সামাজিক পৰিৱৰ্তন
১। ডব্লিউ এফ অগবানৰ 'Social Change' নামৰ গ্ৰন্থখন কেতিয়া প্রকাশ হৈছিল?
Ans: ১৯২২ চনত।
২। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা সংজ্ঞা লিখা।
Ans: সামাজিক পৰিৱৰ্তন হৈছে সময়ৰ সৈতে সমাজএখনৰ ভিতৰত সামাজিক গাঁথনি, সাংস্কৃতিক নিয়ম, মূল্যবোধ আৰু আচৰণৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন। প্ৰযুক্তিগত উন্নতি, অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন, ৰাজনৈতিক আন্দোলন, আৰু সাংস্কৃতিক পৰিৱৰ্তনকে ধৰি বিভিন্ন কাৰকৰ বাবে ই ঘটিব পাৰে, যাৰ ফলত সামাজিক প্ৰতিষ্ঠান আৰু সম্পৰ্কৰ পৰিৱৰ্তন ঘটিব পাৰে।
৩। 'Social Change' গ্ৰন্থখনৰ ৰচক কোন আছিল?
Ans: ডব্লিউ এফ অগবার্ন।
৪। মেক আইভাৰ আৰু পেজৰ মতে সামাজিক পৰিৱৰ্তন বুলিলে কি বুজা?
Ans: মেচিভাৰ আৰু পেজৰ মতে, সামাজিক পৰিৱৰ্তনক "সামাজিক সম্পৰ্কৰ পৰিৱৰ্তন" বুলি কোৱা হয়, য'ত সমাজৰ গাঁথনি, সংগঠন আৰু কাৰ্যকলাপৰ পৰিৱৰ্তন অন্তৰ্ভুক্ত থাকে, যি ব্যক্তি আৰু গোটবোৰে ইজনে সিজনৰ সৈতে কেনেদৰে আদান-প্ৰদান কৰে আৰু তেওঁলোকৰ পৰিৱেশক প্ৰভাৱিত কৰে।
৫। 'Basic Sociological Principles' কিতাপখন কোনে ৰচনা কৰিছিল?
Ans: সমাজবিদ হেৰী এম জনছনে ৰচনা কৰিছিল।
৬। Herbert Spencer-ৰ সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ সংজ্ঞাটো উল্লেখ কৰা।
Ans: হাৰ্বাৰ্ট স্পেন্সাৰে সামাজিক পৰিৱৰ্তনক "সমাজত বিৱৰ্তনৰ প্ৰক্ৰিয়া" বুলি সংজ্ঞায়িত কৰিছিল, যিয়ে গুৰুত্ব দিছিল যে সমাজবোৰে তেওঁলোকৰ গাঁথনি, কাৰ্য আৰু প্ৰতিষ্ঠানবোৰৰ ক্ৰমান্বয়ে পৰিৱৰ্তনৰ জৰিয়তে সময়ৰ সৈতে বিকাশ আৰু বিকশিত হয়, যেনে জীৱিত জীৱবোৰজৈৱিক বিৱৰ্তনৰ মাজেৰে যায়।
৭। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা বৈশিষ্ট্য উল্লেখ কৰা।
Ans: সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা বিশেষত্ব হ'ল অনিবাৰ্যতা। সামাজিক পৰিৱৰ্তন হৈছে এক চলিত আৰু অনিবাৰ্য প্ৰক্ৰিয়া যি বিভিন্ন কাৰক যেনে প্ৰযুক্তিগত উন্নতি, সাংস্কৃতিক পৰিৱৰ্তন, অৰ্থনৈতিক বিকাশ, আৰু ৰাজনৈতিক পৰিৱৰ্তনৰ বাবে সময়ৰ সৈতে সকলো সমাজত সংঘটিত হয়।
৮। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা উপাদানৰ নাম লিখা।
Ans: সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা উপাদান হ'ল- জৈৱিক উপাদান।
৯। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা মাধ্যমৰ নাম লিখা।
Ans: সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা মাধ্যম হ'ল- বিজ্ঞান আৰু প্রযুক্তিবিদ্যা।
১০। 'Brief Course in the History of Education' পুথিখনৰ ৰচক কোন?
Ans: মন'ৰো।
১১। এইচ. টি. মজুমদাৰৰ মতে সামাজিক পৰিৱৰ্তন মানে কি?
