Chapter 14 -

স্থানীয় স্বায়ত্তশাসন ব্যৱস্থা

অনুশীলনী – ১

১. তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া –

(ক) ভাৰতৰ শাসন ব্যৱস্থাক কেইটা স্ববত ভাগাব পাৰি?

উত্তৰ: ভাৰতৰ শাসন ব্যৱস্থাক তিনিখন ভাগত ভাগ কৰিব পাৰি –

    • কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰ

    • ৰাজ্য চৰকাৰ

    • স্থানীয় স্বায়ত্তশাসন

(খ) স্থানীয় স্বায়ত্তশাসন মানে কি?

উত্তৰ: স্থানীয় স্বায়ত্তশাসন বুলিলে বুজায় এটা এলেকাৰ জনসাধাৰণৰ দ্বাৰা নিৰ্বাচিত প্ৰতিনিধিৰে গঠিত শাসন ব্যবস্থা, যিয়ে স্থানীয় সমস্যাসমূহ সমাধান কৰে।

(গ) স্থানীয় স্বায়ত্তশাসনৰ প্ৰয়োজনীয়তা কি উল্লেখ কৰা।

উত্তৰ: স্থানীয় স্বায়ত্তশাসনৰ প্ৰয়োজনীয়তা–

    • স্থানীয় সমস্যা তৎপৰতাৰে সমাধান হয়।

    • ৰাইজৰ অংশগ্ৰহণ সুনিশ্চিত হয়।

    • বিকেন্দ্রীকৃত শাসন ব্যৱস্থা গঢ়ি উঠে।

    • দুঃস্থ আৰু পিচপৰা জনগোষ্ঠীৰ উন্নয়ন সাধিত হয়।

অনুশীলনী – ২

১. তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া –

(ক) 'স্থানীয় চৰকাৰ' বুলি কাক অভিহিত কৰা হয়?

উত্তৰ: স্থানীয় চৰকাৰ বুলিলে বুজায় এলেকাত গঠিত, জনতাৰ দ্বাৰা নিৰ্বাচিত চৰকাৰ, যি স্থানীয় সমস্যাৰ সমাধান কৰে।

(খ) গাঁও পঞ্চায়ত এলেকাক কেইটা ভাগত ভাগ কৰা হয়?

উত্তৰ: গাঁও পঞ্চায়ত এলেকাক তিনিখন ভাগত ভাগ কৰা হয় –

    • গাঁও সভা

    • গাঁও পঞ্চায়ত

    • আঞ্চলিক পঞ্চায়ত

(গ) গাঁও পঞ্চায়তৰ দুটা কার্য উল্লেখ কৰা।

উত্তৰ: পানী যোগান

    • প্ৰাথমিক বিদ্যালয় স্থাপন

(ঘ) গাঁও সভাৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।

উত্তৰ: গাঁও সভা হৈছে গাঁও পঞ্চায়ত অন্তৰ্গত সকলো ভোটাৰৰ সমষ্টি। ই গাঁও পঞ্চায়তৰ ওপৰত নিৰীক্ষণ ৰাখে আৰু সিদ্ধান্ত লবলৈ সহায় কৰে।

(ঙ) আঞ্চলিক পঞ্চায়তখন কেনেদৰে গঠন কৰা হয়?

উত্তৰ: আঞ্চলিক পঞ্চায়ত গঠন কৰা হয় একাধিক গাঁও পঞ্চায়তৰ নিৰ্বাচিত সদস্যসকলৰ দ্বাৰা।

(চ) ভাৰতৰ কোন ৰাজ্যৰ কোনখন জিলাত পোন প্ৰথমবাৰৰ বাবে গাঁও পঞ্চায়ত গঠন কৰা হৈছিল?

উত্তৰ: ১৯৫৯ চনত ভাৰতৰ ৰাজস্থান ৰাজ্যৰ নাগৌৰ জিলাত পোন প্ৰথমবাৰৰ বাবে গাঁও পঞ্চায়ত গঠন কৰা হৈছিল।

অনুশীলনী – ৩

১. তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া –

(ক) অসমত মুঠ কেইখন জিলা পৰিষদ আছে?

