স্থানীয় চৰকাৰ | Judiciary | lesson 8 | HS 1st Year Political Science Notes and Model | Class 12 Political Science Question Answer Assamese medium | Higher Secondary First Year Pol. Science | Political Science Solution Assam | উচ্চতৰ মাধ্যমিক প্ৰথম বাৰ্ষিকৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞানৰ প্ৰশ্ন উত্তৰ | ভাৰতীয় সংবিধান | একাদশ শ্ৰেণীৰ জনীতি বিজ্ঞাৰানৰ সমাধান | অধ্য়াপক নায়ক পাল দত্ত চক্ৰবৰ্তী |
Lesson 8
স্থানীয় চৰকাৰ
ৰচনাধৰ্মী প্ৰশ্নঃ
১। স্থানীয় চৰকাৰ কাক বোলে ? স্থানীয় চৰকাৰ প্ৰয়োজনীতা সম্পৰ্কে আলোচনা কৰা ।
২। স্থানীয় চৰকাৰ বুলিলে কি বুজা ? স্থানীয় চৰকাৰ উপযোগীতা ব্যখ্যা কৰা ।
৩। স্থানীয় চৰকাৰ কি ? ক্ষমতা বিকন্দ্ৰীকৰণৰ লগত স্থানীয় চৰকাৰ সম্পৰ্ক আলোচনা কৰা ।
৪। স্থানীয় চৰকাৰ বৈশিষ্ট্যবিলাক আলোচনা কৰা ।
৫। স্থানীয় চৰকাৰ আৰু গণতন্ত্র সম্পর্ক ব্যাখ্যা কৰা ।
৬। স্থানীয় চৰকাৰত ৰাজনৈতিক দলৰ ভূমিকা আলােচনা কৰা ।
৭। ধৰা হ'ল তােমাক এখন ৰাজ্যৰ স্থানীয় চৰকাৰৰ আঁচনি এখন তৈয়াৰ কৰাৰ দায়িত্ব দিয়া হল ।গাঁও পঞ্চায়তক স্থানীয় প্ৰশাসনৰ এটা গােট হিচাপে কার্য সম্পাদন কৰিবলৈ তুমি কি কি ক্ষমতা দিব ? পাঁচটা ক্ষমতা উল্লেখ কৰা আৰু এই ক্ষমতা দিয়াৰ বাবে প্রতিটোৰে দুটা বাক্যত কাৰণ দৰ্শোৱা ।
৮। ভাৰতীয় সংবিধানৰ ৭৩ নং সংশােধনী অনুসৰি গঙ্গায়তীৰাজ অনুষ্ঠান নির্বাচনী ব্যৱস্থাক ব্যাখ্যা কৰা ।
৯। ৭৩ নং সংশোধনীত সামাজিকভাবে পিছপৰা শ্ৰেণীৰ বাবে সুৰক্ষণৰ কি কি ব্যবস্থা আছে । এই ব্যৱস্থাকাৰে কেনেদৰে গাঁও পঞ্চায়তৰ নেতৃত্বৰ আকৃতি সলনি কৰিছে ?
১০। স্থানীয় চৰকাৰৰ ৭৩ নং সংশােধনীৰ আগৰ আৰু পিছৰ প্রধান পাৰ্থক্য কি কি ?