Ans: মজুমদাৰৰ মতে, সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ অৰ্থ হৈছে "সময়ৰ লগে লগে সামাজিক সম্পৰ্ক, সাংস্কৃতিক নিয়ম আৰু মূল্যবোধৰ আৰ্হিৰ তাৰতম্য।" তেওঁ গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে সামাজিক পৰিৱৰ্তন কেৱল শাৰীৰিক গাঁথনিৰ পৰিৱৰ্তনৰ বিষয়ে নহয়, লগতে সমাজৰ ভিতৰত মানুহৰ আচৰণ, বিশ্বাস আৰু আদান-প্ৰদানৰ পৰিৱৰ্তনও অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। এই সংজ্ঞাটোৱে সামাজিক সম্পৰ্কৰ গতিশীল প্ৰকৃতি আৰু বিভিন্ন আভ্যন্তৰীণ আৰু বাহ্যিক কাৰকৰ সঁহাৰিস্বৰূপে সেইবোৰ কেনেদৰে বিকশিত হয় তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে।
১২। বি. কুপুস্বামীয়ে সামাজিক পৰিৱৰ্তন সম্বন্ধে আগবঢ়োৱা সংজ্ঞাটি উল্লেখ কৰা।
Ans: কুপুস্বামীয়ে সামাজিক পৰিৱৰ্তনক "সময়ৰ সৈতে সামাজিক সম্পৰ্ক আৰু সামাজিক প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰিৱৰ্তন" বুলি সংজ্ঞায়িত কৰে। এই সংজ্ঞাটোৱে বুজায় যে সামাজিক পৰিৱৰ্তনত কেৱল ব্যক্তিগত আচৰণেই নহয়, সমাজক নিয়ন্ত্ৰণ কৰা বহল সামাজিক গাঁথনি আৰু প্ৰতিষ্ঠানবোৰতো পৰিৱৰ্তন অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। ই সামাজিক জীৱনৰ বিভিন্ন দিশৰ আন্তঃসংযোগৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে, যি য়ে গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে এটা ক্ষেত্ৰত পৰিৱৰ্তনৰ ফলত আনবোৰত পৰিৱৰ্তন হ'ব পাৰে, যাৰ দ্বাৰা সামাজিক গতিশীলতাৰ জটিলতা উদাহৰণ দিয়া হয়।
১৩। সামাজিক পৰিৱৰ্তন বুলিলে কি বুজা?
Ans: সামাজিক পৰিৱৰ্তন হৈছে সময়ৰ সৈতে সমাজএখনৰ ভিতৰত সামাজিক গাঁথনি, সাংস্কৃতিক নিয়ম, মূল্যবোধ আৰু আচৰণৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু স্থায়ী পৰিৱৰ্তন। ইয়াত বিভিন্ন দিশ যেনে সামাজিক সম্পৰ্ক, প্ৰতিষ্ঠান আৰু সামূহিক আচৰণৰ পৰিৱৰ্তন অন্তৰ্ভুক্ত থাকে, প্ৰায়ে প্ৰযুক্তিগত উন্নতি, অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন, ৰাজনৈতিক আন্দোলন, আৰু সাংস্কৃতিক পৰিৱৰ্তনৰ দৰে কাৰকৰ দ্বাৰা চালিত। সামাজিক পৰিৱৰ্তন ক্ৰমান্বয়ে বা দ্ৰুতগতিত হ'ব পাৰে আৰু সমাজৰ ভিতৰৰ বিভিন্ন গোটক বিভিন্ন ধৰণে প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে, অৱশেষত ব্যক্তিসকলে তেওঁলোকৰ সামাজিক পৰিৱেশৰ ভিতৰত কেনেদৰে আদান-প্ৰদান আৰু কাম কৰে তাক পুনৰ আকাৰ দিব পাৰে।
১৪। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ কেইটামান সংজ্ঞা লিখা।
Ans: 1. মেচিভাৰ আৰু পৃষ্ঠা: সামাজিক পৰিৱৰ্তনক "সামাজিক সম্পৰ্কৰ পৰিৱৰ্তন" বুলি কোৱা হয়, যি সমাজৰ ভিতৰত ব্যক্তি আৰু গোটবোৰে কেনেদৰে আদান-প্ৰদান কৰে তাৰ পৰিৱৰ্তনৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
2. হাৰ্বাৰ্ট স্পেন্সাৰ: সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ অৰ্থ হৈছে "সমাজত বিৱৰ্তনশীল প্ৰক্ৰিয়া", যি সামাজিক গাঁথনি আৰু প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ ক্ৰমান্বয়ে বিকাশ আৰু পৰিৱৰ্তনৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে।
3. মজুমদাৰ: সামাজিক পৰিৱৰ্তনক "সময়ৰ সৈতে সামাজিক সম্পৰ্ক, সাংস্কৃতিক নিয়ম আৰু মূল্যবোধৰ তাৰতম্য" বুলি বৰ্ণনা কৰা হয়, যি সামাজিক আদান-প্ৰদান আৰু সাংস্কৃতিক অনুশীলনৰ গতিশীল প্ৰকৃতি সূচায়।
4. কুপুস্বামী: সামাজিক পৰিৱৰ্তনক "সময়ৰ সৈতে সামাজিক সম্পৰ্ক আৰু সামাজিক প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰিৱৰ্তন" বুলি কোৱা হয়, সামাজিক গাঁথনি আৰু সংগঠনৰ পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি।
১৫। গিলিন আৰু গিলিনৰ মতে সামাজিক পৰিৱৰ্তন মানে কি?
