্জন , নিতাল , নিস্তব্ধ , নিৰিবিলি ।

৬৩৬) নিৰলস - আলস্যহীন , অনলস  । 

৬৩৭) নিৰুদ্দেশ - সন্ধানহীন , উধাও , নিখোজ ।

৬৩৮) নিয়ম - ৰীতি , পদ্ধতি , বিধি , নীতি ।

৬৩৯) নৈপৰীয়া - নৈকাষৰীয়া , নদীকাষৰীয়া , নদীপৰীয়া ।

৬৪০) নাটঘৰ - নাট্যশালা , নাটমন্দিৰ , ৰংগালয় , নাট্যমন্দিৰ , নাটশালা ।

৬৪১) নিখুঁত - নিখুন , নিৰ্ঘুণ , অক্ষত , নিঘুণীয়া , নিঘূণ ।

৬৪২) নিজৰ - নিজস্ব , স্ব , আত্মীয় , নিজা , আপোন , স্বকীয় , নিজ , আত্ম ।

৬৪৩) নিৰাশা - নৈৰাশ্য , আশাভংগ , হতাশা , আশাশূণ্যতা .

৬৪৪) নীলকমল - নীলোৎপল , নীলপদ্ম ।

৬৪৫) নিৰ্ণয় - নিৰ্ধাৰণ , অৱধাৰণ , নিৰ্ধাৰণ ।

৬৪৬) নোদোকা - লোদোৰা , থোলোকা , লঠৰা , লোধোৰা , লোঠোৰা , মঙহাল ।

৬৪৭) নিলাজ - নিৰ্লজ্জ , নিধক , লজ্জাহীন , নিৰ্গত ।

৬৪৮)  নিবোকা - বোদবুদীয়া , নিমুৱা ।

৬৪৯) নক্ষত্ৰমালা - নক্ষত্ৰপুঞ্জ , তাৰকাপুঞ্জ , নক্ষত্ৰচক্ৰ ।

৬৫০) নাকচ - ৰদ , অগ্ৰাহ্য , নাঞ্জুৰ , বাতিল ,  খাৰিজ , প্ৰত্যাখাত , অস্বীকাৰ্য ।

৬৫১) নানা - ভিন , অন্যান্য ,  নানান , অনেক ।

৬৫২) নিদ্ৰিত - নিষুপ্ত , নিদ্ৰামগ্ম , নিদ্ৰায়মান , প্ৰসুপ্ত , নিদ্ৰাৱিষ্ট , নিদ্ৰিত , নিষুপ্ত , নিদ্ৰালস ।

৬৫৩) নিযুক্তি - নিয়োজন , মকৰল , নিয়োগ ।

৬৫৪) নিয়ৰকণা - শিশিৰকণা , তুষাৰকণা , হিমবিন্দু , তুষাৰবিন্দু ।

৫৬৫) নিৰ্দোষী - নিৰপৰাধী , নিজগৰীয়া ।

৫৬৬) নম্ৰ - নিৰহংকাৰী , অমায়িক , বিনয়ী , অহংকাৰীহীন ।

৫৬৭) নেৱালী - নৱমাল্লিকা , নৱমল্লিকা ।

৫৬৮) নিঃসংকোচ - সংকোচহীন , অকুন্ঠ , সংকোচহীন , কুন্ঠাহীন , দ্বিধাহীন , অসংকোচ ।

৫৬৯) নিষ্ঠুৰ - নিৰ্দয় , কাঠচিতীয়া , নিমৰমিয়াল , কাঠবুকুৱা , 

দয়ামায়াহীন , ক্ৰূৰ ।

৫৭০) নিৰ্বংশ - ধুমীয়া , খাই মূৰা , পিণ্ডলোপ , গজমূৰীয়া , নিসঁচ , গজমূৰা ।

৫৭১) নৌবাহিনী - নৌসৈন্য , নৌসেনা ।

৫৭২) নিৰামিষহাৰী - নিৰামুহীয়া , নিৰামিষভোজী , শাকাহাৰী , নিৰামিষাশী ।



৫৭৩) পথালি - প্ৰস্থ , পুতল ।

৫৭৪) পৰামলখি - হলফলী ।

৫৭৫) পৰশুৰাম - ভাৰ্গৱ , জামদগ্নেয় , জামদাগ্ন্য ।

৫৭৬) পৰাজয় - হাৰ , পৰাভৱ , পৰ্যুদাস , পৰিভৱ ।

৫৭৭) পুখুৰী - পুষ্কৰিণী ।

৫৭৮) পিঠি - পৃষ্ঠ ।

৫৭৯) পলক - পচাৰ , নিমিষ , নিমেষ ।

৫৮০) পাচলি - চবজী , খাৰধি ।

৫৮১) পুৰোহিত - পুৰোধা ।

৫৮২) পাশৱিক - অমানুষিক , পাশৱ ।

৫৮৩) পুনৰাবৃত্তি - পুনৰুল্লেখ ।

৫৮৪) প্ৰকাৰ - তৰহ , বিধ , শ্ৰেণী , জাত , ৰকম ।

৫৮৫) প্ৰস্ত্তুত - সাজু , তৈয়াৰ ।

৫৮৬) প্ৰামাণিক - প্ৰামান্য , প্ৰমাণসিদ্ধ , প্ৰমাণী ।

৫৮৭) প্লাৱিত - জলমগ্ন ।

৫৮৮) পোন - চিধা , ডঁৰ - কাল ।

৫৮৯) প্ৰথা - দস্ত্তুৰ ।

৫৯০) প্ৰজন্ম - পীৰি ।

৫৯১) পকা - পক ।

৫৯২) পতন - প্ৰভংশ , অৱৰূঢ় , প্ৰচ্যুতি ।

৫৯৩) প্ৰাৰ্থনা - বিনয় , স্ত্তুতি , তুতি , অনুৰোধ , ককূতি - মিনতি , অনুনয় , কাকূতি , স্ত্তুতি - মিনতি , মিনতি ।

৫৯৪) প্ৰাতঃকালীন - প্ৰভাতী ।

৫৯৫) প্ৰচলন - ব্যৱহাৰ , চল্তি , প্ৰৱৰ্তন , চলন্তি ।

৫৯৬) পোৱালী - শাৱক , ছানা , ছাৱ ।

৫৯৭) প্ৰশ্ৰয় - লাই , আসৈ ।

৫৯৮) প্ৰতিষ্ঠা - স্থাপন ।

৫৯৯ 

সমাৰ্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ




১) কপৌফুল ঃ আমোল-কচু

২)কোৰ্হাল ঃ হাই-উৰুমি, কোলাহল, হুলি,হুলস্থূল, হাই, হৈ-চৈ, কোঢ়াল, হাই-উৰমি

৩) কুলি ঃ মধুঘোষ,পৰভৃৎ, কলঘোষ, বসন্তসখ,পৰপুষ্ট, ইত্যাদি

৪) কৃষ্ণ ঃ কানু, কানাই, দ্বাৰকেশ,যাদৱৰায়, যদুমনি, গোপাল, শ্যাম , ইথ্যাদি

৫) কামুক ঃ কামীন , কাঙৰা, কামান্ধ, কামী, কামাতুৰ, কামৰসিক, বিৰংসু, কামাৰ্ত, ইত্যাদি

৬) কাৰ্তিক ঃ স্কন্দ, অগ্নিজ, বিশাখ, তাৰহা, অগ্নিকুমাৰ , অগ্নিজন্ম, ইত্যাদি

৭) কৱচ ঃ সন্নাহ, কাচনি, তনুত্ৰ,  খোলক, অংগক, কাচনি, বৰ্ম, ইতাযাদি

৯) কুবেৰ ঃ যক্ষেশ, ত্ৰিশিৰা, ধনদেৱতা, ধনাধিপতি, ধনেশ ,অলকাধিপ, যক্ষৰাজ, ইত্যাদি

১০)কামদেৱ ঃ ৰতিপতি, মনোজ, অংগজ, ৰতীশ, মদন, মকৰকেতু , ইত্যাদি

১১) কোঠা ঃ কোঠালি, প্ৰকোষ্ঠ, খোটালি, কক্ষ, পোলি, কুঠৰী

১২) ক্লান্তি ঃ অৱসাদ,শ্ৰান্তি, পৰিশ্ৰান্তি , ভাগৰ

১৩) ক'বলগীয়া ঃ বাচ্য, কথনীয়, বচনীয়, কথ্য

১৪) কুঁহিপাত্ৰ ঃ পল্লৱ, কিশলয়, পত্ৰমঞ্জৰি, পত্ৰোল্লাস,তৰুৰাগ, পত্ৰাংকুৰ

১৫) কন্যা ঃ পুত্ৰী , আপী , ছোৱালী , জী, জীয়াৰি,জীয়েক , কন্যকা,দাৰিকা, নন্দিনী, পুত্ৰিকা, ইত্যাদি

