Chapter- 3 लाखाच्या... कोटीच्या गप्पा
1. ट्रेन सुटणार असल्याची घोषणा होताच त्या प्रवाशांनी काय केले?
उत्तर: घोषणा होताच ते दोन्ही प्रवासी सतर्क झाले आणि घाईघाईने आपल्या डब्याकडे गेले. त्यांनी खिडकीजवळच्या समोरासमोरच्या सीटवर बसून आपली जागा निश्चित केली. प्रवास सुरू करण्याची तयारी करत ते शांतपणे बसले. त्यांना गाडी सुटण्याआधी जागा मिळावी म्हणून ते तत्पर होते.
2. काही वेळानंतर त्या दोन प्रवाशांची काय अवस्था झाली?
उत्तर: बसल्या बसल्या त्यांना थकवा जाणवला आणि ते डुलकी घेऊ लागले. काही मिनिटांतच त्यांच्या वर झोपेचं राज्य झालं. इतकंच नाही, तर ते घोरूही लागले. त्यांच्या झोपेमुळे इतर प्रवाशांनाही ते विशेष लक्षात आले.
3. तरुण प्रवासी कधी जागा झाला?
उत्तर: गाडी कल्याण स्टेशनवर पोहोचताच तो तरुण प्रवासी जागा झाला. स्टेशनवरील आवाज आणि हालचालींमुळे त्याची झोप हलकी झाली होती. उठल्यावर त्याला काहीतरी वेगळं जाणवलं. त्यामुळे त्याने प्रथम आपली बॅग तपासण्याचे ठरवले.
4. तरुण प्रवासी जागा झाल्यावर पहिली गोष्ट काय पाहतो?
उत्तर: जागा होताच त्याने स्वाभाविकपणे सीटखाली ठेवलेली आपली बॅग आहे का ते पाहिले. कारण प्रवासात चोरीची भीती असते. पण त्याला ती बॅग तिथे न दिसल्यामुळे तो चकित झाला. यामुळे त्याला काहीतरी बिनसलंय असं वाटलं.
5. त्याच्या बॅगेचं काय झालं होतं?
उत्तर: सीटखाली ठेवलेली बॅग पूर्णपणे गायब झाली होती. त्याला वाटलं की कदाचित कोणी ती पळवली असावी. या अचानक झालेल्या घटनेने तो घाबरला. बॅग न दिसल्यामुळे त्याच्या मनात शंका आणि भिती निर्माण झाली.
6. तरुण प्रवासी कोणाला उठवतो?
उत्तर: तो ताबडतोब त्याच्या शेजारी झोपलेल्या म्हाताऱ्या प्रवाशाला उठवतो. त्याला वाटलं की त्याचीही बॅग हरवली असेल. तसेच, त्याच्याशी चर्चा करून पुढे काय करायचं ते ठरवावं असा त्याचा हेतू होता. त्यामुळे त्याने त्याला बेचैन स्वरात उठवलं.
7. तरुण प्रवासी म्हाताऱ्या प्रवाशाला कोणती बातमी सांगतो?
उत्तर: तो म्हणतो की त्याची बॅग दिसत नाही आणि कदाचित सांगतो की तुझी बॅगही गायब झाली आहे. त्याच्या आवाजात काळजी दिसत होती. त्याने परिस्थिती गंभीर असल्याचं सांगितलं. दोन्ही बॅगा हरवल्यामुळे त्याला ते प्रकरण गंभीर वाटू लागलं.
8. बॅग हरवल्याचे ऐकून म्हातारा प्रवासी कसा प्रतिसाद देतो?
उत्तर: म्हातारा प्रवासी अचानक घाबरून जागा होतो. त्याला अशी अपेक्षा नव्हती. तो ताबडतोब आपल्या बॅगेकडे पाहू लागतो. परिस्थिती बिघडल्याचं पाहून तोही अस्वस्थ झाला.
9. दोघांनी उठताच काय केले?
उत्तर: दोघेही एकाच वेळी घाबरून “आता काय करायचं?” असे ओरडले. त्यांना पुढे काय पावले उचलायची हे कळत नव्हतं. चोरी झाल्याची शंका अधिक तीव्र झाली. त्यामुळे त्यांनी एकमेकांशी चिंताग्रस्तपणे चर्चा सुरू केली.
10. समोरच्या सीटवर बसलेला म्हातारा त्यांना काय सांगतो?
उत्तर: समोरचा प्रवासी म्हणतो की इतके श्रीमंत, लखपती लोकांनी तिसऱ्या वर्गात प्रवास करू नये. कारण अशा डब्यात चोरीसारख्या घटना सहज घडतात. तो त्यांना सावध करून सांगतो की त्यांना अधिक सुरक्षित डब्यात प्रवास करायला हवं. त्याला वाटलं की हे खरंच श्रीमंत आहेत.
