• Indicators of educational development
• Role of education in national development
• ৰাষ্ট্ৰীয় বিকাশত শিক্ষাৰ ভূমিকা
• Growth and development of education in India in the post globalization era
• বিশ্বায়নৰ পিছৰ যুগত ভাৰতত শিক্ষাৰ বিকাশ আৰু বিকাশৰ
• Concept of modernization- Role of education in modernization
• আধুনিকীকৰণৰ ধাৰণা- আধুনিকীকৰণত শিক্ষাৰ ভূমিকা
• Community: Meaning, Definition, Nature.
• সম্প্ৰদায়: অৰ্থ, সংজ্ঞা, প্ৰকৃতি।
• Relationship between School and Community.
• বিদ্যালয় আৰু সম্প্ৰদায়ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক।
• Role of Teachers in Community Development.
• সমাজ বিকাশত শিক্ষকৰ ভূমিকা।
• Participation of Community people in Educational Institutions.
• শিক্ষানুষ্ঠানসমূহত সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলৰ অংশগ্ৰহণ।
• Role of Education in Community Development.
• সামূহিক বিকাশত শিক্ষাৰ ভূমিকা।
• Problems of Educational Institutions in Community Development.
• সামূহিক বিকাশত শিক্ষানুষ্ঠানসমূহৰ সমস্যা।
• Human Resource Development: Meaning, Definition and Characteristics.
• মানৱ সম্পদ বিকাশ: অৰ্থ, সংজ্ঞা আৰু বৈশিষ্ট।
• Objectives and Need of Human Resource Development.
• উদ্দেশ্য আৰু মানৱ সম্পদ বিকাশৰ প্ৰয়োজনীয়তা।
• Factors of Human Resource Development.
• মানৱ সম্পদ বিকাশৰ কাৰক।
• Role of education in Human Resource Development.
• মানৱ সম্পদ বিকাশত শিক্ষাৰ ভূমিকা।
• Organisations of Human Resource Development: MHRD, UGC, NCERT, CBSE.
• মানৱ সম্পদ বিকাশৰ সংগঠন: এমএইচআৰডি, ইউজিচি, এনচিইআৰটি, চিবিএছই।
• Meaning of Economic Development and National Development.
• অৰ্থনৈতিক বিকাশ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় উন্নয়নৰ অৰ্থ।
• Relationship between education and Economics.
• শিক্ষা আৰু অৰ্থনীতিৰ মাজৰ সম্পৰ্ক।
• Impact of Economics on Education.
• শিক্ষাৰ ওপৰত অৰ্থনীতিৰ প্ৰভাৱ।
• Role of Education in Economic Development.
• অৰ্থনৈতিক বিকাশত শিক্ষাৰ ভূমিকা।
• Education as an Investment.
• বিনিয়োগ হিচাপে শিক্ষা।
• Education and democracy
• শিক্ষা আৰু গণতন্ত্ৰ
• Role of education in creating political awareness
• ৰাজনৈতিক সজাগতা সৃষ্টিত শিক্ষাৰ ভূমিকা
• Politics among the students
• শিক্ষাৰ্থীসকলৰ মাজত ৰাজনীতি
• Importance of students unions
Guideline: (নিৰ্দেশনা:)
Each student is required to complete anyone project related to any area of the syllabus to be evaluated by Internal and External Examiners jointly through viva-voce test. The project work will be completed according to following heads:
প্ৰতিজন শিক্ষাৰ্থীয়ে পাঠ্যক্ৰমৰ যিকোনো ক্ষেত্ৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত যিকোনো প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণ কৰিব লাগিব যাক আভ্যন্তৰীণ আৰু বাহ্যিক পৰীক্ষকসকলে যুটীয়াভাৱে ভাইভা-ভ'চ পৰীক্ষাৰ জৰিয়তে মূল্যাঙ্কন কৰিব লাগিব। প্ৰকল্পটোৰ কাম নিম্নলিখিত মুৰব্বীসকলৰ মতে সম্পূৰ্ণ কৰা হ'ব:
