ভাৰতীয় সংবিধানত থকা অধিকাৰসমূহৰ ? (Rights In Indian Constitution ) অধ্যায় ২ | Chapter ২ | Class 11 Political Science Question Answer | HS 1st Year Political Science Solution | Question Answer Assam Board | Assamese Medium | Free Political Science Answer and Model | Higher Secondary First Year Political Science Suggestion | উচ্চতৰ মাধ্যমিক ৰাজনীতি বিজ্ঞানৰ উত্তৰ | একাদশ শ্ৰেণীৰ ভাৰতীয় সংবিধানত থকা অধিকাৰসমূহৰ |
Chapter 2
ভাৰতীয় সংবিধানত থকা অধিকাৰসমূহৰ
প্রশ্নাৱলী ( ৰচনাধর্মী প্রশ্ন :)
১। ভাৰতীয় সংবিধানত উল্লেখ থকা মৌলিক অধিকাৰসমূহ আলােচনা কৰা ।
২। মৌলিক অধিকাৰৰ অৰ্থ ব্যাখ্যা কৰা ।
৩। মৌলিক অধিকাৰ কি ? ইয়াৰ প্ৰয়ােজনীয়তা আলােচনা কৰা ।
৪। ভাৰতীয় সংবিধানত মৌলিক অধিকাৰৰ গুৰুত্ব ব্যাখ্যা কৰা ।
৫। আমাৰ সংবিধানত উল্লেখ থকা অধিকাৰসমূহৰ বৈশিষ্ট্য ব্যাখ্যা কৰা ।
৬। মৌলিক অধিকাৰ সংশােধন কৰিব পাৰি নে ? যুক্তি দিয়া ।
৭ | স্বাধীনতাৰ অধিকাৰৰ ১৯ নং অনুচ্ছেদত উল্লেখ থকা ছয়টা স্বাধীনতা কি কি ? যিকোনাে এটা বহলাই লিখা ।
৮ | ভাৰতীয় সংবিধানত সন্নিৱিষ্ট মৌলিক অধিকাৰসমূহৰ বিৱৰণ দিয়া । সেইবােৰক কিয় মৌলিক বুলি কোৱা হয় ?
৯। ভাৰতীয় সংবিধানত দিয়া মৌলিক অধিকাৰসমূহৰ প্রকৃতি আৰু তাৎপর্য ব্যাখ্যা কৰা ।
১০। ভাৰতীয় সংবিধানত সন্নিৱিষ্ট মৌলিক কর্তব্যসমূহৰ বিষয়ে আলােচনা কৰা ।
১১। মৌলিক অধিকাৰৰ পাঁচটি সীমাৱদ্ধতা ব্যাখ্যা কৰা ।
১২। ৰাষ্ট্ৰ পৰিচালনাৰ নির্দেশক নীতি বুলিলে কি বুজা ? নির্দেশক নীতি অৱজ্ঞা কৰিলে নিৰাময়ৰ বাবে ন্যায়ালয়ৰ সহায় ল'ব পাৰি নে ?
১৩। আদৰ্শৰ ভিত্তিত নির্দেশক নীতিসমূহ ভাগ কৰি যিকোনাে এটা বর্ণনা কৰা ।
১৪। গান্ধীবাদী নীতি বুলিলে কি বুজা ? সেইবােৰ কি কি ?
