Andhra Pradesh AP Board Class 9 Economics Chapter 3 Solution (Telugu Medium)| ఆంధ్రప్రదేశ్ AP బోర్డు క్లాస్ 9 సామాన్య శాస్త్రం 3 సొల్యూషన్ (తెలుగు మీడియం)|

 Chapter 3 

                                                      ఒక సవాలుగా పేదరికం

1. భారతదేశంలో పేదరిక గీతను ఎలా అంచనా వేస్తారు?
సమాధానం: భారతదేశంలో పేదరిక గీతను వ్యక్తి రోజువారీ కనీస వినియోగ అవసరాలను తీర్చడానికి కావలసిన ఆదాయాన్ని లేదా వ్యయాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకొని నిర్ణయిస్తారు. ఆహారం, దుస్తులు, నివాసం, ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య మొదలైన ప్రాథమిక అవసరాలకు కావలసిన ఖర్చు ఆధారంగా పేదరిక గీతను లెక్కిస్తారు.

2. పేదరికాన్ని కొలవడానికి కేవలం ఆదాయ ప్రమాణమే సరైనదా? వివరణ ఇవ్వండి.
సమాధానం: కేవలం ఆదాయ ప్రమాణం సరిపోదు, ఎందుకంటే పేదరికం మానవ అభివృద్ధికి సంబంధించిన విద్య, ఆరోగ్యం, ఉద్యోగ భద్రత, లింగ సమానత్వం, ఆత్మగౌరవం వంటి అంశాలను కూడా కలిగి ఉంటుంది. అందువల్ల పేదరికాన్ని సమగ్ర దృక్పథంలో అంచనా వేయాలి.

3. పేదరికాన్ని "మానవ పేదరికం" అనే విస్తృత భావనలో పండితులు ఎందుకు విశ్లేషిస్తున్నారు?
సమాధానం: ఎందుకంటే ఆదాయం సరిపోవడం మాత్రమే పేదరిక నిర్మూలన కాదు. విద్య లేకపోవడం, ఆరోగ్య సదుపాయాలు అందకపోవడం, మహిళలపై వివక్ష, కుల ఆధారిత వివక్ష, ఉద్యోగ భద్రత లేకపోవడం కూడా పేదరిక లక్షణాలుగా పరిగణించాలి.

4. 1973 నుండి భారతదేశంలోని పేదరిక పోకడలను వివరించండి.
సమాధానం: 1973లో భారతదేశంలో పేదరిక శాతం చాలా ఎక్కువగా ఉంది. కానీ ఆర్థిక వృద్ధి, వ్యవసాయ ఉత్పాదకత పెరగడం, పరిశ్రమలు అభివృద్ధి చెందడం, సంక్షేమ పథకాలు అమలు కావడం వల్ల పేదరికం క్రమంగా తగ్గుతూ వచ్చింది. అయితే రాష్ట్రాల మధ్య అసమానతలు ఇంకా కొనసాగుతున్నాయి.

5. భారతదేశంలో పేదరికానికి ప్రధాన కారణాలను వివరించండి.
సమాధానం: పేదరికానికి ప్రధాన కారణాలు తక్కువ ఆదాయం, నిరుద్యోగం, విద్య లోపం, భూమి లేకపోవడం, ఆరోగ్య సదుపాయాల లోపం, సామాజిక వివక్ష, జనాభా పెరుగుదల, ఆర్థిక అసమానతలు.

6. పేదరికం ఎక్కువగా ఎదుర్కొనే సామాజిక-ఆర్థిక సమూహాలను గుర్తించండి.
సమాధానం: షెడ్యూల్డ్ కులాలు, షెడ్యూల్డ్ తెగలు, భూహీన కూలీలు, గ్రామీణ ప్రాంతాల చిన్న రైతులు, నిరుద్యోగ యువకులు, అనధికార రంగ కార్మికులు పేదరికానికి ఎక్కువగా గురవుతున్నారు.

