Chapter 9 ୧୯୩୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନ ଓ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ
ଦୀର୍ଘ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର (Long Questions):
(1) ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଗଠିତ ହେବାର ପ୍ରସ୍ତାଭ କିଏ ଦେଲେ ? ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ କଣ ଥିଲା ?
ଉ: ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଗଠନର ପ୍ରସ୍ତାବ 1903 ମସିହାରେ ଉତ୍କଳ ଦୀନବନ୍ଧୁ ପତ୍ରିକାରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିଲା ।
ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା –
- ଉତ୍କଳ ଜନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ଆଣିବା,
- ଓଡ଼ିଆ ଜନଙ୍କର ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଅଧିକାର ରକ୍ଷା କରିବା,
- ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରେ ବିଖଣ୍ଡ ଓଡ଼ିଆ ଜନଙ୍କୁ ଏକତ୍ର କରି ଗଠିତ ଏକ ଅଖଣ୍ଡ ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ କରିବା ।
(2) ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଗଠନ ପାଇଁ କେଉଁ ଉଦ୍ୟମ ହେଲା ? କିଏ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିଭାଇଥିଲେ ?
ଉ: ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଗଠନ ପାଇଁ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଓ ସାମ୍ବାଦିକ ଗଣ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ।
- 1903 ମସିହାରେ ଉତ୍କଳ ଦୀନବନ୍ଧୁ ପତ୍ରିକା ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଥିଲା ।
- 1905 ମସିହାରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଉଦ୍ଘାଟନ ସମାରୋହ ବଳେଶ୍ୱରରେ ହୋଇଥିଲା ।
- ଏହାର ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ରାଜା ବାହାଦୁର ବିଜୟଚନ୍ଦ୍ର ମାଞ୍ଜି ।
- ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ନେତୃତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ ।
(3) ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ରେ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଭା ଓ ତାହାର ଫଳାଫଳ ବିଷୟରେ ଲେଖ ।
ଉ:
- 1903 – ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବ।
- 1905 – ବଳେଶ୍ୱରରେ ପ୍ରଥମ ସମ୍ମିଳନୀ।
- 1906 – କଟକ ଅଧିବେଶନରେ ରାଜା ବିଜୟଚନ୍ଦ୍ର ମାଞ୍ଜି ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବେ।
- 1912 – ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ମାଧ୍ୟମରେ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ଦବାବ ।
- 1936 – ଓଡ଼ିଶା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଭାବେ ଘୋଷିତ।
ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର (Short Questions):
(1) ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ କେବେ ଗଠିତ ହେଲା ?
ଉ: 1905 ମସିହା ରେ ବଳେଶ୍ୱରରେ ଗଠିତ ହେଲା।
(2) ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ କିଏ ?
ଉ: ବିଜୟଚନ୍ଦ୍ର ମାଞ୍ଜି ।
(3) ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ କ’ଣ ଥିଲା ?
ଉ: ଓଡ଼ିଆ ଜନଙ୍କର ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଅଧିକାର ରକ୍ଷା ।
ନିମ୍ନଲିଖିତ ବାକ୍ୟ ପୂରଣ କର:
- ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଗଠନ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ – ମଧୁସୂଦନ ଦାସ
- ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ହେଲା – ବଳେଶ୍ୱରରେ
- ଓଡ଼ିଶା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ହେଲା – ୧୯୩୬ ମସିହା
- ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ର ମୁଖ୍ୟ ଶ୍ଲୋଗାନ ଥିଲା – "ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଏକତା"
5. ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ କେବେ ଏକ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
ଉ: ୧୯୩୧ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୩ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ଏକ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ।
6. ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଜରୁରୀ ଅଧିବେଶନ କେବେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
ଉ: ୧୯୩୨ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୧ ତାରିଖରେ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଧର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଏହି ଅଧିବେଶନ ବସିଥିଲା ।
7. ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ପାଇଁ ପ୍ରକାଶିତ ଶ୍ଵେତପତ୍ରରେ କ’ଣ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ?
ଉ: ଓଡ଼ିଶା ଏକ ରାଜ୍ୟପାଳ ଶାସିତ ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ୟ ଭାବେ ଗଠିତ ହେବ ବୋଲି ଶ୍ଵେତପତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିଲା ।
8. ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ତ୍ରୟୋବିଂଶ ଅଧିବେଶନ କେଉଁଠାରେ ବସିଥିଲା ?