১৫। নির্দেশক নীতি আৰু মৌলিক অধিকাৰৰ মাজত থকা পার্থক্যসমূহ চমুকৈ আলােচনা কৰা ।
১৬। তােমাৰ মতে কোনটো মৌলিক অধিকাৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূর্ণ ? ইয়াৰ ব্যৱস্থাবােৰ সংক্ষেপ কৰা আৰু যুক্তি আগবঢ়াই দেখুওৱা কিয় এইটো আটাইতকৈ গুৰুত্বপূর্ণ ।
১৭। দুখীয়া মানুহৰ মাজত কাম কৰা এজন কর্মীয়ে কৈছে যে দুখীয়া মানুহক মৌলিক অধিকাৰৰ প্ৰয়ােজন নাই । তেওঁলােকৰ বাবে প্রয়ােজনীয় ৰাষ্ট্ৰৰ নির্দেশক নীতিক আইনগতভাৱে বান্ধ খুওৱা । তুমি এই ক্ষেত্ৰত একমত নে ? যুক্তি আগবঢ়োৱা ।
চমু উত্তৰৰ প্ৰশ্ন ( Short Answer Questions ):
১। ভাৰতীয় সংবিধানত মৌলিক অধিকাৰ সন্নিৱিষ্ট কৰাৰ উদ্দেশ্য কি ?
২। সাংবিধানিক নিৰাময়ৰ অধিকাৰ কেতিয়া আৰু কি পদ্ধতিৰে স্থাপিত কৰিব পাৰি ?
৩। তলৰ অৱস্থাৱােৰ পঢ়া । প্রত্যেক ক্ষেত্ৰত কোনবােৰ মৌলিক অধিকাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে আৰু কোনটো খর্ব কৰা হৈছে ?
( ক ) ৰাষ্ট্রীয় বিমান সেৱা বিভাগত ওজন বৃদ্ধি ( শকত ) হােৱা পুৰুষ কেবিন কৰ্মীসকলক পদোন্নতি দিয়া হয় কিন্তু তেওঁলােকৰ সহকর্মী মহিলাসকল শকত হ'লে তেওঁলােকক শাস্তি প্রদান কৰা হয় ।
( খ ) এখন অর্থমূলক চলচ্চিত্ৰৰ নির্দেশকে ( Director ) চৰকাৰৰ নীতিক সমালােচনা কৰে ।
গ ) এটা বৃহৎ নদী বান্ধ নিৰ্মাণৰ ফলত সংস্থানহীন লােকসকলে পুনঃসংস্থাপনৰ দাবী কৰি এক সমদল উলিয়ায় ।
( ঘ ) মাৰাঠা সমাজে মহাৰাষ্ট্ৰৰ বাহিৰত মাৰাঠী মাধ্যমৰ স্কুল পৰিচালনা কৰে ।
৪। তলৰ কোনবােৰ সাংস্কৃতিক আৰু শিক্ষাৰ অধিকাৰৰ শুদ্ধ ব্যাখ্যা কৰা ।
( ক ) সংখ্যালঘু লােকে খােলা স্কুলত কেৱল সংখ্যালঘু ছাত্ৰ - ছাত্ৰীয়ে অধ্যয়ন কৰিব পাৰে ।
( খ ) চৰকাৰী স্কুলসমুহে নিশ্চিতি দিব লাগিব যে তাত পঢ়া সংখ্যালঘু সম্প্রদায়ৰ ল'ৰা - ছােৱালীয়ে তেওঁলােকৰ নিজা বিশ্বাস আৰু সংস্কৃতি সম্বন্ধে জানিব পাৰিব ।
( গ ) ভাষিক আৰু ধর্মীয় সংখ্যালঘু লােকসকলে তেওঁলােকৰ সন্তানসকলৰ বাবে নিজাববীয়াকৈ শিক্ষানুষ্ঠান পাতিব পাৰিব আৰু সেইবােৰ কেৱল তেওঁলােকৰ ল'ৰা - ছােৱালীৰবাবে সংৰক্ষিত থাকিব ।
( ঘ ) ভাষিক আৰু ধর্মীয় সংখ্যালঘু লােকসকলে দাবী কৰিব পাৰে যে তেওঁলােকৰ ল'ৰা - ছােৱালীয়ে তেওঁলােকে ভােলা শিক্ষানুষ্ঠানৰ বাহিৰে আনত শিক্ষাগ্রহণ নকৰে ।
৫। তলত উল্লেখ কৰা কোনটোত মৌলিক অধিকাৰ ভংগ হৈছে আৰু কিয় ?
