জেমছ ক্লাৰ্ক মেক্লৱেল

চমু পৰিচয়ঃ- জেমছ ক্লাৰ্ক মেক্সৱেল এফ.আৰ.এছ এজন স্কটিছ গণিতজ্ঞ আৰু বিদ্যুৎ, চুম্বকত্ব আৰু পোহৰক প্ৰথমবাৰৰ বাবে একেটা পৰিঘটনাৰ বিভিন্ন প্ৰকাশ বুলি বৰ্ণনা কৰা বিদ্যুতচুম্বকীয় বিকিৰণৰ ধ্ৰুপদী তত্ত্বৰ বাবে দায়বদ্ধ বিজ্ঞানী আছিল।

    লৰা সম্ভাৱনাক স্বীকৃতি দি মেক্সৱেলৰ মাতৃ ফ্ৰান্সেছে তেওঁৰ প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষাৰ দায়িত্ব লয়, যিটো ভিক্ট'ৰিয়ান যুগত মুখ্যতঃ ঘৰৰ মহিলাগৰাকীৰ কাম আছিল। আঠ বছৰবয়সত তেওঁ মিল্টনৰ দীঘলীয়া অংশ আৰু ১১৯ তম গীতমালাৰ (১৭৬ টা পদ) গোটেই অংশটো আবৃত্তি কৰিব পাৰিছিল। দৰাচলতে, শাস্ত্ৰৰ বিষয়ে তেওঁৰ জ্ঞান ইতিমধ্যে বিতংভাৱে উল্লেখ কৰা হৈছিল; তেওঁ গীতমালাৰ পৰা প্ৰায় যিকোনো উদ্ধৃতিৰ বাবে অধ্যায় আৰু শ্লোক দিব পাৰে। তেওঁৰ মাক পেটৰ কৰ্কট ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছিল আৰু এক অসফল অস্ত্ৰোপচাৰৰ পিছত, ১৮৩৯ চনৰ ডিচেম্বৰত তেওঁৰ আঠ বছৰ বয়সত মৃত্যু হয়। তাৰ পিছত তেওঁৰ শিক্ষাৰ তত্বাৱধান তেওঁৰ দেউতাক আৰু তেওঁৰ দেউতাকৰ ভগ্নী জেনৰ দ্বাৰা কৰা হৈছিল, যি দুয়োজনে তেওঁৰ জীৱনত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। এজন ১৬ বছৰীয়া ভাড়াতীয়া শিক্ষকৰ নিৰ্দেশনাত তেওঁৰ আনুষ্ঠানিক স্কুলীয়া শিক্ষা অসফলভাৱে আৰম্ভ হৈছিল। মেক্সৱেলক নিৰ্দেশ দিবলৈ নিযুক্ত কৰা যুৱকজনৰ বিষয়ে খুব কম জনা যায়, কেৱল তেওঁ সৰু লৰা কঠোৰ আচৰণ কৰিছিল আৰু তেওঁক ধীৰ আৰু বিপথগামী বুলি চিঞৰিছিল। ১৮৪১ চনৰ নৱেম্বৰত শিক্ষকজনক বৰ্খাস্ত কৰা হৈছিল। জেমছৰ দেউতাকে তেওঁক ১৮৪২ চনৰ ১২ ফেব্ৰুৱাৰীত ৰবাৰ্ট ডেভিডছনৰ বৈদ্যুতিক প্ৰপালচন আৰু চুম্বকীয় শক্তিৰ প্ৰদৰ্শনলৈ লৈ যায়, যি লৰা বাবে গভীৰ প্ৰভাৱৰ অভিজ্ঞতা।