উত্তৰ: অসমত মুঠ ২৫খন জিলা পৰিষদ আছে।

(খ) গাঁও অঞ্চলৰ স্থানীয় স্বায়ত্তশাসনৰ আয়ৰ উৎসসমূহ কি কি?

উত্তৰ: ভূমি কৰ

    • পানীৰ বিল

    • বজাৰ খাজনা

    • চৰকাৰৰ অনুদান

(গ) জিলা পৰিষদ এখনৰ কার্যকাল কিমান বছৰ?

উত্তৰ: জিলা পৰিষদ এখনৰ কার্যকাল ৫ বছৰ।

(ঘ) নগৰ অঞ্চলত কি কি স্বায়ত্তশাসন ব্যবস্থা দেখা যায়?

উত্তৰ: পৌৰসভা (Municipality)

    • মহানগৰ নিগম (Municipal Corporation)

    • Notified Area Council

(ঙ) বার্ড বুলিলে কি বুজা।

উত্তৰ: BARDA (বা. ডি. আৰ. ডি.) বুলিলে বুজা হয় – "Bureau of Applied Rural Development", যি পঞ্চায়ত আৰু গ্ৰামোন্নয়ন বিভাগৰ অধীনস্থ সংস্থা।

২. কোনো এটা অঞ্চল নগৰ হিচাপে পৰিগণিত হ'বলৈ কি কি বৈশিষ্ট্য থকাটো দৰকাৰ?

উত্তৰ: কমেও ৫,০০০ জনসংখ্যা

    • প্রতি হেক্টৰত ৪০০ জন লোক

    • ৭৫% লোক অ-কৃষি কামত নিয়োজিত

৩. নগৰ অঞ্চলৰ স্থানীয় শাসন ব্যবস্থাৰ স্তৰকেইটাৰ গঠন প্রণালী বর্ণনা কৰা।

উত্তৰ: পৌৰসভা = সৰু চহৰ

    • মহানগৰ নিগম = ডাঙৰ চহৰ

    • Notified Area Council = উন্নয়নশীল নগৰ এলেকা

৪. নগৰ অঞ্চলৰ স্থানীয় স্বায়ত্তশাসন ব্যবস্থাৰ কাম-কাজ উল্লেখ কৰা।

উত্তৰ: পানী যোগান

    • পয়ঃপ্ৰণালী

    • ৰাস্তা, আলো

    • শিক্ষা, স্বাস্থ্য

    • বজাৰ পৰিচালনা

অনুশীলনী – ৪

১. ভাৰতৰ সংবিধানৰ কোনটো অনুসূচীৰ কিমান নম্বৰ অনুচ্ছেদৰ আধাৰত স্বায়ত্তশাসিত জিলা পৰিষদ গঠন কৰা হৈছে?

উত্তৰ: ষষ্ঠ অনুসূচী আৰু অনুচ্ছেদ ২৪৪(২)-ৰ অধীনত গঠন কৰা হৈছে।

২. BTR ৰ সম্পূর্ণ ৰূপটো কি?

উত্তৰ: Bodoland Territorial Region

৩. অসমত মুঠ কিমানখন স্বায়ত্তশাসিত পৰিষদ আছে?

উত্তৰ: অসমত মুঠ ৬খন স্বায়ত্তশাসিত পৰিষদ আছে।

৪. অসমৰ কোনকেইখন জিলাত পঞ্চায়ত ব্যৱস্থা নাই?

উত্তৰ: অসমৰ ডিমা হাসাও আৰু কাৰ্বি আংলং জিলাত পঞ্চায়ত ব্যৱস্থা নাই।

Additional Questions and Answers (Text অনুসৰি তৈয়াৰ কৰা)

১. গাঁও সভা আৰু গাঁও পঞ্চায়তৰ মাজত কি পাৰ্থক্য আছে?