( ক ) ন্যূনতম মজুৰি প্ৰদান নকৰা ,
( খ ) এখন গ্ৰন্থৰ প্ৰচলন বন্ধ কৰা ,
( গ ) নিশা ৯ বজাৰ পিছত শব্দবিবর্ধক ( Loudspeaker ) বন্ধ কৰি দিয়া ।
( ঘ ) এটা বক্তৃতা দিয়া
৬। ভাৰতীয় সংবিধানৰ ১৯ নং অনুচ্ছেদত সন্নিৱিষ্ট অধিকাৰকেইটা উল্লেখ কৰা । এই অনুচ্ছেদৰ পৰা কোনটো অধিকাৰ উঠাই দিয়া হৈছে ?
৭। ব্যক্তিগত স্বতন্ত্ৰতাৰ অধিকাৰ চমুকৈ লিখা ।
৮। মৌলিক অধিকাৰৰ ওপৰত বাধা আৰােপ কৰিব পৰা দুটা পৰিস্থিতি ব্যাখ্যা কৰা ।
৯। অধিকাৰ বিষয়ক বিধেয়ক ।
১০। মানৱ অধিকাৰৰ বিষয়ে কি জানা লিখা ।
১১। নির্দেশক নীতিৰ লক্ষ্যসমূহ উল্লেখ কৰা ।
১২। ৰাষ্ট্ৰৰ নিৰ্দেশাত্মক নীতিসমূহৰ দুটা লক্ষ্য উল্লেখ কৰা ।
১৩। সংবিধানৰ ৩২ নং অনুচ্ছেদ মতে উচ্চতম আৰু উচ্চ ন্যায়ালয়ে কিমান লেখ জাৰিকৰিব পাৰে ?
১৪। ভাৰতীয় সংবিধানত কিয় মৌলিক অধিকাৰ সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছে ? চাৰিটা কাৰণ দিয়া ।
১৫। দুটা কাৰণ প্ৰদৰ্শন কৰা যে মৌলিক অধিকাৰ চুড়ান্ত নহয় ।
১৬। মৌলিক অধিকাৰৰ চাৰিটা বৈশিষ্ট্য উল্লেখ কৰা ।
১৭। মৌলিক কর্তব্যৰ তাৎপর্য ব্যাখ্যা কৰা ।
১৮। ভাৰতীয় নাগৰিকে উপভােগ কৰা স্বাধীনতাৰ অধিকাৰ ব্যাখ্যা কৰা ।
১৯। নির্দেশক নীতি আৰু মৌলিক অধিকাৰৰ তুলনামূলক আলােচনা কৰা ।
২০। নির্দেশক নীতিৰ সাংবিধানিক তাৎপর্য ব্যাখ্যা কৰা ।
( Very short answer questions ) :
১। অধিকাৰসমূহ কিয় প্রয়ােজনীয় দুটা কাৰণ লিখা ।
২। স্বতন্ত্রতা আৰু ব্যক্তিগত স্বাধীনতাৰ অধিকাৰ এটা উল্লেখ কৰা ।
৩। মৌলিক অধিকাৰ কি ?
৪। সংবিধানৰ কোনটো অংশত মৌলিক অধিকাৰৰ উল্লখ আছে ?
৫। দুটা সমতাৰ অধিকাৰৰ নাম লিখা ।
৬। সাধাৰণ অধিকাৰ আৰু মৌলিক অধিকাৰৰ মাজৰ দুটা পার্থক্য লিখা ।
৭। দক্ষিণ আফ্রিকাৰ সংবিধানত উল্লেখিত দুটা অধিকাৰ লিখা ।
৮। নিবাৰক নিৰােধ মানে কি বুজা ?
৯। ধর্মীয় স্বাধীনতাৰ অধিকাৰ ।
১০। তিনিটা নির্দেশক নীতি উল্লেখ কৰা ।
১১। মৌলিক অধিকাৰৰ গুৰুত্ব বুলিলে কি বুজা ?