১১। প্রাক্ - স্বাধীনতাৰ কালত ভাৰতত স্থানীয় চৰকাৰৰ ক্ৰমকিকাশ সম্পর্কে আলােচনা কৰা ।
১২। স্বাধীন ভাৰতত স্থানীয় চৰকাৰৰ বিকাশ সম্পৰ্কে চমুকৈ লিখা ।
১৩। ৭৩ তম সংবিধান সংশােধনী আইনে গাঁও অঞ্চলৰ স্থানীয় শাসনত কেনে ধৰনৰ পৰিৱৰ্তন আনিছ বৰ্ণনা কৰা ।
১৪। ৭৩ তম সংবিধান সংশােধনী আইনৰ পাঁচটা বৈশিষ্ট্য লিখা ।
১৫। ৭৪ তম সংবিধান সংশােধনী আইনে নগৰ অঞ্চলৰ স্থানীয় চৰকাৰৰ ক্ষেত্ৰত কি গৰিৱৰ্তন সাধান কৰিছে ।
১৬। গুৱাহাটী পৌৰ নিগমৰ কার্যাবলী বৰ্ণনা কৰা ।
১৭। ১৯৯৪ চনৰ পঞ্চায়ত আইন মতে গাঁও পঞ্চায়তৰ ক্ষমতা আৰু কাৰ্যৱলী আলোচনা কৰা ।
চমু উত্তৰ প্ৰশ্ন( Short Answer Questions ) :
১। স্থানীয় চৰকাৰৰ দুটা বৈশিষ্ট্য লিখা ।
২। পঞ্চায়ত ব্যৱস্থাৰ সংগঠন ।
৩। স্থানীয় শাসনৰ চাৰিটা প্রয়ােজনীয়তা উল্লেখ কৰা ।
৪। স্থানীয় স্বায়ত্বশাসন কাক বােলে ? স্থানীয় স্বায়ত্বশাসনৰ তিনিটা বৈশিষ্ট্য লিখা ।
৫। পঞ্চায়ত ব্যৱস্থাৰ উন্নয়নৰ কাৰণে পঞ্চায়তীৰাজ আইনত থকা চাৰিটা ব্যৱস্থাৰ নাম লিখা ।
৬। পঞ্চায়তীৰাজ আইনৰ চাৰিটা আসোঁৱাহ উল্লেখ কৰা ।
৭।পঞ্চায়তীৰাজ গুৰুত্ব আলােচনা কৰা ।
৮ |পঞ্চায়ত আইনৰ আসোঁৱাহ দূৰ কৰাৰ কাৰণে চাৰিটা পৰামৰ্শ আগবঢ়োৱা ।
৯। নগৰ অঞ্চলৰ স্থানীয় চৰকাৰৰ চাৰিটা কার্য লিখা ।
১০। জিলা পৰিষদৰ চাৰিটা কার্য চমুকৈ বৰ্ণনা কৰা ।
১১। সংবিধানৰ ৭৩ তম আৰু ৭৪ তম সুশােধনী আইন কার্যকাৰিতা আলােচনা কৰা ।
১২। অসম পঞ্চায়ত আইন , ১৯৯৪ অনুসৰি গাঁও পঞ্চায়তৰ চাৰিটা কাৰন লিখা ।
১৩। ৰাজ্যিক বিত্তীয় আয়ােগ কি ?
( Very Short Answer Questions ) :
১। ভাৰতীয় সংবিধানে গাঁও পঞ্চায়কে স্থানীয় চৰকাৰৰ এটা গোট হিচাপে দেখুৱাইছে । তলত আলোচনা কৰা উক্তিবোৰ পৰিস্থিতিৰ বিষয়ে চিন্তা কৰা আৰু এই পৰিস্থিতিবােৰে গাঁও পঞ্চায়ক স্থানীয় চৰকাৰৰ হিচাপে কেনেকৈ শক্তিশালী বা দূৰ্বল কৰিব ব্যাখ্যা কৰা ।
( ক ) ৰাজ্য চৰকাৰে এটা ডাঙৰ কোম্পানীক এটা বৃহৎ প্রকল্প স্থাপন কৰিলৈ অনুমতি দিলে । এই তীখা প্ৰকল্পটোৰ কাৰণে গাৱঁৰ বহুতো মানুহ ক্ষতিগ্রস্ত হব । ক্ষতিগ্রস্ত গাওঁসভাই এটা প্ৰস্তাৱ লৈছিল যে এই অঞ্চলত কোনো ডাঙৰ শিল্প স্থাপন কৰাৰ আগতে গাঁওবাসীৰ লগত আলােচনা কৰিব লাগিব আৰু তেওঁলােকৰ অভিযােগবিলাক সমাধান কৰা উচিত ।
( খ ) চৰকাৰে সিদ্ধান্ত লৈছিল যে ইয়াৰ সমুদায় খবৰ ২০ শতাংশ পঞ্চয়তৰ জৰিয়তে খৰচ কৰা হব ।
( গ ) গাঁৱত এখন স্কুল স্থাপনৰ বাবে এখন গাঁও পঞ্চায়ত আহ্নিক সাহায্য বিচাৰিছিল , কিন্তু চৰকাৰী বিষয়াই প্ৰস্তাৱটো অগ্ৰাহ্য কৰি কৈছিল যে এই ধন আন কিছুমান আচনিৰ বাবেহে আবন্টন দিয়া হ'ব আৰু ইয়াক বলেগ খৰচ কৰিব নোৱাৰিব ।
( ঘ ) চৰকাৰে দূংগাৰপুৰ ( Dungarpur ) গাঁৱক দুটা ভাগত ভাগ কৰি এটা ভাগক যমুনা আৰু আনটো ভাগক চাহা ( Saha ) গাঁৱৰ লগত চামিল কৰি দিছিল । এতিয়া দুংগাৰপুৰ গাঁৱৰ অস্তিত্ব চৰকাৰী বহীত নাই ।
( ঙ ) এখন গাঁও পঞ্চায়তৰ দৃষ্টিগােচৰ হ’ল যে তেওঁলােকৰ অঞ্চলৰ পানীৰ নিজৰবিলাক দ্রুতগতিত শুকাই আছে । সেয়ে তেওঁলােকে গাঁৱৰ ডেকাসকলক সমবেত কৰি স্বেচ্ছামূলক কামৰ জৰিয়তে গাঁৱৰ পুৰণি পুখুৰী আৰু নাদবিলাক সজীৱ কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্রহণ কৰিলে ।
২। তলৰ কথােপকথনটো পঢ়া --- এই কথােপকথনত উদয় হােৱা বিচার্য বিষয়সমূহৰ ওপৰত তােমাৰ মতামত ২০০ টা শব্দৰ ভিতৰত লিখা ?
