Chapter 4 - 

ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্ম

প্ৰশ্ন ১: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্ম বুলিলে কি বুজা যায়?

উত্তৰ: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্ম বুলিলে তেনে গৱেষণা বা অধ্যয়নৰ পদ্ধতিক বুজোৱা হয় য’ত শিক্ষাৰ্থী বা গৱেষকজনে প্ৰাকৃতিক বা সামাজিক পৰিবেশত গৈ তথ্য সংগ্ৰহ কৰে। ই পাঠ্য পুথিৰ বাহিৰৰ বাস্তৱ অভিজ্ঞতা দিয়াৰ এক প্ৰচেষ্টা।

প্ৰশ্ন ২: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্মৰ প্ৰয়োজনীয়তা কি?

উত্তৰ: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্মৰ জৰিয়তে শিক্ষাৰ্থীয়ে—

  • বাস্তৱ জীৱনৰ সমস্যাবোৰ বুজিব পাৰে।

  • তাত্ত্বিক জ্ঞানৰ প্ৰয়োগ শিকিব পাৰে।

  • তথ্য সংগ্ৰহ, বিশ্লেষণ আৰু প্ৰতিবেদন তৈয়াৰ কৰাত কৌশল উন্নত কৰিব পাৰে।

  • সমাজ আৰু পৰিবেশৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিব পাৰে।

প্ৰশ্ন ৩: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্ম কেতিয়াবা ক'ত কৰা হয়?

উত্তৰ: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্ম সাধাৰণতে স্কুল/কলেজৰ পাঠ্য অনুুযায়ী বিভিন্ন স্থানত কৰা হয় যেনে—

  • গ্ৰামাঞ্চল বা নগৰাঞ্চল (সামাজিক অধ্যয়ন)

  • খেতি পথাৰ বা বনাঞ্চল (ভূগোল/জীৱবিজ্ঞান)

  • উদ্যোগ বা ব্যৱসায়িক স্থান (অৰ্থনীতি/বাণিজ্য)

প্ৰশ্ন ৪: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্ম চলোৱাৰ ধাপসমূহ কি কি?

উত্তৰ:

  1. উদ্দেশ্য নিৰ্ধাৰণ – কিয় কৰ্মটো কৰা হৈছে?

  2. স্থান নিৰ্বাচন – তথ্য সংগ্ৰহৰ বাবে উপযুক্ত স্থান বাছনি।

  3. প্ৰস্তুতি – প্ৰশ্নাৱলী, নোট বুক, কেমেৰা আদি।

  4. তথ্য সংগ্ৰহ – প্ৰত्यक्ष দৰ্শন, সাক্ষাৎকাৰ, পৰ্যবেক্ষণ।

  5. বিশ্লেষণ – সংগৃহীত তথ্যৰ পৰ্যালোচনা।

  6. প্ৰতিবেদন তৈয়াৰ – তথ্যৰ ভিত্তিত চূড়ান্ত ডকুমেন্টেশ্বন।

প্ৰশ্ন ৫: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্মৰ পৰা কি লাভ হয়?

উত্তৰ:

  • সমস্যাৰ বিশ্লেষণ কৰাৰ দক্ষতা বৃদ্ধি পায়।

  • দলেৰে কাম কৰাৰ অভ্যাস হয়।

  • বাস্তৱতা জানিবলৈ সুযোগ পোৱা যায়।

  • ৰিপৰ্ট লেখাৰ ক্ষমতা উন্নত হয়।

প্ৰশ্ন ৬: ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্মৰ সময়ত কি ধৰণৰ সামগ্রী ব্যৱহাৰ কৰা হয়?

উত্তৰ:

  • নোটবুক, কলম

  • কেমেৰা/মোবাইল

  • GPS ডিভাইচ (আৱশ্যকত অনুসৰি)

  • প্ৰশ্নাৱলী (Questionnaire)

  • শব্দ ৰেকৰ্ডাৰ (যদি সাক্ষাৎকাৰ হয়)

প্ৰশ্ন ৭: ছাত্র-ছাত্রীসকলক ক্ষেত্ৰভিত্তিক কৰ্মত কিয় অংশগ্ৰহণ কৰিব লাগে?

উত্তৰ: কাৰণ ইহঁতৰ—

  • চিন্তা শক্তি উন্নয়ন কৰে

  • নিজে গৱেষণা কৰাৰ সুযোগ দিয়ে

  • দায়িত্বশীলতা আৰু সময় ব্যৱস্থাপনা শিকায়

  • সমাজৰ সৈতে সংযোগ গঢ়ে