১৬) কথাছবিঃ চিনেমা, বোলছবি, ফিল্ম, চলচ্চিত্ৰ,ইত্যাদি

১৭) কালীঃ শ্যাম, কপালিনী, দিগম্বৰী,কালিকা, কংকালমালিনী, ইত্যাদি

১৮) কৃপণ ঃকৰাইচ, কিৰ্পিণ, কটকিনা,টটাৰি, চিকটা, ইত্যাদি

১৯) কৰ্ণভূষণঃ কৰ্ণবালা, কৰ্ণফুলা, কৰ্ণালংকাৰ, কাণফুলি

২০) কৃষিকৰ্ম ঃ খেতি-খোলা, খেতি-বাতি, কৃষিকাৰ্য

২১) কেলিঃ ধেমালি, ক্ৰীড়া, খেল

২২) কূটনীতিবিদ ঃ কূটনীতিজ্ঞ, কূটনীতিক 

২৩)কৰ্মদক্ষ ঃ কামিল , কৰ্মকপটু, কৰ্মকুশল, কৰ্মনিপুণ, কৰ্মী, কাৰ্যদক্ষ

২৪) কয়েদীঃ বন্দীয়াৰ, ফাটকিয়াল, বন্দী, ফাটেকিয়াল

২৫) কলিজা ঃদিল, হাইজা, ৰক্তাশয়, আমুঠ

২৬) ককাই ঃ দাদা, ককাইটি, কাকা, ককাইদেউ

২৭) কাঁড় ঃশায়ক, অধিজ্য, বাণ, তীৰ,পিৰালি, শৰধি,পৃষৎক, শায়ক,ইত্যাদি

২৮) কটকীঃ দূত,ৰাজদূত, টেকেলা, বাৰ্তাবাহক

২৯) কৰযোৰ ঃ কৰপুট, হাতযোৰ

৩০)ক্ৰমশ ঃ অনুক্ৰমে,পৰ্যাক্ৰমে, ক্ৰমান্বয়ে, ক্ৰমাগতে,ক্ৰমে ক্ৰমে

৩১) কুকুৰ ঃ শুন,গৃহমৃগ,বক্ৰপুচ্ছ, শ্বান, সাৰমেয়, ইত্যাদি

৩২) কুৰূপ ঃ শ্ৰীহীন, অশুৱনি, কুন্ধচ, কশ্ৰী, কদাকাৰ, আপুচ, ইত্যাদি

৩৩) কঁঠাল ঃ পূতফল, কন্টফল, ফলকন্টক

৩৪) কইনা ঃ কনিয়া, ন-ছোৱালি, নৱ-বধু

৩৫) কঁপনি ঃ স্পন্দন, জোকাৰণি, কম্প, লটঘটনি, কম্পন

৩৬) কন্যাকাল ঃ আদ্যঋতু, পুষ্পিতা, ৰজোদৰ্শন, তোলনি

৩৭) কৰ ঃ শুল্ক,উদগ্ৰহণ, ৰাজহ, ৰাজ কৰ, খাজনা, ৰজস্ব, টে

৩৮) কন্ঠস্বৰ ঃ কন্ঠ, মাত, কন্ঠধ্বনি, গলা, টেঁটু

৩৯) কদাচাৰ ঃ ভ্ৰষ্টাচাৰ, অসদাচাৰ, গৰ্হিতাচাৰ, কুব্যবহাৰ

৪০) কঠীয়া ঃ সচঁ, গুটি, বীজ, বিধান

৪১) কল্যাণ ঃ শুভ, উপকাৰ, ভবিক, ক্ষেম, ভাল, হিত,কুশল, ভবিক, মংগল 

৪২)কিশোৰ ঃ বালিকা, বালক

৪৩ ) কেঁচুমটা ঃ কেঁচেলেপা

৪৪)ক্ৰম ঃ ধাৰা, ধাৰাবাহিতা, পৰ্যায়,ধাৰাবাহিকা

৪৫)কোমল ঃ ফেপা, অকঠিন, ঢিলা

৪৬) কাৰাগাৰ ঃ ফাটেক,জে'লখানা, পোতাশাল, ফাটক, ৰঙাঘৰ, বন্দশাল, গাৰদ

৪৭) কাজিয়া ঃ বিবাদ, কন্দল, দন, খৰিয়াল,দ্বন্দ্ব, কলহ

৪৮)কিনোতা ঃ উপভোক্ত, ক্ৰেতা,গ্ৰাহক,খৰিদ্দাৰ

৪৯) কাঁইট ঃ হুল, কন্টক, মঘা ,তৰুনখ 

৫০) কতবাৰ ঃ বহুবাৰ , অলেখবাৰ

৫১) কৰ্ণপট ঃ কাণটাহা,কৰ্ণপটহ,কৰ্ণমাদল,কৰ্ণবালা

৫২)কু-অভ্যাস ঃ বদভ্যাস , কদভ্যাস

৫৩) কান্দোন ঃ ক্ৰন্দন, কান্দন, কান্দনি, ৰোদন

৫৪) কৌতূহল ঃ কুতূহল, অনুসন্ধিৎসা, কুতূহল,ঔৎসুক্য

৫৫) কোঁটকৰা ঃ মইন, কোঁটকোৰা

৫৬) কেটেপা ঃ গুলটি

৫৭)ক্ৰমিক ঃধাৰাবাহিক,ক্ৰমানুগ

৫৮) কোমল চাউল ঃ বোকা চাউল

৫৯)কল্যাণকৰ ঃ হিতকৰ,মংগলজন,কল্যাণকৰ,শ্ৰেয়স

৬০) কাঠখোলা ঃ বাঢ়ৈটোকা, কাঠৰোকা

৬১)কমলা ঃ সন্তৰা, সোণতৰা, সুমথিৰা

৬২) ক'লা ঃ অসিত, কৃষ্ণ

৬৩)কৰ্কশঃ ৰুক্ষ, কঠুৱা, টান, খহটা, অমসৃণ,টান, হুঁটা

৬৩)কুঁৱলীঃ নভোৰজ, কুহেলিকা, কুজ্বাটিকা, কুহোড়িকা

৬৪) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন , কঁহুৱাবন

৬৫)কল ঃ ৰম্ভা, কদলী

৬৬) কংকাল ঃ জঁকা, অস্থিপঞ্জৰ

৬৭)ককাঃ বুঢ়াপিতা, আতা, পুথাও, ককাদেউতা

৬৮)কাঁথি ঃপিৰালি, অলিন্দ,বাৰান্দা

৬৯)কইনা ঃকনিয়া, ন-ছোৱালি,নৱ-বধু

৭০) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন, কঁহুৱাৱন

৭২)কুঁহিয়াৰ ঃ ঈক্ষু, ইক্ষু

৭৩) কঁপা ঃ লৰা , জোকাৰ

৭৪)কঁকাল ঃ কমৰ

৭৫)কুঁৱা ঃপাটনাদ, কূপ

৭৬) কচকা ঃমোচোকা

৭৭)কটাক্ষ ঃঅপাংগ, বক্ৰদূষ্টি

৭৮)কৰ্ণপথ ঃ কৰ্ণৰন্ধ্ৰ,কৰ্ণকূপ,কৰ্ণকুহৰ, শ্ৰৱণকুহৰ 

৭৯)কপটাচাৰী ঃ পেটকুলি,কপটী, পেটকপটীয়া 

৮০)কপাল ঃ নচিব, দৈৱ,দশা, ভাগ্য, অদৃষ্ট

৮১) কদাচিত ঃ দৈৱাৎ, কশ্চিত, কেতিয়াবা, কাচি

৮২) কৰুণ ঃসকৰুণ,দুখজনক,মৰ্মান্তিক,বেদনাদায়ক, শোকজনক

৮৩) কপটতা ঃ ব্যাজ, কপটালি, কাপট্য, কুষাৰি

৮৪)কমাৰ ঃ লোহাৰ , কৰ্মকাৰ

৮৫)কথিত ঃ ব্যক্ত,কোৱা, উক্ত, নিগদিত

৮৬)কতজন ঃ বহুজন,অলেখজন

৮৭) কট্কটীয়া ঃ দৃঢ় , টান, মজপুত,মজবুত

৮৮)কণী ঃডিমা, ডিম, অণ্ড,ডিম্ব

৮৯)কৰ্চন চৰাই ঃ ক্ৰৌঞ্চ

৯০)কবিৰাজ ঃ বৈদ্য

৯১)কথা ঃবাত, উক্তি, বাক,বাণী, বচন

৯২)কথক ঃ ভাষক, কওঁতা, বক্তা

৯৩)কৰ ঃ হাত, হস্ত,পাণি, হস্তক

৯৪)কৰ্তন ঃ ছেদন , কাটন

৯৫) কানমাৰিঃ কান্ধমাৰি, বাওঁতা

৯৬)কলহঃ কুম্ভ, কলস

৯৭) কষ্ট ঃ যাতনা,নিকাৰ , যন্ত্ৰনা, ক্লেশ, পীড়া

৯৮) কৰ্তৃত্ব ঃ প্ৰভুত্ব,অধিকাৰ, আধিপত্য

৯৯) কাণ ঃ শ্ৰৱণেন্দ্ৰিয়, কৰ্ণ

১০০)কাউৰী ঃ বায়স,কাক, বলিপুষ্ট,বৃক, বলিভুক,কাণুক

১০১) কাচ ঃ বেলোল

১০২) কাজল ঃ অজ্ঞন

১০৩)কলাঃশ্ৰৱণশক্তিহীণ, কাণ-গধুৰ, বধিৰ

১০৪)কাঁহী ঃ থালি, ডিছ, থালি

১০৫) কাণখৰিকা ঃ কাণঘোঁকটা

১০৬)কল্পতৰুঃদিব্যতৰু, কল্পবৃক্ষ, দিব্যবৃক্ষ

১০৭) কলেৰা ঃ হাইজা, জহনী, মান্না, বিসূচিকা

১০৮) কাঠফুলা ঃ বেংছতা,অহিছত্ৰ

১০৯)  কাণচেপা ঃ কাণমলা, কৰ্ণনৰ্দন

১১০) কাছ ঃ কচ্ছপ , কূৰ্ম

১১১)কাঠ ঃ কাষ্ঠ

১১২) কানি ঃ অহিফেন, আফিং

১১৩) কলাফুলঃ ইন্দবস্তি, জংঘা

১১৪) কলম ঃ লেখনী, পে'ন

১১৫) কাগজঃকাকত

১১৬)কুন্ঠাঃসংকোচ, দ্বিধা

১১৭)কালসন্ধ্যা ঃ কালসন্ধিয়া, কালগধূলি

১১৮) কুকুৰাঃৰামপাৰ, কুক্কট,মুৰ্গী

১১৯)কু-কৰ্মঃদুষ্কাৰ্য, অপকৰ্ম,দুষ্কৰ্ম

১২০)কুটুমঃ অত্মীয়-কুটুম, জ্ঞাতি, স্বজন, আত্মীয়-স্বজন

১২১)কীৰ্তিঃ যশস্যা, খ্যাতি, যশ

১২৩)কিৰণঃ ৰশ্মি, অংশু, মৰীচি

১২৪) কাপুৰুষঃ ভীৰু, ভয়াতুৰ, ভয়াৰ্ত, ভীতু

১২৫)কাৰণঃলক্ষ্য,উদ্দেশ্য, হেতু, অভিপ্ৰায়, নিমিত্ত,মদলব

১২৭)কামঃ বন, কৰ্ম, কাজ, কাৰ্য, বিৰংসা

১২৮)কিশোৰ ঃ বালিকা,পাটগাভৰু

১২৯)কান্ধ ঃ স্কন্ধ, অংস, কান

১৩০) কামভাব ঃ কাঙৰ,কাঙৰা

১৩১) কুকুৰনেচীয়া বাঘ ঃ লকয়া

১৩২) কাপোৰ ঃ বস্ত্ৰ, অম্বৰ, বাস, বসন

১৩৩) কিতাপ ঃ পুস্তক, গ্ৰন্থ, পুথি

১৩৪) কুগহ ঃ পাপগ্ৰহ, দুষ্টগ্ৰহ

১৩৫) কুঠাৰ ঃ পৰশু

১৩৬) কাষলতি ঃ বগল

১৩৭) কুলগুৰু ঃ কুলাচাৰ্য,কুল-পুৰোহিত

১৩৭) কৃপালু ঃ ৰহমান, দয়ালু, কৰুণাময়

১৩৮)কুক্ষণ ঃ কু-লগ্ন,অশুভ-কাল, আওকাল, কালক্ষণ, কালবেলা, অশুভ-সময়

১৩৯)কৃষক ঃ সৈৰিক, কিৰিষণা, খেতিয়ক,সৈৰন্ধ,কৃষাণ

১৪০)কুলৰ্ধম ঃ কুলৰ্প্ৰথা , কুলৰ্কম, কুলক্ৰিয়া

১৪১)কুদৃষ্টি ঃ কু-নজৰ, অশুভ, বিষদৃষ্টি, অশুভ-দৃষ্টি

১৪২)  কুমাৰ ঃ ঘটকাৰ , কুম্ভকাৰ,ঘটকৃত, কুলাল , চক্ৰজীবক, ঘটকাৰ

১৪৩) কৃপা ঃ দয়া , অনুগ্ৰহ, কৰুণা

১৪৪) কৃটজ্ঞ ঃ ধন্য, কৃতাৰ্থ

১৪৫) কুল ঃ বংশ, গোত্ৰ, জাতি, জাত

১৪৬)কুলাংগাৰ ঃ কুলাধম, কুলকলংক

১৪৭)কৃষিজাত ঃ কৃষিক

১৪৮)কেটেপা ঃগুলটি

১৪৯) কেঁচু ঃ  ভূ-লতা, মহীলতা, কিষ্ণুলক,গণ্ডুপদ,ভূঁইলতা

১৫০)কেৱল ঃ মাথোন , অকল, মাথোঁ, একমাত্ৰ

১৫১) কেঁচা ঃ নপকা, অপক্ক

১৫২)কেঁৰা ঃ টেৰুৱা

১৫৩) কোকলোঙা ঃ চেক্চেকী

১৫৪) কেঁচুমূৰীয়া ঃ অৰ্শ

১৫৫) কেণা ঃ ঘুণ, কেৰোণা

১৫৬)কেলেণ্ডাৰ ঃ বৰ্ষপঞ্জী

১৫৭)কোকলোঙা ঃ তেজপিয়া

১৫৮) কোষ্ঠী ঃ সোঁৱৰণী, জন্মপত্ৰ, জন্মপত্ৰিকা

১৫৯)কেশসজ্জা ঃ কেশৰচনা, কেশবিন্যাস

১৬০) কৌশল ঃ কিটিপ, কায়দা

১৬১)কেমটাই ঃ বজ্ৰকাট, বনৰৌ

১৬২) ক্ৰোধাগ্নি ঃ কোপানল, ক্ৰোধানল, কোপাগ্নি

১৬৩)কেঁথা ঃ নিহালি, কঁথা, দগলা,কন্থা

১৬৪)  কোষ্ঠকাঠিন্য ঃ কোষ্ঠবদ্ধতা

১৬৫)কোমোৰা ঃকুষ্মাণ্ড

১৬৬)  ক্ৰুদ্ধ ঃ কোপিত, ৰোষান্বিত,ৰাগান্বিত,ক্ৰোধান্বিত,কোপান্বিত

খ 

১৬৭) খোৰাই ঃলেংকুচ লেংকুচকৈ, খোৰাই, টেঙুচকৈ, লেঙেৰিয়াই,টেঙুচ

১৬৮) খাওঁতা ঃ ভোজনকাৰী, খাদক, আহাৰী, ভোক্তা, ভক্ষক ,খাৱৰীয়া, ভোজনকাৰী

১৬৯) খৰ ঃ খৰাং,অনাবৃষ্টি, জলাভাৱ, ধূপল, বৃষ্টিহীনতা, জলকষ্ট, অৱগ্ৰহ, অবৃষ্টি

১৭০) খনিকৰ ঃ শিলা কুটী, কাৰুশিল্পী, ভাস্কৰ,  কাৰিকৰ, মূৰ্তিশিল্পী

১৭১) খুৰা ঃ দাইটি, দাদি, পিতৃব্য, দেদাই, দদাই, ক্ষুল্লাতাত

১৭২) খঙাল ঃ কোপী, ক্ৰোধী, ক্ৰোধপ্ৰৱণ, ৰাগী

১৭৩)খৰখেদা ঃ লৰা-ঢপৰা, খৰধৰ, লৰালৰি, খৰপোচ, ততাতৈয়া

১৭৪)  খোনা ঃ বোকোৰা, থোঁতা, বক্ৰা

১৭৫) খাট ঃ বিছনা, পালংক, তক্তাপোচ, বিছনা, শেতেলি, পালেংগি

১৭৬)খনিজ তেল ঃ সীতা তেল, খাৰুৱা তেল

১৭৭) গজমূৰ্খ ঃ গণ্ডমূৰ্খ, জধামূৰ্খ, অজমূৰ্খ, মহামূৰ্খ

১৭৮) খটখটি ঃ জখলা, ছিৰি, সোপান

১৭৯)খিৰিকী ঃজানলা, বাতায়ন, গধাক্ষ, জানালা, পক্ষক

১৮০)খৰালি ঃ জাৰকালি, খৰকালি

১৮২) খেজুৰ ঃ খাজুৰ, খাজুৰি, খৰ্জুৰ

১৮৩) খত ঃ দস্তাবেজ, তমচুক, দলিল

১৮৪) খেলিমেলি ঃ ছেদেলি-ভেদেলি, অপৰিপাটি, বিশৃংখল

১৮৫) খৱৰ ঃ বাৰ্তা, সম্বাদ, বতৰা, সন্দেশ, সমাচাৰ, বাতৰি, সংবাদ

১৮৬) খনিজ ঃ খনিজাত , অকৰিক আকৰীয়া

১৮৭) খু-দুৱনি ঃ ব্যগ্ৰতা,উৎকণ্ঠা, উগুল-থুগুল

১৮৮) খাদ্য ঃ ইৰা, আহাৰ্য,আহাৰ

১৮৯) খোৰা ঃ লেঙেৰা, খঞ্জ,পেঙুৰা

১৯০) খৰচ ঃ ভগন, ব্যয়

১৯১)খদৰ ঃ খাদী, খদ্দৰ

১৯২)খজুৱতি ঃ কণ্ডু

১৯৩) খড়গ ঃ ৰিষ্টি

১৯৪) খাস্তাং ঃ তহিলং , উচ্ছন্ন, উবাৰ

১৯৫) খটোৱা ঃ খচিত

১৯৬) খঁকুৱা ঃ ৰাইকহ, ঔদৰিক, খাইমল, গৰহ, পেটুক, খাইমল,দাঁহৰা

১৯৭) খং ঃ ৰাগ, ক্ৰোধ,, কোপ, ৰোষ, ফাই


গ    


১৯৮) গৰুড় ঃ সিতানন, অৰ্ক্ষ্য, গৰুণ্ড, খগপতি,গৰুড়পখী, গৰুণপখী, পক্ষীৰাজ, পক্ষীন্দ্ৰ, খগৰাজ, গৰুণ

১৯৯) গৰমকাল ঃ জহকাল , গ্ৰীষ্ম, ঘামকাল , নিদাঘ, গ্ৰীষ্মকাল , জহকালি, নিদাঘকাল

২০০) গগনান্তৰাল ঃ ক্ষিতিজ , আকাশপ্ৰান্ত, দিগবলয়,দিগন্ত, গগনপ্ৰান্ত,দিঙমণ্ডল

২০১) গছ ঃ পত্ৰী, তৰু, ক্ষিতিৰুহ, বিৰিখ, পাপদ, বৃক্ষ, মহীজাত, পাদক

২০৩) গৰাকী ঃ মালিক, অধিকাৰী, পতি,প্ৰভু, ভৰ্তা, অধিপতি

২০৪) গৰখীয়া ঃ বৎসপাল, আভীৰ, বল্লৱ, গোপাল, গোপালক, ৰাখোৱাল, গোৰক্ষক

২০৫) গছ-গছনি ঃ গছ-লতিকা,তৰু-তৃণ, গছ-বন, গছ-লতা, গছ-বিৰিখ

২০৬)গধূলি ঃ দিনান্ত, গধুলা, গো-ধূলি

২০৭)গংগা ঃ ভাগীৰতী, গংগকা, ত্ৰিধাৰা, দেৱনদী, বিষ্ণুপদী, গংগিকা, ত্ৰিধাৰা , ইত্যাদি 

২০৮) গজালি ঃ বীজাংকুৰ, অংকুৰ, গাজ, পোখা, কোঁহ

২০৯)গঁড ঃ গণ্ডাৰ, একচৰ,খড়্গী, গণ্ডাংগ, একশৃংগ

২১০) গগণা ঃ হিচাপ, গগণ, লেখ , সংখ্যান, গন্তি

২১১) গৰীয়া আলু ঃ ৰঙা আলু , মিঠা আলু , মিৰি আলু 

২১২) গধুৰ ঃ ভাৰ , ওজন, ভাৰী

২১৩) গছা ঃ দীপাধাৰ

২১৪) গভীৰ ঃ দ, অগাধ, গাঢ়, অতল

২১৫)গপচ ঃ ধীৰ , গম্ভীৰ , গহীন

২১৬)গতানুগতিক ঃ নতুনত্বহীন , অব্যতিক্ৰম 

২১৭) গৰু ঃগো 

২১৮) গমন ঃ যাত্ৰা, গতি , চলন 

২১৯) গগনস্পৰ্শীঃ গগনচুম্বী, আকাশচুম্বী, গগনচুম্বী, আকাশলংঘা, সু-উচ্চ, অতুচ্চ্য,সুতুংগ

