বৰগীত
কবিঃ শ্ৰী শ্ৰীমাধৱদেৱ
Short Question Answer ( 1 Marks )
i) শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱৰ জন্ম কত আৰু কেতিয়া হৈছিল? (1 Mark )
Ans: শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱৰ লক্ষীমপুৰ জিলাৰ নাৰায়ণপুৰৰ লেটেকু পুখুৰীত ১৪৮৯ (1489) চনত জন্ম হয়।
ii) শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱ কোন ধৰ্মৰ প্ৰচাৰক আছিল? (1 Mark )
Ans: শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱ নৱ বৈষ্ণৱ ধৰ্মৰ প্ৰচাৰক আছিল।
iii) মাধৱদেৱৰ পিতৃ আৰু মাতৃৰ নাম কি? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ পিতৃ গোবিন্দগিৰী ভূঞা আৰু মাতৃ মনোৰমা।
iv) মাধৱদেৱ কাৰ প্ৰিয় শিষ্য আছিল? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱ শংকৰদেৱৰ প্ৰিয় শিষ্য আছিল।
v) মাধৱদেৱে গুৰু শংকৰদেৱৰ পদাংক অনুসৰণ কৰি কত কত ধৰ্ম প্ৰচাৰ কৰিছিল? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱে গুৰু শংকৰদেৱৰ পদাংক অনুসৰণ কৰি বাৰাদি, গণককুছি,সুন্দৰীদিয়া, ভেলাডাংগা আদিত ধৰ্ম প্ৰচাৰ কৰিছিল।
vi) মাধৱদেৱৰ সাহিত্য জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ কি? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ সাহিত্য জীৱনৰ কিৰ্তস্তম্ভ হ'ল 'নামঘোষা'।
vii) 'নামঘোষা'ৰ অন্য এটা নাম কি? (1 Mark )
Ans: 'নামঘোষা'ৰ অন্য এটা নাম হ'ল 'হেজাৰী ঘোষা'।
viii) 'নামঘোষা' খনক কিয় 'হেজাৰী ঘোষা' বোলা হয়? (1 Mark )
Ans: 'নামঘোষা' খনত এহেজাৰটা ঘোষা থকা বাবে এই খনক 'হেজাৰী ঘোষা বোলা হয়'।
ix) 'নামঘোষা' খন কাৰ সাহিত্য জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ? (1 Mark )
Ans: 'নামঘোষা' খন মাধৱদেৱৰ সাহিত্য জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ।
x) মাধৱদেৱৰ দুখন আখ্যানমূলক ৰচনাৰ নাম লিখা? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ দুখন আখ্যানমূলক ৰচনা হ'লー 'ৰাজসূয় কাব্য', 'আদিকাণ্ড ৰামায়ণ'।
xi) মাধৱদেৱৰ দুখন তত্ত্বমূলক ৰচনাৰ নাম লিখা? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ দুখন আখ্যানমূলক ৰচনা হ'লー 'জন্মৰহস্য', 'ভক্তি-ৰত্নাৱলী'।
xii) মাধৱদেৱৰ এখন নাটৰ নাম লিখা? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ এখন নাট হ'লー 'অৰ্জুন-ভঞ্জন বা দধিমথন'।