১২। মৌলিক অধিকাৰ আৰু নির্দেশক নীতিৰ মাজৰ দুটা পার্থক্য উল্লেখ কৰা ।
১৩। পেটৰ অধিকাৰ মানে কি বুজা ?
১৪। নির্দেশক নীতি আৰু মৌলিক অধিকাৰৰ মাজত তিনিটা পার্থক্য লিখা ।
১৫। মানৱ অধিকাৰ আয়ােগৰ ওপৰত এটা টোকা লিখা ।
১৬। নির্দেশক নীতিত থকা গান্ধীৰ নীতিৰ ওপৰত টোকা লিখা ।
১৭। সংখ্যালঘুক প্ৰদান কৰা দুটা মৌলিক নীতি লিখা ।
১৮। ভাৰতীয় নাগৰিকৰ দুটা মৌলিক কর্তব্য উল্লেখ কৰা ।
১৯। মৌলিক অধিকাৰৰ দুটা বৈশিষ্ট্য লিখা ।
বস্তুনিষ্ঠ প্রশ্নাৱলী ( Objective type questions )
১। ভাৰতীয় সংবিধানৰ কোনটো অধ্যয়ত ৰাষ্ট্ৰৰ নির্দেশাত্মক নীতিসমূহ অন্তর্ভুক্ত কৰা হৈছে ?
২। ভাৰতীয় সংবিধানত কিমানবিধ মৌলিক অধিকাৰ সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছে ?
৩। ভাৰতীয় সংবিধানে নাগৰিকক বাকস্বাধীনতাৰ অধিকাৰ দিছে নে ?
৪। কোনটো অধিকাৰক মৌলিক অধিকাৰৰ তালিকাৰ পৰা উঠাই দিয়া হৈছে ?
৫। ভাৰতীয় সংবিধানৰ কোনটো সংশােধনীৰ জৰিয়তে সম্পত্তিৰ অধিকাৰটো মৌলিক অধিকাৰৰ পৰা বাতিল কৰা হৈছিল ?
৬। ভাৰতীয় সংবিধানত সন্নিৱিষ্ট কোনটো মৌলিক অধিকাৰক সংবিধানৰ ‘ হৃৎপিণ্ড আৰু আত্মা ’ বুলি বিবেচনা কৰা হয় ? ৭। ২২৬ নং অনুচ্ছেদৰ অধীনত ভাৰতৰ কোনখন ন্যায়ালয়ে মৌলিক অধিকাৰ বলৱ কৰাৰ কাৰণে পৰােৱানা জাৰি কৰিব পাৰে ?
৮। ভাৰতৰ ৰাজধর্ম বা ৰাষ্ট্রধর্ম কিবা আছে নে ?
৯। মৌলিক অধিকাৰৰ ধাৰণাটো বিশ্বৰ কোনখন দেশৰ সংবিধানৰ পৰা ধাৰ কৰা হৈছিল ?
১০। সম্পত্তিৰ অধিকাৰ এটা মৌলিক অধিকাৰ নে ?
১১। সংবিধানৰ কোনটো অনুচ্ছেদৰ জৰিয়তে ভাৰতৰ পৰা অস্পৃশ্যতা উঠাই দিয়া হৈছে ?
১২। সংবিধানত মৌলিক কর্তব্যৰ ধাৰা কোন সংশােধনী মতে সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছে ?
১৩। ভাৰতৰ সংবিধানত সন্নিবিষ্ট নির্দেশক নীতিৰ অধ্যায়টো কোন সংবিধানৰ পৰা আহৰণ কৰা হৈছে ?
১৪। সংবিধানৰ কোনটো অনুচ্ছেদত মৌলিক অধিকাৰৰ উল্লেখ আছে ?
১৫। মৌলিক অধিকাৰ কোনে স্থাপিত ৰাখিব পাৰে ?
১৬। মৌলিক অধিকাৰবােৰ চুড়ান্ত নে ?
