AHSEC Class 12 Sociology

প্ৰথম খণ্ড

Chapter 2

ভাৰতীয় সমাজৰ জনসাংখ্যিক গাঁথনি 


১। অতি চমু প্রশ্নোত্তৰ :


(ক) খালী ঠাই পূৰ কৰা:


প্রশ্ন ১:জনসাংখ্যিক অথবা জনসংখ্যা বিজ্ঞান শব্দৰ ইংৰাজী প্রতিশব্দ হ’ল                 ।


প্রশ্ন ২ঃ বৰ্তমান ভাৰতত                  খন নগৰ আছে।


প্রশ্ন ৩ঃ                  দেশৰ সৰ্বাংগীন উন্নয়নৰ মাপকাঠী।


প্রশ্ন ৪: পাচীসকল                     শ্ৰেণীৰ লোক।


প্রশ্ন ৫ : ভাৰতৰ জনসংখ্যা ২০১১ চনৰ লোকগণনা অনুসৰি আছিল কোটি                  ।



২। শুদ্ধ-অশুদ্ধ বিচাৰ কৰা :


প্রশ্ন ১: দুর্ভিক্ষ আৰু মহামাৰীৰ দৰে বেমাৰৰ প্ৰতিৰোধ ব্যৱস্থাৰ উন্নতিৰ ১৯২১ চনৰ পিছত ভাৰতত মৃত্যুৰ সংখ্যা কমি যায়।


প্রশ্ন ২: মালথাছৰ মতে মানুহৰ জীৱিকা নিৰ্বাহৰ উপায়বোৰতকৈ জনসংখ্যাৰ বৃদ্ধি অধিক খৰতীয়া গতিৰে আগবাঢ়ে।


প্রশ্ন ৩ঃ মালথাছৰ  মতে জনসংখ্যা বৃদ্ধিয়েই দুর্ভিক্ষৰ প্ৰধান কাৰণ নহয়।


প্রশ্ন ৪ : ভাৰতে ১৯৪৭ চনৰ পৰা জনসংখ্যা নীতি মানি আহিছে।


প্রশ্ন ৫: শিশুৰ লিংগ অনুপাত বুলি ক'লে ০-৬ বছৰ বয়সৰ শিশুসকলৰ লিংগ অনুপাতকে বুজা যায়।


প্রশ্ন ৬: ভাৰত এখন গ্রাম্য প্রধান দেশ। 


প্রশ্ন ৭: নাৰী সামাজিক প্ৰস্থিতিৰ ক্ষেত্ৰত গাও আৰু নগৰৰ মাজত কোনো পার্থক্য দেখা নাযায়।


প্রশ্ন ৮: জনসাংখ্যিক বিজ্ঞানৰ এটা অন্যতম সিদ্ধান্ত হৈছে সংক্রমণ সিদ্ধান্ত।


প্রশ্ন ৯ : ভাৰতৰ কেৰেলা আৰু তামিলনাডু জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ প্ৰতিষ্ঠাপন স্তৰত আছে।


প্রশ্ন ১০ : শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত অগ্রগতি লাভ কৰা ৰাজ্যসমূহত জনসংখ্যা বৃদ্ধি হোৱা দেখা যায়।



৩। তলৰ বিকল্পসমূহৰ পৰা শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিওৱা :


প্রশ্ন ১: 'Essay on Population' নামৰ গ্ৰন্থখনৰ ৰচক হ'ল-


(ক) থমাছ ৰবাৰ্ট মালথাচ


(খ) ফ্রেংকলিন ৰুছভেল্ট


(গ) ইমাইল ডুৰখেইম


(ঘ) এম. এন. শ্রীনিবাস।


প্রশ্ন ২ : ভাৰতত নিয়মিতভাৱে দহ বছৰীয়া লোকপিয়ল আৰম্ভ কৰা হৈছে-


(ক) ১৯০১ চনৰ পৰা


(খ) ১৯৫১ চনৰ পৰা


(গ) ১৮৯১ চনৰ পৰা


(ঘ) ১৮৮১ চনৰ পৰা।


প্রশ্ন ৩: তলৰ কোনোটো সংখ্যক জনসংখ্যাৰ বিপৰীতে এটা অঞ্চলৰ জীবিত জন্মৰ সংখ্যাক সেই অঞ্চলৰ জন্ম হাৰ বুলি জনা যায়।


(ক) ১০০ জনসংখ্যাৰ


(খ) ৫০০ জনসংখ্যাৰ


(গ) ১০০০ জনসংখ্যাৰ


(ঘ) ১০,০০০ জনসংখ্যাৰ


প্রশ্ন ৪: জন্মৰ হাৰ আৰু মৃত্যুৰ হাৰৰ মাজত ব্যৱধান যেতিয়া শূন্য হয় অথবা অতি সামান্য হয় তাক কি বোলা হয়-


(ক) জনসংখ্যাৰ সুস্থিৰ


(খ) জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ প্ৰতিষ্ঠাপন স্তৰ


(গ) জনসাংখ্যিক অৱধাৰণা হাৰ


(ঘ) জনসাংখ্যিক লাভাংশ


প্রশ্ন ৫ : গ্রাম্য সমাজত প্রাধান্যতা থকা পৰিয়ালটো কি?


