চন্দ্ৰযান ৩ অভিযান
চন্দ্ৰযান ৩ হৈছে ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা (ISRO)ৰ দ্বাৰা উৎক্ষেপণ কৰা তৃতীয় চন্দ্ৰ অভিযান। ২০২৩ চনৰ ১৪ জুলাইত ভাৰতৰ অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল। এই অভিযানত আছিল এখন লেণ্ডাৰ, এখন ৰভাৰ আৰু এটা প্ৰপালচন মডিউল।বিক্ৰম নামৰ এই লেণ্ডাৰখন চন্দ্ৰপৃষ্ঠত নিৰাপদে অৱতৰণ কৰিব পৰাকৈ ডিজাইন কৰা হৈছিল। প্ৰজ্ঞান নামৰ এই ৰভাৰখন লেণ্ডাৰৰ চাৰিওফালে ঘূৰি ফুৰি বৈজ্ঞানিক পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰিব পৰাকৈ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। প্ৰপালচন মডিউলটো লেণ্ডাৰ আৰু ৰভাৰক চন্দ্ৰৰ কক্ষপথলৈ কঢ়িয়াই নিব পৰাকৈ ডিজাইন কৰা হৈছিল।এই অভিযানত লেণ্ডাৰ আৰু ৰভাৰক চন্দ্ৰৰ কক্ষপথত সুমুৱাই দিয়াত সফল হয়। অৱশ্যে চূড়ান্ত লেণ্ডিং মেনুৱেৰৰ সময়ত লেণ্ডাৰখন দুৰ্ঘটনাগ্ৰস্ত হয়। ৰভাৰখন চন্দ্ৰৰ কক্ষপথত থাকি পুনৰ পৃথিৱীলৈ তথ্য প্ৰেৰণ কৰি থাকিল।
চন্দ্ৰযান ৩ অভিযান উদেশ্যঃ অৱতৰণ পৰ্যায়ত প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হোৱাৰ পিছতো চন্দ্ৰযান ৩য়ে এনে অভিলাষী লক্ষ্য ৰাখিছিল যিবোৰ ভাৰতৰ চন্দ্ৰ অন্বেষণৰ বাবে মূল্যৱান ষ্টেপিং ষ্টোন হৈয়েই আছে। ইয়াত মিছনৰ মূল লক্ষ্যসমূহ উল্লেখ কৰা হৈছে:
প্ৰাথমিক উদ্দেশ্য:চন্দ্ৰ পৃষ্ঠত নিৰাপদ আৰু কোমল অৱতৰণ: ইয়াৰ বাবে চন্দ্ৰৰ প্ৰত্যাহ্বানমূলক ভূখণ্ডত লাহে লাহে টাচ ডাউন কৰিবলৈ নিখুঁত নিয়ন্ত্ৰণ আৰু নেভিগেচন দক্ষতা প্ৰদৰ্শন কৰাটো জড়িত আছিল। এই উদ্দেশ্য দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে লেণ্ডিঙৰ বিজুতিৰ বাবে সম্পূৰ্ণৰূপে লাভ কৰিব পৰা নগ’ল।ভাৰ ৰভিং অন দ্য মুন: এই অভিযানৰ লক্ষ্য আছিল চন্দ্ৰ পৃষ্ঠত প্ৰজ্ঞান ৰভাৰৰ গতিশীলতা আৰু কাৰ্য্যক্ষমতা প্ৰদৰ্শন কৰা। ৰভাৰখন অৱতৰণ নহ’লেও ইয়াৰ সফল কক্ষপথ অভিযানে ভৱিষ্যতৰ অভিযানৰ বাবে মূল্যৱান তথ্য প্ৰদান কৰে।
গৌণ উদ্দেশ্য:ইন-চিটু বৈজ্ঞানিক পৰীক্ষা চলোৱা: লেণ্ডাৰ আৰু ৰভাৰ দুয়োখনেই চন্দ্ৰৰ পৃষ্ঠৰ গঠন বিশ্লেষণ, প্লাজমা পৰিৱেশ অধ্যয়ন আৰু চন্দ্ৰৰ ভূমিকম্পীয় কাৰ্য্যকলাপ জুখিবলৈ অত্যাধুনিক যন্ত্ৰ কঢ়িয়াই লৈ ফুৰিছিল। যদিও লেণ্ডাৰখনৰ বৈজ্ঞানিক অৱদান সীমিত আছিল, ৰভাৰখনৰ অবিৰত তথ্য সংবহনে মূল্যৱান অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰদান কৰে।পৃথিৱী-চন্দ্ৰ ব্যৱস্থা অধ্যয়ন কৰক: প্ৰপালচন মডিউলে চন্দ্ৰ কক্ষপথৰ পৰা পৃথিৱী পৰ্যবেক্ষণ কৰিবলৈ ডিজাইন কৰা SHAPE পেলোড কঢ়িয়াই লৈ ফুৰিছিল, ইয়াৰ বৰ্ণালী আৰু মেৰুমেট্ৰিক ধৰ্ম অধ্যয়ন কৰিছিল। এই উদ্দেশ্য সফলতাৰে লাভ কৰা হৈছিল, যাৰ ফলত পৃথিৱী পৰ্যবেক্ষণ বিজ্ঞানত অৰিহণা যোগাইছিল।