xiii) মাধৱদেৱৰ দুখন ঝুমুৰাৰ নাম লিখা? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ দুখন ঝুমুৰা হ'লー 'চোৰধৰা', 'ভোজনবিহাৰ'।
xiv) মাধৱদেৱে কাৰ টোলত বহি শিক্ষালাভ কৰিছিল? (1 Mark )
Ans: ৰাজেন্দ্ৰ অধ্যাপকৰ টোলত বহি শিক্ষালাভ কৰিছিল।
xv) মাধৱদেৱে ক'ত শংকৰদেৱৰ সৈতে লগ হৈছিল? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱে ধুৱাহাট বেলগুৰিত শংকৰদেৱৰ সৈতে লগ হৈছিল।
xvi) মাধৱদেৱে ৰামায়ণৰ কোন খণ্ড প্ৰণয়ন কৰে? (1 Mark )
Ans: আদিকাণ্ড ৰামায়ণ।
xviii) মাধৱদেৱৰ বৰগীতত কি কি ভাবৰ প্ৰকাশ অধিক? (1 Mark )
Ans: বাৎসল্য, দাস্য আৰু সাম্যভাবৰ প্ৰকাশ অধিক।
xix) বৰগীত কবিতাটো কি ৰাগত বন্ধা? (1 Mark )
Ans: বসন্ত ৰীগত।
xx) কবিয়ে কিহত আতুৰ হোৱা বুলি কৈছে? (1 Mark )
Ans: কবিয়ে বিষয় বাসনাত আতুৰ হোৱা বুলি কৈছে।
xxi) মোহপাশ মানে কি? (1 Mark )
Ans: সাংসাৰিক মোহ মায়াৰ বন্ধোনকে মোহপাশ বুলি কোৱা হয়। এই মোহপাশ শব্দৰ অৰ্থ হ'লー মায়াৰ বন্ধন।
xxii) বৰগীতটি কাৰ দ্বাৰা ৰচিত? (1 Mark )
Ans: বৰগীতটি মাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত।
xxiii) মাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত বৰগীতটিত কি ভাব প্রকাশ পাইছে? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত বৰগীতটিত মাধৱদেৱৰ দাস্য ভক্তিৰ উৎকৃষ্ট ভাৱ প্ৰকাশ পাইছে।
xxiv) ভক্তৰ বাবে পৰম ধন কি? (1 Mark )
Ans: ভক্তৰ বাবে পৰম ধন হ'লー হৰিৰ চৰণ।
xxv) মহাপুৰুষ শংকৰদেৱে কিমান বৰগীত ৰচনা কৰিছিল? (1 Mark )
Ans: মহাপুৰুষ শংকৰদেৱে বাৰ (12) কুৰি বৰগীত ৰচনা কৰিছিল।
xxvi) মাধৱদেৱে মুঠ কিমান বৰগীত ৰচনা কৰা বুলি পণ্ডিত সকলে ঠাৱৰ কৰিছিল? (1 Mark )
Ans: নকুৰি এঘাৰটা বা ১৯১ (191) টা।
xxvii) মাধৱদেৱৰ বৰগীত সমূহত ঘাইকৈ কৃষ্ণৰ কোনটো চৰিত্ৰ পৰিস্ফুট? (1 Mark )
Ans: মাধৱদেৱৰ বৰগীত সমূহত ঘাইকৈ কৃষ্ণৰ লিলা বিষয়টো পৰিস্ফুট।
Medium Question Answer (2-3 Mark )
i) বৰগীতৰ ৫টা লক্ষণ লিখা (3 Mark )
Ans: মহাপুৰুষ শংকৰদেৱ আৰু মাধৱদেৱে একশৰণ হৰিনাম ধৰ্মৰ প্ৰচাৰ। আৰু প্ৰসাৰৰ উদ্দেশ্যে ভগৱানৰ লীলা মাহত্ম্য প্ৰকাশক এক শ্ৰেণীৰ উচ্চ আধ্যাত্মিক ভাৱাপন্ন গীত ৰচনা কৰে। এই গীতবোৰক বৰগীতৰ আখ্যা দিয়া হয়। বৰগীতৰ কেতবোৰ সুকীয়া সুকীয়া লক্ষণ আছে, যাৰবাবে এই গীত আন গীতৰ পৰা পৃথক বৰগীতৰ তেনে ৫টা লক্ষণ হ'লー