Ans: গিলিন আৰু গিলিনৰ মতে, সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ অৰ্থ হৈছে "সামাজিক ব্যৱস্থাৰ গাঁথনি আৰু কাৰ্যকলাপৰ পৰিৱৰ্তন।" তেওঁলোকে গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে সামাজিক পৰিৱৰ্তনত সামাজিক সম্পৰ্ক, প্ৰতিষ্ঠান আৰু সাংস্কৃতিক নিয়মকে ধৰি বিভিন্ন দিশৰ পৰিৱৰ্তন অন্তৰ্ভুক্ত থাকে, যি সমাজৰ গতিশীল প্ৰকৃতি আৰু সময়ৰ সৈতে ইয়াৰ নিৰন্তৰ বিৱৰ্তনপ্ৰতিফলিত কৰে।
১৬। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ কাৰণকেইটা কি কি?
Ans: সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ কাৰণবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে:
1. প্ৰযুক্তিগত উন্নতি: প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ উদ্ভাৱনৰ ফলত সামাজিক গাঁথনি, যোগাযোগ আৰু দৈনন্দিন জীৱনত গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন হ'ব পাৰে, ব্যক্তি আৰু গোটবোৰে সমাজৰ ভিতৰত কেনেদৰে আদান-প্ৰদান আৰু কাম কৰে তাৰ পৰিৱৰ্তন ঘটাব পাৰে।
2. অৰ্থনৈতিক কাৰক: অৰ্থনৈতিক পৰিস্থিতিৰ পৰিৱৰ্তন, যেনে ঔদ্যোগিকৰণ, বিশ্বায়ন, আৰু নিযুক্তিৰ প্ৰকাৰৰ পৰিৱৰ্তনে সামাজিক সম্পৰ্ক, শ্ৰেণী গাঁথনি, আৰু সামূহিক গতিশীলতাক প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে, সামাজিক পৰিৱৰ্তন কঢ়িয়াই নিব পাৰে।
১৭। সামাজিক পৰিবৰ্তনৰ দুটা বৈশিষ্ট্য উল্লেখ কৰা।
Ans: 1. অনিবাৰ্যতা: সামাজিক পৰিৱৰ্তন হৈছে এক চলিত আৰু অনিবাৰ্য প্ৰক্ৰিয়া যি সময়ৰ সৈতে সকলো সমাজত সংঘটিত হয়, বিভিন্ন কাৰক যেনে প্ৰযুক্তিগত উন্নতি, সাংস্কৃতিক পৰিৱৰ্তন, আৰু ৰাজনৈতিক আন্দোলনৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হয়।
2. আন্তঃসংযোগ: সামাজিক পৰিৱৰ্তনে সমাজৰ একাধিক দিশ একেলগে প্ৰভাৱিত কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে সামাজিক গাঁথনি, সাংস্কৃতিক নিয়ম, আৰু ব্যক্তিগত আচৰণ, যি সূচায় যে এটা ক্ষেত্ৰত পৰিৱৰ্তনৰ ফলত আনবোৰত পৰিৱৰ্তন হ'ব পাৰে।
১৮। উইলবার্ট'ই মূৰৰ মতে সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ কেইটামান বৈশিষ্ট্য লিখা।
Ans: উইলবাৰ্টোৱে সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ ওপৰত তেওঁৰ আলোচনাত কেইবাটাও মুখ্য বৈশিষ্ট্য চিনাক্ত কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে:
1. নিৰন্তৰ প্ৰক্ৰিয়া: সামাজিক পৰিৱৰ্তন হৈছে এক চলিত প্ৰক্ৰিয়া যি সময়ৰ সৈতে ঘটে, যি সমাজৰ গতিশীল প্ৰকৃতি প্ৰতিফলিত কৰে।
2. সাৰ্বজনীন পৰিঘটনা: সামাজিক পৰিৱৰ্তন সকলো সমাজতে হয়, তেওঁলোকৰ সাংস্কৃতিক বা ভৌগোলিক পাৰ্থক্য নিৰ্বিশেষে, ইয়াৰ অনিবাৰ্যতাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে।
3. জটিলতা: সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ কাৰণ আৰু প্ৰভাৱবোৰ প্ৰায়ে জটিল আৰু আন্তঃসংযোগযুক্ত হয়, য'ত প্ৰযুক্তি, অৰ্থনীতি আৰু সংস্কৃতিৰ দৰে বিভিন্ন কাৰক অন্তৰ্ভুক্ত থাকে।
