Chapter- 20 आपुले जगणे... आपुली ओळख ! (कविता)
१. कवितेत “पावित्र्याची पांघर वस्त्रे” म्हणजे काय?
उत्तर: मनाची स्वच्छता, निर्मळता आणि पवित्र विचार.
२. कवी ‘श्रेष्ठ स्वच्छता’ कोणती मानतात?
उत्तर: बाह्य नाही तर अंतःकरणाची स्वच्छता.
३. “आदिमंत्र हा विसरू नको!” यात कवी कोणता मूलमंत्र सांगतात?
उत्तर: मनाचे पावित्र्य आणि सत्यनिष्ठा जपणे.
४. कवितेत कवी नम्र कसे राहावे असे सांगतात?
उत्तर: नम्र राहावे व इतरांकडे सौम्य नजरेने पाहावे.
५. “उगा कुणास्तव अढी नको” याचा अर्थ काय?
उत्तर: इतरांना दुखावण्यासाठी किंवा हट्टासाठी वाद घालू नये.
६. कवी लोचटपणा आणि बुळचटपणा का नको म्हणतात?
उत्तर: कारण अशा कृत्रिम प्रसन्नतेत स्वाभिमान हरवतो.
७. “उदात्त काही दिसता” कवी कसा स्वभाव सुचवतात?
उत्तर: उंच गुण दिसले तरी डोकं ताठर करू नये; अहंकार नको.
८. “गोवर्धन पेल” याचा भावार्थ काय?
उत्तर: आपल्या सामर्थ्यावर विश्वास ठेवून मोठ्या जबाबदाऱ्या पेलाव्यात.
९. कवी ‘कंस होऊनी छळू नको’ का म्हणतात?
उत्तर: शक्ती मिळाली म्हणून इतरांना त्रास देऊ नये.
१०. कुठल्या परिस्थितीत “पळू नको” असे कवी सांगतात?
उत्तर: कोणी धमकावले, भीती दाखवली तरी मागे हटू नये.
११. “दुसऱ्यास्तव वाहो करुणा” याचा अर्थ काय?
उत्तर: स्वतःसाठी नव्हे, इतरांच्या दु:खासाठी करुणाश्रू वाहावेत.
१२. कवी “व्यर्थ कोरडा राहू नको” असं का म्हणतात?
उत्तर: मनात संवेदनशीलता आणि माणुसकी टिकावी म्हणून.
१३. “नव्या पथाला भिऊ नको” याचा अर्थ काय?
उत्तर: नवनवीन मार्ग, प्रयत्न यांना धैर्याने सामोरे जावे.
१४. “श्रद्धा प्राणाआतून” कशासाठी सांगितली आहे?
उत्तर: जे सत्य आणि आवश्यक आहे ते मनापासून करावे म्हणून.
१५. “जेथे वाटा तेथे काटा” याचा संदेश काय?
उत्तर: जीवनात अडचणी येणारच; त्यांना घाबरू नये.
१६. कवी भेकडपणाला काय म्हणतात?
उत्तर: किंमत नसलेला स्वभाव — जगात आदर मिळत नाही.
१७. “कर्तृत्वाचे घडवी वेरुळ” याचा अर्थ काय?
उत्तर: आपल्या कार्यातून जगात मोठं स्थान निर्माण कर.
१८. कर्तव्याला मुकू नको – का?
उत्तर: कारण कर्तव्यपूर्ती हीच व्यक्तीची खरी ओळख आहे.
१९. “मातेसह मातिचे देणे फेडा” यामागील भावना काय?
उत्तर: मातृभूमीचे ऋण ओळखून ते कर्माने फेडावे.
२०. कवितेचा मुख्य संदेश काय आहे?
उत्तर: पावित्र्य, नम्रता, धैर्य, संवेदनशीलता आणि कर्तव्यनिष्ठा यांनी जीवन अर्थपूर्ण बनते.
Answer by Dimpee Bora