১৭। নির্দেশক নীতিবােৰ গ্রহণযােগ্য নে ?
১৮। মৌলিক অধিকাৰ কোনে সংশােধন কৰিব পাৰে ?
১৯। মৌলিক অধিকাৰবােৰ ভাৰতীয় সংবিধানৰ অভিন্ন অংশ । ( হয় বা নহয় লিখা )
২০। মৌলিক অধিকাৰবােৰ অসীম । ( সত্য নে অসত্য লিখা )
শুদ্ধ উত্তৰ বাছি উলিওৱা ( Choose the correct answers ) :
১। প্রত্যেকটো উক্তিৰ বিপৰীতে শুদ্ধ নে অশুদ্ধ লিখা
( ক ) এখন অধিকাৰ বিষয়ক বিধেয়কত এখন দেশৰ জনসাধাৰণে উপভােগ কৰা অধিকাৰসমূহ উল্লেখ আছে ।
( খ ) এখন অধিকাৰ বিষয়ক বিধেয়কে এজন ব্যক্তিৰ স্বতন্ত্রতাক সুৰক্ষা দিয়ে ।
( গ ) বিশ্বৰ প্রত্যেক ৰাষ্ট্রৰ একোখন অধিকাৰ বিষয়ক বিধেয়ক আছে ।
( ঘ ) অধিকাৰ উলংঘাৰ বিৰুদ্ধে সংবিধানে নিৰাময় নিশ্চিত কৰে ।
২। তলৰ কোনবােৰ মৌলিক অধিকাৰ সম্পর্কে উত্তম বর্ণনা ।
( ক ) এজন ব্যক্তিৰ সকলাে অধিকাৰ থকা উচিত ।
( খ ) আইনে নাগৰিকক সকলাে অধিকাৰ দিয়ে ।
( গ ) সংবিধানে অধিকাৰ প্ৰদান কৰে আৰু সুৰক্ষাও দিয়ে ।
( ঘ ) সংবিধানপ্রদত্ত অধিকাৰসমূহক কেতিয়াও সীমিত কৰিব নােৱাৰি ।
৩। মৌলিক অধিকাৰৰ আৰ্হি লােৱা হৈছে ।
( ক ) গ্রেট ব্রিটেইনৰ পৰা
( খ ) আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ পৰা
( গ ) কানাডাৰ পৰা
( ঘ ) আয়াৰলেণ্ডৰ পৰা
৪। তলৰ কোনটো মৌলিক অধিকাৰ নহয় ?
( ক ) সমতাৰ অধিকাৰ
( খ ) সম্পত্তিৰ অধিকাৰ
( গ ) স্বাধীনতাৰ অধিকাৰ
( ঘ ) শােষণৰ বিৰুদ্ধে অধিকাৰ
৫। ভাৰতীয় নাগৰিকৰ মৌলিক কৰ্ত্তব্য তলত দিয়া সংবিধানৰ কোনটো সংশােধনীত সংযােগ কৰা হৈছে ?
( ক ) ৪২ নং সংশােধনী
( খ ) ৪৪ নং সংশাধনী
( গ ) ৪৫ নং সংশােধনী
( ঘ ) ৭৩ নং সংশােধনী
৬। সম্পত্তিৰ অধিকাৰ কোনটো সংশােধনীয়ে মৌলিক অধিকাৰৰ তালিকাৰ পৰা উলিয়াই দিছে ?
( ক ) ৪২ নং সংশােধনী
( খ ) ৪৫ নং সংশাধনী
( গ ) ৪৪ নং সংশােধনী
( ঘ ) ৪৩ নং সংশােধনী
৭। অস্পৃশ্যতা বর্জন কৰা এক সমতা অধিকাৰ / ধৰ্মৰ স্বাধীনতাৰ অধিকাৰ শােষণৰ বিৰুদ্ধে অধিকাৰ । ( শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিওৱা )
Type Sumit Patar .
Post ID : DABP005909