(ক) একক পৰিয়াল


(খ) যৌথ পৰিয়াল


(গ) উক্ত এটাও নহয়।


প্রশ্ন ৬: কেচুৱা কালত কন্যা সন্তানবোৰৰ যিকোনো ৰোগ ব্যাধি প্রতিৰোধ কৰিব পৰা ক্ষমতা ল'ৰা সন্তানতকৈ-


(ক) বেছি


(খ) কম


(গ) অতি কম


প্রশ্ন ৭ : ভাৰতত সংহাৰী ৰূপত জ্বৰ মহামাৰী দেখা দিছিল-


(ক) ১৯১৭ চনত


(খ) ১৯১৮-১৯ চনত


(গ) ১৯১৫-১৬ চনত


(ঘ) ১৯১৬-১৭ চনত।


প্রশ্ন ৮ঃ ২০১১ চনৰ লোকগণনা অনুসৰি বৰ্তমান ভাৰতৰ জনসংখ্যা হ'ল


(ক) ১.২০০ কোটি


(খ) ১,২০৫ কোটি


(গ) ১.২১০ কোটি


(ঘ) ১.২০৯ কোটি


প্রশ্ন ৯ : ভাৰতবৰ্ষই পৃথিৱীৰ ভূ-ভাগ আগুৰি আছে-


(ক) ২.১ শতাংশ


(খ) ২.৩ শতাংশ


(গ) ২.৪ শতাংশ


(ঘ) ২.৫ শতাংশ।


প্রশ্ন ১০ : ২০০১ চনৰ লোকগণনা অনুসৰি ভাৰতৰ গাঁৱত বাস কৰা লোকৰ সংখ্যা হ'ল-


(ক) ৭২.১ শতাংশ


(খ) ৭২.২ শতাংশ


(গ) ৭২.৩ শতাংশ


(ঘ) ৭২.৪ শতাংশ।



৪। চমু প্রশ্নোত্তৰ :


প্রশ্ন ১: জন্মৰ হাৰ কি?


প্রশ্ন ২ঃ মৃত্যুৰ হাৰ কি?


প্রশ্ন ৩: স্নোগ্রাম কি?


প্রশ্ন ৪ : জনসংখ্যা সুস্থিৰ বুলিলে কি বুজা?


প্রশ্ন ৫ : লিংগ অনুপাত বুলিলে কি বুজা?


প্রশ্ন ৬: নগৰীয়া সমাজ কি?


প্রশ্ন ৭: প্রজনন ক্ষমতা হাৰ বুলিলে তুমি কি বুজা?


প্রশ্ন ৮:জনসংখ্যা বিজ্ঞানৰ সংজ্ঞা দিয়া।


প্রশ্ন ৯: শিশুৰ মৃত্যুৰ হাৰ মানে কি বুজা?


প্রশ্ন ১০ : মাতৃৰ মৃত্যু হাৰ মানে কি বুজা?


প্রশ্ন ১১: প্রকাম্য জীৱন আয়ুস বুলিলে কি বুজা?


প্রশ্ন ১২ : প্রকাম্য জীৱন আয়ুস কেনেকৈ হিচাপ কৰা হয়?


প্রশ্ন ১৩ : নিজৰ অধিকাৰক সাব্যস্ত কৰিব নোৱাৰা বুলিলে তুমি কি বুজা'?


প্রশ্ন ১৪ : কেতিয়া আৰু কিহৰ ভিত্তিত ভাৰতে 'ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিয়াল পৰিকল্পনা' আঁচনি চৰকাৰীভাৱে গ্ৰহণ কৰে?


প্রশ্ন ১৫ : ভাৰতত মৃত্যুৰ সংখ্যা ১৯২১ চনৰ পিছৰ পৰা কমি যোৱাৰ মুখ্য কাৰণ কি?



৫। দীঘল প্রশ্নোত্তৰ:


প্রশ্ন ১: জন্ম-মৃত্যুৰ তথ্য জনোৱা বিভিন্ন কর্তৃপক্ষবোৰৰ নাম উল্লেখ কৰা।


প্রশ্ন ২ঃ এখন ৰাষ্ট্ৰৰ বাবে জনসাংখ্যিক বিজ্ঞানৰ তথ্যবোৰৰ প্ৰয়োজনীয়ও কেনে ধৰণৰ?


প্রশ্ন ৩ : শ্রেণী সচেতনতা বুলিলে কি বুজা?