২২০)গৰম ঃ তপ্ত, উষ্ণ,তপত, উষ্ম

২২১)  গৰল ঃ বিহ, জহৰ

২২২) গেদগেদী ঃ ভেদভেদী, কাষ্ণনমতী, খালৈভাঙী, সথলি, ঘুমে-খাইতী

২২৩) গাৰু ঃ বালিছ, উপাধান

২২৪)  গা ঃ বপু, অজুদ, কায়া, তনু, অপঘন, শৰীৰ, দেহ, ভোগায়তন

২২৫) গাখীৰ ঃ দুধ, গোৰস, দুগ্ধ

২২৬) গলগ্ৰহ ঃ হাৰমাল , কলগ্ৰহ 

২২৮) গুজব ঃ জনৰৱ, উৰাবাতৰি, ৰৌঢ়ি, হুনুবাৰ্তা, হুজগ

২২৯) গুণানুকীৰ্তন ঃ প্ৰশংসা, গুণকীৰ্তন, গুণানুবাদ 

২৩০) গৱেষক ঃ তত্ত্বনুসন্ধানকাৰী , গৱেষণাকাৰী

২৩১) গোচৰ ঃ আপত্তি, মকৰ্দমা, অভিযোগ, অনুযোগ,নালিচ, মোকৰ্দমা , ওজৰ 

২৩২ ) গা-ভাৰী  ঃ গৰ্ভৱতী, উদৰিণী, সগৰ্ভা, সসত্ত্বা, অন্তৰ্ৱতী, গৰ্ভনী, গা-ভাৰী 

২৩৩) গৃহশত্ৰু ঃ ঘৰশত্ৰু, ঘৰবিভীষণ

২৩৪) গিৰিমালা ঃ পৰ্বতশ্ৰেণী, গিৰিশ্ৰেণী , পৰ্বতমালা,পৰ্বতাৱলী       

২৩৫) গাফিলতি ঃ আওহেলা,অৱহেলা,হেলা, আওকাণ,অনাদৰ

২৩৬)গিৰিশৃংগ ঃ পৰ্বতশিখৰ,গিৰিচূড়া, শৈলচূড়া , পৰ্বতশৃংগ, শৈলশিখৰ 

২৩৭) গাহৰি ঃ বৰা, শূকৰ, বৰাহ 

২৩৮) গেৰেকনি ঃ খিচনি , গোকাটনি , আওটনি  

২৩৯) গাঁত ঃ বিবৰ , গৰ্ত 

২৪০) গুৰিয়াল ঃ গুৰি , কৰ্ণধাৰ, ধৰোঁতা


২৪১) ঘৰ -  বাসভৱন , বাসস্থান , নিকেতন , আলয় , ভৱন , বাহা , শালা , বাসগৃহ , বাস্ত্তু , গৃহ , গেহ , বাসগৃহ , নিলয় , আৱাস  

২৪২) ঘোলা - ঘোদা

২৪৩) ঘাম - স্বেদজল , ঘৰ্ম , শ্ৰমজল , স্বেদ

২৪৪) ঘাই পথ - ৰাজমাৰ্গ , ৰাজপথ , ৰাজআলি , ৰাজবাট

২৪৫) ঘূৰণীয়া - বলয়াকাৰ , গোলাকাৰ , মণ্ডলাকাৰ , চক্ৰাকাৰ , মণ্লাকৃতি , গোল ,  বৰ্তুল ,  বৃত্তাকাৰ , চক্ৰাকৃতি 

২৪৬) ঘিউ - ঘি , হৱি , ঘৃত , আজ্য ।

২৪৭) ঘনফল - আয়তন ।

২৪৮) ঘঁৰিয়াল - শংকমুখ , নক্ৰ , পিংগচক্ষু , নেহাল , গ্ৰাহ ।

২৪৯) ঘিণ - বিতৃষ্ণা , বিক ্ চিনা , ঘৃণা , বিক্ ষ্ণা ।

২৫০) ঘৰচীয়া - পোহনীয়া

২৫১) ঘোষণা - বিজ্ঞপি , ঘোষণাপত্ৰ , জাননী , ইস্তাহাৰ , ইস্তাহাৰনামা । 

২৫২) ঘোঁটনী - মন্থনী , মথনী ।

২৫৩) ঘঁহনি - ঘৰিষণা , ঘৰ্ষণ , ঘৰিষণ ।

২৫৪) ঘনিষ্ঠ - আপোন , প্ৰগাঢ় , আন্তৰিক , নিবিড় , সৌহৃদ্য , আত্মীয় , অন্তৰংগ , হাৰ্দিক , সৌহাৰ্দ ।

২৫৫) ঘাঁহ - বন , তৃণ ।

২৫৬) ঘোঁৰাশাল - অস্তাৱল , অশ্বগোষ্ঠ , অশ্বশালা ।

২৫৭) ঘৰে - ঘৰে - ঘৰেপতি , ঘৰেমূৰি , ঘৰমূলি ।

২৫৮) ঘনচিৰিকা - চকা - চৰাই , ঘৰচিৰিকা , চটক , ঘৰচৰাই ।

২৫৯) ঘাটৈ - পাৰুৱৈ , ঘাটুৱৈ , পাৰোৱাই , ঘাটোৱাল ।

২৬০) ঘোঁৰা - তুৰংগম , ঘোটক , হয় , অশ্ব , তুৰগ , প্ৰকীৰ্ণক , কীকট , ৰেষা , হ্ৰেষী , মৰুদ্ৰথ , বাজী , ৰাজস্কন্ধ , তুৰংগ । 

২৬১)  চণ্ডাল - চাণ্ডাল , চঁৰাল ।

২৬২) চহৰীয়া - নগৰস্থ , নগৰীয়া

২৬৩) চিঞৰ - বিৰাৱ , আৰাও , চঁয়ৰ ।

২৬৪) চৰ - চাপৰি ।

২৬৫) চালকুঁমাৰী -ঘৃতকুমাৰী 

২৬৬) চৰাই - পখী , বিহগ 

২৬৭) চন্দ্ৰতাপ - বিতান , চন্দ্ৰাশু 

২৬৮) চাপৰ - বুটা , অনুচ্চ

২৬৯) চৰ্বি - স্নেহ , তেল , মেদ ।

২৭০) চিপাহী - যোদ্ধা , সৈন্য , জোৱান , সৈনিক , ৰণুৱা , সেনা 

২৭১) চিনাকী - পৰিচিত - পৰিচয় ।

২৭২) চক - চমক , উচপ , উচাপ ।

২৭৩) চকুৰ মণি - অক্ষিগোলক , অক্ষিগোল ।

২৭৪) চাৰিআলি - চতুষ্পথ ।

২৭৫) চাতুৰি - চতুৰালি , চতুৰতা , ধূৰ্ততা ।

২৭৬) চিকিতসাকেন্দ্ৰ - স্বাস্থ্যনিৱাস স্বাস্থ্যকেন্দ্ৰ ।

২৭৭) চাকি - দীপ , বন্তি , দীপক , প্ৰদীপ ।

২৭৮) চপনুৱা - ধদুৱা ।

২৭৯) চিঠি - পত্ৰ ।

২৮০) চন্দ্ৰ - চন্দ্ৰমা , জোন ।

২৮১) চছ্মা - বিতচকু , উপনেত্ৰ ।

২৮২) চাউল - তণ্ডুল ।

২৮৩) চমু - সংক্ষেপ , চুটি ।

২৮৪) চুলি - কেশ ।

২৮৫) চোকা - শানিত , তীক্ষ্ণ ।

২৮৬) চেতন - হুঁচ , জ্ঞান , চেতনা ।

২৮৭) চোতাল - প্ৰাংগন , অংগন ।

২৮৮) চিযাঁহী - মহী , কালি ।

২৮৯) চেহা - তজবজীয়া ।

২৯০) চাগৈ - হ'বলা , কিজানি , হয়তো ।

২৯১) চহৰ - নগৰী , টাউন , নগৰ , পুৰ । 

২৯২) চফা - নিৰ্মল , পৰিষ্কাৰ , নিকা , পৰিচ্ছন্ন । 

২৯৩) চিকাৰী - নিষাদ , কৌটিলিক , সাৰংগিক ।

২৯৪) চাদৰ - উত্তৰবস্ত্ৰ , বৰুত্ৰ ।

২৯৫) চেনি - শৰ্কৰা ।

২৯৬) চুৱাপাতনি - চুৱনি ।

২৯৭) চিৰবৈৰী - চিৰশত্ৰু ।

২৯৮) চেলেপু - চেলবেলীয়া , চেলচেলীয়া ।

২৯৯) চেঁচা - ঠাণ্ডা , জুৰ , শীতল ।

৩০০) চৌকা - আখল ।

৩০১) চকমাটি - খড়িমাটি ।

৩০২) চিকিতসালয় - ডাক্তৰখানা , হাস্পতাল , আৰোগ্যশালা ।

৩০৩) চকীদাৰ - চকীয়াল ।

৩০৪) চলন্ত - গমনশীল , গতিশীল । 

৩০৫) চৰণকমল - পাদপদ্ম , পদপংকজ ।

৩০৬) চক্ৰবহু - চক্ৰব্যুহ 

৩০৭)  চকুত লগা - চকুলগা , চকুৰোৱা ।

৩০৮) চিন - প্ৰতীক , চিহ্ন , নিচান ।

৩০৯) চাকৰ - গোলাম , সেৱক , দাস , লিগিৰা , ।

৩১০) চজিনা - শোভাঞ্জন ।

৩১১) চৰাইঘৰ - চৰাইখানা 

৩১২) চক্ৰান্ত - কু - মন্ত্ৰনা , ষড়যন্ত্ৰ , কু - চক্ৰ 

৩১৩) চম্পা - হেমপুষ্প , চম্পাফুল ।

৩১৪) চতুৰ - ফুটিয়াল , ধূৰ্ত ,  টেঙৰ ।

৩১৫) চিন্তন - মনন , ভাৱন ।

৩১৬) চেকা - দাগ , চেক ।

৩১৭) চোৰ - কুম্ভিলক , তস্কৰ । 

৩১৮) চোকা - তীক্ষ্ণ 

৩১৯) চুক - কোণ ।

৩২০) চোকা - প্ৰৱল , তীব্ৰ , তীক্ষ্ণ ।

৩২১) চেলু - অজুহাত , অচিলা ।

৩২২) চুলিকোছা - কেশকলাপ , কেশৰাজি ।

৩২৩) চেঁচাপানী - ঠাণ্ডাপানী ,  শীতলপানী । 

৩২৪) চোকোৰা - নিকৰ ।

৩২৫) চেলাউৰি - ভ্ৰ ।

৩২৬) চুবুৰী - চোবা ।

৩২৭) চফ - গোৱামৰি ।

৩২৮) চকুৰ পৰ্দা - ৰেটিনা

৩২৯) চুঁচি - মাজি - চুঁচি - পাচি ।

৩৩০) চোটোকা - প্ৰতিফল ।

৩৩১) চিৰকালীন - চিৰন্তন , চিৰযুগীয়া , চিৰস্থায়ী ।

৩৩২) চুৰট - চিগাৰেট ।

৩৩৩) চৌকাষ - চাৰিওফাল ।

৩৩৪) চাকনৈয়া - পাক ।

৩৩৫) চাবুক - চমটা ।

৩৩৬) চলচলীয়া - ঢুলঢুলীয়া ।

৩৩৭) চিটকাৰ - আৰ্তনাদ ।

৩৩৮) চাৰিঠেঙীয়া - চতুষ্পদ ।

৩৩৯) চামচেলেকুৱা - চামচেলুকা ।

৩৪০) চকা - চক্ৰ ।

৩৪১) চহা - স্বাক্ষৰ ।

৩৪২) চন্দ্ৰালোকিত - জ্যোতস্নাপ্লাৱিত ।  

৩৪৩) চকুৰ পতা - নেত্ৰচ্ছদ ।

৩৪৪) চকু - নেত্ৰ , নয়ন ।

৩৪৫) চাকৈ - চকুৱা - চক্ৰৱাক ।

৩৪৬) চিৰস্থায়ীতা - চিৰস্থায়িত্ব ।

৩৪৭) চতুভুৰ্জ - চতুষ্ক ।


৩৪৮) ছাঁ - ছায়া ।

৩৪৯) ছবি - চিত্ৰ , পট ।

৩৫০) ছাত্ৰ - বিদ্যাৰ্থী , শিষ্য ।

৩৫১) ছাগলী - শিৱাপ্ৰিয় , ছাগল ।

৩৫২) ছটফটনি - ধৰফৰণি ।

৩৫৩) ছেঁই - ছিৰা ।

৩৫৪) ছপাশাল - ছপাখানা ।

৩৫৫) ছাই - ভষ্ম ।

৩৫৬) ছাল - চামৰা ।

৩৫৭) ছপাযন্ত্ৰ - ছপাকল ।

৩৫৮) ছাতি - ছত্ৰ ।

৩৫৯) ছলন - বঞ্চন ।

৩৬০) ছাউনী - শিবিৰ ।

৩৬১) ছা - ছলি - পুত্ৰ - পুত্ৰী , ল'ৰা - ছোৱালী ।

৩৬২) ছমহীয়া - ষান্মাষিক 



৩৬৩) জমিদাৰ - মাটিগিৰী ।

৩৬৪) জন্তু - পশু ।

৩৬৫) জলকেলী - জলবিহাৰ ।

৩৬৬) জলশূণ্য - শুকান , জলহীন ।

৩৬৭) জগৰ - দায় , দোষ ।

৩৬৮) জন্মভূমি - মাতৃভূমি , দেশমাতৃ , জনমভূমি , স্বদেশ , জন্মস্থান ।

৩৬৯) জংঘল - হাবি , অৰণ্য , বনভূমি , বনাঞ্চল ।

৩৭০) জৰিয়তে - যোগেদি , দ্বাৰা , হতুৱাই , যোগেৰে ।

৩৭১) জনবাস - জনবসতি, জনপদ , লোকবসতি ।

৩৭২) জলকীয়া - মৰিচ ।

৩৭৩) জলপান - লঘু আহাৰ ।

৩৭৪) জাম - জামুক , জামু ।

৩৭৫) জ্যামিতী - ক্ষেত্ৰগণিত ।

৩৭৬) জীৱনী - জীৱন কাহিনী ।

৩৭৭) জ্ঞানী - পণ্ডিত , বিদ্বান , অভিজ্ঞ ।

৩৭৮)জুই - অনল , অগ্নি ।

৩৭৯) জুলীয়া - পনীয়া , তৰল ।

৩৮০) জোৱাই - জামাই ।

৩৮১) জাকৈ - জকাই ।

৩৮২) জেঠী - লণ্ডিক ।

৩৮৩) জোক - জলৌকা ।

৩৮৪) জুইশাল - অগ্নিশাল

৩৮৫) জড় - নীৰ্জিৱ , জীৱহীন , প্ৰাণহীন ।

৩৮৬) জাঁজি - জাজৰি ।

৩৮৭) জিৰণী - অৱসৰ , বিশ্ৰাম ।

৩৮৮) জবকা - খাবনি

৩৮৯) জৰিমনা - অৰ্থদণ্ড ।

৩৯০)জলফাই - বেলফৈ ।

৩৯১) জৰুৰ - জৰুল ।

৩৯২) জনশ্ৰুতি - কিংবদন্তি ।

৩৯৩) জলজ - নীৰজ ।

৩৯৪) জয়াল - জয়াৰ ।

৩৯৫) জোনাকী পৰুৱা - প্ৰভাকীট ।

৪০০)  জ্বলন - পোৰণ

৪০১) জোৰণ - তেলৰ ভাৰ ।

৪০২) জাতক্ৰিয়া - জাতকৃত ।

৪০৩) জহাধআন - ভোগধান । 

৪০৪) জীয়াতু - কস্তুৰী ।

৪০৫) জোনাক - চন্দ্ৰিকা ।

৪০৬) জেঠো - জেঠপেহা

৪০৭) জীৱিত - জীৱন্ত ।

৪০৮) জহামাল - জিনাৰ ।

৪০৯) জয়মালা - বিজয়মালা ।

৪১০) জ্ঞান - প্ৰজ্ঞা ।

৪১১) জমক - তঁক , জঁক ।

৪১২) জন্ম - জনম ।

৪১৩) জলকুঁৱৰী - জলপৰী ।

৪১৪) জাঁপ - লাফ । 

৪১৫) জিভা - ৰসনা ।

৪১৬) জাক - পাল ।

৪১৭) জেপলুৰুকা - জেপকটা ।

৪১৮) জ্যোতিৰ্বিদ্যা - জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানী ।

