Chapter 7 विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि तत्त्वज्ञान
१. जीवनीतिशास्त्र म्हणजे काय?
उत्तर: सजीवांबद्दल माणसाची नीती आणि कृती यांचे विश्लेषण करणारी विद्याशाखा म्हणजे जीवनीतिशास्त्र.
२. वैद्यकीय नीतिशास्त्र कोणत्या शाखेचा भाग आहे?
उत्तर: ते जीवनीतिशास्त्राचा भाग आहे.
३. वैद्यकीय नीतिशास्त्राचा गाभा काय आहे?
उत्तर: वैद्यकीय संशोधन आणि आचरण यांबाबतचा मूल्यविचार.
४. सध्या आरोग्य क्षेत्रातील प्रमुख आव्हाने कोणती आहेत?
उत्तर: आयुरारोग्य, निरोगी जीवनशैली आणि सर्वांना प्राप्य औषधोपचार.
५. माणसाला कोणते वरदान हवे आहे?
उत्तर: अमरत्व आणि सदैव आनंदी राहण्याचे वरदान.
६. ‘आहे रे’ आणि ‘नाही रे’ यांच्यातील दरी का वाढू शकते?
उत्तर: कारण उपलब्ध साधनांचा उपयोग नेमका कोणासाठी होणार याबाबत प्रश्न आहे.
७. माहिती तंत्रज्ञान आणि जैवतंत्रज्ञानाच्या मिलाफामुळे काय होऊ शकते?
उत्तर: भविष्यातील पिढ्यांचे जीवनमान ठरवले जाईल.
८. तत्त्वज्ञानातून काय साध्य होते?
उत्तर: मानवी समाजाचे आणि सृष्टीचे सुसंगत, व्यापक चित्र पाहता येते.
९. तत्त्वज्ञानाच्या अभ्यासामुळे कोणता विचार करता येतो?
उत्तर: अनेक विद्याशाखांचा एकत्रित विचार.
१०. काळाशी सुसंगत तत्त्वचिंतन करण्यासाठी काय आवश्यक आहे?
उत्तर: तत्त्वज्ञानाच्या पद्धती नीट समजून घेणे.
११. तंत्रज्ञानाने कोणत्या क्षेत्रांमध्ये बदल घडवले?
उत्तर: अर्थकारण, समाजकारण, राजकारण, धर्म, साहित्य, संस्कृती, न्यायव्यवस्था इ.
१२. डिजिटल युगाने काय घडवून आणले?
उत्तर: एक क्रांती घडवली.
१३. तत्त्वज्ञान कोणत्या प्रश्नांचा मागोवा घेते?
उत्तर: विज्ञान-तंत्रज्ञानामुळे निर्माण होणाऱ्या नवीन प्रश्नांचा.
१४. तत्त्वज्ञानाच्या वेगवेगळ्या शाखा कोणत्या आहेत?
उत्तर: सामाजिक तत्त्वज्ञान, राजकीय तत्त्वज्ञान, आर्थिक तत्त्वज्ञान.
१५. ‘सर्व सृष्टी केवळ आपल्या उपभोगासाठी आहे’ हा कोणता विचार आहे?
उत्तर: मनुष्यकेंद्री विचार.
१६. वैद्यकीय नीतिशास्त्राची गरज का आहे?
उत्तर: कारण वैद्यकीय संशोधन करताना औषधोपचार, उपचारपद्धती सर्व घटकांना न्याय्य व उपलब्ध व्हाव्यात याची खात्री करणे आवश्यक आहे.
१७. ‘आहे रे’ आणि ‘नाही रे’ यांच्यातील दरी तंत्रज्ञानामुळे का वाढेल?
उत्तर: श्रीमंत लोक साधनांचा अधिक वापर करू शकतील, तर गरीब वर्ग वंचित राहू शकेल.
१८. अमरत्व आणि सदैव आनंदाची इच्छा समाजासाठी का धोकादायक आहे?
उत्तर: कारण त्यामुळे संसाधनांचे असमान वाटप होईल आणि सामाजिक अन्याय वाढेल.
१९. माहिती तंत्रज्ञान आणि जैवतंत्रज्ञान यांच्या एकत्रित परिणामामुळे काय होईल?
उत्तर: भविष्यातील जीवनमान, नैतिक मूल्ये आणि मानवी संबंध नवे स्वरूप घेतील.
२०. तत्त्वज्ञानाची पद्धत का महत्त्वाची आहे?
उत्तर: कारण त्यातून सर्व विद्याशाखांचे सुसंगत एकत्रिकरण होऊन समाजाचा योग्य मार्ग ठरतो.
२१. तंत्रज्ञानाचा प्रभाव धर्म आणि संस्कृतीवर कसा झाला?
उत्तर: परंपरा, विधी, साहित्य, कला यामध्ये नवे प्रयोग आणि बदल दिसून आले.
२२. तंत्रज्ञानामुळे अर्थकारणात काय बदल घडले?
उत्तर: डिजिटल अर्थव्यवस्था, ई-कॉमर्स, नवी नोकरी व बाजारपेठेचे स्वरूप तयार झाले.
२३. डिजिटल युगाचे सकारात्मक परिणाम लिहा.
उत्तर: माहिती सहज उपलब्ध झाली, शिक्षण आणि संवाद सुलभ झाले, औद्योगिक व आर्थिक प्रगती झाली.
२४. डिजिटल युगाचे नकारात्मक परिणाम लिहा.
उत्तर: बेरोजगारी, सामाजिक विषमता, खाजगीपणाचा अभाव आणि नैतिक प्रश्न निर्माण झाले.
२५. तत्त्वज्ञान आणि विज्ञान यांचे नाते काय?
उत्तर: विज्ञान तथ्ये देतं, तत्त्वज्ञान त्या तथ्यांचा अर्थ, मूल्य व समाजावर होणारा परिणाम समजावून सांगते.
२६. सामाजिक तत्त्वज्ञानाचा उद्देश काय आहे?
उत्तर: समाजातील संबंध, न्याय, समानता आणि नैतिक मूल्यांचे विश्लेषण करणे.
२७. राजकीय तत्त्वज्ञान कोणते प्रश्न विचारते?
उत्तर: सत्ता, लोकशाही, स्वातंत्र्य, अधिकार आणि न्याय यासंबंधी प्रश्न.
२८. आर्थिक तत्त्वज्ञान कोणत्या बाबींशी संबंधित आहे?
उत्तर: उत्पादन, वितरण, उपभोग, संसाधनांचे वाटप आणि न्याय.
२९. स्वाध्यायाचे महत्त्व काय आहे?
उत्तर: स्वानुशासन वाढते, ज्ञानवृद्धी होते आणि तत्त्वचिंतन अधिक सखोल होते.
३०. तंत्रज्ञानाच्या युगात तत्त्वज्ञानाची गरज का आहे?
उत्तर: कारण तंत्रज्ञान वेगाने बदल घडवत आहे; या बदलांचे नैतिक, सामाजिक, आर्थिक परिणाम समजून घेऊन संतुलन साधणे आवश्यक आहे.
Answer by Dimpee Bora
