Chapter 1
దానశీలము
1. కింది ప్రశ్నలకు ఐదేసి వాక్యాల్లో జవాబులు రాయండి.
ఆ) 'ఈ కుబ్జుండు అలఁతింబోడు' అని శుక్రాచార్యుడు చెప్పడంలో అతని ఉద్దేశమేమై ఉంటుంది? దానితో మీరు ఏకీభవిస్తారా?
సమాధానం: శుక్రాచార్యుడు 'ఈ కుబ్జుండు అలఁతింబోడు' అని చెప్పడం ద్వారా వామనుడు సాధారణ బాలుడే కాదని సూచిస్తారు. అతడిలో అపారమైన దైవశక్తి ఉందని గమనిస్తారు. వామనుడు ఒక అశరీరమైన దేవతరూపంగా కనిపించడంతో ఆయనపై శంక చెబుతారు. బలిచక్రవర్తి దానమిచ్చే ముందు శుక్రాచార్యుడు అపాయాన్ని హెచ్చరిస్తాడు. ఆయన ఉద్దేశాన్ని బట్టి చూస్తే ఇది జాగ్రత్త చర్యే అయినా, వామనుడు విష్ణువు రూపంగా వచ్చిన దానిని గుర్తించలేకపోవడం ఆయన్ని తప్పుదోవ పట్టించింది.
ఆ) హాలికునికి కావలసిన వసతి సౌకర్యాలు ఏవిధంగా ఉంటే అతడు తృప్తి జెందుతాడు?
సమాధానం: హాలికునికి కావలసిన వసతి సౌకర్యాలు ప్రకృతితో అనుసంధానమైనవై ఉండాలి. అతడు మంచి నేల, తగిన వర్షం, అనుకూల కాలస్థితి ఆశిస్తాడు. ఎడారిలా పొడి భూమి కాకుండా, సస్యశ్యామలమైన భూమి కావాలి. అవసరమైన పంటల సాగుకు గాలి, నీరు, ఎండతేటలు సరిపడాలి. ఇలా సహజ వనరులు సమృద్ధిగా ఉన్నచో, హాలికుడు తృప్తిగా వ్యవసాయం చేయగలడు.
ఇ) సిరి మూట గట్టుకొని పోవం జాలిరే? అనడంలో బలిచక్రవర్తి ఆంతర్యమేమై ఉంటుంది?
సమాధానం: బలిచక్రవర్తి ఈ మాటల ద్వారా తన ధనంతో గర్వపడడం లేదు అని తెలుపుతాడు. సిరి మూటలపై ఆధారపడకుండా, దానము చేయడం వల్ల కలిగే పరమానందాన్ని పంచుకుంటాడు. సిరి మూటను తానే గట్టిపట్టుకొని ఉంచుకోలేను, దాతగా తన కర్తవ్యాన్ని నెరవేర్చుతానని చెబుతాడు. ధనం తాత్కాలికమైనదని, దానంగా ఇచ్చినదే సత్యంగా మిగలుతుందని అతని భావన. ఇది ధర్మాన్ని మించిన సంపదలొలిక.
ఈ) 'ఆడినమాట తప్పగూడదు'- ఎందుకు?
సమాధానం: ఆడినమాట అంటే మాటిచ్చిన వాక్యం, అది నెరవేర్చాల్సిన బాధ్యతను సూచిస్తుంది. ఒకసారి మాటిచ్చిన తరువాత దానిని నిలబెట్టుకోకపోతే మన ప్రామాణికత తగ్గిపోతుంది. మాట తప్పడం అనేది అవిశ్వాసానికి, పరాజయానికి దారితీస్తుంది. మన మాట మన కీర్తిని నిర్మిస్తుంది. అందుకే మాట ఇచ్చిన వాడు తన మాటపై నిలబడటం అత్యంత ముఖ్యమైన ధర్మం.
1) శుక్రాచార్యుడు వామనుని గురించి ఏం అంటాడు?
సమాధానం: శుక్రాచార్యుడు వామనుని గురించి "ఈ కుబ్జుండు అలఁతింబోడు" అని అంటాడు. అతడు సాధారణ బ్రాహ్మణ బాలుడు కాదని, దైవ స్వరూపుడని సూచిస్తాడు.
2) శుక్రాచార్యుడి హెచ్చరికను బలిచక్రవర్తి వినిపించుకున్నాడా?
సమాధానం: లేదు, బలిచక్రవర్తి శుక్రాచార్యుడి హెచ్చరికను పట్టించుకోలేదు. వామనునికి తాను మాటిచ్చినందున, దానాన్ని నిలబెట్టుకోవాలని నిశ్చయించుకున్నాడు.
3) బలిచక్రవర్తి ధనం గురించి ఏమంటాడు?
సమాధానం: బలిచక్రవర్తి "సిరి మూట గట్టుకొని పోవం జాలిరే?" అని అంటాడు. అంటే ధనాన్ని ఎవరూ శాశ్వతంగా నిలబెట్టుకోలేరు, దానంగా ఇచ్చినదే నిజమైనది అని భావిస్తాడు.
4) హాలికునికి కావలసిన భూమి ఎలా ఉండాలి?
సమాధానం: హాలికునికి కావలసిన భూమి సారవంతంగా, తగిన వర్షపాతం ఉండేలా, సాగుకు అనుకూలంగా ఉండాలి. అప్పుడే అతడు తృప్తిగా వ్యవసాయం చేస్తాడు.
5) వామనుడు ఏమి అడుగుతాడు?
సమాధానం: వామనుడు బలిచక్రవర్తిని మూడు అడుగుల భూమి ఇవ్వమని అడుగుతాడు. అది తాను చేస్తున్న యజ్ఞానికి సరిపోతుందంటాడు.
6) 'ఆడినమాట తప్పగూడదు' అన్నది ఎందుకు ధర్మం?
సమాధానం: ఒక వ్యక్తి మాట ఇచ్చిన తరువాత దానిని నిలబెట్టుకోవడం ద్వారా అతని నమ్మకాన్ని, ధర్మాన్ని నిలబెట్టుకుంటాడు. మాట తప్పితే కీర్తి, విశ్వాసం కోల్పోతాడు.
7) బలిచక్రవర్తి వామనునికి ఏమిచ్చాడు?
సమాధానం: బలిచక్రవర్తి వామనునికి మూడు అడుగుల భూమిని దానంగా ఇచ్చాడు. ఆ మాటను నెరవేర్చేందుకు వామనుని ఎదుట నిచ్చెనవేశాడు.
8) శుక్రాచార్యుడు వామనుని ధర్మం గురించి ఏం అనుకుంటాడు?
సమాధానం: వామనుడు ధర్మబద్ధుడే కానేకాదని శుక్రాచార్యుడు అనిపించుకుంటాడు. ఎందుకంటే సాధారణ దానంగా మూడు అడుగుల భూమి అడిగి, తరువాత విశ్వ రూపం తీసుకుని అంతా ఆక్రమిస్తున్నాడు.
9) వామనుడు ఎవరు?
సమాధానం: వామనుడు విష్ణువు అవతారంగా బలిని పరీక్షించడానికి వామన రూపంలో వచ్చిన పరమేశ్వరుడు.
10) ఈ కథలో నైతిక బోధ ఏమిటి?
సమాధానం: ధర్మం అంటే మాట నిలబెట్టుకోవడం. నిజాయితీగా వ్యవహరించిన బలికి చివరికి మోక్షం లభించింది. ధర్మాన్ని పాటించినవారిని భగవంతుడు పరమానందానికి చేర్చుతాడు.
Answer by Manish Pritam Patar