a) বৰগীতসমূহ শাস্ত্ৰীয় ৰীগ-তালযুক্ত গীত।
b) বৰগীতৰ ভাষা ব্ৰজাৱলী।
c) বৰগীতসমূহ ভক্তিমূলক তথা ঈশ্বৰৰ মাহাত্ম্য প্ৰকাশক।
d) বৰগীতসমূহ মূলতঃ ভক্তিৰস প্ৰধান যদিও তাত দাস্য, শান্ত, বাৎসল্য আদি ৰসৰো সমাৱেশ ঘটিছে।
e) মাধৱদেৱৰ বৰগীতসমূহ ঘাইকৈ শিশুকৃষ্ণৰ লীলা বিষয়ক।
ii) বৰগীতৰ চমু টোকা লিখা। (3 Mark )
Ans: মহাপুৰুষ শংকৰদেৱ আৰু মাধৱদেৱৰ দ্বাৰা বিৰচিত গীতক বৰগীতৰ আখ্যা দিয়া হয়। উচ্চ মানবিশিষ্ট সাৱলীল ভাষাৰ স্তুতিমূলক তথা উপদেশপূৰ্ণ বৰগীতসমূহ শাস্ত্ৰীয় ৰাগযুক্ত আৰু আধ্যাত্মিক ভাৱ-গধুৰ। শংকৰদেৱ আৰু মাধৱদেৱে লিখা গীতসমূহকহে বৰগীত বোলা হয়। নামধৰ্ম প্ৰচাৰৰ উদ্দেশ্যে বৰগীতসমূহ ৰচিত। শংকৰদেৱে বাৰকুৰি বৰগীত ৰচনা কৰিছিল বুলি চৰিত পুথিত পোৱা যায়। কমলা বায়ন নামৰ লোকজনে গীতখিনি শংকৰদেৱৰ পৰা আওৰাবলৈ নিওঁতে বনপোৰা জুয়ে গীতখিনি পোৰে। বৰ্তমান শংকৰদেৱ বিৰচিত একুৰি চেধ্যটা বৰগীত পোৱা যায়। মাধৱদেৱৰ ভণিতা থকা মুঠ ১৫৭-টা বৰগীত পোৱা যায়। ইয়াৰ উপৰি ভাৱ আৰু ভাষালৈ লক্ষ্য কৰি মাধৱদেৱে ৰচনা কৰা মুঠ বৰগীতৰ সংখ্যা ১৯১-টা বা ন-কুৰি এঘাৰটা বুলি পণ্ডিতসকলে অনুমান কৰিছে।
iii) ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ চমু টোকা লিখা। (3 Mark )
Ans: ব্ৰজাৱলী ভাষা এক প্ৰকাৰ কৃত্ৰিম সাহিত্যিক ভাষা। এই ভাষা কোনো ঠাইৰে কথিত ভাষা নহয়। শংকৰদেৱৰ সময়ত অসম, বঙ্গ আৰু উৰিষ্যাত এটা কৃত্ৰিম ভাষাৰ মাধ্যমত ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ লালা বিষয়ক গীত-পদৰ সৃষ্টি হৈছিল। এই সাহিত্যিক ভাষাক ব্ৰজোল আৰু অসমীয়াত ব্ৰজাৱলী ভাষা বোলা হয়। পশ্চিমা হিন্দীৰ অপভ্ৰংশ ব্ৰজভাষাৰ লগত ইয়াৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই। ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ মূল ভেটি মৈথিলী। তাৰ লগত ভোজপুৰী, নোৱাৰী, আৰু কাষৰীয়া অঞ্চলৰ আন ভাষাৰ সংমিশ্ৰণেৰে ই ঠাই বিশেষে একোটা স্বতন্ত্ৰ ৰূপ লাভ কৰে। ব্ৰজাৱলী ভাষাটো স্বৰধ্বনিৰ অধিক প্ৰয়োগৰ বাবে শ্ৰুতিমধুৰ।
১। চমুকৈ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিয়াঃ
(ক) “…..নেৰিবা বান্ধৱ মোক জীৱনে মৰণে।”
– কবিয়ে জীৱনে মৰণে নেৰিবৰ বাবে কাক অনুৰোধ কৰিছে?
Ans: কবিয়ে জীৱনে মৰণে নেৰিবৰ বাবে হৰিক অৰ্থাৎ, ভগৱানক অনুৰোধ কৰিছে।
(খ) ‘সনক সনন্দ যোগী যাহাকু ধিয়ায়।’
– সনক, সনন্দ আদি যোগীসকলে কান ধ্যান কৰে বুলি কৈছে?