৪১৯) জুইশলা - দিয়াচলাই

৪২০) জাগতিক - লৌকিক ।

৪২১) জহাচাউল - ভোগচাউল ।

৪২২) জুমুঠি - জুমুধি ।



৪২৩) ঝাৰু - বাঢ়নী ।

৪২৪) ঝংকাৰ - জনজননি ।


 ট 


৪২৫) টকা - বিত্ত ।

৪২৬) টোপনি - নিদ্ৰা ।

৪২৭) টিন - ৰাং ।

৪২৮) টাৰু - পামগিৰী ।

৪২৯) টাঙোন - টাকোন।

৪৩০) টোণ- তুণীৰ ।

৪৩১) টপৰাই - বেগেতে ।

৪৩২) টেবুল - মেজ ।

৪৩৩) টীকা - টিপ্পনী ।

৪৩৪) টলকতে - পলকতে ।

৪৩৫) টেঙৰ - ধূৰ্ত , চতুৰ ।

৪৩৬) টোপনি গধুৰা - টোপনিৰহীয়া ।

৪৩৭) টিং - শৃংগ ।

৪৩৮) টকলা - তপামূৰা , তপা ।

৪৩৯) টেলিফোন - ফোন ।

৪৪০) টুকুৰা - ডোখৰ , অংশ ।

৪৪১) টানি - মানি - কোনোমতে ।

৪৪২) টকলা - লঠঙা ।

৪৪৩) টকৌ - টকয়া ।

৪৪৪) টেঙেচী - চাঙেৰী ।

৪৪৫) টেলিগ্ৰাম - বিজুলী বাৰ্তা ।

৪৪৬) ঠেকা - ঢোকা । 

৪৪৭) ঠাই - স্থান , জেগা ।

৪৪৮) ঠাৱৰ - নিশ্চয় , থিৰাং ।

৪৪৯) ঠোঁট - তুণ্ড ।

৪৫০) ঠগ - টেটোন ।

৪৫১) ঠিকনা - পৰিচয় ।

৪৫২)ঠেৰুছিগা - নিঠৰুৱা ।

৪৫৩) ঠাল - ডাল , ঠেঙুলি ।

৪৫৪) ঠিলা - সোপা ।

৪৫৬) ঠাট্টা - ইতিকিং ।

৪৫৭) ঠেহ - অভিমান ।

৪৫৮) ঠগা - ঠগি .

৪৫৯) ঠেঙা - লংপেন্ট ।

৪৬০) ঠৰঙা - ঠেৰেঙা ।


 ড 


৪৬১) ডাইনী - ডাকিনী ।

৪৬২) ডালিম - কুচফল ।

৪৬৩) ডকাইত - ডাকু ।

৪৬৪) ডনিকনা - ডঁৰিকনা ।

৪৬৫) ডাঠ - ঘন ।

৪৬৬) ডেউকা - ডৌকা ।

৪৬৭) ডাকোৱাল - ডাকৱালা ।

৪৬৮) ডাক্তৰ - চিকিটসক ।

৪৬৯) ডিঙি - গল ।

৪৭০) ডাংবৰলা - ডালডঙুৱা ।

৪৭১) ডেকা - যুৱক ।

৪৭২) ডাকঘৰ - পোষ্ট অফিচ ।

৪৭৩) ডাঠি - খাতাংকৈ ।

৪৭৪) ডায়েৰী - দিনলিপি ।

৪৭৫) ডাল - বিটপ ।

৪৭৬) ডাঁহেচীয়া - ডঁহচীয়া ।

৪৭৭) ডগমগ - জকমক ।



৪৭৮) ঢৌ - তৰংগ ।

৪৭৯) ঢকুৱা - ঢকুনা ।

৪৮০) ঢুলুকি - ঢোলোক ।

৪৮১) ঢৰা - ঢাৰি ।

৪৮২) ঢেলা - চেপা ।

৪৮৩) ঢকা - ঢমকা - ঢকা - চমকা ।

৪৮৪) ঢাকনী - ঢাকোন ।



৪৮৫) তৰপ - খলপা ।

৪৮৬) তপ - তপস্যা ।

৪৮৭) তিৰস্কাৰক - ভৰ্তসক ।

৪৮৮) তৰা - নক্ষত্ৰ ।

৪৮৯) তিয়নি - কাছুটি ।

৪৯০) তুলনা - ৰিজনী ।

৪৯১) তাবিজ - ৰক্ষাকৱচ ।

৪৯২) তিতা - ভিজা ।

৪৯৩) তীখা - ইস্পাত ।

৪৯৪) তঙাল - তমাল ।

৪৯৫) তদাৰক - চোৱাচিতা ।

৪৯৬) তুলিকা - তুলি ।

৪৯৭) তিৰস্কৃত - নিন্দিত ।

৪৯৮) তামোল - গুৱা ।

৪৯৯) তৰোৱাল - অসি ।

৫০০) তলুৱা - কৰতল ।

৫০১) তম্বু - ডেৰা ।

৫০২) তদনুযায়ী - তদনুসৰি ।

৫০৩) তুমুল - তয়াময়া ।

৫০৪) তবধ - তভক ।

৫০৫) তাগিদা - তাগিদ ।

৫০৬) তথাপি - তেও ।

৫০৭) তেজপিয়া - কোকলোঙা ।

৫০৮) তোলনীয়া পো - দণ্ডকপুত্ৰ ।

৫০৯) তেঁতেলী - অম্লফল ।

৫১০) তিনিমহীয়া - ত্ৰৈমাসিক ।

৫১১) তৰাময় - তাৰকাশোভিত , নক্ষত্ৰদীপ্ত , তৰাবছা , তাৰকাদীপ্ত , নক্ষত্ৰখচিত , তাৰকাখচিত ।

৫১২) তদানীন্তন - তটকালীন , ততকালিক ।

৫১৩) তদন্ত - অন্বেষণ , অনুসন্ধান , অন্বেষা ।

৫১৪) ত্যাগ - বৰ্জন , এৰণ , পৰিত্যাগ ।

৫১৫) তৃষ্ণা - পিয়াস , পিপাসা , তৃষা , পিয়াহ ।

৫১৬) তেজাল - ৰক্তিমা , তেজৰঙা , ৰক্তাভ , ৰক্তবৰ্ণ ।

৫১৭) তাঁতী - তন্তুবায় , জোলা ।

৫১৮) তলিচা - তলচা ।

৫১৯) তলভাগ - নিম্নভাগ , আধোভাগ , তলৰ ভাগ ।

৫২০) তীখৰ - তীখৰু ।

৫২১) তালিকা - সূচী , ফৰ্দ , তপচিল , নিঘৰ্ন্ট , লিষ্টি , নিদৰ্শনী , সাৰণী ।

৫২২) তৰমুজ - খৰমুজা , খৰমুজ , তৰমুজা ।

৫২৩) তপিনা - শ্ৰোণি , জঘন , নিতম্ব , কটিদেশ , তাপলা ।

৫২৪) তুঁহজুই - তুষানল ।

৫২৫) তুষাৰবৃত্ত - হিমাচ্ছন্ন , তুষাৰাচ্ছন্ন , বৰফাবৃত্ত , তুষাৰাচ্ছাবিত্ত ।

৫২৬) তোষামোদ - চাটুক্তি , চাটুবাক্য ।

৫২৭) তেজ - ৰক্ত , শোণিত , অশ্ৰ , ওজঃপলক্ষাৰ , ৰস্য , অসৃক , ৰোহিত , ৰক্তক , ৰুধিৰ ।

৫২৮) ত্ৰিজগত - ত্ৰিলোক , ত্ৰিভূবন , ত্ৰৈলোক্য ।

৫২৯) তুলাচনী - দগা - পাল্লা , তৰ্জু , তুলাচালনী , তুল ।

৫৩০) তাম্ৰফলি - তাম্ৰফলক , তাম্ৰপত্ৰ ।

৫৩১) তৰাং - বাম , অগভীৰ , তৰঙুৱা , তৰ ।

৫৩২) তিতা - তিক্ত ।

৫৩৩) তপস্বী - মুনি , তপোধন , যোগী , ঋষি , তাপস ।

৫৩৪) তৰলতা - তাৰল্য , লঘুতা , লঘুত্ব ।

৫৩৫) তুলসী - পৰ্ণাস - ত্ৰিমঞ্জৰি ।

৫৩৬) তলসুৰিয়াকৈ - নিম্নস্বৰে , কোমলকৈ , মিহিকৈ , নিম্নকন্ঠে ।

৫৩৭) তমোঘ্ন - তমোহৰ ।

৫৩৮) তুলী - তোচক ।

৫৩৯) তেজাল - তেজী , তেজস্বী ।

৪৪০) তৃষিত - পিয়াসী , পিপাসিত , পিপাসু , পিপাসী ।

৪৪১) তিলপিঠা - হেঁচাপিঠা , বগাপিঠা , বগলীপিঠা ।

৪৪২) তবলা - ডুগি ডাইনা ।

৪৪৩) তৃপ্তিদায়ক - সোৱাদদায়ক , তৃপ্তিকৰ , তৃপ্তিজনক , তৃপ্তিকাৰক ।

৪৪৪) তৰাআলু - পাটিদৈআলু ।

৪৪৫) তৃষ্ণাতুৰ - পিপাসাৰ্ত , তৃষ্ণাৰ্ত , তৃষাৰ্ত ।



৪৪৬) থোপ - থোপা , থুুপি ।

৪৪৭) থলুৱা - মাহচৈয়া , খিলঞ্জীয়া , স্থানীয় , ভূমিপত্ৰ ।

৪৪৮) থুঁতৰি - থোঁতোৰা ।

৪৪৯) থুনপাক - ধুনুপাক ।

৪৫০) থিৰ - থিৰ - দৃঢ় , স্থিৰ , গতিহীন ।

৪৫১) থোক - থোকা , থুকি ।

৪৫২) থিয় - উলম্ব ।

৪৫৩) থু - সেপ , থুই , থুতকুৰি ।



৪৫৪) দবা - শতৰঞ্জ , চে'চ , চতুৰংগ ।

৪৫৫) দল - সংগঠন , লীগ ।

৪৫৬) দঁতাল - দন্তী , দতোঁৱাল ।

৪৫৭) দুৰাকাংক্ষা - দুৰাশা ।

৪৫৮) দৰকাৰী - লাগতীয়া , আৱশ্যকীয় , লাগতিয়াল , প্ৰয়োজনীয় ।

৪৫৯) দুৰ্গন্ধ - পুতিগন্ধ ।

৪৬০) দুখীয়া , - দৰিদ্ৰ , গৰিব , দীন ।

৪৬১) দুৰ্বাৰ - দুৰ্নিবাৰ ।

৪৬২) দূবৰি - দুৰ্বা ।

৪৬৩) দৈ - দৈ - গাখীৰ , দধি ।

৪৬৪) দৌল - ম'ঠ , দ'ল ।

৪৬৫) দেৱালী - দীপাৱলী , দীপান্বিতা , দীপোতসৱ ।

৪৬৬) দূৰ্লভ - আপুৰুগীয়া , দষ্পাপ্য ।

৪৬৭) দেওবাৰ - ৰবিবাৰ ।

৪৬৮) দোণ - দুণি , দুণৰি ।

৪৬৯) দৈনিক - প্ৰাত্যহিক , দৈনন্দিক ।

৪৭০) দেশদ্ৰোহী - দেশবৈৰী ।

৪৭১) দুৱৰী - দ্বাৰৰক্ষী , দ্বাৰপাল , প্ৰতিহাৰী , দাৰোৱান , প্ৰতিহাৰ , দ্বাৰৰক্ষক ।