• Title of the Project
• প্ৰকল্পটোৰ শীৰ্ষক
• Introduction
• পৰিচয়
• Importance of the Study
• অধ্যয়নটোৰ গুৰুত্ব
• Objectives of the Study
• অধ্যয়নৰ উদ্দেশ্য
• Review of related literature (if any)
• সম্পৰ্কিত সাহিত্যৰ পৰ্যালোচনা (যদি থাকে)
• Methods and Procedure
• পদ্ধতি আৰু প্ৰক্ৰিয়া
• Data Analysis and Discussion
• তথ্য বিশ্লেষণ আৰু আলোচনা
• Conclusion
• উপসংহাৰ
Internal Assessment (20 Marks): (আভ্যন্তৰীণ মূল্যায়ন (20 নম্বৰ):)
Home Assignment/Group Discussion related to Project: 10 Marks
প্ৰকল্পসম্পৰ্কীয় গৃহ আৱণ্টন/গোট আলোচনা: 10 নম্বৰ
Library Works: 6 Marks
লাইব্ৰেৰী ৱৰ্কচ: 6 নম্বৰ
Attendance: 4 Marks
উপস্থিতি: 4 নম্বৰ
External Assessment (80 Marks): (বাহ্যিক মূল্যায়ন (80 নম্বৰ):)
Project Report: 60 Marks
প্ৰকল্প প্ৰতিবেদন: 60 নম্বৰ
Viva Voce: 20 Marks
ভাইভা ভচ: 20 নম্বৰ
Paper Code: EDU-HE-6016
• Mental Health – Meaning and Definitions
• মানসিক স্বাস্থ্য – অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা
• Scope of Mental Health
• মানসিক স্বাস্থ্যৰ পৰিসৰ
• Dimensions of Mental Health
• মানসিক স্বাস্থ্যৰ মাত্ৰা
• Need and importance of Mental Health
• মানসিক স্বাস্থ্যৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু গুৰুত্ব
• Characteristics of a mentally healthy person
• মানসিকভাৱে স্বাস্থ্যৱান ব্যক্তি এজনৰ বৈশিষ্ট্য
• History of development of Mental Health
• মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিকাশৰ ইতিহাস
• Mental Hygiene – Meaning and Definitions
• মানসিক পৰিচ্ছন্নতা – অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা
• Goals of Mental Hygiene
• মানসিক পৰিচ্ছন্নতাৰ লক্ষ্য
• Functions of Mental Hygiene
• মানসিক পৰিচ্ছন্নতাৰ কাৰ্য
• Need and importance of Mental hygiene
• মানসিক পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু গুৰুত্ব
• Relationship between Mental health and hygiene
• মানসিক স্বাস্থ্য আৰু পৰিচ্ছন্নতাৰ মাজত সম্পৰ্ক
• Principles of sound Mental Health
• সুস্থ মানসিক স্বাস্থ্যৰ নীতি
• Factors affecting Mental Health
• মানসিক স্বাস্থ্যপ্ৰভাৱিত কৰা কাৰক
• Mental Health Hazards
• মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিপদৰ
• Mental Health of Students
• শিক্ষাৰ্থীসকলৰ মানসিক স্বাস্থ্যৰ
-Role of Home
-ঘৰৰ ভূমিকা
-Role of School
-বিদ্যালয়ৰ ভূমিকা
-Role of Society
-সমাজৰ ভূমিকা
Mental Health of Teachers
শিক্ষকসকলৰ মানসিক স্বাস্থ্য
• Positive Psychology – Meaning and Nature
• Importance of Positive Psychology
• Contribution of WHO on Mental Health
• Stress management
• Mental Health Care Act, 2017
Unit-5 Mental Health and Yoga
গোট-৫ মানসিক স্বাস্থ্য আৰু যোগ
• Concept of Yoga
• যোগৰ ধাৰণা
• Importance of Yoga for Physical and Mental Health
• শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ বাবে যোগৰ গুৰুত্ব
• Role of Yoga for Personality Development
• ব্যক্তিত্ব বিকাশৰ বাবে যোগৰ ভূমিকা
• Role of Yoga for management of Stress
• চাপ নিয়ন্ত্ৰনৰ বাবে যোগৰ ভূমিকা
• Principles of Yoga for Healthy Living
• স্বাস্থ্যকৰ জীৱনযাপনৰ বাবে যোগৰ নীতি
• Pranayama and Meditation for Promoting Mental Health
• মানসিক স্বাস্থ্যৰ প্ৰচাৰৰ বাবে প্ৰাণায়াম আৰু ধ্যান
Paper Code: EDU-HE-6026
• Meaning, Objectives, Scope and Importance of Special Education
• বিশেষ শিক্ষাৰ অৰ্থ, উদ্দেশ্য, পৰিসৰ আৰু গুৰুত্ব
• Development of Special Education in India with special reference to Assam
• অসমক বিশেষ প্ৰসংগ সহ ভাৰতত বিশেষ শিক্ষাৰ বিকাশ
• Integration of Special Education in Regular Classroom
• নিয়মীয়া শ্ৰেণীকোঠাত বিশেষ শিক্ষাৰ একত্ৰীকৰণ
• Issues relating to integration and innovation
• একত্ৰীকৰণ আৰু উদ্ভাৱন সম্পৰ্কীয় বিষয়সমূহ
• Challenges in Special Education
• বিশেষ শিক্ষাত প্ৰত্যাহ্বান
• Children with Visual Impairment (Meaning and Definition, Classifications, Identification, Problems, Educational Programmes)
• দৃষ্টিশক্তিৰ দুৰ্বলতা থকা শিশু (অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা, শ্ৰেণীবিভাজন, চিনাক্তকৰণ, সমস্যা, শৈক্ষিক কাৰ্যসূচী)
• Children with Hearing Impairment (Meaning and Definition, Classifications, Identification, Problems, Educational Programmes)
• শ্ৰৱণ শক্তিহীন শিশুৰ (অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা, শ্ৰেণীবিভাজন, চিনাক্তকৰণ, সমস্যা, শৈক্ষিক কাৰ্যসূচী)
• Children with Orthopedically Handicapped (Meaning and Definition, Classifications, Identification, Problems, Educational Programmes)
• অৰ্থোপেডিকভাৱে প্ৰতিবন্ধী শিশু (অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা, শ্ৰেণীবিভাজন, চিনাক্তকৰণ, সমস্যা, শৈক্ষিক কাৰ্যসূচী)
• Gifted Children
• প্ৰতিভাশালী শিশু
- Meaning and Definition
- অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা
- Characteristics
- বৈশিষ্টসমূহ
-Educational Programme
-শৈক্ষিক কাৰ্যসূচী
• Children with Intellectual Disability (Mentally Retarded)
• বৌদ্ধিক অক্ষমতা থকা শিশুৰ (মানসিকভাৱে বিকাৰগ্ৰস্ত)
- Meaning and definition
- অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা
- Characteristics
- বৈশিষ্টসমূহ
- Levels
- স্তৰসমূহ
- Causes
- কাৰণসমূহ
- Educational Programme
- শৈক্ষিক কাৰ্যসূচী
• Meaning and Definition
• অৰ্থ আৰু সংজ্ঞা
• Characteristics
• বৈশিষ্ট
• Types
• প্ৰকাৰ
• Causes
• কাৰণসমূহ
• Prevention
• প্ৰতিৰোধ
• Educational Programme
• শৈক্ষিক কাৰ্যসূচী
• National Policy on Education-1986
• শিক্ষাৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় নীতি-1986
• Central Scheme of Integrated Education for Disabled Children (IEDC)
• প্ৰতিবন্ধী শিশুৰ বাবে সমন্বিত শিক্ষাৰ কেন্দ্ৰীয় আঁচনি (আই.ই.ডি.চি.)