অজয় : আমাৰ সংবিধানে পুৰুষ আৰু মহিলাৰ মাজত সমতা প্রদান কৰিছে । স্থানীয় গােটৰ মহিলাৰ বাবে সংৰক্ষণে ক্ষমতাৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁলােকক সমতা প্রদান কৰিছে ।
দীপাঃ মহিলাসকল ক্ষমতাত থকা উচিত । কিন্তু ই যথেষ্ট নহয় । স্থানীয় প্রশাসনৰ বাজেটত মহিলাৰ বাবে তেতিয়া মহিলাৰ যত্ন আৰু স্বার্থ স্বতঃস্ফূর্তভাৱে লােৱা হ'ব ।
৩। ৭৩ নং সংশােধনীৰ অনুবন্ধসমূহ পঢ়া । তলত উল্লেখ কৰা কি কি বিষয়ত সংশােধনীয়ে উপস্থাপন কৰিছে ?
( ক ) স্থান বা গাদী হেৰুওৱাৰ ভাত প্রতিনিধিসকল জনসাধাৰণৰ ওচৰত দায়বদ্ধ হৈ থাকে ।
( খ ) উচ্চ জাতি আৰু জমিদাৰসকলে স্থানীয় গােটবােৰৰ ওপৰত আধিপত্য বিস্তাৰ কৰি আছে ।
( গ ) গ্রাম্য নিৰক্ষৰতা বন্ধুত বেছি । নিৰক্ষৰ লােকে গাঁও অঞ্চলৰ উন্নয়নৰ বিষয়ত সিদ্ধান্ত গ্রহণ কৰিব নােৱাৰে ।
( ঘ ) গাঁও উন্নয়নৰ কৃতকার্যতাৰ কাৰণে আঁচনি প্রস্তুত কৰিবলৈ গাঁও পঞ্চায়তক সম্পদ আৰু ক্ষমতা প্রয়ােজন ।
৪। স্থানীয় চৰকাৰৰ সমৰ্থনত তলত বিভিন্ন যুক্তি দিয়া হৈছে । সেইবিলাকক শ্রেণীবদ্ধ কৰা আৰু এটা বিশেষ যুক্তি আনবােৰৰ তুলনাত কিয় তাৎপর্যপূর্ণ ? তােমাৰ মতে এই যুক্তি আৰু সিদ্ধান্তবােৰৰ কোনটোৰ ওপৰত ভাগােবাচল গাৱঁৰ পঞ্চায়ত প্রতিষ্ঠিত ?
( ক ) স্থানীয় জনসাধাৰণৰ লগত সহযােগ কৰি চৰকাৰে প্ৰকল্পৰােৰ কম খৰচত সম্পাদন কৰিব পাৰে ।
( খ ) চৰকাৰী বিষয়াই প্রস্তুত কৰা উন্নয়নমূলক পৰিকল্পনাৰবাৰতকৈ বেচি গ্রহণযােগ্য ।
( গ ) স্থানীয় লােকে তেওঁলােকৰ অঞ্চল আৰু সমস্যাবিলাক সম্পর্কে ভালদৰে জানে আৰু সেইমতে অগ্রাধিকাৰ দিয়ে । সামূহিক অংশগ্রহণেৰে তেওঁলােকে আলাপ - আলােচনা কৰি তেওঁলােকৰ জীৱন - ধাৰণৰ বিষয়ে সিদ্ধান্ত লােৱা উচিত ।
( ঘ ) কেন্দ্রীয় বা ৰাজ্যিক বিধানমণ্ডলৰ প্রতিনিধিসকলক যােগাযােগ কৰাটো জনসাধাৰণৰ বাবে বৰ জটিল কাম ।
৫। তােমাৰ মতে তলৰ কোনবােৰ বিকেন্দ্রীকৰণৰ লগত জড়িত ? আনবােৰ বিকেন্দ্রীকৰণৰ বাবে কিয় উপযুক্ত নহয় ?