জন্মঃ- জেমছ ক্লাৰ্ক মেক্সৱেলৰ জন্ম হৈছিল ১৮৩১ চনৰ ১৩ জুনত এডিনবাৰ্গৰ ১৪ ইণ্ডিয়া ষ্ট্ৰীটত, মিডলবিৰ জন ক্লাৰ্ক মেক্সৱেল, এজন অধিবক্তা আৰু ফ্ৰান্সেছ কেৰবাৰ্ট হডশ্বন কেৰ কন্যা আৰু জন কেৰ ভগ্নীৰ ঘৰত। (তেওঁৰ জন্মস্থানত এতিয়া জেমছ ক্লাৰ্ক মেক্সৱেল ফাউণ্ডেচনৰ দ্বাৰা পৰিচালিত এটা সংগ্ৰহালয় আছে।) তেওঁৰ দেউতাক পেনিকুইকৰ কেৰাণী পৰিয়ালৰ এজন আৰামদায়ক উপায়ৰ ব্যক্তি আছিল পেনিকুইকৰ কেৰাণীৰ বেৰনটিৰ ধাৰক। তেওঁৰ দেউতাকৰ ভায়েক আছিল ৬ ষ্ঠ বেৰোনেট। তেওঁ "জন ক্লাৰ্ক"ৰ জন্ম হৈছিল, মেক্সৱেলক উত্তৰাধিকাৰী হিচাপে (১৭৯৩ চনত কেঁচুৱা হিচাপে) ডম্ফৰিশ্বায়াৰৰ মেক্সৱেল সম্পত্তি ৰ উত্তৰাধিকাৰী হিচাপে যোগ দিছিল। জেমছ শিল্পী জেমিমা ব্লেকবাৰ্ণ (তেওঁৰ দেউতাকৰ ভগ্নীৰ জীয়ৰী) আৰু অসামৰিক অভিযন্তা উইলিয়াম ডাইচ কে (তেওঁৰ মাতৃৰ ভায়েকৰ পুত্ৰ) দুয়োৰে প্ৰথম সম্পৰ্কীয় ভাই আছিল। কে আৰু মেক্সৱেল ঘনিষ্ঠ বন্ধু আছিল আৰু মেক্সৱেলে বিয়া কৰোঁতে কেয়ে তেওঁৰ শ্ৰেষ্ঠ পুৰুষ হিচাপে কাম কৰিছিল। মেক্সৱেলৰ মাক দেউতাকে তেওঁলোকৰ ত্ৰিশৰ দশকত ভালদৰে থাকোতে লগ পাইছিল আৰু বিবাহ পাশত আৱদ্ধ হৈছিল; তেওঁৰ জন্মৰ সময়ত তেওঁৰ মাকৰ বয়স প্ৰায় ৪০ বছৰ আছিল। তেওঁলোকৰ আগৰ এটা সন্তান আছিল, এলিজাবেথ নামৰ এজনী ছোৱালী, যি শৈশৱকালতে মৃত্যুবৰণ কৰিছিল। 


শিক্ষাঃ- মেক্সৱেলৰ আগ্ৰহ বিদ্যালয়ৰ পাঠ্যক্ৰমৰ বাহিৰত আছিল আৰু তেওঁ পৰীক্ষাৰ প্ৰদৰ্শনৰ প্ৰতি বিশেষ মনোযোগ দিয়া নাছিল। তেওঁ ১৪ বছৰ বয়সত তেওঁৰ প্ৰথম বৈজ্ঞানিক কাকত লিখিছিল। ইয়াত তেওঁ সুতলিৰ টুকুৰাৰে গাণিতিক বক্ৰ আঁকিবলৈ এক যান্ত্ৰিক উপায়, আৰু উপবৃত্ত, কাৰ্টেচিয়ান ডিম্বাকৃতি, আৰু দুটাতকৈ অধিক ফ'চিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বক্ৰৰ গুণাগুণ বৰ্ণনা কৰিছিল। ১৮৪৬ চনৰ এই কামটো এডিনবাৰ্গ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰাকৃতিক দৰ্শনৰ অধ্যাপক জেমছ ফৰ্বছে ৰয়েল চছাইটি অৱ এডিনবাৰ্গত উপস্থাপন কৰিছিল, কিয়নো মেক্সৱেলক নিজে কামটো উপস্থাপন কৰিবলৈ যথেষ্ট সৰু বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। কামটো সম্পূৰ্ণৰূপে মৌলিক নাছিল, কিয়নো ৰেনি ডেকাৰ্টে সপ্তদশ শতিকাত এনে মাল্টিফোকেল উপবৃত্তৰ গুণাগুণপৰীক্ষা কৰিছিল, কিন্তু মেক্সৱেলে তেওঁলোকৰ নিৰ্মাণ সৰল কৰি তুলিছিল।


