అధ్యాయము 7
పద్య రత్నాలు
1. చిత్రంలో ఏమి జరుగుతున్నది?
జవాబు: చిత్రంలో ఒక బాలుడు మైక్లో మాట్లాడుతున్నాడు. అతని వెనుక ఒక మహిళ ఉంది. వారికి ముందుగా కొంతమంది పెద్దలు, గురువులు లేదా ఇతర సభ్యులు కూర్చొని ఉన్నారు. ఇది ఒక పాఠశాలలో జరుగుతున్న సమావేశం లేదా పద్యపఠన కార్యక్రమం అని భావించవచ్చు.
2. చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు? ఏం చేస్తున్నారు?
జవాబు: చిత్రంలో ప్రధానంగా కొన్ని వ్యక్తులు ఉన్నారు:
- బాలుడు: ముందువరసలో మైక్లో మాట్లాడుతున్నాడు.
- మహిళ: బాలుడి వెనుక ఉన్న ఆమె ఒక ఉపాధ్యాయురాలు లేదా బాలుడి తల్లిగా కనిపిస్తోంది.
- పెద్దలు: వీరు పాఠశాల కార్యక్రమానికి ముఖ్య అతిథులు, ఉపాధ్యాయులు లేదా ఆతిథ్య మండలి సభ్యులుగా కూర్చున్నారు.
వీరు ఒక పాఠశాల కార్యక్రమంలో పాల్గొంటున్నారు, అందులో బాలుడు ప్రసంగం లేదా పద్యపఠనం చేస్తున్నాడు.
3. మీ బడిలో ఇలాంటివి ఏయే కార్యక్రమాలు చేస్తారు?
జవాబు: మీరే చేయండి
4. మీరెప్పుడైనా ఇలాంటి కార్యక్రమాల్లో పాల్గొన్నారా?
జవాబు: మీరే చేయండి
ఇవి చేయండి
వినడం - ఆలోచించి మాట్లాడడం
1. పద్యాలను రాగయుక్తంగా పాడండి.
జవాబు: మీరే చేయండి
2. పుత్రుడు అంటే ఎవరు?
జవాబు: పుత్రుడు అనగా కొడుకు. తల్లిదండ్రులకు పుట్టిన బిడ్డ పురుష సంతానాన్ని పుత్రుడు అని అంటారు.
3. పరహితం అంటే ఏమిటి?
జవాబు: పరహితం అనగా ఇతరులకు మంచిది చేసే చర్యలు లేదా ఇతరుల మేలును కోరడం. "పర" అంటే ఇతరులు, "హితం" అంటే మంచిది లేదా మేలు. అందుకే, పరహితం అంటే ఇతరుల మేలును కోరుతూ, వారి కోసం మంచి పనులు చేయడం అని అర్థం.
4. స్నేహితులతో ఎలా ఉండాలి?
జవాబు: స్నేహితులతో నమ్మకంగా, ప్రేమతో, మరియు పరస్పర గౌరవంతో ఉండాలి. కొన్ని ముఖ్యమైన నియమాలు:
- విశ్వాసం: స్నేహితులను నమ్ముకోవాలి, వారు చెప్పిన మాటలు గౌరవించాలి.
- సహాయం: అవసరపడ్డప్పుడు స్నేహితులకు సాయం చేయాలి.
- గౌరవం: స్నేహితుల అభిప్రాయాలను గౌరవించాలి, వారికి అన్యాయం చేయకుండా ఉండాలి.
- సంతోషం పంచుకోవడం: సంతోషమైన, బాధకరమైన సందర్భాల్లో కూడా స్నేహితులకు తోడుగా ఉండాలి.
- అనురాగం: స్నేహితులతో ప్రేమగా, మంచిగా ప్రవర్తించాలి.
ఈ విధంగా స్నేహితులతో ఉన్నప్పుడు స్నేహం బలపడుతుంది.
చదవడం - వ్యక్తపరచడం
అ) కింది పద్య పాదాలను చదవండి. వాటిని పద్యాలలో గుర్తించి గీత గీయండి.
1. కులము కన్న మిగుల గుణము ప్రధానంబు
జవాబు: కులము కన్న మిగుల గుణము ప్రధానంబు అన్న పద్య పాదం అంటే:
మనిషి కులం కన్నా, అతని గుణాలు (నిలకడ, నిజాయితీ, ఆచరణ) ఎక్కువ ప్రాధాన్యం కలవని అర్థం. కులం పుట్టుకతో వస్తుంది కానీ గుణం మన ప్రవర్తనతో పెరుగుతుంది. ఈ పద్యం వ్యక్తిత్వం, విలువలు ముఖ్యమని తెలియజేస్తుంది.
2. తేనెటీగ కూర్చి తెఱువరి కియ్యదా
జవాబు: తేనెటీగ కూర్చి తెఱువరి కియ్యదా అన్న పద్య పాదం యొక్క అర్థం:
తేనెటీగ కేవలం ఊరికే కూర్చుని ఉంటుంది గానీ, తేనె రాబట్టడానికి కష్టపడుతుంది, చెట్ల పూల నుంచి తేనె సేకరిస్తుంది. అంటే, కృషి లేకుండా ఫలితాలు రాకపోవని ఈ పాదం తెలియజేస్తోంది.