4. সামাজিক সম্পৰ্কৰ ওপৰত প্ৰভাৱ: সামাজিক পৰিৱৰ্তনে সামাজিক সম্পৰ্ক আৰু গাঁথনিপ্ৰভাৱিত কৰে আৰু সলনি কৰে, ব্যক্তিসকলে তেওঁলোকৰ সম্প্ৰদায়ৰ ভিতৰত কেনেদৰে আদান-প্ৰদান কৰে প্ৰভাৱিত কৰে।
5. একত্ৰিত প্ৰকৃতি: সামাজিক পৰিৱৰ্তন প্ৰায়ে পূৰ্বৱৰ্তী পৰিৱৰ্তনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে, যাৰ ফলত সমাজত ক্ৰমান্বয়ে আৰু একত্ৰিত ৰূপান্তৰ হয়।
6. হাৰ আৰু দিশত বিভিন্নতা: সামাজিক পৰিৱৰ্তন বিভিন্ন হাৰত হ'ব পাৰে আৰু বিভিন্ন দিশ ল'ব পাৰে, যাৰ ফলত বিভিন্ন সমাজত বা নিৰ্দিষ্ট সম্প্ৰদায়ৰ ভিতৰত বিভিন্ন ফলাফল হ'ব পাৰে।
এই বৈশিষ্ট্যবোৰে সামূহিকভাৱে সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ বহুমুখী প্ৰকৃতি আৰু মানৱ সমাজগঠনত ইয়াৰ গুৰুত্ব বৰ্ণনা কৰে।
১৯। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ দুটা মাধ্যম উল্লেখ কৰা।
Ans: 1. শিক্ষা: শিক্ষাই ব্যক্তিসকলৰ মাজত সজাগতা, সমালোচনামূলক চিন্তা আৰু নতুন দৃষ্টিভংগী ৰক্ষা কৰি সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ এক শক্তিশালী উপায় হিচাপে কাম কৰে। ই লোকসকলক বিদ্যমান নিয়ম আৰু মূল্যবোধক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় জ্ঞান আৰু দক্ষতাৰে সজ্জিত কৰে, এক অধিক অৱগত আৰু প্ৰগতিশীল সমাজ গঢ়ি তোলে।
2. মিডিয়া: তথ্য প্ৰচাৰ কৰি, সামাজিক সমস্যাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰি, আৰু জনমত গঢ়ি তুলি সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ সুবিধা প্ৰদান কৰাত সংবাদ মাধ্যমই এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। দূৰদৰ্শন, সামাজিক মাধ্যম আৰু প্ৰিণ্টকে ধৰি বিভিন্ন মঞ্চৰ জৰিয়তে, সংবাদ মাধ্যমবোৰে সামাজিক মনোভাৱ আৰু আচৰণক প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত সামাজিক নিয়ম আৰু অনুশীলনৰ পৰিৱৰ্তন ঘটিব পাৰে।
২০। সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ দুটা উপাদানৰ কথা উল্লেখ কৰা।
Ans: 1. সাংস্কৃতিক পৰিৱৰ্তন: এই উপাদানটোত সমাজএখনৰ ভিতৰত সাংস্কৃতিক আচৰণ, বিশ্বাস, মূল্যবোধ আৰু নিয়মৰ পৰিৱৰ্তন অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। সাংস্কৃতিক পৰিৱৰ্তন বিশ্বায়ন, প্ৰযুক্তিগত উন্নতি, বা সামাজিক মনোভাৱৰ পৰিৱৰ্তনৰ দৰে কাৰকৰ দ্বাৰা চালিত হ'ব পাৰে, যাৰ ফলত ব্যক্তি আৰু গোটবোৰৰ মাজত চিন্তা আৰু আচৰণৰ নতুন উপায় সৃষ্টি হয়।
2. গাঁথনিগত পৰিৱৰ্তন: এই উপাদানটোৱে সমাজক সংগঠিত কৰা সামাজিক গাঁথনি আৰু প্ৰতিষ্ঠানবোৰৰ পৰিৱৰ্তনক বুজায়, যেনে পাৰিবাৰিক গতিশীলতা, অৰ্থনৈতিক প্ৰণালী, বা ৰাজনৈতিক পৰিকাঠামোৰ পৰিৱৰ্তন। গাঁথনিগত পৰিৱৰ্তনে প্ৰায়ে এই প্ৰণালীবোৰৰ ভিতৰত ব্যক্তিসকলে কেনেদৰে আদান-প্ৰদান কৰে তাক প্ৰভাৱিত কৰে আৰু শক্তিৰ গতিশীলতা, সামাজিক ভূমিকা আৰু সম্পৰ্কৰ পৰিৱৰ্তন ঘটাব পাৰে।