৪৭২) দেউলীয়া - সৰ্বস্বাস্ত , নিঃসম্বল , সৰ্বহাৰা ।

৪৭৩) দেহৰক্ষী - বডিগাৰ্ড , অংগৰক্ষক , অংগসেৱক ।

৪৭৪) দিবাৰাত্ৰি - দিবানিশি , অষ্টপ্ৰহৰ , অহোৰাত্ৰ ।

৪৭৫) দগা - গেঠা ।

৪৭৬) দাঁত - দশন , দন্ত ।

৪৭৭) দুৰ্গা - অম্বিকা , অতসী , অম্বা , ভগৱতী , অম্বালিকা ।

৪৭৮) দেশপ্ৰেমী - দেশহিতৈষী , দেশপ্ৰেমিক , দেশভক্ত , দেশবন্ধু , দেশসেৱক ।

৪৭৯) দোকান  - বিপণী ।

৪৮০) দ্ৰৌপদী - পাঞ্চালী , কৃষ্ণা , পাঞ্চালকুমাৰী , যাজ্ঞসেনী , দ্ৰুপদনন্দিনী ।

৪৮১) দোৱাত - মৈলাম , মহীচুঙা ।

৪৮২) দুৰ্দশা - বিলৈ , দুৰৱস্থা , বিলাই , দুৰ্গতি , বিপত্তি ।

৪৮৩) দেৱদাৰু - সৰলগছ , দেৱকাষ্ঠ , উৱৈ , মহাদাৰু ।

৪৮৪) দৈত্যকুল - দানৱবংশ , অসুৰকুল , দানৱকুল ।

৪৮৫) দুৰ্ভাগ্য - দুৰ্কপাল , দুৰ্দৈৱ , দুৰ্দশা , দুৰদৃষ্ট ।

৪৮৬) দৰকাৰ - গৰজ , প্ৰয়োজন , আৱশ্যক ।

৪৮৭) দশা - ভাগ্য , অৱস্থা , গতি  ।

৪৮৮) দীৰ্ঘ - লম্বা -, দীঘল ।

৪৮৯) দাসত্ব - পৰাধীনতা , দাস্য ।

৪৯০) দবাকলা - ধুমকলা ।

৪৯১ )দৰমহা - বেতন ,অজুৰা , মজুৰি , পাৰিশ্ৰ0মিক ।

৪৯২) দোকমোকালী - দোকমোক , ধলপুৱা ।

৪৯৩) দুষ্ট - বদমাচ , খটাসুৰ , অঘাইতং , দগাবাজ ।

৪৯৪) দেহহীন - অনুশৰীৰী ,  অদেহী , অংগ ।

৪৯৫) দৃশ্যমান -  নয়নগোচৰ , অক্ষিগোচৰ , নেত্ৰগোচৰ , দৃষ্টিগোচৰ , চক্ষুগোচৰ ।

৪৯৬) দেউতা - পিতা , পাপা , বোপাই , বাবা , পিতৃ ।

৪৯৭) দূৰদৰ্শন - টেলিভিছন , টি . ভি ।

৪৯৮) দৰবাৰ - ৰাজসভা , ৰাজচ' ৰা 

৪৯৯) দামুৰি - বাছৰু , দামৰি , বাছৰ ।

৫০০) দুৰ্গ - কোঠ , কিল্লা , গড় ।

৫০১) দীঘ - দৈৰ্ঘ্য , আয়াম ।

৫০২) দুৰাৰোগ্য - অচিকিতসা ।

৫০৩) দণ্ডনীয় - দণ্ডাৰ্হ , দণ্ড্য ।

৫০৪) দূৰ - নিলগ , আতৰ ।

৫০৫) দ্ৰুতগতি - ক্ষিপ্ৰগতি , খৰগতি , দ্ৰুতূবেগ ।

৫০৬) দূৰবীণ -দূৰবীক্ষণ , টেলিস্ক'প ।

৫০৭) দুৰ্ভিক্ষগ্ৰস্ত - দুৰ্ভিক্ষপীড়িত , দুৰ্ভিক্ষক্লিষ্ট ।

৫০৮) দেৱালয় - প্ৰাঞ্চী , প্ৰাকাৰ , প্ৰাচীৰ , দেৱালয় ।

৫০৯) দেহজ - দেহজাত , অংগজ , শৰীৰজ , অংগভু ।

৫১০) দুতলীয়া - দুমুখীয়া , দু - আচলীয়া , দু - আষৰীয়া ।

৫১১) দৰদ - দয়া , সমবেদনা , সহানুভূতি , মমতা ।

৫১২)দৰা - পাত্ৰ , বৰ ।

৫১৩) দতুঁৱা - উজলা , উচলা ।

৫১৪) দলি - লোষ্ট্ৰ , লদি ।

৫১৫) দিন - দিৱস , অহ্ন , দিনা , দিবা ।

৫১৬) দেশপ্ৰেম - স্বদেশপ্ৰীতি , দেশভক্তি ।

৫১৭) দৃষ্টি - নজৰ , দৃষ্টিপাত , দৰ্শন , নিৰীক্ষণ ।

৫১৮) দৈহিক - শাৰীৰিক , দেহগত ।

৫১৯) দেৱতা - বিবুধ , অসুৰাৰি ।

৫২০) দেশী - দেশজাত , দেশজ , দেশজাত ।

৫২১) দুৱাৰ - দ্বাৰ , দৰ্জা ।

৫২২) দোলন - হিল্লোল , হিন্দোল ।

৫২৩) দিব্যদৃষ্টি - দিব্যজ্ঞান , দিব্যচকু ।

৫২৪) দূৰকীত - বিদূৰিত , স্থানান্তৰিত ।

৫২৫) দিহা - পৰামৰ্শ - দিহা - বুদ্ধি , দিহা - পোহা । 

৫২৭) দুৰ্গন্ধযুক্ত - পূতিগন্ধময় , দুৰ্গন্ধী ।

৫২৮) দলিয়নি - চপৰানি ।

৫২৯) দৰাচলতে - প্ৰকৃততে , বাস্তৱিকৰ্তে , আচলতে ।

৫৩০) দবাপিটা - দংশন - খোট ।

৫৩১) দুৱাৰডলি - দুৱাৰগৰিয়া ,ডেউৰী ।

৫৩২) দৈৱাত - সৌভাগ্যবশতঃ , ভাগ্যক্ৰমে ।

৫৩৩) দৈৱ - ভাগ্য , দশা , কপাল ।

৫৩৪) দিহা - পৰামৰ্শ , উপদেশ ।

৫৩৫) দস্ত্তুৰ - নিয়ম , প্ৰথা , ৰীতি ।

৫৩৬) দাঁতোন - দাঁতমাজনী , দাঁতন , দন্তমাৰ্জনী ।

৫৩৭) দূৰ্কপলীয়া - ভাগ্যহীন , হতভগা ।

৫৩৮) দীনদুখী - ভিকহু , দীনদৰিদ্ৰ , দীনহীন ।

৫৩৯) দ্বিধাগ্ৰস্ত - দ্বিধাজড়িত , কুণ্ঠিত ।

৫৪০) দেহধাৰী - অংগী , শৰীৰযুক্ত , শৰীৰী ।

৫৪১) দীপ্তিমান - জ্যোতিষ্মান , আলোকিত ।

৫৪২) দাঁতি- কাষৰীয়া - দাঁতিয়লীয়া - দাঁতিয়াল ।

৫৪৩) দোলাভাৰী - দোলিয়া ।

৫৪৪) দৈত্য - দানৱ , দেৱশত্ৰু , অসুৰ ।


 ধ  


৫৪৫) ধাই - ধাত্ৰী , ধাইমা ।

৫৪৬) ধমকি - ভেকাহি , ডাবি ।

৫৪৭) ধুমকেতু - নেজাল তৰা ।

৫৪৮) ধনিকা - স্ত্ৰী , পৰিবাৰ , ভাৰ্যা , ধৰ্মপত্নী ।

৫৪৯) ধোন্দ - খোৰোং , খোলোং ।

৫৫০) ধীৰগতি - মন্দগতি , মন্থৰগতি ।

৫৫১) ধনী - চহকী , বিত্তশালী , ধনবান , বিত্তবান ।

৫৫২) ধৰুৱা - ঋণী , দেনাদাৰ , ঋণগ্ৰস্ত , খাতক ।

৫৫৩) ধ্বংস - বিনাশ , নাশন , বিনাশন , নাশ , বিধ্বংস ।

৫৫৪) ধূপদানি - ধূপাধাৰ ।

৫৫৫) ধীৰ - লেহেম , অত্বৰ ।

৫৫৬) ধৰ্মঘট - ঘৰতাল ।

৫৫৭) ধনভঁৰাল - ধনভাণ্ডাৰ , অৰ্থভাণ্ডাৰ ।

৫৫৮)ধনু - ধেনু - শৰাসন ।

৫৫৯) ধাৰ - ঋণ , দেন ।

৫৬০) ধোঁৱা - কোৱা - ধোঁৱা - ধুই , ধুঁৱলী - কুঁৱলী ।

৫৬১)ধুবী - ৰজক , ধুবা ।

৫৬২) ধৈৰ্য্য - তত্ , চুৰ্তি ।

৫৬৩) ধোঁৱাখুলীয়া - বে - হিচাপী , অমিতব্যয়ী ।

৫৬৪) ধুবুনী - ৰজকী , ৰজকিনী ।

৫৬৫) ধাৰাবৃষ্টি - ধাৰাবৰ্ষ , ধাৰাপাত ।

৫৬৬) ধনিয়া - মেমেধু , গোন্ধোৱা ।

৫৬৭) ধৰফৰ - ধহমহ , ছটফট ।

৫৬৮) ধীৰগামী - মন্থকগামী , মন্দগামী , মন্দগতি ।

৫৬৯) ধান - শস্যগুটি , ধান্য ।

৫৭০) ধোন্দ - খোৰোং .  খুলুং ।

৫৭১) ধোঁৱা - ধূম , ধূম্ৰ ।

৫৭২) ধুতী - ভুনি . চুৰিয়া ।

৫৭৩) ধোবাং - বাং , মুক্ত , উন্মুক্ত ,  মুকলি , ফলঙা ।


 ন 

 

৫৭৪ ) নৰসিংহ - নৃসিংহ ।

৫৭৫) নকল - প্ৰতিলিপী ।

৫৭৬) নষ্ট - পণ্ড ।

৫৭৭) নিমখ - লোণ , লৱণ ।

৫৭৮) ন - জোঁন - কাঁচিজোন ।

৫৭৯) নামঘৰ - হৰিমন্দিৰ , হৰিমন্দিৰ ।

৫৮০) ননদ - ননন্দ ।

৫৮১) নূপূৰ - নেপুৰ , কংকণী , ঘাগৰ , ঘৰ্ঘৰিকা ।

৫৮২) ন্যায়ধীশ - ন্যায়পাল , ন্যায়পতি ।

৫৮৩) নিৰক্ষৰ - অসাক্ষৰ , অনক্ষৰ , অনাখৰী ।

৫৮৪) নিৰাশ্ৰয় -  আশ্ৰয়হীন , অনাশ্ৰিত ।

৫৮৫) নিশ্চল -  অলৰ , অচল ।

৫৮৬) নিৰ্দেশ - তলব , আদেশ , তলপ ।

৫৮৭) নৈশ - নৈশীথ , নৈশিক ।

৫৮৮) নিয়ৰ - হিম , হিমিকা , ৰজনীজল , শিশিৰ , ৰাত্ৰিজল , হিমজল , নীহাৰ ।

৫৮৯) নেজ - পুচ্ছ , লাঞ্জ , নেগুৰ , লেঙুৰ , লাঙুল ।

৫৯০) নিৰামিষ - নিৰামুহি , নিৰামহি , নিৰামিষা ।

৫৯১) নিৰ্ভৰযোগ্য - বিশ্বাসযোগ্য ।

৫৯২) নিৰ্বাণ - মোক্ষ , মুক্তি ।

৫৯৩) নখ - পূণনৰ্ৱ ।

৫৯৪) নাক - নাসিকা , গন্ধেন্দ্ৰিয় , নাসা , ঘ্ৰাণেন্দ্ৰিয় ।

৫৯৫) নিচা - ৰাগি , আমেৰি , মাদকতা ।

৫৯৬) নলী - পাইপ , নলা , নলিচা ।

৫৯৭) নোম - ৰোম , অংগৰুহ , লোম , অংগৰোম ।

৫৯৮) নেতা - অগ্ৰণী ।

৫৯৯) নিৰপেক্ষ - সমদৰ্শী ।

৬০০) নাইপিয়া - মইনকিৰা ।

৬০১) নৰ্তক - নট ।

৬০২) নাৰী - মহিলা , তিৰোতা , মাইকী ।

৬০৩) নাটক - নাট , দৃশ্যকাব্য ।

৬০৪) নমস্কাৰ - প্ৰণাম , সেৱা , নমন ।

৬০৫) নক্ষত্ৰমণ্ডল - নক্ষত্ৰলোক , জ্যোতিমণ্ডল , নক্ষত্ৰজগত , জ্যোতিলোক ।

৬০৬) নাৰ্জিফুল - গেন্ধাইফুল ।

৬০৭) নিজৰা -  জুৰি , ঝৰ্ণা , নিৰ্ঝৰ , ঝৰণা ।

৬০৮) নৰঘাতক - নৰহন্তা , নৰঘাতী , নৰবধী ।

৬০৯) নহৰু - লহুন , ৰচুন ।

৬১০) নঙলামাৰী - হৰকলা , থুলকনি , নঙলা ।

৬১১) নাভি - নাই ।

৬১২) নৰক - মৃত্যুপৰী , ষমনগৰ , যমপুৰী , যমদুৱাৰ ।

৬১৩) নতুন - নৱ , ন , নবীন , নব্য ।

৬১৪) নিস্তাৰ - মুক্তি , ৰেহাই , ৰক্ষা , উদ্ধাৰ । 

৬১৫) নোমাল - লোমশ , নোমযুক্ত , লোমযুক্ত , ৰোমশ ।

৬১৬) নাৱৰীয়া - বাইচা , নাওবৈচা ।

৬১৭) নাপিত - মুণ্ডক , ক্ষৌৰকাৰ , প্ৰামাণিক , হাজামত , নৰসুন্দৰ , হাজাম , মুণ্ডী ।

৬১৮) নৰোত্তম - নৰশ্ৰেষ্ঠ ।

৬১৯) নলগাহৰী - নলবৰা ।

৬২০) নাৰিকল - শিৰঃফল , পুটোদক , ফলকেশৰ ।

৬২১) নদী - তৰংগিনী , শৈৱলিনী , তনিটী , নৈ ।

৬২২) নামঘোষা - হেজাৰীঘোষা ।

৬২৩) নিৰক্ষৰেখা - বিষূৱৰেখা , নিৰক্ষ বৃত্ত , বিষুৱ বৃত্ত ।

৬২৪) নিশকতীয়া - লেহেৰা  , দুৰ্বল ।

৬২৫) নেউল - সৰ্পহা , নকুল , বিষবৈদ্য ,  নেল ।

৬২৬) নিৰ্ভৰ - ভৰসা , আশ্ৰয় , আস্থা , অৱলম্বন , গইনা , আশা , ছত্ৰছায়া  , ভাৰসা ।

৬২৭) নাও - নৌকা , তৰণী , ডিঙৰা , নৌ, তৰী , ডিঙা ।

৬২৮) নতুনতা - নৱত্ব , নবীনত্ব , নতুনত্ব , নব্যত্ব ।

৬২৯) নৱযৌৱন - যৌৱনোদয় , বয়ঃসন্ধি , যৌৱনাৰম্ভ   , যৌৱনসঞ্চাৰ ।

৬৩০) নাঙল - কুড় , হল , কুঁজা ।

৬৩১) নাস্তিক - ঈশ্বৰ - বিদ্বেষী , অনীশ্বৰ , নিৰীশ্বৰ , ঈশ্বৰবিৰোধী ।

৬৩২) ন্যায়নিষ্ঠ - ন্যায়ৱান , ন্যায়পৰায়ণ ।

৬৩৩) নিৰাপদ - সুৰক্ষিত , নিৰ্বিঘ্ন ।

৬৩৪) নতু - ভৰপুৰ , পাচূৰ্ষপূৰ্ণ ।

৬৩৫) নিজান - নিঃশব্দ , নিজম , নিৰ্জন , নিতাল , নিস্তব্ধ , নিৰিবিলি ।

৬৩৬) নিৰলস - আলস্যহীন , অনলস  । 

৬৩৭) নিৰুদ্দেশ - সন্ধানহীন , উধাও , নিখোজ ।

৬৩৮) নিয়ম - ৰীতি , পদ্ধতি , বিধি , নীতি ।

৬৩৯) নৈপৰীয়া - নৈকাষৰীয়া , নদীকাষৰীয়া , নদীপৰীয়া ।

৬৪০) নাটঘৰ - নাট্যশালা , নাটমন্দিৰ , ৰংগালয় , নাট্যমন্দিৰ , নাটশালা ।

৬৪১) নিখুঁত - নিখুন , নিৰ্ঘুণ , অক্ষত , নিঘুণীয়া , নিঘূণ ।

৬৪২) নিজৰ - নিজস্ব , স্ব , আত্মীয় , নিজা , আপোন , স্বকীয় , নিজ , আত্ম ।

৬৪৩) নিৰাশা - নৈৰাশ্য , আশাভংগ , হতাশা , আশাশূণ্যতা .