উত্তৰ: গাঁও সভা: সকলো ভোটাৰে গঠন কৰা সভা।

    • গাঁও পঞ্চায়ত: নিৰ্বাচিত সদস্যসকলৰ দ্বাৰা গঠন কৰা কাৰ্যবাহী সংস্থা।

২. আঞ্চলিক পঞ্চায়তৰ মূল দায়িত্ব কি?

উত্তৰ: উন্নয়নমূলক আঁচনি বাস্তৱায়ন, শিক্ষা-স্বাস্থ্য উন্নয়ন, পানী যোগান, ৰাস্তা নিৰ্মাণ আদি।

৩. নগৰ নিগমৰ নেতৃত্বত কোন থাকে?

উত্তৰ: নগৰ নিগমৰ নেতৃত্বত থাকে –

    • মেয়ৰ (Mayor)

    • কমিশনাৰ (Commissioner)

৪. স্বায়ত্তশাসিত পৰিষদৰ উদ্দেশ্য কি?

উত্তৰ: আদিবাসী আৰু সংখ্যালঘু জনগোষ্ঠীৰ সাংস্কৃতিক, শৈক্ষিক আৰু ৰাজনৈতিক স্বত্বৰক্ষাৰ বাবে বিশেষ শাসন ব্যৱস্থা।

৫. পঞ্চায়তী ৰাজ ব্যৱস্থাৰ মূল উদ্দেশ্য কি?

উত্তৰ: স্থানীয় জনতাৰ হাতত শাসনৰ অধিকাৰ দিব, অংশগ্ৰহণমূলক শাসন গঢ়ি তুলিব, আৰু গাঁৱৰ উন্নয়ন ত্বরান্বিত কৰিব।

OLD

পাঠ নং ১৪
 মহাজনপদ 

    👉MCQ Online Exam
    👉Text Book PDF
    👉Click Here YouTube Video
    👉MCQs Answer

১। সঁচা মিছা নিৰ্ণয় কৰা-

(ক) পুৰাতত্ত্ববিদসকলে খনন কাৰ্যৰ দ্বাৰা জনপদসমূহৰ বিষয়ে তথ্য লাভ কৰিছিল।

উত্তৰঃ সঁচা।

(খ) জনপদৰ দিনত বিভিন্ন ৰঙৰ মাটিৰ প্ৰাত্ৰ তৈয়াৰ কৰা হৈছিল।

উত্তৰঃ সঁচা।

(গ) মহাজনপদৰ সময়ত লোৰ ব্যৱহাৰ হোৱা নাছিল।

উত্তৰঃ মিছা ।

(ঘ) মহাজনপদৰ দিনত শস্যৰ ওপৰত ১/৬ অংশ কৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল।

উত্তৰঃ মিছা।

(ঙ) মহাজনপদসমূহ সমগ্ৰ ভাৰততে সিঁচৰতি হৈ আছিল।

উত্তৰঃ সঁচা।



২। শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিওৱা-

(ক) তলৰ কোনখন মহাজনপদত ৰাজতন্ত্ৰ নাছিল ?

১) মগধ, ২) লিচ্ছবী, ৩) অঙ্গ, ৪) অৱন্ত।

উত্তৰঃ মগধ।

(খ) মগধ ৰাজ্যৰ কাষতে থকা নদীখন হ'ল।

১) গংগা, ২) যমুনা, ৩) কোশী, ৪) মহানদী ।

উত্তৰঃ গংগা।

(গ) তলৰ কোন খন ঠাই ষোল্লমহাজনপদৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহয়?

১) কোশল, ২) বস, ৩) হস্তিনাপুৰ, ৪) অৱন্তী।

উত্তৰঃ হস্তিনাপুৰ।

(ঘ) কোন বৃত্তিৰ লোক মহাজনপদসমূহত নাছিল?

১) বাঢ়ৈ, ২) কুমাৰ, ৩) শিপিনী, ৪) পেছাদাৰী স্থপতি।

উত্তৰঃ পেছাদাৰী স্থপতি।

(ঙ) কোনজন ৰজাৰ দিনত মগধ সাম্ৰাজ্যত পৰিণত হৈছিল?