7. భారతదేశంలో పేదరికానికి రాష్ట్రాల మధ్య అసమానతలను వివరించండి.
సమాధానం: కేరళ, తమిళనాడు, పంజాబ్ వంటి రాష్ట్రాల్లో పేదరికం తక్కువగా ఉండగా, బిహార్, ఒడిశా, ఛత్తీస్‌గఢ్, జార్ఖండ్ వంటి రాష్ట్రాల్లో పేదరికం ఎక్కువగా ఉంది. కారణం విద్య, ఆరోగ్యం, మౌలిక సదుపాయాల లోపం.

8. ప్రపంచ పేదరిక పోకడలు ఎలా ఉన్నాయి?
సమాధానం: ప్రపంచవ్యాప్తంగా పేదరికం తగ్గుతున్నా, సబ్-సహారా ఆఫ్రికా ప్రాంతంలో పేదరికం అత్యధికంగా ఉంది. దక్షిణాసియాలో కూడా పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలు పేదరికంలో ఉన్నారు. అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో పేదరిక శాతం తక్కువ.

9. ప్రస్తుత ప్రభుత్వం పేదరిక నిర్మూలన కోసం ఏ వ్యూహాలు అమలు చేస్తోంది?
సమాధానం: మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం, ప్రధాన్ మంత్రి ఆవాస్ యోజన, అజీవికా పథకం, ఆరోగ్య భీమా పథకాలు, ఉజ్వల యోజన, స్వయం సహాయక బృందాల ప్రోత్సాహం వంటి కార్యక్రమాలు అమలు చేస్తున్నారు.

10. పేదరికాన్ని "నిరంతరం మారుతున్న లక్ష్యం" అని ఎందుకు అంటారు?
సమాధానం: ఎందుకంటే కాలానుగుణంగా ప్రజల అవసరాలు మారుతాయి. ఒక దశలో కనీస ఆహారం, దుస్తులు అవసరమైతే, మరొక దశలో ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య, ఉద్యోగ భద్రత కూడా అవసరం అవుతుంది. అందుకే పేదరిక నిర్వచనం మారుతూ ఉంటుంది.

11. పేదరికం మరియు సామాజిక వెలివేత మధ్య సంబంధం ఏమిటి?
సమాధానం: పేదరికం కారణంగా కులం, మతం, లింగం ఆధారంగా వివక్షకు గురవుతారు. ఈ పరిస్థితిని సామాజిక వెలివేత అంటారు. పేదరికం మరియు వెలివేత పరస్పరంగా బలపడతాయి.

12. మహిళలు పేదరికానికి ఎక్కువగా గురయ్యే కారణాలు ఏమిటి?
సమాధానం: మహిళలకు విద్యావకాశాలు తక్కువ, ఉద్యోగ అవకాశాలు పరిమితం, వేతనాలలో అసమానత, లింగ వివక్ష, గృహపనులపై ఆధారపడడం వల్ల మహిళలు పేదరికానికి ఎక్కువగా గురవుతారు.

13. పేదరిక నిర్మూలనలో విద్య ప్రాముఖ్యతను వివరించండి.
సమాధానం: విద్య ద్వారా ప్రజలు ఉద్యోగ అవకాశాలు పొందగలరు, ఆర్థికంగా బలపడగలరు, అవగాహన పెరుగుతుంది. ఇది పేదరిక నిర్మూలనకు కీలకం.

14. పేదరిక నిర్మూలనలో ఆరోగ్య సంరక్షణ పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: ఆరోగ్యంగా ఉన్న వారు మాత్రమే పని చేయగలరు. ఆరోగ్య ఖర్చులు ఎక్కువైతే కుటుంబాలు మరింత పేదరికంలోకి జారుతాయి. కాబట్టి ఉచిత ఆరోగ్య సేవలు పేదరికాన్ని తగ్గిస్తాయి.

15. నిరుద్యోగం మరియు పేదరికం మధ్య సంబంధం ఏమిటి?
సమాధానం: ఉద్యోగం లేకపోవడం వల్ల ఆదాయం ఉండదు. ఆదాయం లేకపోవడం వల్ల కుటుంబాలు పేదరికంలో పడతాయి. కాబట్టి నిరుద్యోగం పేదరికానికి ప్రధాన కారణం.