৬৪৪) নীলকমল - নীলোৎপল , নীলপদ্ম ।

৬৪৫) নিৰ্ণয় - নিৰ্ধাৰণ , অৱধাৰণ , নিৰ্ধাৰণ ।

৬৪৬) নোদোকা - লোদোৰা , থোলোকা , লঠৰা , লোধোৰা , লোঠোৰা , মঙহাল ।

৬৪৭) নিলাজ - নিৰ্লজ্জ , নিধক , লজ্জাহীন , নিৰ্গত ।

৬৪৮)  নিবোকা - বোদবুদীয়া , নিমুৱা ।

৬৪৯) নক্ষত্ৰমালা - নক্ষত্ৰপুঞ্জ , তাৰকাপুঞ্জ , নক্ষত্ৰচক্ৰ ।

৬৫০) নাকচ - ৰদ , অগ্ৰাহ্য , নাঞ্জুৰ , বাতিল ,  খাৰিজ , প্ৰত্যাখাত , অস্বীকাৰ্য ।

৬৫১) নানা - ভিন , অন্যান্য ,  নানান , অনেক ।

৬৫২) নিদ্ৰিত - নিষুপ্ত , নিদ্ৰামগ্ম , নিদ্ৰায়মান , প্ৰসুপ্ত , নিদ্ৰাৱিষ্ট , নিদ্ৰিত , নিষুপ্ত , নিদ্ৰালস ।

৬৫৩) নিযুক্তি - নিয়োজন , মকৰল , নিয়োগ ।

৬৫৪) নিয়ৰকণা - শিশিৰকণা , তুষাৰকণা , হিমবিন্দু , তুষাৰবিন্দু ।

৫৬৫) নিৰ্দোষী - নিৰপৰাধী , নিজগৰীয়া ।

৫৬৬) নম্ৰ - নিৰহংকাৰী , অমায়িক , বিনয়ী , অহংকাৰীহীন ।

৫৬৭) নেৱালী - নৱমাল্লিকা , নৱমল্লিকা ।

৫৬৮) নিঃসংকোচ - সংকোচহীন , অকুন্ঠ , সংকোচহীন , কুন্ঠাহীন , দ্বিধাহীন , অসংকোচ ।

৫৬৯) নিষ্ঠুৰ - নিৰ্দয় , কাঠচিতীয়া , নিমৰমিয়াল , কাঠবুকুৱা , 

দয়ামায়াহীন , ক্ৰূৰ ।

৫৭০) নিৰ্বংশ - ধুমীয়া , খাই মূৰা , পিণ্ডলোপ , গজমূৰীয়া , নিসঁচ , গজমূৰা ।

৫৭১) নৌবাহিনী - নৌসৈন্য , নৌসেনা ।

৫৭২) নিৰামিষহাৰী - নিৰামুহীয়া , নিৰামিষভোজী , শাকাহাৰী , নিৰামিষাশী ।


 প 


৫৭৩) পথালি - প্ৰস্থ , পুতল ।

৫৭৪) পৰামলখি - হলফলী ।

৫৭৫) পৰশুৰাম - ভাৰ্গৱ , জামদগ্নেয় , জামদাগ্ন্য ।

৫৭৬) পৰাজয় - হাৰ , পৰাভৱ , পৰ্যুদাস , পৰিভৱ ।

৫৭৭) পুখুৰী - পুষ্কৰিণী ।

৫৭৮) পিঠি - পৃষ্ঠ ।

৫৭৯) পলক - পচাৰ , নিমিষ , নিমেষ ।

৫৮০) পাচলি - চবজী , খাৰধি ।

৫৮১) পুৰোহিত - পুৰোধা ।

৫৮২) পাশৱিক - অমানুষিক , পাশৱ ।

৫৮৩) পুনৰাবৃত্তি - পুনৰুল্লেখ ।

৫৮৪) প্ৰকাৰ - তৰহ , বিধ , শ্ৰেণী , জাত , ৰকম ।

৫৮৫) প্ৰস্ত্তুত - সাজু , তৈয়াৰ ।

৫৮৬) প্ৰামাণিক - প্ৰামান্য , প্ৰমাণসিদ্ধ , প্ৰমাণী ।

৫৮৭) প্লাৱিত - জলমগ্ন ।

৫৮৮) পোন - চিধা , ডঁৰ - কাল ।

৫৮৯) প্ৰথা - দস্ত্তুৰ ।

৫৯০) প্ৰজন্ম - পীৰি ।

৫৯১) পকা - পক ।

৫৯২) পতন - প্ৰভংশ , অৱৰূঢ় , প্ৰচ্যুতি ।

৫৯৩) প্ৰাৰ্থনা - বিনয় , স্ত্তুতি , তুতি , অনুৰোধ , ককূতি - মিনতি , অনুনয় , কাকূতি , স্ত্তুতি - মিনতি , মিনতি ।

৫৯৪) প্ৰাতঃকালীন - প্ৰভাতী ।

৫৯৫) প্ৰচলন - ব্যৱহাৰ , চল্তি , প্ৰৱৰ্তন , চলন্তি ।

৫৯৬) পোৱালী - শাৱক , ছানা , ছাৱ ।

৫৯৭) প্ৰশ্ৰয় - লাই , আসৈ ।

৫৯৮) প্ৰতিষ্ঠা - স্থাপন ।

৫৯৯) প্ৰতিনিধি - প্ৰতিভূ , অনুকল্প ।

৬০০) পদাংক - পদচিহ্ন , চৰণচিহ্ন ।

৬০১) পৰিসৰ - ব্যাপ্তি , আয়তন , বিস্তৃতি ।

৬০২) পূৰ্ণ - ভৰুণ , পৰিপূৰ্ণ , ভৰ্তি ।

৬০৩) প্ৰতিশ্ৰুত - অংগীকৃত ।

৬০৪) প্ৰচলিত - ব্যৱহৃত  চলিত , প্ৰৱৰ্তিত ।

৬০৫) পঞ্চভূত - মহাভূত ।

৬০৬) প্ৰহাৰ - চিট , কোব ।

৬০৭) পাখি - পখা ।

৬০৮) পষেকীয়া - পাক্ষিক ।

৬০৯) পায়স - পৰমান্ন , পাহ - ভাত , পৰমান , পাহ ।

৬১০) পক্ষ - পষেক , পখ , পষ ।

৬১১) পলস - পৈলঠ , পৈল ।

৬১২) পানীপোতা - পানীপতা , ওচিনা , পানীপচা ।

৬১৩) পুথিভঁৰাল - পুস্তকালয় , গ্ৰন্থালয় ।

৬১৪) প্ৰমোদ - ৰং , আমোদ , হৰ্ষ , বিলাস , ৰংগ ।

৬১৫) প্ৰাচীন - পুৰাতন , অতীজ , পূৰণি ।

৬১৬) পৰিৱৰ্তন - বদলি , সলনি ।

৬১৭) পঁজা - কুটীৰ , উটজ , জুপুৰি , কুটী ।

৬১৮) পৰ্যটন - পৰিভ্ৰমণ ।

৬১৯) প্ৰতিফলন - প্ৰতিবিম্বন ।

৬২০) পাপ - পাতক , অপূণ্য , কলুষ ।

৬২১)পৰিৱৰ্তনশীল - ৰূপান্তৰশীল ।

৬২২) পাত - পৰ্ণ , পত্ৰ ।

৬২৩) পৰাক্ৰমী - পৰাক্ৰান্ত , ক্ষমতাৱান,  প্ৰতাপী , ক্ষমতাশালী , ক্ষশমতাৱন্ত ।

৬২৪) পতাকা - নিচান , ঝণ্ডা , ধ্বজা , জয়ন্তী , ধ্বজ ।

৬২৫) প্ৰলুব্ধ - লোলুপ , লালায়িত ।

৬২৬) প্ৰেমপত্ৰ - অনংগলেখ ।

৬২৭) পক্ষ - ফাল , তৰফ ।

৬২৮) পৰিশ্ৰম - শ্ৰম , মেহনতি , খাটনি , মেহনত ।

৬২৯) পাকঘৰ - ৰান্ধনিঘৰ , আখলঘৰ , ৰন্ধনশালা , ৰান্ধনিঘৰ ।

৬৩০) পদুম - পদ্ম , কমল , পংকজ ।

৬৩১)পলাশ - বিপৰ্ণক , কিংগুক , পলাশক ।

৬৩২)পথাৰ - শহতলি , খেতি - মাটি , শস্যক্ষেত্ৰ ।

৬৩৩) পকাচুলি -শ্বেতকেশ , পক্ককেশ ।

৬৩৪) পূজা - উপাসনা , ভজনা , অৰ্চনা , আৰাধনা।

৬৩৫) পিতৃগৃহ - পিত্ৰালয় ।

৬৩৬) প্ৰাণ - পৰাণ , আত্মা , জীৱন , জীবাত্মা ।

৬৩৭) পৰুৱা - পিম্পৰা , পিপৰা ।

৬৩৮) পাৰ - কাষ , দাঁতি , কিনাৰ ।

৬৩৯) পুৰুষ -মৰদ , মানুহ , মতা , মৰদ ।

৬৪০) পঢ়ুৱৈ - পাঠক , পঢ়োঁতা ।

৬৪১) পৃথিৱী - ধৰিত্ৰী , ধৰা , বসুমতী , পৃথ্বী ।

৬৪২) পানী - পয় , জল ।

৬৪৩) পৰাজিত - পৰিভৱ , হাৰ , পৰাভৱ , পৰ্যুদাস ।

৬৪৪) পুত্ৰ - ল'ৰা , আপা , পো ।

৬৪৫) পিঁয়াজ - পনৰু ।

৬৪৬) পুষ্টিকৰ - শক্তিকাৰক , পুষ্টিকাৰক , বলদায়ক ।

৬৪৭) প্ৰজনন - বিজনন , জনন ।

৬৪৮) প্ৰতিষ্ঠা - স্থাপন ।

৬৪৯) পেট - গৰ্ভ , উদৰ , জঠৰ , কুক্ষি ।

৬৫০) পাদ - অপানবায়ু , অধোবায়ু ।

৬৫১) পটভূমি - পশ্চাদভূমি , পটভূমিকা ।

৬৫২) পদ্মনাল - পদুমনলা , মৃণাল , পদোনলা ।

৬৫৩) পলম - বিলম্ব ,  হামাহি , দেৰি , লেহেম ।

৬৫৪) পিঞ্জৰা - পিজৰা , গঁৰাল ।

৬৫৫) প্ৰতিধ্বনি - অনুৰণন , অনুবাদ

৬৫৬) প্ৰিয়তমা - ললিতা , প্ৰেয়সী ।

৬৫৭) প্ৰস্বাৱ - ক্ষুদ্ৰশৌচ , পেচাব ।

৬৫৮) পাপী - পাপীষ্ঠ , অঘৱন্ত , পাতকী ।

৬৫৯) পুনৰ - পুনৰায় , আকৌ , দুনাই ।

৬৬০) পূৰ্বাচল - উদয়াচল , উদয়গিৰি ।

৬৬১) প্ৰকৃত - সত্য , অকৃত্ৰিম , সঁচা , আচল ।

৬৬২) পত্নী - অৰ্ধাঙ্গিনী , গৃহিণী , জীাৱনসংগিনী , স্ত্ৰী ।

৬৬৩) পদধূলি - পদধূলা , চৰণধূলা ।

৬৬৪) প্ৰতিপালন - পোহপাল , পৰিপালিত , পৰিপোষিত ।

৬৬৫) পাটকাপোৰ - অংশুপট্ট ।

৬৬৬) পিতৃবধী - পিতৃঘাতক , পিতৃঘাতী , পিতৃহন্তা ।

৬৬৭) পুনৰুদ্ভৱ - পুনৰাৱৰ্তন , পুনৰ্জন্ম , পুনৰুতপত্তি ।

৬৬৮) প্ৰশংসা - প্ৰশস্তি , শ্লাঘা , প্ৰশংস , শলাগ ।

৬৬৯) প্ৰস্ত্তুত - নিৰ্মিত , সাজু , তৈয়াৰ , যুগুত ।

৬৭০) পাকৈত - নিপুণ , পাৰদৰ্শী , কুশল , পাৰ্গত ।

৬৭১) পাৰ্থিৱ - ঐহলৌকিক , ঐৰ্ব্য ।

৬৭২) পনৌপোৱা - পুনৰ্ণৱা , পনৌনৌৱা ।

৬৭৩) পাদুকা - চেণ্ডেল , পানৈ , খৰম ।

৬৭৪) পৃথক - বেলেগ , অমিল , ভিন্ন ,  বিসদৃশ , সুকীয়া , অসদৃশ ।

৬৭৫) পুনঃ  পুনঃ - বাৰম্বাৰ , বাৰে বাৰে , দফে দফে , বাৰেপতি ।

৬৭৬)পূুৰণিকলীয়া - তাহানিকলীয়া , আওপূৰণি ।

৬৭৭) পিলপিলীয়া - লিহলিহীয়া , লিকলিকীয়া ।

৬৭৮) প্ৰামাণিকতা - প্ৰমানসিদ্ধ , প্ৰামান্য ।

৬৭৯) প্ৰেম - ভালপোৱা , অনুৰক্তি , অনুৰাগ , সক্তি , প্ৰণয় , অনুৰতি ।

৬৮০) প্ৰতিশোধ - প্ৰতিফল , প্ৰতিহিংসা , হোৰ , পোটক ।

৬৮১) পৰিৱেশ - বাতাবৰণ , প্ৰতিৱেশ্য , পৰিপাৰ্শ্ব , আৱেষ্টন , পৰিপাৰ্শ্বিক , পৰিৱেষ্টন ।