Ans: সনক, সনন্দ আদি যোগীসকলে ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণক ধ্যান কৰে বুলি কৈছে।
(গ) কবি কিহত আতুৰ হোৱা বুলি কৈছে?
Ans: কবি সাংসাৰিক দুখত আতুৰ হোৱা বুলি কৈছে।
(ঘ) বৰগীতটি কোনে ৰচনা কৰা?
Ans: বৰগীতটি শ্ৰীশ্ৰী মাধৱদেৱে ৰচনা কৰা।
(ঙ) বৰগীতটি কি ৰাগত বন্ধা আছে?
Ans: বৰগীতটি বসন্ত ৰাগত বন্ধা আছে।
(চ) কবিয়ে ‘বান্ধৱ’ বুলি কাক সম্বোধন কৰিছে?
Ans: কবিয়ে ‘বান্ধৱ’ বুলি হৰিক সম্বোধন কৰিছে।
(ছ) ‘মোহ-পাশ’ মানে কি?
Ans: ‘মোহ-পাশ’ মানে হৈছে মায়াৰ বান্ধোন।
২। বৰগীতটিৰ মূলভাৱ লিখা।
Ans: মাধৱদেৱ বিৰচিত হৰি হেৰৰে বাপ পশিলো শৰণে শীৰ্ষক প্ৰাৰ্থনামূলক বৰগীতটো দাস ভক্তিৰ উৎকৃষ্ট নিদৰ্শন। বৈষ্ণৱ ধৰ্মৰ শ্ৰেষ্ঠ দেৱতা বিষ্ণুৰ অংশ স্বৰূপ শ্ৰী কৃষ্ণৰ ওচৰত শৰণ লৈ সংসাৰৰ পৰা মুক্তি পোৱাৰ কথা এই বৰগীতটোত প্ৰকাশ পাইছে।
ভগৱানৰ ওচৰত শৰণ লোৱা কবিয়ে তেওঁক জীৱনে মৰণে নেৰিবলৈ ভগৱানক কাকুতি কৰিছে। যোগসিদ্ধ পুৰুষসকলে যাক ধ্যান কৰে, সমস্ত বেদ যাক বিচাৰি নাপায়, সহস্ৰ মুখ অনন্তই যাৰ গুণ ণাই শেষ কৰিব নোৱাৰে, সেইজনা পৰম পুৰুষৰ মহিমা কবিৰ দৰে অধমে জানিবলৈ অপৰাগ।
বিষয়-বাসনাত কবিয়ে ইয়াৰ পৰা পৰিত্ৰাণ বিচাৰি ভগৱানৰ চৰণত শৰণ লৈছে। ভকতৰ ত্ৰাণকৰ্তা ভগৱান। সেয়ে কবিয়ে ভগৱানৰ ওচৰত কাতৰভাৱে তোওঁক সংসাৰৰ মায়া মোহৰ পৰা পৰিত্ৰাণ কৰিবলৈ পাৰ্থনা কৰিছে
ভগৱানৰ দাসৰূপে নিজকে প্ৰতিপন্ন কৰা এই বৰগীতটোত কবিয়ে তেওঁক সংসাৰৰ যন্ত্ৰনাৰ পৰা মুক্তি দিবলৈ ভগৱানক খাটিছে। নিজকে ভগৱানৰ চৰণত সমৰ্পণ কৰি এই সংসাৰৰ মায়াৰ বন্ধনৰ পৰা মুক্তি হটবলৈ এইদৰে প্ৰাৰ্থনা কৰাৰ মাজেৰে কবিৰ ভক্তিধৰ্মৰ কথা প্ৰকাশ পাইছে।
OR
শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱৰ ৰচিত ‘ৰাগ – বসন্ত’ত বন্ধ বৰগীতটি এটি ভক্তি ৰসাত্মক কবিতা। এই বৰগীতটিৰ জৰিয়তে কবি মাধৱদেৱে পৰমাৰ্থক বিষয়ক ভাৱ ব্যক্ত কৰিছে। কবিয়ে নিজকে অধম বুলি হৰিস্বৰূপ শ্ৰীকৃষ্ণক এই বিশ্বব্ৰক্ষাণ্ডৰ গৰাকী বুলি জ্ঞান কৰি তেওঁক শ্ৰীচৰণত শৰণ লৈছে। কবিৰ মতে এই সংসাৰখন মায়াময়। এই সংসাৰৰ মায়ামোহত আৱদ্ধ হৈ সকলোৱে ভগৱানৰ কথা পাহৰি যায়। তেওঁক স্মৰণ নকৰে। শ্ৰীকৃষ্ণৰ মহিমাৰ কথা বুজি নাপায়। তেঁৱেই যে আমাৰ মুক্তিৰ পথ মুকলি কৰি দিব পাৰে এই কথা মানুহে নুবুজে। তেওঁ শ্ৰীকৃষ্ণৰ চৰণ দুখনিক মহাধন বুলি কৈছে। ভকতসকলৰ বাবে শ্ৰীকৃষ্ণই হৈছে তেওঁলোকৰ জীৱন। ভগৱানে এই সকলোবোৰ ভূলভ্ৰান্তি ক্ষমা কৰি তেওঁলোকক নিজ চৰণত ঠাই দিয়ে। কৃপাৰ স্বৰূপ শ্ৰীকৃষ্ণই ভক্তসকলক দয়া নকৰিলে তেওঁলোকৰ মুক্তি সম্ভৱ নহয়। ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ ওচৰত অতিকৈ কাতৰ হৈ শৰণ লোৱাৰ বাহিৰে ভক্তৰ অন্য কোনো উপায় নাই।
৩। বৰগীতটিৰ ৰচকৰ চমু পৰিচয় দিয়া।
Ans: বৰগীতটোৰ ৰচক হ'ল শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱৰ প্ৰিয়তম শিষ্য মহাপুৰুষ শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱ। কবি মাধৱদেৱৰ জন্ম হৈছিল লক্ষীমপৰু জিলাৰ নাৰায়ণপুৰৰ লেটেকু পুখুৰীত ১৪৮৯ চনত জন্ম হয়। তেওঁৰ পিতৃ গোবিন্দগিৰী ভূঞা আৰু মাতৃ নাম আছিল মনোৰমা।
বৰ্তমানৰ বাংলাদেশৰ ধাকাত ৰাজেন্দ্ৰ অধ্যাপকৰ টোলত গুৰুজনাই শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছিল। ১৫২২ চনত তেখেতে শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱক লগ পায় আৰু শংকৰদেৱে প্ৰৱৰ্তন কৰা বৈষ্ণৱ ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰি ধৰ্মচৰ্চাত মনোনিবেশ কৰে।
কবি মাধৱদেৱৰ সাহিত্যিক কৰ্মৰাজি তলত দিয়া ভাগসমূহত ভগাব পাৰিー
a) আখ্যানমূলক ৰচনাঃ- ৰাজসূয় কাব্য, আদিকাণ্ড ৰামায়ণ।
b) তত্ত্বমূলক ৰচনাঃ- জন্মৰহস্য, ভক্তি-ৰত্নাৱলী, নামমালিকা।
c) নাটঃ- অৰ্জুন-ভঞ্জন বা দধিমথন।
d) ঝুমুৰাঃ- চোৰধৰা, পিম্পৰা-গুচোৱা, ভূমি-লেটোৱা, ভোজনবিহাৰ।
নামঘোষা হ'ল কবি মাধৱদেৱৰ সাহ্যিত্যিক জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ। ইয়াত এহেজাৰ ঘোষা থকা বাবে এইখনক হেজাৰী ঘোষাও বোলা হয়। মাধৱদেৱৰ বৰগীতৰ সংখ্যা হ'ল ১৫৭ টা। মাধৱদেৱে বৰগীতটো ৰচনা কৰিচে।