16. జనాభా పెరుగుదల పేదరికాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది?
సమాధానం: జనాభా ఎక్కువైతే వనరులు తక్కువగా ఉంటాయి. ఉపాధి, ఆహారం, ఆరోగ్య సదుపాయాలు సరిపోవు. దీంతో పేదరికం పెరుగుతుంది.

17. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పేదరికం ఎక్కువగా ఉండడానికి కారణాలు ఏమిటి?
సమాధానం: వ్యవసాయంపై ఆధారపడడం, వర్షాధార వ్యవసాయం, భూమి లేని కూలీలు, పరిశ్రమలు లేకపోవడం, విద్యా లోపం వల్ల గ్రామీణ పేదరికం ఎక్కువగా ఉంది.

18. పట్టణ పేదరికానికి కారణాలు ఏమిటి?
సమాధానం: పట్టణాలకు వలసలు రావడం, స్లమ్‌ల పెరుగుదల, తక్కువ వేతనాలు, నిరుద్యోగం, అధిక జీవన వ్యయం పట్టణ పేదరికానికి కారణం.

19. మానవ పేదరిక సూచిక (Human Poverty Index) లో ఏమి పరిగణిస్తారు?
సమాధానం: ఆయుర్దాయం, విద్యా స్థాయి, జీవన ప్రమాణం, ఆరోగ్య సదుపాయాలు, ఆదాయ అసమానతలు పరిగణనలోకి తీసుకుంటారు.

20. పేదరిక నిర్మూలనలో మహిళల సాధికారత ఎందుకు కీలకం?
సమాధానం: మహిళలు సాధికారత పొందితే కుటుంబ ఆదాయం పెరుగుతుంది, పిల్లల విద్య, ఆరోగ్యంపై దృష్టి పెరుగుతుంది, పేదరికం తగ్గుతుంది.

21. బాల కార్మికత్వం పేదరికానికి ఎలా సంబంధించి ఉంది?
సమాధానం: పేదరికం వల్ల పిల్లలు చదువుకోకుండా పని చేయాల్సి వస్తుంది. ఇది వారి భవిష్యత్తును దెబ్బతీస్తుంది.

22. పేదరికం తగ్గించడంలో ఆర్థిక వృద్ధి పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: ఆర్థిక వృద్ధి పెరిగితే ఉపాధి అవకాశాలు పెరుగుతాయి, ఆదాయం పెరుగుతుంది, పేదరికం తగ్గుతుంది.

23. పేదరిక నిర్మూలనలో స్వయం సహాయక బృందాల పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: SHGs ద్వారా మహిళలకు రుణాలు, ఆదాయం, ఉపాధి అవకాశాలు లభిస్తాయి. వారు ఆర్థికంగా స్వతంత్రులు అవుతారు.

24. పేదరిక నిర్మూలనలో అంతర్జాతీయ సంస్థల పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: ప్రపంచ బ్యాంక్, UNDP వంటి సంస్థలు రుణాలు, సాంకేతిక సహాయం, విద్యా-ఆరోగ్య ప్రాజెక్టులు అందిస్తాయి.

25. పేదరికాన్ని తగ్గించడంలో సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఎలా ఉపయోగపడుతుంది?
సమాధానం: డిజిటల్ బ్యాంకింగ్, ఆన్‌లైన్ విద్య, వ్యవసాయ సాంకేతికత, ఇ-గవర్నెన్స్ పేదరికాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.

26. సామాజిక భద్రత పథకాలు పేదరికాన్ని ఎలా తగ్గిస్తాయి?
సమాధానం: పెన్షన్, భీమా, ఆహార సబ్సిడీ, ఉచిత ఆరోగ్య పథకాలు పేద కుటుంబాలను రక్షిస్తాయి.

27. పేదరిక నిర్మూలనలో లింగ సమానత్వం ఎందుకు అవసరం?
సమాధానం: లింగ వివక్ష తొలగితే మహిళలు కూడా ఆర్థికంగా భాగస్వామ్యం చేస్తారు. ఇది పేదరికాన్ని తగ్గిస్తుంది.

