శతక మధురిమ
Chapter 7
1. దైవాన్ని పూజించే విధానాలు ఎట్లా ఉండాలి? ఎందుకు?
సమాధానం: దైవాన్ని పూజించేటప్పుడు "సత్యం", "దయాగుణం", "భక్తి", "నిష్ఠ" వంటి ఆంతరిక గుణాలుండాలి. ఇది పద్యంలో –
"సత్యంబు, దయాగుణం, నిష్ఠా, భక్తి సంయుక్తి యోగవిధానం బవిలేని పూజల మదింగైకోవు సర్వేశ్వరా"
అని చెప్పబడింది. అంటే, బహిరంగ పూజలకన్నా మనసులోని నిజమైన నిష్ఠ, దయ, శ్రద్ధతో పూజించడమే ప్రధానమైనది. ఎందుకంటే అది భగవంతునికి ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది.
2. ప్రజలు రాజులను ఆశ్రయించ వచ్చునా? ఎందుకు?
సమాధానం: ఒక మంచి రాజు ప్రజల పాలన, రక్షణ, దయతో కూడిన చర్యలతో ప్రజలకు ధర్మమార్గాన్ని చూపుతాడు. ఉదాహరణకు శ్రీకాళహస్తీశ్వరుడు, రాముని వంటి దైవీయ శక్తులున్న రాజులు ప్రజల క్షేమార్థంగా పని చేస్తారు. వారు ధర్మాన్ని పరిరక్షిస్తూ ఉన్నారు కాబట్టి వారి ఆశ్రయమే ప్రజలకు రక్ష.
3. సిరిలేకున్నా పండితుడు ఏయే గుణాలవల్ల శోభిస్తాడు?
సమాధానం: ఒక పండితుడు ధన సంపత్తిలేకున్నా, సద్గుణాలు వల్ల ప్రకాశిస్తాడు. పద్యంలో ఇలా పేర్కొనబడింది:
"సిరిలేకైన విభూషితుండై భాసిల్లున్ బుధుండౌదలన్"
అంటే –
గురుపాద సేవ,
శ్రద్ధతో వినటం,
సత్యవాక్యత,
విజయం సాధించే చాతుర్యం,
మంచి మనసు,
మర్యాద గల స్వభావం –
ఇలాంటి గుణాల వల్ల పండితుడు సత్కారాన్ని పొందుతాడు.
4. రాముని గొప్పదనాన్ని ఏ విధంగా చాటిచెప్పవచ్చు?
సమాధానం:రాముని గొప్పదనం ఆయన శౌర్యం, ధర్మబద్ధత, ప్రజల పట్ల ఉన్న కరుణ వల్ల వెలుగుతుంది. పద్యంలో ఉంది:
"రామమూర్తికిన్ రెండవ సాటి దైవమికలేఁడు"
అతని సమానంగా వేరొక దేవుడు లేడని తేటతెల్లంగా ప్రకటించడం ద్వారా,
రాముడు ధైర్యవంతుడు,
శత్రువులకు భయంకరుడు,
సేవకులకు రక్షకుడు అనే విధంగా గొప్పదనాన్ని ప్రదర్శించవచ్చు.
5. సత్ప్రవర్తన వల్ పొందే ఫలితాలు ఏమిటి?
సమాధానం: సత్ప్రవర్తన వలన మనిషికి మంచి పేరు, ఇతరుల ఆదరణ, దేవుని ఆశీస్సులు కలుగుతాయి. మంచి ప్రవర్తనతో –
ఇతరులను మోసం చేయకుండా,
శుభబుద్ధితో దానాలు చేయడం,
దురాశ లేకుండా జీవితాన్ని గడపడం వంటివి సాధ్యమవుతాయి.
దీన్ని పద్యంలో ఇలా సూచించారు:
"సజ్జనుల వంచింపకుండినఁ జాలుఁ నింపుగా బహుమానమిచ్చినట్లు..."
6. మోసం ఎందుకు చేయకూడదు?
సమాధానం: మోసం చెయ్యడం అనేది ధర్మానికి విరుద్ధం. అది మానవ సంబంధాలను ధ్వంసం చేస్తుంది.
పద్యాలలోని అర్థం ప్రకారం –
మోసం చేసే వ్యక్తి మాయమాటలు చెబుతాడు,
లంచాలు తీసుకుంటాడు,
నీచంగా ప్రవర్తిస్తాడు.
అతని ప్రవర్తనతో సమాజంలో చెడు ప్రభావం కలుగుతుంది.
7. త్యాగమయుడైన ఘనుడు దేశానికి ఎలా ఉపకరిస్తాడు?
సమాధానం: అతడు జన దైన్యం చూసి సానుభూతితో స్పందిస్తాడు, దేశజననీ గొప్పతనాన్ని వ్యాపింపజేస్తాడు, ఆశలతో ప్రజలను ఉద్దరిస్తాడు.
8. సత్ప్రవర్తన వలన మనిషి ఎలా గుర్తింపు పొందుతాడు?
సమాధానం: మంచితనంతో, దానశీలతతో, ఇతరులను వంచించకుండా జీవిస్తే, ప్రజల్లో గౌరవం, దేవుని దయ పొందుతాడు.
9. ధర్మాన్ని పాటించని వారు ఎలాంటి హానికర పనులు చేస్తారు?
సమాధానం: వారు మోసాలు చేస్తారు, భ్రష్టపథంలో నడుస్తారు, నీటిని వృథా చేస్తారు, ప్రజల జీవితాలను ముప్పుకు గురి చేస్తారు.
10. శ్రీధర్మపురి నివాసుడైన నరసింహుడిని ఎందుకు స్మరించాలి?
సమాధానం:ఆయన దుష్ట సంహారుడు, సజ్జనరక్షకుడు, దయా సముద్రుడు, కీర్తిగలవాడు. ఆయన స్మరణతో పాపాలు తొలగిపోతాయి.