ভৌগোলিক দৃষ্টিকোণেৰে কিছুমান বিষয় আৰু সমস্যাৱলীৰ আলোচনা | অধ্যায় ১২ | Chapter 6 | Class 12 Geography Solution Assamese | HS 2nd Year Geography Notes |
ভৌগোলিক দৃষ্টিকোণেৰে কিছুমান বিষয় আৰু সমস্যাৱলীৰ আলোচনা
অধ্যায় ১২
____________________________________________
অনুশীলনী
1. নিম্নলিখিত বিকল্পসমূহৰ পৰা শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি লিখা।
(i) নিম্নলিখিত নদীবোৰৰ মাজত কোনখন নদীৰ প্ৰদূষণ বেছি?
(a) ব্ৰহ্মপুত্ৰ (c) যমুনা
(b) সিন্ধু (d) গোদাৱৰী
উত্তৰঃ (c) যমুনা।
(ii) জলপ্ৰদূষণৰ পৰা কি বেমাৰ হ'ব পাৰে?
(a) চকুৰ ৰোগ (c) উশাহ-নিশাহৰ সমস্যা
(b) ডায়েৰিয়া (d) ব্ৰংকাইটিছ
উত্তৰঃ (b) ডায়েৰিয়া।
(iii) এছিড বৰষুণ কি কাৰণে ঘটে?
(a) জল প্ৰদূষণ (c) শব্দ প্ৰদূষণ
(b) স্থল প্ৰদূষণ ( d) বায়ু প্ৰদূষণ
উত্তৰঃ (d) বায়ু প্ৰদূষণ।
(iv) ঠেলা আৰু টানি অনা কাৰকবোৰ দায়বদ্ধ হয়ঃ
(a) প্ৰব্ৰজনৰ বাবে (c) বস্তি
(b) মাটিৰ অৱক্ষয়ৰ ফলত (d) বায়ু প্ৰদূষণ
উত্তৰঃ (a) প্ৰব্ৰজনৰ বাবে।
2. ৩০টামান শব্দৰে প্ৰশ্নকেইটাৰ উত্তৰ লিখা।
(i) প্ৰদূষণ আৰু প্ৰদূষকৰ মাজত পাৰ্থক্য কি?
উত্তৰঃ প্ৰদূষণ আৰু প্ৰদূষকৰ মাজত পাৰ্থক্য হৈছে-
(১) প্ৰদূষণ হৈছে যথেষ্ট সময়ৰ ভিতৰত বায়ুমণ্ডলত যথেষ্ট পৰিমাণে অবাঞ্ছিত, ক্ষতিকাৰক পদাৰ্থ যোগ দিয়া। আনহাতে, প্ৰদূষক হৈছে অবাঞ্ছিত, আৰু ক্ষতিকাৰক পদাৰ্থ। এইবোৰে পৰিৱেশক দূষিত কৰে।
(২) প্ৰদূষণ হৈছে পৰিৱেশৰ মানদণ্ডৰ অৱক্ষয়। আনহাতে, প্ৰদূষকে পৰিৱেশৰ মানদণ্ড হ্ৰাস কৰে।
(৩) প্ৰদূষণ প্ৰদূষকৰ ফলত হয়। আনহাতে, প্ৰদূষক যোগ কৰাটো প্ৰদূষণৰ কাৰন।
(ii) বায়ু প্ৰদূষণৰ মূখ্য উৎসবোৰৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ বায়ু প্ৰদূষণৰ মূখ্য উৎসবোৰ হৈছে - কয়লা, পেট্ৰল আৰু ডিজেলৰ দহন, ঔদ্যোগিক প্ৰক্ৰিয়া, কৰ্ঠিন আৱৰ্জনা নিষ্কাশন, নৰ্দমা নিষ্কাশন ইত্যাদি হৈছে বায়ু প্ৰদূষণৰ মূখ্য় উৎস কিয়নো ই বায়ুমণ্ডলত ছালফাৰৰ অক্সাইড, নাইট্ৰজেনৰ অক্সাইড, কাৰ্বোন মনক্সাইড, হাইড্ৰ'কাৰ্বন, এমোনিয়া, লীড এলডিহাইড, এচবেষ্টছ আৰু হিলিয়াম যোগ দিয়ে।
(iii) বায়ু প্ৰদূষণে মানুহৰ স্বাস্থ্যৰ কেনে ক্ষতি কৰিব পাৰে?