৬৮২) পাঠ্সূচী - পাঠ্যতালিকা , পাঠ্যক্ৰম ।

৬৮৩) পাৰ্বতী - শিৱানী . মহেশী , শিৱপ্ৰিয়া ।

৬৮৪) পাতাল - নাগলোক , অদোলোক , অধূভৱন ।

৬৮৫) প্ৰতিপালিত - লালিত - পালিত , পৰিপালিত ,  পৰিপোষিত ।

৬৮৬) প্ৰাকৃতিক - স্বাভাৱিক , প্ৰকৃতিজাত ।

৬৮৭) প্ৰেমিক - প্ৰিয়তম , প্ৰেমাষ্পদ , প্ৰণয়ী , প্ৰেমপাত্ৰ ।

৬৮৮) পোৱাল - বিদ্ৰুম , পোৱালমণি , প্ৰবাল ।

৬৮৯)পৰ্বত - গিৰি , ধৰাধধৰ , সানুমান , গোধৰ ।

৬৯০) পাগুৰি -টুপী , শিৰস্ত্ৰান , উষ্ণীৰ , পাগ ।

৬৯১) পাতনি - আগকথা , সূচনা , প্ৰস্তাৱনা ।

৬৯২) পোহৰ - জেউতি , দীপিতি , আলোক , দীপ্তি , প্ৰকাশ , বিভা , প্ৰদ্যুোত  ।

৬৯৩) প্ৰতিপাদন  - সম্পাদনা , উপপাদন , মীমাংসাকৰণ ।

৬৯৪) প্ৰতিষ্ঠাকাৰী - স্থাপক , প্ৰতিষ্ঠাপক , পাঁতোতা , সংস্থাপক , প্ৰতিষ্ঠাতা ।

৬৯৫) প্ৰকৃতি - বহিঃজগত , নিঃসৰ্গ , বাহ্যজগত ।

৬৯৬) প্ৰমোদ - কানন - প্ৰমোদবন , প্ৰোদ - উদ্যান ।

৬৯৭) পৈ - মাৰী - স্বামীঘাটিনী , পতিঘাটিনী ।

৬৯৮) প্ৰহৰী - ৰখীয়া , চন্তৰী , পহৰাদাৰ , পহৰীয়া , পৰীয়া ।

৬৯৯) প্ৰধান - মূল , আচল , মূখ্য , অগৌণ , ঘাই ।

৭০০) পাগলামী - বাতুলতা , উন্মত্ততা , বলিয়ালি ।


 ফ 


৭০১) ফৰকাল - মুকলি , প্ৰফুল্ল , প্ৰসন্ন ।

৭০২) ফেচকুৰি - নেত্ৰমল ।

৭০৩) ফটো - ফটোগ্ৰাফ , আলোকচিত্ৰ ।

৭০৪) ফুলনি - মালঞ্চ , কুসুমকানন , পুষ্পোদ্যান , পুষ্পবন , পুষ্পবাটিকা ।

৭০৫) ফেঁচা - পেচক , উলূক - নিয়তী ।

৭০৬) ফণা - ফেণা , ফেঁট ।

৭০৭) ফাগুন - ফাল্গুন ।

৭০৮) ফোঁপডাং - ফোঁপলু , ওফাইডাং , ডাংকোপ , ফোঁপযহী , গণ্ডপ ।

৭০৯) ফলদায়ক - ফলপ্ৰসু , ফলপদ ।

৭১০) ফিতা - লে'ফ , চেলাজৰী ।

৭১১) ফেঁচু - ফেৰেংগাদাও , ফিঙু , ফেহু ।

৭১২) ফুল - মণীবক , কুসুম , পুষ্প , সুমন , পুষ্টক , প্ৰসূন ।

৭১৩) ফোঁট - তিলক ।

৭১৪) ফৰকাল - মুকলি , নিৰভ্ৰ , নিৰ্মেঘ ।

৭১৫) ফিতাহী - ফুটনি , ফাতিহা ।

৭১৬) ফাকুৱা - হোলি , দোলনযাত্ৰা , দৌলোতসৱ , দৌলযাত্ৰা , ফল্গুতসৱ ।


 ব 


৭১৭) বখলিয়া - ছেলিয়া , ছেলা ।

৭১৮) বদল - সলনি , বদলি ।

৭১৯) বৰল - ভেৰুল ।

৭২০) বধ্য - হন্তব্য , হলনীয়া , হন্য ।

৭২১) বজাৰ - হাট ।

৭২২) বাৰ্ধক্য - বৃদ্ধাৱস্থা , বৃদ্ধতা , জৰা , বৃদ্ধত্ব ।

৭২৩ ) বাধক - প্ৰতিবন্ধকাৰী , প্ৰতিবন্ধক ।

৭২৪) বল - শক্তি , জোৰ , তাকত ।

৭২৫) বাহ - নীড় , অংকুৰক ।

৭২৬) বহল - চেৰপেটী ।

৭২৭) বন্ধক - ৰেহান ।

৭২৮) বনবাসী - জংঘলবাসী , অৰণ্যবাসী ।

৭২৯) বামুণ - ভূদেৱ , ব্ৰক্ষ্ম , বিপ্ৰ , দ্বিজ , বাহ্মণ ।

৭৩০) বীৰত্ব - পৰাক্ৰম , শৌৰ্য , বিক্ৰম , বীৰ্য । 

৭৩১) বোকা - পেঁক , পংক , পেঁয়াক , পল ।

৭ ৩২) বেলিফুল - সুৰুযমুখী , সূৰ্যমুখী । 

৭৩৩) বিচনী - ব্যজনী , পাংখা , ব্যজন ।

৭৩৪) বিৰোধী - বিৰোধিতাকাৰী , বিৰোধকাৰী ।

৭৩৫) বুকু - বুক , বক্ষ , বক্ষস্থল ।

৭৩৬) বেঙেনা - বাৰ্তাকু ।

৭৩৭) বেলনা - চাকতি ।

৭৩৮) বুধগ্ৰহ - চন্দ্ৰাত্মজ , ইন্দুজ ।

৭৩৯) বেয়া - কু , খাৰাপ , মন্দ , খাৰাব । 

৭৪০) বিজুলী - বিদ্যুত , তড়িত ।

৭৪১) বৰঙনি - পঁচা , অৰিহনা , চান্দা ।

৭৪২) বৰমা - বৰবৌ , ডাঙৰ - মাই ।

৭৪৩) বাকলি - ছাল , বল্কল ।

৭৪৪) বানবাটি - ঠগাবাটি ।

৭৪৫) বড়ি - বটী , পিল , বটিকা ।

৭৪৬) বেজালি - জৰাফুঁকা ।

৭৪৭) বেপাৰ - বেহা , ব্যৱসায় , বাণিজ্য ।

৭৪৭) বিষ্ণু - পদ্মপাণি , ত্ৰৈলোক্যনাথ , দীননাথ , নাৰায়ণ , দীননাথ , জয়পাল , গদাধৰ ।

৭৪৮) বৈশিষ্ট্য - বিশেষত্ব , বিশিষ্টতা ।

৭৪৯) ব্ৰহ্মদেশ - ম্যানমাৰ , মানদেশ ।

৭৫০) বিতৰণ - বন্টন , আবন্টন ।

৭৫১) বিন্ধা -  জলঙা , ৰন্ধ্ৰ , ছিদ্ৰ , সুৰুঙা , ফুটা ।

৭৫২) বিমানবন্দৰ - বিমাণঘাটী , বিমানকোঠ ।

৭৫৩) বিখ্যাত - নামজ্বলা , খ্যাত , প্ৰখ্যাত , জনাজাত , সুখ্যাত , জনাজাত ।

৭৫৪) বিধমী - বিধৰমী , অধৰ্মী ।

৭৫৫) বিষাক্ত - বিষযুক্ত , ডাইল , বিষাল , বিষধৰ ।

৭৫৬) বিধে - বিধে - ৰকমে - ৰকমে , তৰহে - তৰহে ।

৭৫৭) বিদ্যালয় - স্কুল , ছাতৰশালি , পাঠশালা , ছাত্ৰশালা , বিদ্যাপীঠ , পঢ়াশালি ।

৭৫৮) বিছা - শতপদী , বৃশ্চিক ।

৭৫৯) বটগছ - যক্ষতৰু , তৰুৰাজ , বৰগছ , ঐশানু , দ্ৰুমৰাজ ।

৭৬০) বাধ্যবাধকতা - দায়বদ্ধতা ।

৭৬১) বাৰিষা - বৰ্ষাকাল , বৰ্ষা ।

৭৬২) বস্তা - থৈলা ।

৭৬৩) বস্তা - থৈলা ।

৭৬৪) বাঢ়ৈ - সূতাৰ , কাঠমিস্ত্ৰী ।  

৭৬৫) বাটৰুৱা - পান্থ , পথচাৰী , পাথিক ।

৭৬৬) বেত - বেত্ৰ ।

৭৬৭) ব্যাকুতা -ব্যগ্ৰতা , আকুলতা ।

৭৬৮) বনফুল - বন্যকুসুম , অৰণ্যপুষ্প , অৰণ্যপ্ৰসূন ।

৭৬৯) বৰফ - হিমানী , তুহিন , হিম , তুষাৰ , নীহাৰ ।

৭৭০) বগা - সৰিয়হ - শ্বেতবেহাৰ , ৰাই - সৰিয়হ ।

৭৭১) বঁকিয়া - বঙিয়া ।

৭৭২) বাঁহী - মুৰুলী , বংশী , বাঁশৰী , পংছি , বেণু  , বাংশী ।

৭৭৩) বাল্টি - বাল্টিং ।

৭৭৪) বিফল - নিষ্ফল , অকৃতকাৰ্য , ব্যৰ্থ , অসফল ।

৭৭৫) বাগিছা - কানন , উদ্যান , বাগহান , উপবন , বাগ ।

৭৭৬) বতাহ - অনিল , পৱন , সমীৰ , পৱমান ।

৭৭৭) বগলী - বগুলা , বক , বগ ।

৭৭৮) বহুমূত্ৰ - মধুমেহ , জলসাৰ ।

৭৭৯) বাষ্প - ভাপ । 

৭৮০) বেদজ্ঞ - বেদবিদ , বেদবিত ।

৭৮১) বুঢ়াআঙুলি - বৃদ্ধাংগুলি , অংগুষ্ঠ ।

৭৮২) বন্দৰ - পোৰ্ট , ডক , পোতাশ্ৰয় ।

৭৮৩) বীণ - বীণা , তন্ত্ৰী ।

৭৮৪) বীৰ্যশালী - বীৰ্যৱান , বীৰ্যৱন্ত ।

৭৮৫) বেমাৰ - ৰোগ , নৰিয়া , বিকাৰ , অসুখ , ব্যাধি , পীড়া ।

৭৮৬) বিশ্বজগত - মহাজগত , জগমণ্ডল , মহাবিশ্ব , বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড ।

৭৮৭) বিস্ময়কৰ - চমতকাৰ , আশ্চৰ্যজনক , বিস্ময়াৱহ ।

৭৮৮) ব্যায়াম - কুস্তি , অংগসঞঢ্চালন , কচৰত ।

৭৮৯) বিবাহ - বিয়া , উপযাম , দাৰকৰ্ম ।

৭৯০) বদনাম - গ্লানি , অপবাদ , দুৰ্যশ , ডাংকা , অপযশ , দুৰ্নাম ।

৭৯১) ব'ঠা - কেনিপাত , অৰিত্ৰ , ক্ষপণী , বহিত্ৰ , কাণঠি , বৈঠাৈ , ক্ষেপণী । 

৭৯২) বৰ্ষণমুখৰ - বৃষ্টিমুখৰ , বৰ্ষণোন্মুখ ।

৭৯৩) বেঁকা - ভঁজীয়া , কেঁকোৰা , বক্ৰ , কুটিল , বংকিম ।

৭৯৪) বিচলিত - বিবুধি , বিতত , বিবুদ্ধি , হতভম্ব , বিচূৰ্তি , কিংকৰ্ত্যবিমূঢ় ।

৭৯৫) বেজাৰ - শক , মনস্তাপ , মনোদোখ ।

৭৯৬) বোধগম্য - বোদ্য , অনুভৱনীয় ।

৭৯৭) বিপৰীত - বিলোম , প্ৰতিলোম , ওভোতা , ওলোটা , বিৰুদ্ধ , ওলটা ।

৭৯৮) বেল - শিৱদ্ৰুম , অমিতগল্য , শ্ৰীফল , বিল্ব ।

৭৯৯) বনভোজ - বালিভোজ , পিকনিক , বালিভাত ।

৮০০) বাগ্মী - বাকচতুৰ , বাগবিদগ্ধ , প্ৰগলভ , বাকপটু ।

৮০১) বাঁহ - বাংশ ।

৮০২) বুঢ়ী - বৃদ্ধা ।

৮০৩) বোৱাৰী - বধু  , পুত্ৰবধু ।

৮০৪) বিশ্ববিজয়ী - বিশ্ববিজেতা , জগজ্জয়ী , দিগ্বীজয়ী , জগতজয়ী , বিশ্বজয়ী ।

৮০৫) ব্ৰহ্ম - পৰত্মামা , চিদাত্মা , পৰমেশ্বৰ , সৃষ্টিকৰ্তা , চিদম্বৰ ,  চিদানন্দ । 

৮০৬) বিমান - উৰাজাহাজ , বায়ুজান , ব্যোমযান , আকাশীযান , এৰ'প্লেন , 

৮০৭) বিষ্ঠা - উবদ্ধ , পুৰীষ ।

৮০৮) বিজতৰীয়া - বিজাতৰীয়া , বিজতুৱা ।

৮০৯) বজ্ৰ - আকাশীচৰগ , অশনি , চৰগ ,  বজ্ৰপাত ।

৮১০) বাৰীলুৰা - বাৰীলোটা , বাৰীলূৰুকা ।

৮১১) বুঢ়া - বৃদ্ধ ।

৮১২)বন্ধুত্বত্ব - বন্ধুত্বতা , সখ্য , ইষ্টতা , মিত্ৰতা , ইষ্টান্তিক , সখিত্ব ।

৮১৩) বাওঁহতীয়া - লেবেৰাহতীয়া , লেবেৰা ।

৮১৪ ) বিনিময় - দিয়া - লোৱা , আদান - প্ৰদান , সলনা - সলনি , দিয়া - নিয়া।

৮১৫) বছৰেকীয়া - বাতসৰিক , বাৰ্ষিক ।

৮১৬) বেদ - শ্ৰুতি , চতুঃশাখ ,  নিগম ।

৮১৭) বন্ধ - আৱদ্ধ , ৰুদ্ধ , অৱৰুদ্ধ , নিৰুদ্ধ ।

৮১৮) বৈকুন্ঠ - বিষ্ণুধাম , বিষ্ণুলোক , গোলোক , বিষ্ণুপুৰী ।

৮১৯) বিধৱা - স্বামীহীনা , পতিহীনা , বাঁৰী ।

৮২০) বিহলঙনি - বেহু , বিলখনি , বিলক্ষনী ।

৮২১) বিমানবাহিনী - বায়ুসেনা , বায়ুবাহিনী ।

৮২২) বান - প্লাৱন , বাঢ়নীপানী , আপ্লাৱান , বানপানী , ধল , বন্যা ।

৮২৩) বৃষ্টিপাত - বৃষ্টিধাৰা ।

৮২৪) ব্যাকুল -  ব্যগ্ৰ ,  বিহুল , আতুৰ , আকুল , কাতৰ ।

৮২৫) বীৰ্যপাত - বীৰ্যস্খলন , শুক্ৰপাত , বিন্দুপাত , বেতঃপাত , শুক্ৰস্খলন ।

৮২৬)  বিদ্যমান - বিৰাজিত , উপস্থিত , বৰ্তমান , বিৰাজমান , অৱস্থিত ।

৮২৭) বিস্তৃত - বিয়াপক্ত , প্ৰসাৰিত , ব্যাপক , বিস্তাৰিত ।

৮২৮) বিশ্বস্ত  - বিশ্বাসযোগ্য , বিশ্বাসী , প্ৰত্যয়যুক্ত , বিশ্বাস্য ।

৮২৯) বছৰ - বতসৰ , ঋতুচক্ৰ ।

৮৩০) বসন্তকাল - হিমান্ত , ঋতুৰাজ , মধুকাল , ঋতুপতি ।

৮৩১) বাট - ৰাস্তা , পথ , আলি ।

৮৩২) বনজ - বনৰীয়া , আৰম্যক , বন্য , বনজাত ।

৮৩৩) বাকসংযম - মিতভাষিতা , অল্পবাদিতা , অল্পভাষিতা ।

৮৩৪) বিশেষ্যপদ - সংজ্ঞা শব্দ , নামবাচক শব্দ ।

৮৩৫) ব্ৰহ্মপুত্ৰ - লোহিত , বৰনৈ , বুঢ়ালুইত , লৌহিত্য , লুই , বৰলুইত ।

৮৩৬) বিজুলী - অচিৰাভা , অণুভা , অচিৰপ্ৰভা ।

৮৩৭) বিপদ - সংকট , আপদ , জঞ্জাল , আহুকাল ।

৮৩৮) বনজুই - বনাগ্নি , অৰণ্যবহ্নি , বনবহ্নি ।

৮৩৯) বান্দৰ - মৰ্কট , কপি , বলিমুখ ।

৮৪০) বাকী - কালিয়ন , উঠনা , উধাৰ ।

৮৪১) বীৰ্য - ৰেতস , আনন্দপ্ৰভৱ , শুক্ৰ ।

৮৪২) বাতৰি - কাকত - সংবাদ - প্ৰত্ৰ , খবৰ - কাকজ ।

৮৪৩) বুদ্ধদেৱ - গৌতম , শাক্যমুনি ।

৮৪৪) বংশনাশ - কুলক্ষয় , বংশক্ষয় , কুলনাশ , বংশলোপ ।

৮৪৫) বমি - বাঁতি , ওকাল , ওকালি ।

৮৪৬) বাধা - নিষেধ , হাক , বাৰণ , প্ৰতিবন্ধক ।

৮৪৭) বগা - শুকুলা , ধলা , শুক্ল , শ্বেত . শুভ্ৰ ।

৮৪৮) বৰদেউতা - বৰপিতা , ডাঙৰ - পিতা , বৰপিতাই , বৰপৈাই ।

৮৪৯) বংশগৌৰৱ - কুলগৌৰৱ , বংশতিলক ।

৮৫০) বৰুণ - জলদেৱতা , প্ৰচেতস ।

৮৫১) বাগ্মী - বাকচতুৰ ,  বাগবিদগ্ধ , প্ৰগলভ , বাকপটু ।

৮৫২) বলৰাম - বলদেৱ , তালধ্বজ , সীৰাপাণি , তালাংক ।

৯৫৩) বন্ধু - হাজি , বান্ধৱ , মিত্ৰ , সখি ।

৮৫৪) ব্ৰক্হ্মা - হংসবাহন , কমলাসন , হেমাংগ , চতুৰ্মুখ ।

 

