Chapter - 13
Magnetic Effects of Electric Current
( বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ চুম্বকীয় প্ৰভাৱ )
EXERCISES :-
( ব্যায়াম :- )
1. Which of the following correctly describes the magnetic field near a long straight wire?
( নিম্নলিখিত কোনটোৱে দীঘল পোন তাঁৰৰ ওচৰত চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰটো সঠিকভাৱে বৰ্ণনা কৰে? )
(a) The field consists of straight lines perpendicular to the wire.
( ক্ষেত্ৰখনত তাঁৰৰ লম্বভাৱে সৰল ৰেখা থাকে। )
(b) The field consists of straight lines parallel to the wire.
( ক্ষেত্ৰখনত তাঁৰৰ সমান্তৰালভাৱে সৰল ৰেখা থাকে। )
(c) The field consists of radial lines originating from the wire.
( ক্ষেত্ৰখনত তাঁৰৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা ৰেডিয়েল ৰেখা থাকে। )
(d) The field consists of concentric circles centred on the wire.
( ক্ষেত্ৰখনত তাঁৰৰ ওপৰত কেন্দ্ৰীভূত সমকেন্দ্ৰিক বৃত্ত থাকে। )
Answer:-
2. The phenomenon of electromagnetic induction is
( বিদ্যুতচুম্বকীয় অন্তৰ্ভুক্তিৰ পৰিঘটনা হৈছে )
(a) the process of charging a body.
( শৰীৰ এটা চাৰ্জ কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া। )
(b) the process of generating magnetic field due to a current passing through a coil.
( কুণ্ডলীএটাৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যোৱা বিদ্যুতৰ ফলত চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া। )
(c) producing induced current in a coil due to relative motion between a magnet and the coil.
( চুম্বক আৰু কুণ্ডলীৰ মাজত আপেক্ষিক গতিৰ বাবে কুণ্ডলীএটাত প্ৰেৰিত বিদ্যুৎ প্ৰস্তুত কৰা। )
(d) the process of rotating a coil of an electric motor.
( বৈদ্যুতিক মটৰৰ কুণ্ডলী ঘূৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া। )
Answer:-
3. The device used for producing electric current is called a
( বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে ব্যৱহৃত ডিভাইচটোক ক বুলি কোৱা হয় )
(a) generator.
( জেনেৰেটৰ। )
(b) galvanometer.
( গালভানোমিটাৰ। )
(c)ammeter.
( এমমিটাৰ। )
(d) motor.
( মটৰ। )
Answer:-
4. The essential difference between an AC generator and a DC generator is that
(এচি জেনেৰেটৰ আৰু ডিচি জেনেৰেটৰৰ মাজৰ অত্যাৱশ্যকীয় পাৰ্থক্য হৈছে যে)
(a) AC generator has an electromagnet while a DC generator has permanent magnet.
( এচি জেনেৰেটৰত ইলেক্ট্ৰমেগনেট থাকে আনহাতে ডিচি জেনেৰেটৰৰ স্থায়ী চুম্বক থাকে। )
(b) DC generator will generate a higher voltage.
( ডিচি জেনেৰেটৰে উচ্চতৰ ভল্টেজ সৃষ্টি কৰিব। )
(c) AC generator will generate a higher voltage.
( এচি জেনেৰেটৰে উচ্চতৰ ভল্টেজ সৃষ্টি কৰিব। )
(d) AC generator has slip rings while the DC generator has a commutator.
( এচি জেনেৰেটৰত স্লিপ ৰিং আছে আনহাতে ডিচি জেনেৰেটৰত এটা কমিউটেটৰ আছে। )
Answer:-
5. At the time of short circuit, the current in the circuit
শ্বৰ্ট চাৰ্কিটৰ সময়ত, বৰ্তনীত বিদ্যুত )
(a) reduces substantially.
( যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস হয়। )
(b) does not change.
( সলনি নহয়। )
(c) increases heavily.
( যথেষ্ট বৃদ্ধি হয়। )
(d) vary continuously.
( নিৰন্তৰ ভাৱে পৃথক হয়। )
Answer:-
6. State whether the following statements are true or false.
( নিম্নলিখিত মন্তব্যবোৰ সঁচা নে মিছা সেয়া কওঁক। )
(a) An electric motor converts mechanical energy into electrical energy.
( এটা বৈদ্যুতিক মটৰে যান্ত্ৰিক শক্তিক বৈদ্যুতিক শক্তিলৈ ৰূপান্তৰ কৰে। )
(b) An electric generator works on the principle of electromagnetic induction.
( বৈদ্যুতিক জেনেৰেটৰে বিদ্যুতচুম্বকীয় অন্তৰ্ভুক্তিৰ সিদ্ধান্তত কাম কৰে। )
(c) The field at the centre of a long circular coil carrying current will be parallel straight lines.
(বিদ্যুৎ কঢ়িওৱা দীঘল বৃত্তাকাৰ কুণ্ডলীৰ কেন্দ্ৰত থকা পথাৰখন সমান্তৰাল সৰল ৰেখা হ'ব। )
(d) A wire with a green insulation is usually the live wire of an electric supply.