আৱিষ্কাৰঃ- মেক্সৱেল কম বয়সতে জ্যামিতিৰ দ্বাৰা আকৰ্ষিত হৈছিল, যিকোনো আনুষ্ঠানিক নিৰ্দেশনা পোৱাৰ আগতে নিয়মীয়া পলিহেড্ৰা পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। তেওঁৰ দ্বিতীয় বৰ্ষত বিদ্যালয়ৰ শাস্ত্ৰজীৱনী পুৰষ্কাৰ লাভ কৰা স্বত্বেও, তেওঁৰ শৈক্ষিক কামৰ প্ৰতি অজ্ঞাত আছিল যেতিয়ালৈকে, ১৩ বছৰ বয়সত, তেওঁ বিদ্যালয়ৰ গাণিতিক পদক আৰু ইংৰাজী আৰু কবিতা দুয়োটাৰ বাবে প্ৰথম পুৰষ্কাৰ লাভ কৰিছিল।


জীৱন নিৰ্বাহঃ- ১৮৫৯ চনৰ পৰা ১৮৬৬ চনৰ ভিতৰত তেওঁ গেছৰ কণাত বেগৰ বিতৰণৰ তত্ত্ব বিকশিত কৰে, পিছলৈ লুডৱিগ বোল্টজমেনে সাধাৰণীকৰণ কৰা কাম। মেক্সৱেল-বোল্টজমান বিতৰণ নামৰ সূত্ৰটোৱে যিকোনো উষ্ণতাত নিৰ্দিষ্ট বেগত চলাচল কৰা গেছ অণুবোৰৰ ভগ্নাংশ প্ৰদান কৰে। গতিতত্ত্বত, উষ্ণতা আৰু তাপত কেৱল আণৱিক চলাচল অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। এই পদ্ধতিটোৱে তাপগতিবিজ্ঞানৰ পূৰ্বতে স্থাপিত নিয়মবোৰ সাধাৰণীকৰণ কৰিছিল আৰু বিদ্যমান পৰ্যৱেক্ষণ আৰু পৰীক্ষাবোৰ আগতে প্ৰাপ্ত কৰাতকৈ ভালদৰে ব্যাখ্যা কৰিছিল। তাপগতিবিজ্ঞানৰ ওপৰত তেওঁৰ কামে তেওঁক মেক্সৱেলৰ ৰাক্ষস হিচাপে জনাজাত চিন্তাপৰীক্ষাৰচনা কৰিবলৈ প্ৰেৰিত কৰিছিল, য'ত তাপগতিবিজ্ঞানৰ দ্বিতীয় সূত্ৰটো শক্তিৰ দ্বাৰা কণাবোৰ ক্ৰমবদ্ধ কৰিবলৈ সক্ষম এক কাল্পনিক ৰ দ্বাৰা উলংঘন কৰা হয়। 

    ১৮৭১ চনত, তেওঁ মেক্সৱেলৰ তাপগতিশীল সম্পৰ্ক স্থাপন কৰে, যিবোৰ হৈছে বিভিন্ন তাপগতিশীল চলকৰ সন্দৰ্ভত তাপগতিশীল সম্ভাৱনাৰ দ্বিতীয় ডেৰিভেটিভবোৰৰ মাজত সমতাৰ বিবৃতি। ১৮৭৪ চনত, তেওঁ আমেৰিকান বিজ্ঞানী যোছিয়া ৱিলাৰ্ড গিবছৰ গ্ৰাফিকেল তাপগতিবিজ্ঞান কাকতৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি পৰ্যায় পৰিৱৰ্তন অন্বেষণৰ এক উপায় হিচাপে প্লাষ্টাৰ তাপগতিশীল দৃশ্যায়ন নিৰ্মাণ কৰে।


মৃত্যুঃ- ১৮৭৯ চনৰ ৫ নৱেম্বৰত পেটৰ কৰ্কট ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ ইংলেণ্ডৰ কেমব্ৰিজত মেক্সৱেলৰ মৃত্যু হয়। তেওঁৰ আৱিষ্কাৰসমূহে আধুনিক পৃথিৱীৰ বেছিভাগ প্ৰযুক্তিগত উদ্ভাৱনৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিছিল আৰু পৰৱৰ্তী শতিকাত পদাৰ্থ বিজ্ঞানক ভালদৰে প্ৰভাৱিত কৰি আছিল, এলবাৰ্ট আইনষ্টাইনৰ দৰে চিন্তাবিদে তেওঁৰ অপৰিহাৰ্য অৱদানৰ বাবে তেওঁক প্ৰশংসা কৰিছিল। মেক্সৱেলৰ মূল ঘৰ, এতিয়া এটা সংগ্ৰহালয়, জেমছ ক্লাৰ্ক মেক্সৱেল ফাউণ্ডেচনৰ স্থান।


Type Himanku Bora