বৰ্ণনাৰ সজীৱতা, ভাষাৰ মাধুৰ্য, কবিপ্ৰাণৰ উচ্ছ্বাস আদি সাৰ্থকৰূপত প্ৰকাশ পাইছে বাবেই সংখ্যাত কম হলেও তেওঁৰ সাহিত্যকৰ্মই শংকৰদেৱৰ পিছতেই তেওঁৰ স্থান নিৰ্ণয় কৰিছে। অৰ্থাৎ অসমীয়া সাহিত্য জালিকাট পুষ্প হাৰৰ দৰে তেওঁৰ নাম চিৰস্মৰণীয়। এইগৰাকী মহান সাহিত্যিকৰ ১০৭ বছৰ বয়সত ১৫৯৬ খ্ৰাষ্টাব্দত কোচবিহাৰৰ ভোলা সত্ৰত দেহাৱসান ঘটে।
OR
নৱ বৈষ্ণৱ ধৰ্মৰ অন্যতম প্ৰচাৰক শ্ৰী শ্ৰীমাধৱদেৱৰ লক্ষীমপুৰ জিলাৰ নাৰায়ণপুৰৰ লেটেকু পুখুৰীত ১৪৮৯ চনত জন্ম হয়। তেওঁৰ পিতৃ নাম গোবিন্দগিৰী ভূঞা আৰু মাতৃৰ নাম মনোৰমা। শংকৰদেৱৰ প্ৰিয় শিষ্য মাধৱদেৱে গুৰুৰ পদাংককে অনুসৰণ কৰি বাৰাদি, গণককুছি, সুন্দৰীদিয়া, ভেলাডাংগা আদিত ধৰ্ম প্ৰচাৰ কৰিছিল। ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ লগতে সাহিত্য – সংস্কৃতিৰো পূজাৰী এইজনা মহান গুৰুৰ সাহিত্যিক জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ হল ‘নামঘোষা’। এহেজাৰটা ঘোষা থকা বাবে এইখনক হেজাৰী ঘোষা বুলিও কোৱা হয়। শংকৰদেৱে ‘বাৰকুৰি গীত’ ৰচিছিল যদিও ‘একুৰি চৈধ্যটা’ হে পোৱা গৈছিল। মাধৱদেৱৰ ভণিতা থকা মুঠ ১৫৭ টা বৰগীত পোৱা গৈছিল। মাধৱদেৱে ৰচনা কৰা মুঠ বৰগীতৰ সংখ্যা ১৯১ টা বা ন-কুৰি এঘাৰটা বুলি পণ্ডিতসকলে অনুমান কৰিছে। তেওঁ মৃত্যু হৈছিল ১৫৬৮ চনত।
৪। ব্যাখ্যা কৰাঃ
(ক) সহস্ৰ বয়নে যাৰ নপাৱন্ত সীমা।
অধমে জানিবো কেনে তোমাৰ মহিমা।
Ans: প্ৰসংগঃ উক্ত কবিটাফাকি আমাৰ পাঠ্যপুঠিৰ অন্তগৰ্ত শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱৰ বিৰচিত ‘বৰগীত’ নামৰ পাঠটিৰ পৰা উদ্ধত কৰা হৈছে।
সংগতিঃ উক্ত কবিতাফাকি হৰিৰ মহিমা বৰ্ণনা কৰিবলৈ গৈ কবি মাধৱদেৱে কবিতাফাকি বৰ্ণনা কৰিছে।
ব্যাখ্যাঃ ভগৱান হ'ল সমগ্ৰ জগতৰ সৃষ্টিকৰ্তা। তেওঁৰ দ্বাৰাই সমগ্ৰ জগত প্ৰতিপালিত হৈ আছে। ভগৱানৰ মহিমা অপাৰ। সনক সনন্দ যোগী সকলেও বহু বছৰ ধ্যান কৰি তেওঁক বিচাৰি পোৱা নাই। মানুহে বিষয় বাসনাত আতুৰ হৈ ঈশ্বৰক স্মৰণ কৰিবলৈ পাহৰি যায়। কিন্ত ইয়াৰ পৰা পৰিত্ৰাণৰ একমাত্ৰ উপায় হ'ল ঈশ্বৰৰ চৰণত শৰণাপন্ন হোৱা। কিয়নো হৰিৰ চৰণ যুগল হ'ল সকলোৰে মহাধন। শ্ৰীহৰি হ'ল ভকতৰ জীৱনস্বৰূপ। সেয়েহে মুক্তিৰ বাবে শ্ৰীহৰিৰ ওচৰত কাতৰ হৈ শৰণ লোৱাৰ বাহিৰে আন উপায় নাই। সেয়ে এইজনা পৰম পুৰুষ হৰিৰ ওচৰত নিজকে দাসৰো দাস হিচাপে, তুষ্য ভাৱে ঈশ্বৰৰ চৰণত সমৰ্পণ কৰিবলৈ কবিয়ে উপদেশ দিছে।