• Rehabilitation Council of India Act-1992
• ভাৰতীয় পুনৰ্সংস্থাপন পৰিষদ আইন-1992
• The Persons with Disabilities (PWD) Act-1995
• প্ৰতিবন্ধী ব্যক্তি (পিডব্লিউডি) আইন-1995
• National Policy for Persons with Disability, 2006
• প্ৰতিবন্ধী ব্যক্তিসকলৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় নীতি, 2006
• Community Based Rehabilitation
• সম্প্ৰদায় আধাৰিত পুনৰ্সংস্থাপন
- Definition
- সংজ্ঞা
- Need
- প্ৰয়োজন
- Implementation Process
- ৰূপায়ণ প্ৰক্ৰিয়া
Paper Code: EDU-HE-6036
• Meaning, nature and scope of Educational Management
• শৈক্ষিক ব্যৱস্থাপনাৰ অৰ্থ, প্ৰকৃতি আৰু পৰিসৰ
• Objectives/Purpose of Educational Management
• উদ্দেশ্য/শৈক্ষিক ব্যৱস্থাপনাৰ উদ্দেশ্য
• Principles of Educational Management
• শৈক্ষিক ব্যৱস্থাপনাৰ নীতি
• Types of Educational Management
• প্ৰকাৰৰ শৈক্ষিক ব্যৱস্থাপনা
• Functions of Educational Management- Planning, Organizing, Directing, Supervising and controlling
• শৈক্ষিক ব্যৱস্থাপনা- পৰিকল্পনা, আয়োজন, নিৰ্দেশনা, তত্বাৱধান আৰু নিয়ন্ত্ৰণৰ কাৰ্য
• Classroom Management- Principles, Strategies and Techniques.
• শ্ৰেণীকোঠা ব্যৱস্থাপনা- নীতি, ৰণনীতি আৰু কৌশল।
• Meaning of resources
• সম্পদৰ অৰ্থ
• Types of resources- Human resource, Material resource and Financial resource
• প্ৰকাৰৰ সম্পদ- মানৱ সম্পদ, সামগ্ৰী সম্পদ আৰু বিত্তীয় সম্পদ
• Management of Human, Material and Financial resources
• মানৱ, সামগ্ৰী আৰু বিত্তীয় সম্পদৰ ব্যৱস্থাপনা
• Optimum Utilization of resources in educational institutions
• শিক্ষানুষ্ঠানসমূহত সম্পদৰ সৰ্বোত্তম ব্যৱহাৰ
• Meaning, Nature and Importance of educational planning
• অৰ্থ, প্ৰকৃতি আৰু শৈক্ষিক পৰিকল্পনাৰ গুৰুত্ব
• Types of educational planning
• প্ৰকাৰৰ শৈক্ষিক পৰিকল্পনা
• Principles of educational Planning
• শৈক্ষিক পৰিকল্পনাৰ নীতিসমূহ
• Central State Relationship in Educational Planning, Central and State Educational Advisory Bodies- MHRD, UGC, NCERT, SCERT
• শৈক্ষিক পৰিকল্পনা, কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক শৈক্ষিক পৰামৰ্শদাতা সংস্থাত কেন্দ্ৰীয় ৰাজ্যিক সম্পৰ্ক-এমএইচআৰডি, ইউজিচি, এনচিইআৰটি, এছচিইআৰটি
• Concept, Nature, and Scope of Institutional Planning
• ধাৰণা, প্ৰকৃতি, আৰু প্ৰতিষ্ঠানগত পৰিকল্পনাৰ পৰিসৰ
• Institutional Planning for Infrastructural Development and Personnel Development
• আন্তঃগাঁথনিগত বিকাশ আৰু কৰ্মচাৰী বিকাশৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠানগত পৰিকল্পনা
• Procedure of Institutional Planning
• আনুষ্ঠানিক পৰিকল্পনাৰ প্ৰক্ৰিয়া
• Organisation of Time Table and Co-curricular Activities
• সময় তালিকা আৰু সহ-পাঠ্যক্ৰমকাৰ্যকলাপৰ সংগঠন
• Concept of Educational Finance
• শৈক্ষিক বিত্তৰ ধাৰণা
• Sources of Educational Finance
• শৈক্ষিক বিত্তৰ উৎস
• Principles of Educational Finance
• শৈক্ষিক বিত্তৰ নীতি
• Budget: Concept and Components, Process of Preparing Institutional Budget