উত্তৰঃ বায়ু প্ৰদূষণক বায়ুত ধূলি, ধোঁৱা, গেছ, কুঁৱলী, গোন্ধ, ধোঁৱা বা বাষ্পৰ দৰে দূষিত পদাৰ্থ যথেষ্ট অনুপাত আৰু ম্যাদত যোগ দিয়া বুলি কোৱা হয় যি উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণী আৰু সম্পত্তিৰ বাবে ক্ষতিকাৰক হ'ব পাৰে। ইয়াৰ ফলত শ্বাসতন্ত্ৰ, স্নায়ু আৰু সংবহন প্ৰণালীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিভিন্ন ৰোগ হয়। চহৰবোৰৰ ওপৰত ধোঁৱাযুক্ত কুঁৱলী যাক নগৰীয়া স্মগ বুলি কোৱা হয়। বায়ুমণ্ডলীয় প্ৰদূষণৰ ফলত হয়। ই মানৱ স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি ক্ষতিকাৰক প্ৰমাণিত হয়। ইয়াৰ ফলত এছিড বৰষুণো হ'ব পাৰে।
3. ১৫০টা মান শব্দৰে নিম্নলিখিত প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ লিখা।
(i) ভাৰতবৰ্ষলৈ জল প্ৰদূষণৰ প্ৰকৃতিৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ ক্ৰমবৰ্ধমান জনসংখ্যাই জধে-মধে পানী ব্যৱহাৰ কৰাৰ ফলত আৰু দ্ৰুত উদ্যোগীকৰণৰ বাবেও, পানীৰ গুণাগুণ ক্ৰমাৎ নিম্নগামী হ'বলৈ লৈছে। ভূপৃষ্ঠৰ নদ-নদী, খাল-বিল, হ্ৰদ আদিত পানী অপৰ্যাপ্তভাৱে যদিও আছে, বিশুদ্ধ মুঠেও নহয়। এনে পানীত কম পৰিমাণে হ'লেও জৈৱ, অজৈৱ, ক্ষুদ্ৰ কণা ওপঙি থাকে। যেতিয়া েএই পদাৰ্থবোৰৰ মাত্ৰ বাঢ়ি যায়, পানী অপৰিষ্কাৰ হৈ ব্যৱহাৰৰ বাবে অনুপযোগী হৈ পৰে। এনে এনে অৱস্থাত পানীৰ স্বকীয় বিশুদ্ধকৰণ ক্ষমতাকণো ক্ৰমে লুপ্ত হৈ পৰে যদিও স্বাভাৱিক উৎসবোৰৰ (খনন, ভূমিস্খলন, ক্ষয় আৰু উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ দ্বাৰা হোৱা ভগন) পৰা জল প্ৰদূষকৰ সৃষ্টি হৈ থাকে, দৰাচলতে মানৱ সৃষ্ট উৎসৰ পৰা জল প্ৰদূষণ বেছি হাৰত হৈ আছে। মানুহে উদ্যোগ, কৃষিকাৰ্য আৰু সাংস্কৃতিক কাৰ্যকলাপেৰে পানী প্ৰদূষিত কৰি আছে। এই আটাইবিলাক কাৰ্যৰ ভিতৰত উদ্যোগ আটাইতকৈ বেছি পৰিমাণে প্ৰদূষণ সৃষ্টিত অৰিহণা যোগায়।
উদ্যোগবোৰৰ পৰা অহৰহ অলাগতীয়াল পদাৰ্থ কিছুমানৰ উৎপাদান হৈ থাকে, যেনে- উদ্যোগিক প্ৰক্ৰিয়াৰ আৱৰ্জনা, প্ৰদূষিত পানী, বিষাক্ত গেছ, ৰাসায়নিক অৱশিষ্ট, বহুসংখ্যক গধুৰ ধাতৱ, ধূলি, ধোঁৱা ইত্যাদি। এই অৱশিষ্ট পদাৰ্থবোৰে বৰষুণৰ পানীৰ সৈতে বৈ গৈ নদী, নলা, হ্ৰদ আদিত পৰি, জলাশয়বোৰৰ জৈৱ পদ্ধতিক ধ্বংস কৰে। জলপ্ৰদূষণ কৰা মুখ্য উদ্যোগবোৰ হ'ল ছামৰা উদ্যোগ, মণ্ড আৰু কাগজৰ কল, বয়ন আৰু ৰাসায়নিক উদ্যোগ।
(ii) ভাৰতত বস্তিবাসীৰ সমস্য়াৱলীৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ ভাৰতৰ নগৰীয়া কেন্দ্ৰবোৰ আন যিকোনো ক্ষেত্ৰতকৈ সামাজিক, অৰ্থনৈতিক, ৰাজনৈতিক - সাংস্কৃতিক আৰু উন্নয়নৰ সূচকৰ ক্ষেত্ৰত অধিক পৃথক। ভাৰতত গ্ৰাম্য অঞ্চলত থকা লোকবসতিৰ আধিপত্যতা বেছি (প্ৰায় মুঠ জনসংখ্যাৰ, ৭২ শতাংশই ২০০১) আৰু গাঁওবোৰক মহাত্মা গান্ধীয়ে গণতন্ত্ৰৰ আদৰ্শ বুলি মন্তব্য কৰিছিল অথচ দেশৰ ভালেসংখ্যক গাঁৱত এতিয়াও প্ৰাথমিক কাৰ্যকলাপবোৰেই বেছিকৈ চলি আছে। বেছিভাগ গাঁও, পৌৰ কেন্দ্ৰবোৰৰ পশ্চাৎভূমি হিচাপে থাকে।