(খ) আতুৰ ভৈলোহি হৰি বিষয় বিকলে ।
কৰিয়ো উদ্ধাৰ মোক চৰণ কমলে ।
Ans: প্ৰসংগঃ উক্ত কবিতাফাঁকি আমাৰ পাঠ্যপুথিৰ অন্তৰ্গত শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱৰ বিৰচিত ‘বৰগীত’ নামৰ পাঠটিৰ পৰা উদ্ধত কৰা হৈছে।
সংগতিঃ উক্ত কবিতাফাঁকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে সাংসাৰিক বিষয় – বাসনাৰ পৰা উদ্ধাৰ পাবলৈ শ্ৰীকৃষ্ণক কাতৰভাৱে অনুৰোধ কৰিছে।
ব্যাখ্যাঃ কবিৰ মতে এই সংসাৰখন মায়াজালেৰে ভৰা। এই সংসাৰৰ মায়ামোহত আৱদ্ধ হৈ সকলোৱে ভগৱানৰ কথা পাহৰি যায়। তেওঁক স্মৰণ নকৰে। শ্ৰীকৃষ্ণৰ মহিমাৰ কথা বুজি নাপায়। আমাৰ মুক্তিৰ পথ মুকলি কৰি দিব পাৰে এই কথা পৰা সম্পূৰ্ণ অজ্ঞাত। কবিয়ে এই কথা বুজিব পাৰি ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ চৰণ কমলত হাতযোৰ কৰি প্ৰাৰ্থনা কৰিছে যে হে প্ৰভু, দয়া কৰি আমাক এই মায়া-মোহৰ পৰা প্ৰৰিত্ৰাণ দিয়া। আমাক উদ্ধাৰ কৰা, মুক্তি দিয়া।
(গ) তোমাৰ চৰণ দুই মোৰ মহা ধন।
ভকত জনেৰ নিজ তুমিসে জীৱন।
Ans: প্ৰসংগঃ উক্ত কবিতাফাঁকি আমাৰ পাঠ্যপুথিৰ অন্তৰ্গত মহাপুৰুষ শ্ৰী শ্ৰী মাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত বৰগীতটিৰ পৰা তুলি দিয়া হৈছে।
সংগতিঃ ভকতৰ বাবে ভগৱানৰ দুই চৰণেই মহা ধন আৰু ভগৱানেই নিজ ভকতৰ বাবে জীৱনস্বৰূপ বুলি মহাপুৰুষজনাই পদফাঁকি অৱতাৰণা কৰিছে।
ব্যাখ্যাঃ ভগৱানৰ একান্ত ভক্ত মহাপুৰুষ মাধৱদেৱে ভগৱানে ভকতৰ সৰ্বস্ব বুলি গ্ৰহণ কৰিছে। মহাপুৰুষজনাই উপলদ্ধি কৰিছে যে, সংসাৰৰ মায়ামোহৰ বন্ধনৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ, সাংসাৰিক দুখ – যন্ত্ৰণাৰ পৰা উদ্ধাৰ পাবলৈ হলে ভগৱানৰ কৃপা লাভ কৰিব লাগিব। তেওঁ ভগৱানৰ দুই চৰণক জীৱনৰ শ্ৰেষ্ঠ সম্পদ বুলি গ্ৰহণ কৰিছে। ঈশ্বৰেই তেওঁৰ ভকতসকলৰ বাবে জীৱনস্বৰূপ।
৫। 'সনক সনন্দ যোগী যাহাকু ধিয়ায় ।
সকল নিগমে যাক বিচাৰি নাপাই ।'
一 তাপৰ্য বিচাৰ কৰা ।