( ক ) গাঁও পঞ্চায়তৰ নির্বাচন অনুষ্ঠিত কৰা ।
( খ ) গাঁৱৰ বাবে কি আচনি আৰু কাৰ্যসূচী প্রয়ােজনীয় সেই বিষয়ে গাঁওবাসীয়ে নিজে সিদ্ধান্ত লােৱা ।
( গ ) গাঁওসভাৰ মিটিং বা সভা আহ্বান কৰা ।
( ঘ ) ৰাজ্য চৰকাৰে আৰম্ভ কৰা এটা প্রকল্পৰ কামৰ অগ্ৰগতিৰ খতিয়ান গাঁও পঞ্চায়তে খণ্ড উন্নয়ন বিষয়াৰ পৰা লােৱা ।
৬। দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এজন ছাত্র ৰাঘবেন্দ্ৰ পাৰপানাই প্রাথমিক শিক্ষাৰ বিষয়ে সিদ্ধান্ত গ্রহণত বিকেন্দ্রীকৰণৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিব বিচাৰিছিল । তেওঁ গাঁওবাসীক কিছুমান প্রশ্ন সুধিছিল । এই প্রশ্নবােৰ তলত দিয়া হ'ল । যদি তুমি এই গাঁওবাসীৰ মাজৰে এজন তেন্তে তুমি তেতিয়া এই প্রতিটো প্রশ্নৰ উত্তৰ কি দিলাহেঁতেন ? গাঁওসভাৰ এখন মিটিং আহবান কৰি গাৱঁৰ প্ৰতিটো ল'ৰা - ছােৱালী স্কুললৈ যােৱাৰ ক্ষেত্ৰত কি ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিলা হয় ?
(i) মিটিঙৰ বাবে কোনটো দিন সুবিধাজনক হ'ব পাবে তুমি কেনেদৰে ভাবিবা ? তোমাৰ পছন্দ মতে কোন এই মিটিঙত উপস্থিত থাকিবলৈ সমর্থ হব নহ'ব সেই বিষয়ে ভাবা ।
( ক ) খণ্ড উন্নয়ন বিষয়া বা সমহর্তাই নির্দিষ্ট কৰা দিন
(খ) ৰবিবাৰ
( গ ) গাৱৰ বজাৰ হােৱা দিনটো
( ঘ ) নাগ পঞ্চমী দোমাহী
(ii) সভা বা মিটিং অনুষ্ঠিত হােৱাৰ স্থান কি ? কিয় ?
( ক ) জিলা উপায়ুক্তই নিদিষ্ট কৰা স্থান
( খ ) গাবৰ ধর্মীয় স্থান
( ঘ ) উচ্চ জাতিৰ ঘৰত ( Tola )
( ঙ ) গাঁৱৰ বিদ্যালয়ত
(iii) গাওঁসভাৰ মিটিঙত প্রথমে জিলা উপায়ুক্তই পঠোৱা জাননী এখন পঢ়া হৈছিল । ইয়াত এটা শিক্ষামূলক সমদল আহ্বান কৰিবলৈ কি উপযুক্ত প্রচেষ্টা লােৱা উচিত আৰু ইয়াৰ বাবে কি পথ লােৱা উচিত তাৰে পৰামৰ্শ দিয়া হৈছিল । কিন্তু মিটিং বা সভাত কোনােদিনে স্কুললৈ নহা শিশুসকলৰ বিষয়ে বা ছােৱালী শিক্ষাৰ বিষয়ে বা বিদ্যালয় ভৱনৰ বিষয়ে আৰু বিদ্যালয় বহাৰ সময়ৰ বিষয়ে আলােচনা কৰা হােৱা নাছিল । মিটিংখন ৰবিবাৰে অনুষ্ঠিত হােৱা বাবে কোনাে মহিলা শিক্ষয়িত্রী উপস্থিত থকা নাছিল । জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ উদাহৰণ হিচাপে এই কার্য বিৱৰণীৰ পৰা কি বুজিলা ?