ଉ: ୧୯୩୪ ମସିହା ଫେବୃୟାରୀ ୧୧ ତାରିଖରେ କଟକରେ ମଧୁସୂଦନ ପାଣିଗ୍ରାହୀଙ୍କ ସଭାପତିତ୍ୱରେ ଏହି ଅଧିବେଶନ ବସିଥିଲା ।
9. ‘ମିଳିତ ସଂସଦୀୟ କମିଟି’ କାହା ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
ଉ: ଲର୍ଡ ଲିନ୍ଲିଥଗୋଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଏହା ୧୯୩୩ ଏପ୍ରିଲରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
10. ୧୯୩୪ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ଥିଲା ?
ଉ: ୨୧,୫୫୫ ବର୍ଗ ମାଇଲରୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୩୨,୬୯୫ ବର୍ଗ ମାଇଲ୍ ହୋଇଥିଲା ।
11. ୧୯୩୫ ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନର କେଉଁ ଧାରା ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଥିଲା ?
ଉ: ଧାରା ୨୮୯ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଥିଲା ।
12. ଓଡ଼ିଶା ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଭାବେ କେବେ ଘୋଷିତ ହୋଇଥିଲା ?
ଉ: ୧୯୩୬ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ୧ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ଭାବେ ଘୋଷିତ ହୋଇଥିଲା ।
13. ସମ୍ବଲପୁର କେଉଁ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ଇଂରେଜମାନେ ଦଖଲ କରିଥିଲେ ?
ଉ: ୧୮୪୯ ମସିହାରେ ‘ରଜସ୍ବତ୍ୱ ଲୋପ ନୀତି’ ଅନୁଯାୟୀ ।
14. କିଏ କହିଥିଲେ ଓଡ଼ିଆ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଭାଷା ନୁହେଁ ?
ଉ: ବଙ୍ଗ ଐତିହାସିକ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଲାଲ ମିତ୍ର ଓ ଅନ୍ୟମାନେ ।
15. ‘ସମ୍ବଲପୁର ହିତୈଷିଣୀ’ ପତ୍ରିକାର ସମ୍ପାଦକ କିଏ ଥିଲେ ?
ଉ: ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରମ୍ଭ ।
1. ଓଡ଼ିଶାର _______ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଇଂରେଜମାନଙ୍କର ପରୋକ୍ଷ ଶାସନାଧୀନ ଥିଲା ।
Answer: ଗଡ଼ଜାତ
2. ୧୭୫୯ ମସିହାରେ ଇଂରେଜମାନେ ଓଡ଼ିଶାର _______ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଅତ୍କାର କରିଥିଲେ ।
Answer: ଗଞ୍ଜାମ
3. ରାଜସ୍ବତ୍ୱ ଲୋପନୀତିଦ୍ୱାରା ଇଂରେଜମାନେ ଓଡ଼ିଶାର ________ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।
Answer: ସମ୍ବଲପୁର
4.୧୮୪୯ରେ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଭାଷାର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ କଟକର ତତ୍କାଳୀନ ________ ।
Answer: କଲେକ୍ଟର
5. ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଲାଲ ମିତ୍ର ଥୁଲେ ବଙ୍ଗର ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ________ ।
Answer: ଐତିହାସିକ
6. ସମୃଲପୁର କୋଟ କଚେରାରେ ________ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
Answer: ସାର୍ ଆଣ୍ଡ୍ରାଫ୍ରେଜର
7. ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କୁ ______ କବି ଭାବରେ ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଛି ।
Answer: ସ୍ବଭାବ
8. ମଧୁବାବୁ ________ ଠାରେ ବଡ଼ଲାଟ୍ ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ ।
Answer: ସିମଳା
9. ରିସ୍ଲେ ସର୍କୁଲାର ______ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।
Answer: ୧୯୦୩
10. ଲର୍ଡ଼ ଆମ୍ପୁଥୁଲ୍ _______ ର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଥିଲେ ।
Answer: ମାନ୍ଦ୍ରାଜ
11. ମାନ୍ଦ୍ରାଜର ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ଥିଲେ ______ ।
Answer: ଏମ୍ ହାମରିକ୍
12. __________ ମସିହାରେ ଲର୍ଡ଼ ହାଡ଼ିଞ ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ରାଜ୍ଯସୀମା ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।
Answer: ୧୯୧୧
13. ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଅଷ୍ଟମ ଅଧିବେଶନ ________ ଠାରେ ବସିଥିଲା ।
Answer: ବ୍ରହ୍ମପୁର
14. ବିକ୍ରମଦେବ ବର୍ମା ________ ର ରାଜା ଥିଲେ ।
Answer: ଜୟପୁର
15. ଏକ ପୃଥକ୍ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ବିଷୟରେ ___________ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।
Answer: ସାମୁଏଲ ହୋର