11. त्या म्हाताऱ्याला त्यांच्या शांततेबद्दल काय आश्चर्य वाटले?
उत्तर: त्याला आश्चर्य वाटलं की इतकी संपत्ती असूनही ते इतके शांत कसे? लाखो-कोट्यांचा माल असताना ते पेंगत बसले आणि बॅगा हरवल्यावरही भिती दाखवत नव्हते. हे त्याला विचित्र वाटलं. म्हणूनच त्याने त्यांना श्रीमंत समजून उपदेश केला.
12. त्या म्हाताऱ्याच्या बोलण्यावर ते दोघे कसे प्रतिक्रिया देतात?
उत्तर: ते दोघे मोठमोठ्याने हसू लागतात. कारण त्यांना जाणवत होतं की समोरच्या प्रवाशाने त्यांना श्रीमंत समजलंच कसं! त्याच्या गैरसमजातून त्यांना विनोद वाटला. त्यामुळे दोघांनी त्या प्रसंगाचा आनंद घेतला.
13. तरुण प्रवासी आपली ओळख काय सांगतो?
उत्तर: तरुण प्रवासी सांगतो की तो नाटकाचा कलाकार राजा गोसावी आहे. त्याने हेही स्पष्ट केले की तो श्रीमंत नाही. त्यामुळे लाखो-कोट्यांच्या गप्पा वास्तव नव्हत्या. त्याने ही ओळख सांगून गैरसमज दूर केला.
14. म्हातारा प्रवासी कोण आहे?
उत्तर: तो प्रसिद्ध नाटक अभिनेता शरद तळवलकर आहे. तो मराठी रंगभूमीवर कार्यरत होता. त्याचा अनुभव मोठा असल्याने त्यांची चर्चा नाटकाच्या संवादांसारखी वाटत होती. त्यामुळे दोघांची जोडी नाटकातील कलाकारांची असल्याचे खरे झाले.
15. त्यांच्या बॅगांमध्ये काय होते?
उत्तर: त्यांच्या बॅगांमध्ये फक्त मेकअपचे साहित्य होते. स्टेजवर वापराव्या लागणाऱ्या वस्तूच त्यात होत्या. कोणताही मौल्यवान माल नव्हता. त्यामुळे बॅगा हरवल्यामुळे त्यांना फार चिंता नव्हती.
16. त्यांच्या बॅगांमध्ये मौल्यवान वस्तू होत्या का?
उत्तर: नाही, त्यात मौल्यवान वस्तू अजिबात नव्हत्या. त्यामुळे बॅग हरवली तरी आर्थिक नुकसान काहीच नव्हतं. त्यासाठी ते शांत होते. त्यांच्यासाठी मेकअपचं साहित्यच बॅगेत होतं.
17. दोघांनी इगतपुरी स्टेशनवर कोणत्या विषयावर चर्चा केली होती?
उत्तर: त्यांनी लाखो–कोट्यांच्या मालाविषयी चर्चा केली होती. त्यांनी मोठ्या रकमा आणि संपत्तीबद्दल संवाद साधले. ते ऐकून इतर प्रवाशांना ते खरे श्रीमंत वाटले. पण ती चर्चा फक्त नाटकाचा भाग होती.
18. समोरचा प्रवासी त्या चर्चेबद्दल काय विचारतो?
उत्तर: तो विचारतो की त्या लाखो-कोट्यांच्या गप्पा खर्या होत्या का. त्याला वाटलं की ते श्रीमंत लोक आहेत. म्हणून तो आहे का हे तपासण्यासाठी प्रश्न विचारतो. त्याला वास्तव जाणून घ्यायचं होतं.
19. त्या गप्पांचा खरा अर्थ काय होता?
उत्तर: त्या गप्पांचा वास्तवाशी काही संबंध नव्हता. त्या फक्त नाटकातील संवादांचा सराव होता. त्यांनी वेळ घालवण्यासाठी रिहर्सल केली. त्यामुळे ते श्रीमंत असल्याचा समज चुकीचा होता.
20. ते दोघे नाटकाची रिहर्सल का करत होते?
उत्तर: ते प्रवासात वेळ घालवण्यासाठी रिहर्सल करत होते. तसेच नाटकातील संवाद स्मरणात ठेवण्यासाठीही सराव करत होते. प्रवासात वेळ असल्यामुळे त्यांनी संवाद सराव केला. त्यामुळेच त्यांनी मोठ्या रकमेबद्दल बोललं.