28. పేదరికం వల్ల పిల్లల విద్యపై ఏమి ప్రభావం ఉంటుంది?
సమాధానం: పేదరికం వల్ల పిల్లలు పాఠశాలకు వెళ్లలేరు, చదువు మానేస్తారు, దాంతో వారి భవిష్యత్తు దెబ్బతింటుంది.

29. పేదరిక నిర్మూలనలో ఉద్యోగ హామీ పథకాల ప్రాధాన్యతను వివరించండి.
సమాధానం: ఉద్యోగ హామీ పథకాలు పేద కుటుంబాలకు కనీస ఉపాధి, ఆదాయం కల్పిస్తాయి. ఆకలి, నిరుద్యోగాన్ని తగ్గిస్తాయి.

30. పేదరిక నిర్మూలనలో మౌలిక వసతుల అభివృద్ధి ప్రాముఖ్యత ఏమిటి?
సమాధానం: రోడ్లు, నీరు, విద్యుత్, పాఠశాలలు, ఆసుపత్రులు అభివృద్ధి చెందితే పేదరికం తగ్గుతుంది.

31. పేదరికాన్ని పూర్తిగా నిర్మూలించడం సాధ్యమా? వివరణ ఇవ్వండి.
సమాధానం: పూర్తిగా నిర్మూలించడం కష్టమైనా, తగ్గించడం సాధ్యం. దీనికి విద్య, ఆరోగ్యం, ఉపాధి, సామాజిక న్యాయం అవసరం.

32. పేదరికం మరియు వలసల మధ్య సంబంధం ఏమిటి?
సమాధానం: పేదరికం కారణంగా ప్రజలు గ్రామాలనుంచి పట్టణాలకు వలస వెళ్తారు. ఇది పట్టణ పేదరికం పెరగడానికి దారితీస్తుంది.

33. పేదరిక నిర్మూలనలో ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాల పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: అన్నపూర్ణ యోజన, పిడి‌ఎస్, మిడ్‌డే మీల్, ఉపాధి హామీ వంటి పథకాలు పేదరికాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి.

34. పేదరిక నిర్మూలనలో సహకార సంఘాల పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: సహకార సంఘాలు పేద రైతులకు రుణాలు, మార్కెట్ సదుపాయాలు అందిస్తాయి.

35. పేదరికం తగ్గించడంలో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం ఎలా సహాయపడుతుంది?
సమాధానం: ఎగుమతులు పెరిగితే ఉపాధి అవకాశాలు పెరుగుతాయి, ఆదాయం పెరుగుతుంది.

36. పేదరిక నిర్మూలనలో సూక్ష్మ రుణాల ప్రాధాన్యత ఏమిటి?
సమాధానం: సూక్ష్మ రుణాలు చిన్న వ్యాపారాలు ప్రారంభించడానికి సహాయపడతాయి. పేద కుటుంబాలు స్వయం ఆధారంగా మారతాయి.

37. పేదరిక నిర్మూలనలో వ్యవసాయ అభివృద్ధి పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: వ్యవసాయం అభివృద్ధి చెందితే గ్రామీణ పేదరికం తగ్గుతుంది.

38. పేదరికాన్ని తగ్గించడంలో పారిశ్రామికీకరణ పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: పారిశ్రామిక అభివృద్ధి ఉపాధి అవకాశాలను పెంచుతుంది.

39. పేదరిక నిర్మూలనలో ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యం పాత్ర ఏమిటి?
సమాధానం: ప్రైవేట్ రంగం పెట్టుబడులు, ఉపాధి కల్పిస్తుంది. ప్రభుత్వం మద్దతు ఇస్తుంది.

40. పేదరిక నిర్మూలన భవిష్యత్తు సవాళ్లు ఏమిటి?
సమాధానం: అందరికీ విద్య, ఆరోగ్యం, ఉద్యోగ భద్రత, లింగ సమానత్వం, పర్యావరణ పరిరక్షణ, సామాజిక న్యాయం సాధించడం పెద్ద సవాళ్లు.

Answer by Mrinmoee