ইয়াৰ দ্বাৰা ধাৰণা কৰিব পাৰি যে নগৰৰ পৌৰ কেন্দ্ৰবোৰত কাম-কাজ কোৰেৰে, গ্ৰাম্য অঞ্চলবোৰতকৈ বিপৰীতমুখী কৰ্মৰে পৃথক হৈ আছে। আনহাতে ভাৰতৰ পৌৰ কেন্দ্ৰবোৰ আৰ্থ-সামাজিক, ৰাজনৈতিক, সাংস্কৃতিক আৰু অন্যান্য উন্নয়নমুখী কাৰ্যৰ সূচক হিচাপে থাকি আন অঞ্চলবোৰতকৈ পৃথকধৰ্মী হৈ ৰয়। মুঠতে ফাৰ্মগৃহ আৰু উচ্চ আয় সম্পন্ন লোকবসতিৰে বিকাশৰ ঊৰ্ধ্বতম স্তৰত থকা পৌৰ বুনিয়াদৰ ৰচনাৰে ৰচিত যেনে- বহল ৰাস্তাৰে বাট-পথত বিজুলীবাতি, পানী আৰু স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় সা-সুবিধা থকা সুন্দৰ ঘাঁহনীৰে সেউজীয়া উদ্যান, খেলপথাৰ আৰু সুৰক্ষাৰ বন্দৱস্ত থকা আৰু একান্ত ব্যক্তিগত সা-সুবিধা থকা ইত্যাদি। এয়া নগৰৰ উচ্চতম সা-সুবিধাৰ সৈতে থকা জনবসতিপূৰ্ণ অঞ্চল। আনহাতে চৰম অৱস্থাপন্ন হৈ থকা কিছুসংখ্যক লোক বস্তিৰ বাসিন্দা বা জুপুৰী ঘৰৰ থূপ একোটাৰে দুৰ্দশাগ্ৰস্ত অৱস্থাত আছে। এনেবোৰ বাসিন্দা গাঁও অঞ্চলৰ পৰা চহৰলৈ কাম বিচাৰি অহাসকলৰ ভিতৰতে একোজন আৰু তেওঁলোকৰ ভাল ভাড়া দি কোনো সুবন্দবস্ত থকা গৃহত বাস কৰিব পৰা ন্য়ূনতম ক্ষমতাখিনিও নাই। সেয়েহে লেতৰা পৰিবেশ তথা বস্তি অঞ্চল অধিকাৰ কৰি থাকিবলৈ লয়।
(iii) ভূমি অৱক্ষয় ৰোধ কৰাৰ বাবে ল'বলগীয়া প্ৰক্ৰিয়াবোৰ কি কি বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ মাটিৰ ওপৰৰ তৰপটো সংৰক্ষণ কৰা আৰু ভূমি অৱক্ষয় ৰোধ কৰাৰ উদ্দেশ্য খেতি কৰাৰ বিবিধ পদ্ধতি অৱলম্বন কৰিব পাৰি; তেনে পদ্ধতিবোৰৰ ভিতৰত আছে-
(১) সংৰক্ষণশীল হালবোৱা পদ্ধতিঃ এই পদ্ধতিত বিশেষ ধৰণৰ যান্ত্ৰিক হাল এনেদৰে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
(২) কন্ট'ৰ কৃষি পদ্ধতিঃ এই পদ্ধতিৰে এঢলীয়া মাটিত খেতি কৰিলে বোৱতী পানীৰ কাৰণে হোৱা ভূমি অৱক্ষয় হ্ৰাস পায়।
(৩) ঢাপ পদ্ধতিঃ বেছি এঢলীয়া মাটিত এই পদ্ধতিৰে খেতি কৰিলে ভূমি অৱক্ষয় নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি।
(৪) বহুতৰপীয়া কৃষি পদ্ধতিঃ এনে পদ্ধতিত খেতিৰ মাজে মাজে একোডৰা ঘাঁহ জাতীয় বা অন্য বন গজিবলৈ দিয়া হয় যাতে ভূমি অৱক্ষয় ৰোধ হয়।
(৫) এলি ক্ৰপিংঃ এনে পদ্ধতিত খেতিৰ মাজে -মাজে শাৰী শাৰীকৈ বিশেষ ধৰণৰ গছ ৰোৱা হয়। সাধাৰণ গছ অথবা জোপোহা গছ এইদৰে ৰুলে খেতি উঠাৰ পিছতো ভূমিৰ অৱক্ষয় হব নোৱাৰে।
(৬) বতাপ প্ৰতিৰোধী পদ্ধতিঃ এনে পদ্ধতিত খেতি পথৰ চাৰিসীমাত দীঘলকৈ শাৰী পাতি গছ ৰোৱা হয়। গছবোৰে ধুমুহা প্ৰতিৰোধ কৰে, বতাহৰ গতিবেগ কমায় আৰু ফলস্বৰূপে ভূমি অৱক্ষয় যথেষ্ট কম হয়।
Author : Pompi Hazarika
Post ID : DABP003110
