3.1 ৰাসায়নিক সংযােগৰ বিধিসমূহ (LAWS OF CHEMICAL COMBINATION)
অনেক পৰীক্ষা - নিৰীক্ষাৰ অন্তত লেভয়ছিয়াৰ আৰু যােছেফ এল প্রাউষ্টে (Joseph L Proust) তলৰ ৰাসায়নিক সংযােগৰ বিধি দুটা প্রতিষ্ঠা কৰিছিল ।
3.1.1 ভৰৰ নিত্য়তা বিধি (Law of conservation of mass)
ৰাসায়নিক পৰিৱৰ্তন (ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া) এটা ঘটোতে ভৰৰ ঘটেনে ?
কাৰ্যকলাপ........................................3.1
• তলৰ যিকোনো এযোৰ ৰাসায়নিক পদাৰ্থ X আৰু Y লোৱা ।
X Y
(i) কপাৰ ছালফেট ছ'ডিয়াম কাৰ্বনেট
(ii) বেৰিয়াম ক্ল'ৰাইড ছ'ডিয়াম ছালফেট
(iii) লেড নাইট্ৰট ছ'ডিয়াম ক্ল'ৰাইড
• X আৰু Yক বেলেগে বেলেগে পানীত লৈ 5% চোকৰ একোটাকৈ দ্ৰৱ প্ৰস্তুত কৰা ।
• এটা কনিকেল ফ্লাক্সত Y ৰ অলপ দ্ৰৱ আৰু এটা দহন নলীত X ৰ অলপ দ্ৰৱ লোৱা ।
• ফ্লাক্সটোত দহন নলীটো সাৱধানে ওলোমাই ধৰা ; চাবা যাতে দ্ৰৱ দুটা মিহলি নহয় । ফ্লাক্সটোৰ মুখত এটা ঠিলা লগাই দিয়া (চিত্ৰ-3.1)
 |
| চিত্ৰ-3.1 : Y দ্ৰৱ থকা কনিকেল ফ্লাক্সত Xৰ দ্ৰৱ থকা দহন নলী ভৰাই ৰখা হৈছে । |
• ভিতৰৰ সামগ্ৰীখিনিৰে সৈতে সাৱধানে ফ্লাক্সটোৰ ওজন লোৱা ।
• এতিয়া ফ্লাক্সটো হেলনীয়া কৰি এনেদৰে পাক দি ঘূৰোৱা যাতে দ্ৰৱ X আৰু Y মিহলি হৈ পৰে ।
• পুনৰ ওজন লোৱা ।
• বিক্ৰিয়া ফ্লাক্সটোত কি ঘটিছে ?
• এটা ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া ঘটা বুলি তুমি ভাবা নেকি ?
• ফ্লাক্সটোৰ মুখখনত আমি ঠিলাটো লগোৱা উচিত কিয় ?
• ফ্লাক্সটো আৰু তাত থকা সামগ্ৰীখিনিৰ ওজন সলনি হৈছেনে ?
ভৰৰ নিত্য়তা বিধি মতে ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া এটাত ভৰৰ সৃষ্টি বা বিনাশ হ'ব নোৱাৰে ।
Class 9 General Science Assam SCERT Book
Bidyut Thakuria
