পৰিমেয় সংখ্যা

                                                               অনুশীলনী 1.1


1. তলত দিয়াবোৰ সত্য় নে অসত্য় বিচাৰ কৰা ঃ

(i) পৰিমেয় সংখ্য়াই যোগ আৰু পূৰণৰ বিনিময় বিধি মানি চলে ।

Solution: সত্য়

(ii) পৰিমেয় সংখ্য়াই বিয়োগ আৰু হৰণৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগ বিধি মানি চলে ।

Solution:অসত্য়

(iii) পৰিমেয় সংখ্য়া বিয়োগত আৱদ্ধ নহয় ।

Solution: অসত্য়

(iv) শৃন্য় প্ৰতিক্ৰম নাই ।

Solution: সত্য়

(v) 0 টো পৰিমেয় সংখ্য়া ।

Solution: সত্য়

(vi) 


Solution: সত্য়
(vii) 
Solution: অসত্য়
(viii) 


Solution: অসত্য়
(ix)


Solution: অসত্য়
(x)

Solution:সত্য়
2. যোগাত্মক বিপৰীত সংখ্য়াবোৰ লিখা ।


(i)


Solution: 


(ii)


Solution: -3
(iii)

Solution:


(iv)




Solution:


(v)


Solution: 



3.
আৰু       ৰ  যোগাত্মক বিপৰীত সংখ্য়া দুটা লিখা ।
Solution:আৰু 


4. গুণাত্মক বিপৰীত সংখ্য়াবোৰ লিখা ।
(i)

Solution: 



(ii)

Solution:



(iii)

Solution: 




(iv)

Solution: -1


(v)



Solution: 



5.
ৰ  গুণাত্মক বিপৰীত হয়নে  ? যুক্তি দিয়া ।
Solution: নহয়

6.
 
ৰ  গুণাত্মক আৰু যোগাত্মক বিপৰীত কি কি ?
Solution: 1 ৰ গুণাত্মক বিপৰীত হ'ল 1 আৰু 1 ৰ যোগাত্মক বিপৰীত হ'ল -1

7.

আৰু ৰ গুণাত্মক বিপৰীত সংখ্য়া দুটা লিখা ।


Solution:ৰ গুণাত্মক বিপৰীত হ'ল 

                    ৰ গুণাত্মক বিপৰীত হ'ল   



  8. তলৰ সংখ্য়া দুটাৰ প্ৰতিক্ৰম লিখা ।                        

(i)




Solution:ৰ প্ৰতিক্ৰম হ'ব 



(ii)


Solution:ৰ প্ৰতিক্ৰম হ'ব

9. প্ৰতিক্ৰমৰ লগত একে হোৱা পৰিমেয় সংখ্য়া কি কি ?

Solution: 1আৰু -1

10.
কৰ প্ৰতিক্ৰমেৰে পূৰণ কৰা ।
Solution: কপ্ৰতিক্ৰমেৰে পূৰণ কৰিলে পূৰণফল হ'ব 一

11. কি বিধি প্ৰয়োগ হৈছে লিখা ।

(i)

Solution: ক্ৰম বিনিময় বিধি
(ii)

Solution: যোগাত্মক অভেদ
(iii)


Solution:গুণাত্মক অভেদ

12. সংখ্য়াৰ বিধি ব্য়ৱহাৰ কৰি মান নিৰ্ণয় কৰা ।

(i)
Solution:

 ( ক্ৰম বিনিময় বিধি )

 
(ii)  



Solution:
(বিতৰণ বিধি)


(iii)





Solution:
(বিতৰণ বিধি)


(iv)

Solution:


(v)

 Solution:


(vi)

Solution:
(বিতৰণ বিধি)
(vii)

Solution:


13.  তলৰ সংখ্য়াকেইটাই যোগ আৰু পূৰণৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগ বিধি মানি চলেনে কৰি  চোৱা
      
        
'আৰু   

Solution:,আৰু তিনিটা পৰিমেয় সংখ্য়া
L.H.S

                    R.H.S                            
                                   

∴ L.H.S = R.H.S


∴ সংখ্য়াকেইটা যোগৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগ ৰ্ধম মানি চলে ।

,আৰুতিনিটা পৰিমেয় সংখ্য়া
    

L.H.S
R.H.S
                   

∴ L.H.S = R.H.S

∴ সংখ্য়াকেইটাই যোগ আৰু পূৰণৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগ বিধি মানি চলে ।


14. এটা উদাহৰণৰ দ্বাৰা দেখুওৱা যে পৰিমেয় সংখ্য়া হৰণৰ ক্ষেত্ৰত আৱদ্ধ নহয় ।
Solution:
3/6÷1/2=3/6✖2/1=4/6 এটা পৰিমেয় সংখ্য়া।
(-6)÷(-2)=-3 এটা পৰিমেয় সংখ্য়া ।
0/2=0, এটা পৰিমেয় সংখ্য়া 
কিন্ত 6  ÷ 0 অৰ্থহীন
দেখা গ'ল দুটা পৰিমেয় সংখ্য়া হৰণ ফল সদায় এটা পৰিমেয় সংখ্য়া নহ'বও পাৰে।  গতিকে পৰিমেয় সংখ্য়াসমূহ হৰণৰ ক্ষেত্ৰত আৱদ্ধ নহয় ।

Type-Pooja Bora


Post ID : DABP002883