Chapter 16                   चाच आगि चारा


 1. पक्ष्यांची चोच कोणत्या गोष्टीचे उदाहरण आहे?

उत्तर: निसर्गाने प्रत्येक जीवाला जीवन व अन्नासाठी विशिष्ट अंगरचना दिली आहे.


2. जीवांना आयुधं/हत्यारं का दिली आहेत?

उत्तर: अधिवास व अन्न मिळवण्यासाठी.


 3. प्रत्येक पक्ष्याची चोच का बदलते?

उत्तर: अधिवास व अन्नाच्या प्रकारानुसार.


4. गॅलापॅगोस बेटावर फिंच पक्ष्यांच्या किती प्रजाती आहेत?

उत्तर: १३ (तेरा) प्रजाती.


5. मूळ शरीररचना सारखी असूनही फरक का दिसतो?

 उत्तर: अन्नाच्या प्रकारानुसार चोचींचे आकार व उपयोग बदलतात.


 6. एक फिंच कोणते खाद्य खाते?

उत्तर: जमिनीवरील किडे.


7. कठीण कवचाची फळे कोण खाते?

उत्तर: मजबूत, जाड चोच असलेले फिंच.


8. झाडाच्या सालीतील किडे कोण खाते?

उत्तर: लांब व पातळ चोच असलेले फिंच.


9. “ज्याने चोच दिलीय तो चाराही देतो” या म्हणीचा अर्थ?

उत्तर: निसर्ग जीवाला अंगरचना तसेच अन्नही देतो.


10. विविध भूमिका बजावणारे पक्षी नसतील तर काय होईल?

उत्तर: परिसंस्थेचा समतोल बिघडतो; खाद्यशृंखला विस्कळीत होते.


11. पक्ष्यांच्या चोची शास्त्रासाठी का महत्त्वाच्या आहेत?

उत्तर: अधिवास, अन्नरचना, उत्क्रांती व अनुकूलन समजण्यासाठी.


 12. फिंचच्या अभ्यासातून कोणती गोष्ट सिद्ध होते?

उत्तर: अन्नाशी जुळवून घेताना अवयव बदलतात – अनुकूलन व उत्क्रांतीचे उदाहरण.


13. उताऱ्याचा मुख्य संदेश काय आहे?

उत्तर: निसर्ग सर्व जीवांना गरजेनुसार अंगरचना व अन्न देतो; प्रत्येक जीवाचा परिसंस्थेत महत्त्व आहे.


14. निसर्गाच्या अफाट पसाऱ्यात प्रत्येक जिवाला काय असते?

उत्तर: विशिष्ट स्थान व भूमिका.


15. फिंच पक्ष्यांचे खाद्य सारखे आहे का?

उत्तर: नाही, प्रत्येक प्रजातीचे अन्न वेगळे.


16. चोचींमधील बदल कोणत्या प्रक्रियेचे उदाहरण आहे?

उत्तर: अनुकूलन (Adaptation).


 17. कठीण कवचाची फळे खाणाऱ्या फिंचची चोच कशी असते?

उत्तर: मजबूत, रुंद व कणखर.


 18. धान्य खाणाऱ्या फिंचची चोच कशी असते?

उत्तर: मध्यम आकाराची, बिया फोडण्यासाठी मजबूत.


 19. जमिनीवरील किडे खाणाऱ्या फिंचची चोच कशी असते?

 उत्तर: अरुंद, टोकदार, किडे टिपण्यासाठी योग्य.


 20. उताऱ्यातील वैज्ञानिक दृष्टिकोन कोणता आहे?

उत्तर: विविधता ही अनुकूलन (Adaptation) व उत्क्रांती (Evolution) यांचा परिणाम आहे.