3. ఎంత చెలిమి యున్న ఎగతాళి చేయకు
జవాబు: ఎంత చెలిమి యున్న ఎగతాళి చేయకు అన్న పద్య పాదం యొక్క అర్థం:
ఏంతటి స్నేహం ఉన్నా, స్నేహితులను ఎగతాళి చేయకూడదు. అంటే, మనకు ఎంత సన్నిహిత స్నేహం ఉన్నా, గౌరవాన్ని కోల్పోకుండా, స్నేహితుల మనోభావాలను కించపరచకుండా ప్రవర్తించాలి. ఈ పద్యం గౌరవం, స్నేహంలో విలువల గురించి చెప్పడం.
4. పరహితమ్ముకంటె పరమార్ధమున్నదా
జవాబు: పరహితమ్ముకంటె పరమార్ధమున్నదా అన్న పద్య పాదం యొక్క అర్థం:
ఇతరులకు మేలు చేయడంలో కంటే గొప్ప మరియు పరమార్ధమైన (ఉన్నతమైన) పని మరేమైనా ఉందా? అంటే, పరహితం, అంటే ఇతరుల మేలుకోరడం, వారికి సహాయం చేయడం కంటే గొప్ప ధర్మం లేదా సాధించదగిన ఆదర్శం లేదని ఈ పాదం తెలియజేస్తోంది.
ఆ) కింది పద్య భావాన్ని చదవండి. అడిగిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
దేవుడికి పూజలు చేయడం కంటే సాటి మనిషికి సహాయం చేయాలన్న ఆలోచన గొప్పది. మాట ఇవ్వడం కంటే ఆ మాట మీద నిలబడే గట్టి మనసు ముఖ్యం. కులాన్ని గౌరవించటం కంటే మంచి గుణాలను చూసి గౌరవించడం ముఖ్యం.
1. పూజకంటే ముఖ్యమైనది ఏది?
జవాబు: పూజకంటే ముఖ్యమైనది "మానవ సేవ" (మనిషికి సహాయం) అని చెబుతున్నారు.
2. మాట ఇవ్వడం కంటే ముఖ్యమైనది ఏది?
జవాబు: మాట ఇవ్వడం కంటే ముఖ్యమైనది ఆ మాటను నిలబెట్టడం (మాటకు కట్టుబడి ఉండటం) అని చెబుతున్నారు.
3. దృఢము అంటే అర్థమేమిటి ?
జవాబు: "దృఢము" అంటే "బలమైనది," "స్థిరమైనది," లేదా "మొక్కుబడిగా ఉండటం" అని అర్థం.
4. కులముకన్న ఏది గొప్పది ?
జవాబు: కులముకన్న గొప్పది "మానవతా గుణం" (మనిషి మంచితనం, గుణగణాలు) అని చెబుతున్నారు.
ఆ) కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాలకు అర్థాలు రాయండి.
1. మాటకన్న నెంచ మనసు దృఢము.
జవాబు: నెంచ: ఇష్టం పెట్టడం లేదా అనుకూలంగా భావించడం.
2. ఛాయపోలిక కుజనసజ్జనుల మైత్రి
జవాబు: కుజనసజ్జనుల: చెడు మనుషులు మరియు మంచి మనుషులు.
3. మొదలు చూచిన కడుగొప్ప పిదప కుఱుచ.
జవాబు: కుఱుచ: క్షీణత లేదా తగ్గుదల.
4. తేనెటీగ కూర్చి తెఱువరి కీయదా.
జవాబు: తెఱువరి: తిప్పడం, కదిలించడం.
5. ఎంత చెలిమి యున్న నెగతాళి చేయకు.
జవాబు: నెగతాళి: అసహనం లేదా సహనం కోల్పోవడం.
ఇ) కింది తమాషా వాక్యాలను చదవండి. జవాబుని కనిపెట్టండి.
ఉదా: వడను తినే వద : జవాబు: దవడ
1. రోజాలను పెట్టుకునే రోజాలు: డైరీ
2. జనాలు తినే జనం: భోజనం
3. ఖండాలు, దేశాలు లేని పటం: ఆకాశం
4. ప్రేమను పంచే కారం: ఆకారం
5. జవాబు: తాగలేని పాలు: ఇనుప పాలు
అ) కింది పద్య పాదాలకు భావాలు సొంతమాటల్లో రాయండి.
1. ధనము కూడబెట్టి దానంబు సేయక
జవాబు: ధనం కూడబెట్టినా, దానాన్ని అవసరమైనవారికి సహాయం చేయకుండా కేవలం పోగు చేసుకోవడం వ్యర్థం.
2. ఎంత చెలిమి యున్న ఎగతాళి చేయకు
జవాబు: ఎంత స్నేహం ఉన్నా, ఎవ్వరినీ గౌరవించకుండా ఎగతాళి చేయడం మంచిది కాదు.
3. పరుల కొరకె నదులు ప్రవహించు
జవాబు: నదులు తమకేమీ ఆశించకుండా, ఇతరుల ప్రయోజనాల కోసం నిరంతరం ప్రవహిస్తూ ఉంటాయి.
4. మతములెన్నియున్న మానవత్వమొక్కటే
జవాబు: ఏన్ని మతాలు ఉన్నా, వాటి అర్థం మనిషి మానవత్వంలో మాత్రమే ఉంది.