 ভ 


৮৫৫) ভাৰা - ভেৰোণ , কেৰেয়া , ভেৰণ ।

৮৫৬) ভোঁহৰ - বিন্ধনা ।

৮৫৭) ভংগি -  ঢং , ভংগিমা , ধৰণ , ভংগিতা ।

৮৫৮) ভেঁজাল - ভঁজুৱা , অবিশুদ্ধ।

৮৫৯) ভোমোৰা - ভ্ৰমৰ , অলি , চঞ্চৰী , মধুকৰ ।

৮৬০) ভনৱসাগৰ - ভৱাৰ্ণৱ , ভৱসমুদ্ৰ , ভৱসিন্ধু ।

৮৬১) ভূ - বিজ্ঞান - ভূ - বিদ্যা , ভূতত্ত্ব ।

৮৬২) ভাস্কৰ- বাৰুশিুল্পী , কাৰিকৰ , শিলা  কূটী , খনিকৰ ।

৮৬৩) ভাত - সিদ্ধান্ন , অন্ন ।

৮৬৪) ভেঁটফুল  উতপল ।

৮৬৫) ভয়াতুৰ - ভেবুৱা , ভয়াৰ্ত , ভীত , ভেবুকা  ।

৮৬৬) ভেশছন - বেশছন , ছদ্মবেশ ।

৮৬৭) ভুমুক - প্ৰস্ৰৱণ , জৰণি , উঁহ , পুং ।

৮৬৮) ভাং - গাঞ্জা , গঞ্জিকা , গাঁজাল ।

৮৬৯) ভনী - ভন্টী , ভগিনী ।

৮৭০) ভীমকল - আঠিয়াকল ।

৮৭১) ভূৰ - ভেলা , ভেল ।

৮৭২) ভেঁটী - ঘোচ , উতকোচ , উপঢৌকন ।

৮৭৩) ভগ্নী - সোদৰ্যা , জামী , সহোদৰ ।

৮৭৪) ভাৰ - বোজা ।

৮৭৫) ভৈয়াম - সমভূমি , সমতলভূমি ।

৮৭৬) ভৱিষ্যত - ভাবী , অনাগত , ভৱিষ্য ।

৮৭৭) ভোগজৰা - ভৃংগৰা ।

৮৭৮) ভোজনালয় - ভোজনকক্ষ , বোজনাগাৰ , অন্নশালা , ভোজনশালা ।

৮৭৯) ভালুক - ভল্লুক , ঋক্ষ ।

৮৮০) ভেটি - ভিত্তি , বুনিয়াদ ।

৮৮১) বৰদুপৰীয়া - থিয় - দুপৰীয়া ।

৮৮২) ভাগ্য - ভাগ্যনিয়ন্তা , ভাগ্যধিপতী , ভাগ্যদেৱতা , বাগ্যবিধাতা ।

৮৮৩) ভাৰবাহী - সংবাহক , বহনকাৰী , বাহক ।

৮৮৪) ভিক্ষাৰী - ভিক্ষুক , মগনিয়াৰ , খোজনিয়াৰ ।

৮৮৫) ভাগ্যৱান -সৌভাগ্যৱান ,  ভাগ্যশালী , কপলীয়া , সৌভাগ্যশালী ।

৮৮৬) ভাই - ভাইতি ।

৮৮৭) ভোজ  গ্ৰসন , অদন , প্ৰাশ ।

৮৮৮) ভয়ানক - ভয়াৱহ , ভয়ংকৰ ।

৮৮৯) ভূ - তল - ভূপৃষ্ঠ , ধৰাতল , মহীতল ।

৮৯০) ভঙুৱা - ভাঙুৱা , গাজাখোৰ ।

৮৯১) ভোক - ক্ষুধা , জঠৰজ্বালা , বুভুক্ষা ।

৮৯২) ভ্ৰাতৃ - একজ , সহোদৰ , একোদৰ , সোদৰ্য ।

৮৯৩) ভোতা - ভোটোহা , ভেথেৰা , ভোটোকা ।

৮৯৪) ভৰি - পাৱ , চৰণ ।

৮৯৫) ভীম - পৱননন্দন , ভীমসেন , বায়ুপুত্ৰ ।

৮৯৬) ভেটি  - ভিঠি , ঢাপ , ভিঠা । 

৮৯৭) ভাৰাতীয়া - ভাৰাঘৰীয়া ।

৮৯৮) ভঁৰাল - নিধি , ভাখেৰী , ভণ্ডাৰ , ভাণ্ডাৰ , নিধান ।

৮৯৯) ভেড়া - মেৰ - ছাগলী , গড্ডল , ভেৰা , মেৰ - ছাগ , মেষ ।

৯০০) ভাৰত - উত্তৰকুৰু , কেতুমালা , ইলাৱৰ্ত , জম্বুদ্বীপ ।

৯০১) ভয় - ডৰ , ত্ৰাস , কেৰেপ ।

৯০২) ভূল  - ভ্ৰান্তি , অশুদ্ধ , প্ৰমাদ ।

৯০৩) ভ্ৰূকুটি - ভ্ৰূ - ভংগী , ভ্ৰূ - ভংগ ।

৯০৪) ভাস্বৰ - ভাস্বৈান , দীপ্তিমান , ভাসমান ।

৯০৫) বোকাতুৰ - ভোকাল , ক্ষুধাতুৰ , বুভবক্ষিত , ভূকীয়া ।

৯০৬) ভদ্ৰ - সভ্য , শ্লীল , নম্ৰ ।

৯০৭) ভেদাইলগা - ভেবেলি লতা , ভেদালী ।

৯০৮) ভীষ্ম - গংগাসুত , শান্তনৱ , গংগাপুত্ৰ , গাংগেয় ।

৯০৯) ভূত - দেও , প্ৰেত , অপদেৱতা , পিশাচ ।


 ম 


৯১০) মকামিলা - মিটমাট , মকাবিলা ।

৯১১) মৰ্দন - পেষণ , পিহন ।

৯১২) মহ - মশক ।

৯১৩) মাছমৰীয়া - নদীয়াল , ৎস্যজীৱী , ধীৱৰ , মৎসোপজীৱী ।

৯১৪) মুনিবৰ - মুনিশ্ৰেষ্ঠ , মুনিৰাজ ।

৯১৫) মোহময়ী - মোহিনী , মনোহাৰিণী , বিমোহিনী , সন্মোহিনী , মুগ্ধকাৰিণী ।

৯১৬) মূৰ্তি - বিগ্ৰহ , মূৰুতি , প্ৰতিমা , মূৰতি ।

৯১৭) মুখ - বদন , আনন , আস্য ।

৯১৮) মৌ - মৌজোল , মধু ।

৯১৯) মামা - মোমাই , মাতুল ।

৯২০) মৃতদেহ - শ , মুৰ্দা , শৱদেহ , লাচ , শৱ ।

৯২১) ম'হগুৱাল - মইহাল , মইশাল ।

৯২২) মনোৰাজ্য - মনোজগত , ভাৱজগত ।

৯২৩) মৎস্যবোজী - মৎস্যাশী , মৎস্যভক্ষী , মৎস্যভুক ।

৯২৪) মাধৈমালতী - মাধৈলতা , মাধৱী , মাধৱীলতা ।

৯২৫) মিঠাতেল - সৰিহয় তেল , থাইতেল ।

৯২৬) মানৱতা - মানৱত্ব , মনুষ্যত ।

৯২৭) মুখস্থ - কন্ঠস্থ , ওষ্ঠগত ।

৯২৮) মৃত্যু - স্বৰ্গত , তিৰোভাৱ , দেহান্ত , প্ৰাণত্য়াগ ।

৯২৯) মধ্যাহ্ন - দুপৰ , দুপৰীয়া , দ্বিপ্ৰহৰ ।

৯৩০) মাটি - মূৎ , ভূঁই , মৃদা , ভূমি , মৃত্তিকা ।

৯৩১) মূল্য - দাম , ভাঔও , দৰ , বেচ ।

৯৩২) মনস্কামনা - মনস্কাম , মনোৰথ , মনোকামনা , মনোবাঞ্ছা ।

৯৩৩) মৰ্যাদা - সম্ভ্ৰম , ইজ্জত , সন্মান , আবুৰ , মান ।

৯৩৪) মাখিচাল - অধিচৰ্ম ।

৯৩৫) মহাসাগৰ - মহাসিন্ধু , অৰ্ণৱ , বাৰিধি , মহদধি ।

৯৩৬) মেকুৰী - বিড়াল , মাৰ্জাৰ , নাকাৰ , বিল্লি ।

৯৩৭) মায়াজাল - মোহপাশ , মায়াপাশ , মোহজাল ।

৯৩৮) মিছলীয়া - মিথ্যাভাষী , মিচাকথীয়া , মিথ্যাবাদী ।

৯৩৯) মৌলিক - মৌল , মূলগত

৯৪০) মাংস - মঙহ , গোছ ।

৯৪১) মূৰ্ছিত - বেহুচ , অজ্ঞান , হতচেতন , অচেতন , ছৰমৰ , মৃতপ্ৰায় ।

৯৪২) মকৰা - জালিক , অ,্টাপদ , তন্তুবায় , ঊৰ্ণনাভ ।

৯৪৩) মহাপাপী - মহাপ্ৰতাপী ।

৯৪৪) মানুহ - নৃ , মনুষ্য , মনিচ , মানৱ , নৰ , মনুজ ।

৯৪৫) মেৰুদণ্ড - ৰাজহাড় , কশেৰু , পৃষ্ঠদণ্ড , কশেৰুক , কশেৰুকা ।

৯৪৬) ম'হগিৰী - মইহান ।

৯৪৭) মনোৰম - মনোমুগ্ধকৰ , সুভোশিত , মনোমোহন , ৰমণীয় ।

৯৪৮) মল্লযুঁজ - মালযুদ্ধ , মল্লযুদ্ধ , মালযুঁজ ।

৯৪৯) মৰীচিকা - মৃগতৃষ্ণিকা , আতপোদক , মৃগতৃষা , মৰুমায়া ।

৯৫০) মজদুৰ - মজুৰ , হজুৱা , বনুৱা , শ্ৰমিক ।

৯৫১) েঘাচ্ছন্ন - মেঘমগন , মেঘাচ্ছাদিত , ঘনাবৃত . মেঘমেদুৰ , মেঘালী , মেগাবৃত ।

৯৫২) মনসা - পদ্মলাঞ্ছনা , জগদগৌৰী , বিষহৰী , সিদ্ধযোগিনী ।

৯৫৩) মালী - মালাকাৰ , মলীয়া ।

৯৫৪) মা - বৌটি , আই , মাও , জননী , প্ৰজনিকা , মাতৃ ।

৯৫৫) মূৰ - মাথা , উত্তমাংগ , শিৰ , মুণ্ড ।

৯৫৬) মৌ - মধুমক্ষিকা , মধুজীৱ , মৌগুটি ।

৯৫৭) মাহীআই - সতিয়া - মাতৃ , বিমাতা , মাহী - মা ।

৯৫৮) মগজ - মস্তিষ্ক , মগজু ।

৯৫৯) মৃত - স্বৰ্গগত , নিহত , স্বৰ্গীয় , পৰলোকপ্ৰাপ্ত ।

৯৬০) মজলীয়া - মধ্যমীয়া , মাজালী , মধ্যম ।

৯৬১) মাটিকঁঠাল - সফুঁৰি - কঁঠাল , আনাৰস , কেতেকী - কঁঠাল ।

৯৬২) মুক্তিবাহিনী - মুক্তিসেনা , মুক্তিফৌজ ।

৯৬৩) ম'হ - মঙিষ ।

৯৬৪) মহিমা - মাহাত্ম্য ।

৯৬৫) মুচী - মুচিয়াৰ , চৰ্মকাৰ , চমাৰ ।

৯৬৬) মন - মতি , চিত , চিত্ত ।

৯৬৭) মিছা - মিথ্যা , অসত্য ।

৯৬৮) মালতী - জাতিপুষ্প , জেছমিন , চামেলী , জাতিফুল ।

৯৬৯) মোহময় - মুগ্ধকৰ , মনোমুগধকৰ ।

৯৭০) মধুভাষী - লাওপনী , ফটিকা , সুৰা , দৈাৰু ।

৯৭১) মানসিকতা - চিত্তবৃত্তি , মনোবৃত্তি ।

৯৭২) মঙলগ্ৰহ - কুজগ্ৰহ , লোহিতাংগ , আৱমনেয় , গগনোল্মুক ।

৯৭৩) মাতৃবধী - মাতৃঘাটক , মাতৃঘাতী , মাতৃহন্তা ।

৯৭৪) মৌকোঁহ - মধুকোষ , মৌচাকু , মধুকোঁহ , মৌচাক , ৰহঘৰা ।

৯৭৫) মূৰ্খ - অজ্ঞান , মুগুধ , মূৰ্খ , অজ্ঞ ।

৯৭৬) মনোৰথ - মনস্কামনা , মনোোবাঞ্ছা , মনস্কাম , মনোকামনা ।

৯৭৭) মাজু - মাজতীয়া , মাজৰ ।

৯৭৮) মন্থৰতা - মন্দত্ব , ধীৰতা , মন্দতা ।

৯৭৯) মৰিশালী - মৈদামনি , সমাধিস্থল , শ্মশান , সমাধিক্ষেত্ৰ , সমাধিস্থান । ৯৮০) মৃতাশৌচ - মৰণাশৌচ ।

৯৮১) ম'ৰা - সৰ্পহিংসক , ম'ৰাচৰাই , শিখণ্ডী , শিখাবল ।

৯৮২) মহাকাশ - মহাশূণ্য , অন্তৰীক্ষ ।

৯৮৩) মৰম - প্ৰীতি , স্নেহ , চেনেহ , ভালপোৱা ।

৯৮৪) মৃগ - পহু ।

৯৮৫) মিহি - মসৃণ , চঁছ , নিমজ ।

৯৮৬) মোহ্ৰস্ত - মোহমুগ্ধ , মোহাচ্ছন্ন , মন্ত্ৰমুগ্ধ , মোহাৱিষ্ট ।

৯৮৭) মুঠা - বুন্দা , আটি ।

৯৮৮) মধুৰি - সফুঁৰি আম , মধুৰি - আম ।

৯৮৯) মহামাৰী - ংমৰক , মাউক ।

৯৯০) মন্দিৰ - দেৱাল , দেউল , দেৱায়তন , দেৱমন্দিৰ , দেৱালয় ।

৯৯১) মহাপ্ৰয়াণ - প্ৰাণন্তে , মহাপ্ৰস্থান , তিৰোভাব , মহাযাত্ৰা , বৈকুন্ঠপ্ৰয়াণ ।

৯৯২) মুগ্ধ - বিমুগ্ধ , মোহিত , বিভোল , বিমোহিত ।

৯৯৩) মলি - মল , ওখল , ফেদাাা ।

৯৯৪) মাখ - নৱনীত , ননী , লনী , নৱনী , লৱণু ।

৯৯৫) মৰুভূমি - মৰুস্থল , দশেৰক , শুষ্কভূমি ।

৯৯৬) মুখচোকা - মুখ - আগলিকা , মুখবলী , মুখাল , মুখচতুৰ ।

৯৯৭) মহাকাশচাৰী - মহৈকৈশযাত্ৰী ।

৯৯৮) মুহুদি - মুখশুদ্ধি ।

৯৯৯) মহঙা - মহাৰ্ঘ্য , দূৰ্মুল্য ।

১০০০) মাহিলী - মাহে ।

Apurba Kakati & CHINMAY KAKATI