অতিৰিক্তভাৱে:এই অভিযানৰ লক্ষ্য আছিল ভৱিষ্যতৰ চন্দ্ৰ অভিযানৰ বাবে জটিল প্ৰযুক্তিসমূহ পৰীক্ষা আৰু পৰিশোধন কৰা, য’ত আছিল উন্নত অৱতৰণ ব্যৱস্থা, স্বায়ত্তশাসিত নেভিগেচন, আৰু ৰবটিক ক্ষমতা। চন্দ্ৰযান ৩ এ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহযোগিতাৰ বাবেও এক মঞ্চ হিচাপে কাম কৰিছিল, য’ত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা আৰু বিজ্ঞানীসকলৰ সৈতে অংশীদাৰিত্ব জড়িত আছিল।অৱতৰণৰ বিপৰ্যয়ৰ মাজতো চন্দ্ৰযান ৩ য়ে বৈজ্ঞানিক আৰু প্ৰযুক্তিগত লক্ষ্যত বহুমূলীয়া অগ্ৰগতি লাভ কৰিছে। ই চন্দ্ৰত অৱতৰণ আৰু অধিক অন্বেষণৰ মশাল কঢ়িয়াই নিয়া চন্দ্ৰযান ৪কে ধৰি ভৱিষ্যতে ভাৰতীয় চন্দ্ৰ অভিযানৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিছে।
চন্দ্ৰযান ৩ অভিযানৰ সফলতাঃ চন্দ্ৰযান-৩ অভিযানৰ সফলতাই ভাৰতৰ মহাকাশ কাৰ্যসূচীক এক নতুন মাত্ৰা প্ৰদান কৰিছে। এই অভিযানৰ অধীনত চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত বিক্ৰম লেণ্ডাৰৰ কোমল অৱতৰণ কৰা হৈছিল। এইটো আছিল অতি প্ৰত্যাহ্বানমূলক কাম, কাৰণ চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুটো অতি ঠাণ্ডা আৰু আন্ধাৰ।চন্দ্ৰযান-৩ অভিযানৰ সফলতাৰ বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ লাভ আছে। প্ৰথমতে, ই ভাৰতক চন্দ্ৰত কোমল অৱতৰণ কৰা চতুৰ্থখন দেশ হিচাপে গঢ়ি তুলিছে। ইয়াৰ ফলত বিশ্ব পৰ্যায়ত ভাৰতৰ মহাকাশ কাৰ্যসূচীৰ প্ৰতিপত্তি বৃদ্ধি পাইছে।দ্বিতীয়তে, চন্দ্ৰযান-৩ অভিযানে চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ বিষয়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য প্ৰদান কৰিব। এই অঞ্চলত পানী আৰু অন্যান্য খনিজ পদাৰ্থৰ উপস্থিতিৰ বিষয়ে জানিলে ভৱিষ্যতৰ মহাকাশ অভিযানৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য লাভ কৰিব। চন্দ্ৰযান-৩ অভিযানৰ সফলতা ভাৰতৰ বাবে এক ঐতিহাসিক কৃতিত্ব। এই অভিযানে মহাকাশ খণ্ডত ভাৰতক এক প্ৰধান শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰাত সহায় কৰিব।চন্দ্ৰযান-৩ অভিযানৰ কিছুমান প্ৰধান উপকাৰৰ সাৰাংশ তলত উল্লেখ কৰা হৈছে।চন্দ্ৰত কোমল অৱতৰণ কৰা ভাৰতক চতুৰ্থখন দেশ হিচাপে গঢ়ি তুলিছে।চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ বিষয়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য প্ৰদান কৰে।ভাৰতৰ মহাকাশ কাৰ্যসূচীৰ বিশ্বব্যাপী প্ৰতিপত্তি বৃদ্ধি কৰে। চন্দ্ৰযান-৩ অভিযানৰ সফলতা ভাৰতৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কৃতিত্ব। এই অভিযানে মহাকাশ খণ্ডত ভাৰতক এক প্ৰধান শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰাত সহায় কৰিব।
Check by - Mukesh Borah