প্রশ্ন ৪: স্পেনিছ জ্বৰ কি?


প্রশ্ন ৫ : জনসাংখ্যিক বিজ্ঞানৰ বিষয়বস্তু সমূহ উল্লেখ কৰা।


প্রশ্ন ৬: জনসাংখ্যিক বিজ্ঞানৰ প্ৰধান অৱধাৰণা হাৰ আৰু অনুপাতৰ ব্যৱহাৰ কত ক'ত হয়।


প্রশ্ন ৭: জনসংখ্যা বিজ্ঞানৰ ভাগ কেইটা উল্লেখ কৰা?


প্রশ্ন ৮ : পৃথিৱীৰ অধিক সংখ্যক দেশতে পুৰুষতকৈ মহিলাৰ সংখ্যা বেছি কিয়?


প্রশ্ন ৯: জন্মৰ হাৰ লাহে লাহে হ্রাস আৰু মৃত্যুৰ হাৰ খৰতকীয়া কিয় হয়?


প্রশ্ন ১০ : পৰনিৰ্ভৰশীল অনুপাত কি?


প্রশ্ন ১১ : জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ প্ৰতিস্থাপন স্তৰ বুলিলে কি বুজা?


প্রশ্ন ১২ : পৰনিৰ্ভৰশীল অনুপাত কিদৰে নিৰ্ণয় কৰা হয়?


প্রশ্ন ১৩ : জনসংখ্যাতত্ত্ব কেই প্ৰকাৰৰ আৰু কি কি?


প্রশ্ন ১৪: কিয় মানুহে গ্রামাঞ্চলৰ পৰা নগৰ অঞ্চললৈ গতি কৰে?


প্রশ্ন ১৫ : আনুষ্ঠানিক জনসংখ্যাতত্ত্ব বুলিলে কি বুজা?


প্রশ্ন ১৬: জনসাংখ্যিক অধ্যয়ন বা সামাজিক জনসংখ্যাতত্ত্ব কি?


প্রশ্ন ১৭ : মানুহৰ গড় আয়ুস হ্ৰাসৰ কাৰকবোৰ কি আছিল?


প্রশ্ন ১৮ : নগৰ অঞ্চলত জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ মূল কাৰণ দুটা উল্লেখ কৰা।


প্রশ্ন ১৯ : ভাৰতৰ জনসাংখ্যিক নীতি (১৯৫২)ৰ দুটা মূল লক্ষ্য উল্লেখ কৰা।



৬। ৰচনাধর্মী প্রশ্নোত্তৰ :


প্রশ্ন ১ঃ আমাৰ দেশৰ লিংগৰ বৈষম্যতাৰ বিভিন্ন কাৰণসমূহ ব্যক্ত কৰা?


প্রশ্ন ২ঃ ভাৰতবৰ্ষৰ গ্ৰাম্য আৰু নগৰীয়া জনসংখ্যাৰ সম্পৰ্কে চমুকৈ উল্লেখ কৰা।


প্রশ্ন ৩ঃ মালথাছৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ সূত্রটি বর্ণনা কৰা।


প্রশ্ন ৪: ভাৰতৰ ধৰ্মীয় জনসংখ্যাৰ সম্পৰ্কে চমুকৈ আলোচনা কৰা। 


প্রশ্ন ৫:ভাৰতৰ জনসাংখ্যিক গাঁথনি সম্পর্কে বর্ণনা কৰা।


প্রশ্ন ৬ঃ ভাৰতৰ শিক্ষিত লোকৰ জনসংখ্যাৰ সম্পৰ্কে উল্লেখ কৰা।


প্রশ্ন ৭ঃ ভাৰতবৰ্ষৰ ৰাষ্ট্ৰীয় জনসংখ্যা নীতিৰ সম্পৰ্কে বর্ণনা কৰা। 



প্রশ্ন ৭ঃ চমুটোকা লিখা:


(ক) প্রজাতীয় জনসংখ্যা:


(খ) জনসংখ্যাৰ বয়সৰ সংৰচনা:


(গ) শিশুৰ লিংগ অনুপাত:


(ঘ) নগৰীয়া সমাজত মহিলাৰ স্থান:

(ঙ) ভাৰতত লোক পিয়লৰ ইতিহাসঃ

(চ) সমাজতত্ত্বক শক্তিশালী কৰাত জনসাংখ্যিক বিজ্ঞান:

(ছ) জনসাংখ্যিক সংক্ৰমণৰ সিদ্ধান্ত:

(জ) ঔপচাৰিক জনসাংখ্যিক বিজ্ঞান আৰু সামাজিক জনসাংখ্যিক বিজ্ঞানৰ পাৰ্থক্যঃ



(উত্তৰবোৰ পাবলৈ Membership ল'ব লাগিব)

Paid Answer Link (Membership User) 

Type: Pompi Hazarika