(iv ) তােমাৰ শ্ৰেণীটো গাঁওসভা বুলি ভাবি লােৱা । সভাৰ কাৰ্যসূচী আলােচনা কৰা আৰু লক্ষ্যত উপনীত হ'বলৈ কিছুমান পদক্ষেপ পৰামৰ্শ আগবঢ়োৱা ।
৭। গণতন্ত্রত স্থানীয় চৰকাৰৰ ভূমিকা কি ?
৮। পঞ্চায়তীৰাজত কি কি তিনিপ্রকাৰৰ পঞ্চায়ত আছে ?
৯। তৃণমূল পর্যায়ত ভাৰতীয় গণতন্ত্রক শক্তিশালী কৰাত পঞ্চায়তীৰাজ ব্যৱস্থাই কেনেদৰে সহায় কৰিছে ?
১০। গাঁওসভা মানে কি বুজা ?
১১। ৰাজ্যিক নির্বাচন আয়ুক্ত ।
১২। গাঁওসভাৰ দুটা কার্য উল্লেখ কৰা ।
১৩। ৭৩ তম সংশােধনীৰ দুটা ব্যৱস্থা উল্লেখ কৰা ।
১৪। ৭৪ তম সংশােধনীৰ দুটা ব্যৱস্থাৰ নাম লিখা ।
১৫। পঞ্চায়তীৰাজ ব্যৱস্থাৰ দুটা সমস্যা কি কি ?
( Objective type questions ) :
১। গুৱাহাটী পৌৰ নিগম কোন চনত স্থাপন কৰা হৈছিল ।
২। স্থানীয় চৰকাৰৰ এটা বৈশিষ্ট্য লিখা ।
৩। ৭৩ তম সংশােধনী আইনখন কোন চনত গৃহীত কৰা হৈছিল ?
৪। আধুনিক ভাৰতত স্থানীয় চৰকাৰৰ জনক বুলি কাক কোৱা হয় ? ৫। ' ভাৰতৰ কোনখন ৰাজ্যই প্রথমে পঞ্চায়তৰাজ ব্যৱস্থা প্রবর্তন কৰিছিল ?
৬। কোন চনত সমূহীয়া উন্নয়ন আঁচনি আৰম্ভ কৰা হৈছিল ?
৭। ৭৩ তম সংশােধনী আইনে মহিলাৰ কাৰণে কিমান শতাংশ আসন সংৰক্ষণ কৰিছে ?
পঞ্চায়তৰ কার্যকাল কেই বছৰৰ ?
৯। অসমত কেইখলগীয়া পঞ্চায়ত ব্যৱস্থা আছে ?
১০। জিলা পৰিষদৰ এটা কার্য উল্লেখ কৰা ।
১১। আঞ্চলিক পঞ্চায়তত কেই প্ৰকাৰৰ সদস্য থাকে
( Choose the correct answer ) :
১। পঞ্চায়ত ব্যৱস্থা প্রতিষ্ঠা কৰা হৈছে
(a) গাঁও
(b) নগৰ
( c ) পাহাৰ অঞ্চলত ।
( d ) সৰু চহৰত
২। ৭৩ তম সংশোধনী মতে সকলো ৰাজ্যত পঞ্চায়তৰ কাৰ্যকাল ধাৰ্য কৰা হৈছে ।
( a ) ৬ বছৰ
(b ) ৩ বছৰ
(c) ৫বছৰ
( d ) ৪ বছৰ
৩। পঞ্চায়তৰ ১/৩ অংশ আসন সংৰক্ষণ কৰা হৈছে
( a ) পিছপৰা শ্ৰেণীৰ বাবে
( b ) জনজাতিৰ কাৰণে
(c) জনজাতিৰ মহিলাৰ কাৰণে
(d) মহিলাৰ কাৰনে
৪ তলত উল্লেখ কৰা কোনটো গাঁও অঞ্চলৰ স্থানীয় চৰকাৰ নহয়—
(a) পঞ্চায়ত
(b) জিলা পৰিষদ
( c ) পৌৰানিগম
(d) গাওঁসভা
২। বৃটিছৰ ৰাজত্বকালত ভাৰতৰ কোন ঠাইত প্রথমে পৌৰসভা প্রতিষ্ঠা কৰা হৈছিল ?
( a ) মুম্বাই ( বােম্বাই ) ত
( b ) চেন্নাই ( মাদ্রাজ ) ত
( c ) কলকাতাত
(d) নতুন দিল্লীত
Type Sumit Patar.
Post ID : DABP005979