১) বিম্বিসাৰ, ২) অজাতশত্ৰু, ৩) মহাপদ্মনন্দ, ৪) চন্দগুপ্ত মৌৰ্য।

উত্তৰঃ চন্দগুপ্ত মৌৰ্য।


৩। উত্তৰ লিখা-

(ক) মহাজনপদৰ দিনত কি উপায়েৰে খাদ্য শস্যৰ উপাদন বঢ়োৱা হৈছিল?

উত্তৰঃ মহাজনপদৰ দিনত উন্নত ধৰণৰ লোৰে তৈয়াৰী সা-সঁজুলী ব্যৱহাৰ কৰি আৰু বীজ সিঁচি, পুলি ৰোপণ কৰি অধিক শস্য উৎপাদন কৰিছিল।

(খ) ৰাজন পদৰ নিৰ্বাচন কোনে কৰিছিল?

উত্তৰঃ ৰাজন পদৰ নিৰ্বাচন আৰ্যসকলে কৰিছিল।

(গ) মহাজনপদৰ ৰজাসকলে কিয় দুৰ্গ নিৰ্মান কৰিছিল?

উত্তৰঃ আনৰ আক্ৰমণৰ পৰা নিজকে ৰক্ষা কৰিবলৈ, নিজৰ প্ৰতিপত্তি বজাই ৰাখিবলৈ মহাজনপদৰ ৰজা সকলে দুৰ্গ নিৰ্মাণ কৰিছিল।

(ঘ) মগধ শক্তিশালী হোৱাৰ মূল কাৰণবোৰ কি আছিল?

উত্তৰঃ মগধ শক্তিশালী হোৱাৰ মূলতে আছিল ইয়াৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদৰাজি। প্ৰধান নদী গংগা আৰু শোণ মগধৰ মাজেদি বৈ গৈছিল বাবে এই বিস্তৃত অঞ্চল সাৰুৱা আছিল। ইয়াৰ ফলত পৰিৱহন, পানীযোগান আদিৰ সুবিধা হৈছিল। তদুপৰি মগধৰ বহু অঞ্চল হাবি-বননিৰে পৰিপূৰ্ণ আছিল। হাবিত থকা হাতীবোৰ ধৰি আনি প্ৰশিক্ষণ দি সৈন্য বাহীনীৰ কামত লগোৱা হৈছিল। অন্যহাতে হাবিত থকা মূল্যৱান কাঠবোৰৰ জৰিয়তে ঘৰ সজা, জন্তুৰে টনা গাড়ী সজা ৰথ আৰু অন্যান্য সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰাত সহায় হৈছিল। ইয়াৰ ওপৰি মগধৰ কোনো কোনো অঞ্চলত লো'ৰ খনি পোৱা গৈছিল। এইবোৰৰ দ্বাৰা অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, কৃষিৰ সা-সঁজুলি আৰু অন্যান্য আচবাব নিৰ্মাণত সহায় হৈছিল। সেয়েহে, এই সকলোফালৰ দ্বাৰা মগধ শক্তিশালী হৈ পৰিছিল।

(ঙ) মহাজনপদৰ দিনত লিপিক বিশেষকৈ কি কি কামত ব্যৱহাৰ কৰিছিল?

উত্তৰঃ মহাজনপদৰ দিনত লিপিক বিশেষকৈ ব্যৱসায়ীসকলে তেওঁলোকৰ প্ৰয়োজনীয় হিচাব-নিকাচ ৰাখিবৰ বাবে আৰু দূৰ-দূৰণিলৈ খবৰ পঠিয়াবলৈ লিপি প্ৰয়োগ কৰিছিল। লিপিৰ সহায়ত ৰজাসকলে কৰ সম্পৰ্কীয় হিচাব লিখিত ৰূপত ৰাখিছিল।




Answered by Hiru Moni Bora

Last Update by Dipawali Bora (02.05.2022)

Check by- Mukesh Borah


-------------------------------
বেলেগ ধৰণৰ প্ৰশ্ন উত্তৰ পাবলৈ এই লিংক টোত ক্লিক কৰক 
Click Here Might Learn
-------------------------------