భూమిక
Chapter 12
1. కథలకు, కవిత్వానికి గల భేదం ఏమిటి? మీకు ఏవంటే ఇష్టం? ఎందుకు?
సమాధానం: కథ ఒక గాఢమైన సంఘటనల సమాహారం. ఇందులో పాత్రలు, సంభాషణలు, సంఘటనలు, ఉద్వేగాలు అన్నీ ముడిపడి ఒక అంతర్లీనమైన సందేశాన్ని లేదా అనుభూతిని అందిస్తాయి.
కవిత్వం hingegen భావోద్వేగాల సంక్షిప్త, సంగీతాత్మక, గూఢార్థంతో కూడిన స్వరూపం. ఇది ముక్త పద్యంలోనో, ఛందస్సులోనో ఉండవచ్చు.
నాకు కథలు ఇష్టమైనవి, ఎందుకంటే అవి జీవితానుభవాలను వివరంగా చెప్పగలవు, పాఠకుని మనసును గట్టి పట్టుకోవచ్చు. నెల్లూరి కేశవస్వామి కథలు వంటి సమాజ స్పందన గల రచనలు నన్ను ఆకర్షిస్తాయి.
2. నాటి హైదరాబాద్ రాజ్యంలో హక్కులకోసం, స్వాతంత్ర్యంకోసం ప్రజలు ఎందుకు ఉద్యమించి ఉండవచ్చు?
సమాధానం:
నాటి హైదరాబాద్ రాజ్యంలో ప్రజలకు ప్రజాస్వామిక హక్కులు లేవు. నిజాం పరిపాలన రాజరిక విధానంతో, అధికారం కేవలం ఒక్క వర్గానికి పరిమితమై ఉండేది. సామాన్య ప్రజలకు మాట్లాడే హక్కు, ఎన్నికల హక్కు, విద్యా, ఉపాధి వంటి అవకాశాలు నిషిద్ధంగా ఉండేవి.
ఈ అసమానతలు, వర్ణభేదాలు, రజాకార్ల దురాగతాలు వంటి అంశాలు ప్రజలను ఉద్యమాలవైపు నడిపించాయి. వారు తమ హక్కుల కోసం, సమానత కోసం, స్వతంత్ర భారతదేశంలో భాగమయ్యే ఆకాంక్షతో పోరాడారు.
3. హైదరాబాద్ నగర జీవితాన్ని, సంస్కృతిని తెలుగులో చిత్రించడం అంటే మీకేమి అర్థమైంది?
సమాధానం:హైదరాబాద్ నగర జీవితం అనేది కేవలం ఒక భౌగోళిక పరిధి కాదు— అది ఒక అనేక సంస్కృతుల, మతాల, భాషల కలయిక. ఇక్కడి జీవితం ముస్లిం నవాబుల సంస్కృతి, హిందూ సంప్రదాయాలు, ఉర్దూ, తెలుగు, దక్కని సంస్కృతుల సమన్వయంతో ఉన్నది.
ఇది తెలుగులో చిత్రించడం అంటే, ఆ నగర జీవనదృశ్యాలను, మానవ సంబంధాలను, సామాజిక సంక్షోభాలను తెలుగు భాషలో మానవీయంగా అందించడం. నెల్లూరి కేశవస్వామి కథలు ఇదే చేసింది— **హైదరాబాద్‌ను ఒక "జీవంత సంస్కృతి పటం"**గా మనముందుంచాయి.
4. 'చార్మినార్ కథలు'లోని ముఖ్య లక్షణం ఏమిటి?
సమాధానం: ఇవి ఊహాజనిత కథలు కాకుండా, హైదరాబాద్ చరిత్ర, సంస్కృతి, మానవ సంబంధాలు, ముస్లింల జీవితం మొదలైనవాటిని యథార్థంగా చిత్రించిన కథలుగా ఉన్నాయి.
5. 'యుగాంతం' కథలో ప్రాధాన్యం ఏమిటి?
సమాధానం: ఇది పాత సామాజిక వ్యవస్థ క్షీణించి కొత్త సమాజం ఏర్పడుతున్న సంఘర్షణను, 1946–50 మధ్య హైదరాబాద్ పరిస్థితులను చారిత్రకంగా చిత్రించింది.
6. ‘రూహీ ఆపా’ కథలో నవాబు రమణికి ఏ పేరు పెడతాడు?
సమాధానం: నవాబు రమణిని "రూహీ" అని పిలవాలని కోరుతాడు.
7. ‘వంశాంకురం’ కథలో ప్రధాన సమస్య ఏది?
సమాధానం: ముస్లిం పెళ్లిళ్లలో కొడుకు పుట్టాలని ఉండే ఆశ ఆడపిల్లల జీవితాన్ని నాశనం చేస్తూ, వారిని ఆత్మహత్యలకు ప్రేరేపించడాన్ని చిత్రించింది.
8. ‘కేవలం మనుషులం’ కథలో ఏమి చెప్పాలనుకున్నారు రచయిత?
సమాధానం: మతాలకంటే మానవత్వం ముఖ్యమని, మతాల మధ్య స్నేహం, ప్రేమ ఎంతో గొప్పదని చాటారు.
9. 'ఆఖరి కానుక' కథ ద్వారా ఏ సామాజిక వాస్తవాన్ని చూపించారు?
సమాధానం: పేద ముస్లిం కుటుంబాలు ఆర్థిక కారణాల వల్ల తమ కూతుళ్లను అరబ్ దేశాల షేఖ్‌లకు పెళ్లి చేస్తుండటాన్ని చిత్రించారు.
10. నెల్లూరి కేశవస్వామిని ఎవరి సరసన నిలబెట్టవచ్చు?
సమాధానం: ఉర్దూ, హిందీ సాహిత్యంలో ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రేమచంద్, కిషన్ చందర్ సరసన నిలబెట్టవచ్చు.
answer by Manish Pritam Patar