Ans: আগম আৰু নিগম আদি শাস্ত্ৰত ভগৱানৰ বিভিন্ন মহিমাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা হৈছে। কিন্তু এই শাস্ত্ৰত দাঙি ধৰা বৰ্ণনাসমূহ অধ্য়য়ন কৰিয়েই ভগৱানৰ প্ৰকৃত স্বৰূপ উপলব্ধি কৰাটো সম্ভৱ নহয়। ভগৱানৰ প্ৰকৃত স্বৰূপ উপলব্ধি কৰিবলৈ হ'লে একান্তমনে ভগৱানক ভক্তি কৰাৰ প্ৰয়োজন। সেয়ে সনক, সনন্দৰ দৰে যোগীসকলেও ভগৱানৰ স্বৰূপ উপলব্ধিৰ বাবে একান্ত মনে ভগৱানক ধ্য়ান কৰে। অৰ্থাৎ, কবিয়ে কৈছে যে ভগৱানৰ প্ৰকৃত স্বৰূপ উপলব্ধি কৰিবলৈ হ'লে গভীৰ তপ-জপ কৰাতকৈ বা শাস্ত্ৰ আদিৰ অধ্য়য়নত নিমগ্ন হোৱাতকৈ শুদ্ধচিত্তে ভক্তিভাৱে একান্ত মনে ভগৱানক প্ৰাৰ্থনা কৰাৰহে প্ৰয়োজন।
৬) বৰগীতৰ চাৰিটা লক্ষণ বিষয়ে লিখা?
Ans: বৰগীতৰ চাৰিটা লক্ষণ হ'ল 一
ক) বৰগীতসমূহ হ'ল শাস্ত্ৰীয় ৰাগ–তালযুক্ত গীত।
খ) বৰগীতসমূহৰ ৰচনাশৈলী ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ।
গ) বৰগীত সমূহ চৈধ্য প্ৰসংগৰ অন্তগৰ্ত।
ঘ) বৰগীত সমূহ হ'ল ভক্তিমূলক তথা ঈশ্বৰৰ মাহাত্ম্য প্ৰকাশক গীত।
ভাষা-বিষয়কঃ
১। তলত দিয়া শব্দকেইটাৰ আধুনিক ৰূপ লিখাঃ
নপাৱন্ত, কেনে, ভৈলোহো, তুমিসে, জনেৰ, কহয়।
Ans:
শব্দ — আধুনিক শব্দ
নপাৱন্ত – নাপায়।
কেনে – কিদৰে, কেনেকৈ।
ভৈলোহো – হলোঁ।
তুমিসে – তুমিয়েই, তুমিহে।
জনেৰ – সকলৰ, জনৰ।
কহয় – কয়।
2) ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ বৈশিষ্ট্য়সমূহ উল্লখ কৰা।
Ans: ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ বৈশিষ্ট্যসমূহ তলত কৰা হ'ল 一
ক) ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ মূল ভেটি হ'ল মৈথিলী ভাষা।
খ) পশ্চিমা হিন্দীৰ অপভ্ৰংশ ব্ৰজভাষাৰ লগত এই ভাষাৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই।
গ) ব্ৰজাৱলী হ'ল মধ্যযুগীয় বৈষ্ণৱ কবি সকলে ব্যৱহাৰ কৰা এক কৃত্ৰিম সাহিত্যিক ভাষা।
ঘ) ব্ৰজাৱলী ভাষাটো শক্তিশালী হোৱাৰ উপৰি প্ৰচুৰ স্বৰধ্বনি প্ৰয়োগ হোৱাৰ বাবে ই অতি শ্ৰুতিমধুৰ হৈ পৰিছে।
ঙ) এই ভাষাই উৰিষ্যা, বংগ আৰু অসমত থলুৱা ভাষাৰ মিশ্ৰণেৰে কিছু সুকীয়া স্থান গ্ৰহণ কৰিছে।
Paid Answer (For Paid user Only)
Spelling checked by 一 Sri Mampi Kakati
Post Id: DABP001001