21. इगतपुरी स्टेशनवर त्यांनी ‘लाखाच्या गोष्टी’ का बोलल्या?
उत्तर: त्या संवादांचा नाटकातील महत्त्वाचा भाग होता. म्हणून ते संवाद म्हणून ते सराव करत होते. त्यांना आवाज, टायमिंग आणि संवाद सादरीकरण सुधारायचे होते. त्यामुळे ते मोठ्या रकमेच्या गप्पा मारताना दिसले.
22. समोरच्या प्रवाशाने त्यांना ‘लखपती’ का म्हटले?
उत्तर: कारण त्याने त्यांच्या लाख-कोट्यांच्या गप्पा ऐकल्या होत्या. त्याला वाटलं की ते खरोखर श्रीमंत आहेत. तसेच त्यांच्या शांत वर्तनाने त्याला खात्री वाटली. म्हणून त्याने त्यांना श्रीमंत वर्गातले मानले.
23. समोरचा प्रवासी त्यांना तिसऱ्या वर्गात प्रवास करू नका असे का म्हणतो?
उत्तर: कारण त्याच्या मते श्रीमंत लोकांनी सुरक्षिततेसाठी उच्च वर्गात प्रवास करायला हवं. तिसऱ्या वर्गात चोरीसारख्या घटना जास्त घडतात. त्यामुळे त्याने त्यांना सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला दिला. त्याला त्यांच्या सुरक्षिततेची चिंता होती.
24. बॅगा हरवल्या असे वाटल्यावर त्या दोघांची भीती खरी होती का?
उत्तर: नाही, कारण त्यांना माहित होतं की बॅगांमध्ये मौल्यवान वस्तू नव्हत्या. त्यामुळे त्यांना धोका नव्हता. हरवली तरी नुकसान फारसं नव्हतं. त्यामुळे ते शांत राहिले.
25. हा प्रसंग शेवटी कशामुळे विनोदी बनतो?
उत्तर: कारण लाखो-कोट्यांच्या गोष्टी प्रत्यक्षात खोट्या आणि केवळ नाटकातील संवाद होते. प्रवाशाने त्या खर्या समजून त्यांना श्रीमंत मानलं, हेच विनोदी ठरतं. तसेच कलाकारांची प्रतिक्रिया प्रसंगाला मजेशीर बनवते. त्यामुळे प्रकरण विनोदी वळण घेते.
26. या प्रसंगात कलाकारांची कोणती भावना दिसून येते?
उत्तर: त्यांच्या हलक्याफुलक्या स्वभावाची आणि विनोदबुद्धीची झलक दिसते. ते अडचणीतही शांत राहतात. अगदी गैरसमज जरी झाला तरी ते मस्करीत तो सोडवतात. त्यामुळे नाटकाच्या कलाकारांचा स्वभाव स्पष्ट होतो.
27. या घटनेत कोणता गैरसमज झाला?
उत्तर: समोरच्या प्रवाशाने त्यांच्या गप्पा खर्या समजल्या. त्याने ते खरोखर श्रीमंत आहेत असं मानलं. त्यामुळे त्याने त्यांना वेगळ्या वर्गात प्रवास करण्याचा सल्ला दिला. पण प्रत्यक्षात ती केवळ नाटकाची रिहर्सल होती.
28. बॅगा हरवल्या हे खरे होते का?
उत्तर: हो, बॅगा खरोखर हरवल्या होत्या. पण त्यात मौल्यवान वस्तू नसल्यामुळे ते चिंतेत नव्हते. त्यांना फक्त मेकअपचं सामान हरवलं होतं. त्यामुळे त्यांची प्रतिक्रिया शांत होती.
29. या संपूर्ण घटनेतून कोणता संदेश मिळतो?
उत्तर: कधी कधी ऐकलेल्या गोष्टींचा गैरसमज होऊ शकतो. वास्तविकता आणि ऐकलेलं यामध्ये मोठा फरक असतो. त्यामुळे निष्कर्ष काढण्याआधी पूर्ण सत्य जाणून घेणं महत्त्वाचं आहे. तसेच अचानक घडलेल्या प्रसंगातही शांत राहणे आवश्यक आहे.
30. कलाकारांनी प्रवासात वेळ कसा घालवला?
उत्तर: त्यांनी नाटकातील संवादांचा सराव करून प्रवासातील वेळ उपयोगात आणला. संवाद कसे बोलायचे, टायमिंग, शैली यावर त्यांनी काम केलं. त्यामुळे प्रवासातील वेळ फलदायी झाला. आणि त्यांच्या रिहर्सलमुळे मजेशीर प्रसंगही घडला.
Answer by Dimpee Bora