( সেউজীয়া ইনচুলেচন থকা তাঁৰ হৈছে সাধাৰণতে বৈদ্যুতিক যোগানৰ জীৱন্ত তাঁৰ। )
Answer:-
7. List two methods of producing magnetic fields.
( চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰ প্ৰস্তুত কৰাৰ দুটা পদ্ধতি তালিকাভুক্ত কৰক। )
Answer:-
8. How does a solenoid behave like a magnet? Can you determine the north and south poles of a current-carrying solenoid with the help of a bar magnet? Explain.
( চোলেনইডে চুম্বকৰ দৰে কেনে আচৰণ কৰে? আপুনি বাৰ চুম্বকৰ সহায়ত বিদ্যুৎ কঢ়িওৱা চোলেনইডৰ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ মেৰু নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰিবনে? ব্যাখ্যা কৰক। )
Answer:-
9. When is the force experienced by a current-carrying conductor placed in a magnetic field largest?
( চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰত সৰ্ববৃহৎ স্থানত ৰখা বৰ্তমান কঢ়িওৱা পৰিবাহীৰ দ্বাৰা কেতিয়া বল অনুভৱ কৰা হয়? )
Answer:-
10. Imagine that you are sitting in a chamber with your back to one wall. An electron beam, moving horizontally from back wall towards the front wall, is deflected by a strong magnetic field to your right side. What is the direction of magnetic field?
( কল্পনা কৰক যে আপুনি এখন বেৰত পিঠি দি এটা চেম্বাৰত বহি আছে। পিছফালৰ বেৰৰ পৰা সন্মুখৰ বেৰৰ ফালে পথালিকৈ চলাচল কৰা ইলেক্ট্ৰন বীম এটা শক্তিশালী চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ দ্বাৰা আপোনাৰ সোঁফালে বিচ্যুত হয়। চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ দিশ কি? )
Answer:-
11. Draw a labelled diagram of an electric motor. Explain its principle and working. What is the function of a split ring in an electric motor?
( বৈদ্যুতিক মটৰৰ লেবেল যুক্ত নক্সা আঁকক। ইয়াৰ নীতি আৰু কাম ব্যাখ্যা কৰক। বৈদ্যুতিক মটৰত স্প্লিট ৰিং এটাৰ কাম কি? )
Answer:-
12. Name some devices in which electric motors are used.
( বৈদ্যুতিক মটৰ ব্যৱহাৰ কৰা কিছুমান ডিভাইচৰ নাম দিয়ক। )
Answer:-
13. A coil of insulated copper wire is connected to a galvanometer. What will happen if a bar magnet is (i) pushed into the coil, (ii) withdrawn from inside the coil, (iii) held stationary inside the coil?
( ইনচুলেটেড তামৰ তাঁৰৰ কুণ্ডলী এটা গালভানোমিটাৰৰ সৈতে সংযোজিত হয়। যদি বাৰ চুম্বক এটা কুণ্ডলীত ঠেলি দিয়া হয়, (আইআই) কুণ্ডলীৰ ভিতৰৰ পৰা প্ৰত্যাহাৰ কৰা হয়, (তৃতীয়) কুণ্ডলীৰ ভিতৰত স্থিৰ হৈ থাকে তেনেহ'লে কি হ'ব? )
Answer;-
14. Two circular coils A and B are placed closed to each other. If the current in the coil A is changed, will some current be induced in the coil B? Give reason.
( দুটা বৃত্তাকাৰ কুণ্ডলী এ আৰু বি ইজনে সিজনৰ বাবে বন্ধ কৰা হয়। যদি কুণ্ডলী এ-ত থকা বিদ্যুত পৰিৱৰ্তন কৰা হয়, কুণ্ডলী বি-ত কিছু বিদ্যুৎ প্ৰেৰিত হ'ব নেকি? কাৰণ দিয়ক। )
Answer:-
15. State the rule to determine the direction of a (i) magnetic field produced around a straight conductor-carrying current, (ii) force experienced by a current-carrying straight conductor placed in a magnetic field which is perpendicular to it, and (iii) current induced in a coil due to its rotation in a magnetic field.
( এটা পোন পৰিবাহী কঢ়িওৱা প্ৰবাহৰ চাৰিওফালে উৎপন্ন হোৱা (ক) চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ দিশ নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ নিয়ম টো কওঁক, (খ) চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰত ৰখা এক বৰ্তমান-কঢ়িওৱা পোন পৰিবাহীৰ দ্বাৰা অনুভৱ কৰা, যি ইয়াৰ লম্ব, আৰু (গ) চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ ঘূৰ্ণনৰ ফলত কুণ্ডলীএটাত প্ৰেৰিত হোৱা বিদ্যুত। )
Answer:-
16. Explain the underlying principle and working of an electric generator by drawing a labelled diagram. What is the function of brushes?
( লেবেল যুক্ত নক্সা এখন আঁকি বৈদ্যুতিক জেনেৰেটৰৰ অন্তৰ্নিহিত নীতি আৰু কাম ব্যাখ্যা কৰক। ব্ৰাছৰ কাম কি? )
Answer:-
17. When does an electric short circuit occur?
( বৈদ্যুতিক শ্বৰ্ট চাৰ্কিট কেতিয়া হয়? )
Answer:-
18. What is the function of an earth wire? Why is it necessary to earth metallic appliances?
(পৃথিৱীৰ তাঁৰৰ কাৰ্য্য কি? ধাতৱীয় সঁজুলিবোৰ পৃথিৱীত থকাটো কিয় প্ৰয়োজনীয়?)
Answer:-
Post ID ;DABP004563