• বাজেট: ধাৰণা আৰু উপাদান, প্ৰতিষ্ঠানগত বাজেট প্ৰস্তুত কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া
• Recent Trends in Educational Management
• শৈক্ষিক ব্যৱস্থাপনাত শেহতীয়া প্ৰৱণতা
- Total Quality Management
- মুঠ মানদণ্ড ব্যৱস্থাপনা
- SWOT Analysis
- এছডব্লিউওটি বিশ্লেষণ
Paper Code: EDU-HE-6046
Unit-1 Status and role of women
গোট-১ মহিলাৰ স্থিতি আৰু ভূমিকা
• Women in ancient and medieval India
• প্ৰাচীন আৰু মধ্যযুগীয় ভাৰতৰ মহিলা
• Changing role of Women in India
• ভাৰতত মহিলাৰ ভূমিকা সলনি কৰা
• Women’s health and related issues
• মহিলাৰ স্বাস্থ্য আৰু সম্পৰ্কিত সমস্যা
• Role of women in family , school and society
• পৰিয়াল, বিদ্যালয় আৰু সমাজত মহিলাৰ ভূমিকা
• Women’s role in social and environmental movement
• সামাজিক আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক আন্দোলনত মহিলাৰ ভূমিকা
Unit-2 Constitutional provisions and Rights of women
গোট-২ সাংবিধানিক ব্যৱস্থা আৰু মহিলাৰ অধিকাৰ
• Constitutional Provision for equality of Women (Educational and Legal Provisions)
• মহিলাৰ সমতাৰ বাবে সাংবিধানিক ব্যৱস্থা (শৈক্ষিক আৰু আইনী ব্যৱস্থা)
• National Policy on Education (1986) on women education
• মহিলা শিক্ষাৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতি (1986)
• National Council for Women Education
• ৰাষ্ট্ৰীয় মহিলা শিক্ষা পৰিষদ
• Property Right
• সম্পত্তি সঠিক
• National Policy for Empowerment of Women, 2001
• মহিলাৰ সশক্তিকৰণৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় নীতি , 2001
Unit-3 Gender inequalities in School and society
গোট-১ বিদ্যালয় আৰু সমাজত লিংগ অসমতা
• Family attitude
• পাৰিবাৰিক মনোভাৱ
• Gender bias in Textbook
• পাঠ্যপুথিত লিংগ পক্ষপাতিত্বৰ
• Curricular Choices
• পাঠ্যক্ৰমৰ বিকল্পসমূহ
• Teachers’ attitude
• শিক্ষকৰ মনোভাৱ
• Classroom Interaction
• শ্ৰেণীকোঠাৰ আদান-প্ৰদান
• Peer Culture
• পীৰ কালচাৰ
• Gender inequality in workplace
• কৰ্মক্ষেত্ৰত লিংগ বৈষম্যৰ
Unit-4 Women Empowerment
গোট-৪ মহিলা সশক্তিকৰণ
• Concept of women empowerment, importance
• মহিলা সশক্তিকৰণৰ ধাৰণা, গুৰুত্ব
• Types of women empowerment- Economic, political, Educational , legal
• প্ৰকাৰৰ মহিলা সৱলীকৰণ- অৰ্থনৈতিক, ৰাজনৈতিক, শৈক্ষিক, আইনী
• Women entrepreneurship
• মহিলা উদ্যোগ
• Barriers of women empowerment
• মহিলা সশক্তিকৰণৰ বাধা
• Role of education in women empowerment
• মহিলা সশক্তিকৰণত শিক্ষাৰ ভূমিকা
Unit-5 The new roles of men and women and its Implications
গোট-৫ পুৰুষ আৰু মহিলাৰ নতুন ভূমিকা আৰু ইয়াৰ প্ৰভাৱ
• Changes in family patterns
• পাৰিবাৰিক আৰ্হিৰ পৰিৱৰ্তন
• Gender roles in transition
• পৰিৱৰ্তনৰ ক্ষেত্ৰত লিংগভূমিকা
• New gender roles
• নতুন লিংগ ভূমিকা
• Factor influencing gender role
• কাৰকে লিংগভূমিকা প্ৰভাৱিত কৰে
• Women as peace builder
• শান্তি নিৰ্মাতা হিচাপে মহিলা
• Gender sensitivity- new gender roles and its implications for family and society
• লিংগ সংবেদনশীলতা- নতুন লিংগ ভূমিকা আৰু পৰিয়াল আৰু সমাজৰ বাবে ইয়াৰ প্ৰভাৱ