অনুশীলনীঃ 1.2

1. পূৰণফল নিৰ্ণয় কৰা-

(i) 5×(-2).

Ans= 5 × (-2) 

        = -10

(ii) (-3)×7

Ans= (-3) × 7

        = -21

(iii) (-4) × (-3)

Ans= (-4) × (-3)

        = 12

(iv) (-129) × (-1)

Ans= (-129) × (-1)

        = 129

(v)(-12) × × (-17)

Ans= (-12) × 0 ×(-17)

        = 0

(vi) (-22) × (-11) × 10

Ans= (-22) × (-11) × 10

        = 2420

(vii) 13 × (-5) × (-3)

Ans= 13 × (-5) × (-3)

        = 195

(viii)(-27) × (-31) × (-2)

Ans= (-27) × (-31) × (-2)

        = 1674

(ix) (-3) × (-1) ×(-2) × 5

Ans= (-3) × (-1) × (-2) × 5

        = 3 × (-10)

        = -30

2. সত্যাসত্য বিচাৰ কৰা-

(i) 27 × {(-5+10)}= 27 × (-5) + 27 × 10

Ans= 27 × {(-5+10)}= 27 × (-5) + 27 × 10

         ⇒27 × 5 = (-135) + 270

        ⇒ 135 = 135

উত্তৰ- সত্য।

(ii) (-25) × {(-16) + (-24)}= (-25) × (-16) × (-24)

 Ans= (-25) × {(-16) + (-24)} = (-25) × (-16) × (-24)

           ⇒(-25) × (-40) = (-25) × 384

           ⇒ 1000 = 9600

উত্তৰ- অসত্য।

(iii) a- (-b)= a+b, য'ত a = (-75), b = (-20)

Ans= a- (-b) = a+b 

        ⇒ (-75)- {-(-20)} = (-75) + (-20)

        ⇒(-75) - 20 = (-75) -20

        ⇒ -95 = -95

উত্তৰ- সত্য। 

3. (i) যিকোনো দুটা অখণ্ড সংখ্যাৰ পূৰণফল -33। তাৰে এটা 11 হলে আনটো কিমান?

Ans- দিয়া আছে, দুটা অখণ্ড সংখ্য়াৰ পূৰণফল = -33

                            তাৰে এটা অখণ্ড সংখ্যাৰ হ'ল = 11

                            আনটো সংখ্য়া হ'ল = x (ধৰো)

প্ৰশ্নমতে,

                11× x = -33

                ⇒ x = -33 ፥ 11

                ⇒ x = -3

∴ আনটো সংখ্যা হ'ল = -3।

(ii)  যিকোনো দুটা অখণ্ড সংখ্যাৰ পূৰণফল 51। তাৰে এটা -1 হলে অনটো কিমান?

Ans- দিয়া আছে, সংখ্য়া দুটাৰ পূৰণফল = 51

                            এটা সংখ্যা হ'ল = -1

                            আনটো সংখ্য়া হ'ব = x (ধৰো)

প্ৰশ্নমতে,

                (-1) × x = 51

                ⇒ x = 51 ፥ (-1)

                    x = -51

∴ আনটো সংখ্য়া হ'ল = -51।

(iii)  যিকোনো অখণ্ড সংখ্যা ৰ বাবে (-1 × a) ৰ মান কিমান হব?

Ans- অখণ্ড সংখ্যা a ৰ মান হ'ব= -1× a = -a

4. উপযুক্ত বিধি প্ৰয়োগ কৰি পূৰণফল নিৰ্ণয় কৰা-

(i) 125 × (-54) × 8

Ans- 125 × (-54) × 8

        = (125 × 8) × (54) 

        = 1000 × 54

        = 54,000  

(ii) (-25) × (-97) × 4

Ans- (-25) × (-97) × 4

        = {(-25) × 4} × (-97)

        = (-100) × (-97)

        = 9700

(iii) (-27) × (-33)

Ans- (-27) × (-33)

        = (-27) × {-(30 + 3)}

        = (-27) × (-30) + (-27) × (-3)

        = 810 + 81

        = 891

(iv) 25 × (-58) + (-58) × (-35)

Ans- 25 × (-58) + (-58) × (-35)

        = (-58) × {25 + (-35)}

        = (-58) × (-10)

        = 580 

(v) 15 × (-25) × (-4) × (-10)

Ans-

(vi)  (-57) × (-19) × 57

Ans- (-57) × (-19) × 57

        = {(-57) × (-19)} × 57

        = 1083 × 57

        = 61,731

5. বিনিময় আৰু সহযোগ বিধিৰ সহায়ত মান নিৰ্ণয় কৰাঃ 

(i) 125 × (54) × 8

Ans- 125 × (54) × 8

(ii) (-25) × 75 × 8 × (-4)

Ans- (-25) × 75 × 8 × (-4)

        = {(-25) × (-4)} × (75 × 8)

        = 100 × 600

        = 60,000 

(iii) 225 × 67 × 3

Ans- 225 × 67 × 3

        = 225 × (67 × 3)

        = 225 × 201

        = 45,225

6.বিতৰণ বিধিৰ সহায়ত মান নিৰ্ণয় কৰাঃ

(i) 172× 25 + 172 × 35

Ans- 172 × 25 + 172 × 35

        = 172 × (25 + 35)

        = 172 × 60

        = 10,320

(ii) 159 × 82 + 159 × 16 + 159 × 2

Ans- 159 × 82 + 159 × 16 + 159 × 2

        = 159 × (82 + 16 + 2)

        = 159 × 100

        = 15,900 

(iii) 67 × 78 + 67 × (-43) + 67 × (-25)

Ans- 67 × 78 + 67 × (-43) + 67 × (-25)

        = 67 × {78 + (-43) + (-25)}

        = 67 × {78 + (-68)}

        = 67 × 10

        = 670

(iv) 999 × 99 + 99

Ans- 999 × 99 + 99

        = 99 × (999+ 1)

        = 99 × 1000

        = 99,000

(v) 58 × 47 +94

Ans- 58 × 47 + 94

        = 58 × 47 + (2 × 47) 

        = 47 × (58 + 2)

        = 47 × 60

        = 2,820

7. শুদ্ধ অশুদ্ধ বিচাৰ কৰাঃ

(i) (-7) × 15 × (-4) = (-7) × 15 + (-7) × (-4)

Ans- (-7) × 15 × (-4) = (-7) × 15 + (-7) × (-4)

        ⇒ (-7) × (-60) = (-105) + 28

        ⇒ 420 = 2,940

উত্তৰ- অশুদ্ধ।

(ii) (-6) × 23 × (-2) = (-2) × (-6) × 23

Ans- (-6) × 23 × (-2) = (-2) × (-6) × 23

        ⇒ (-6) × (-46) = 12 × 23

        ⇒ 276 = 276

উত্তৰ - শুদ্ধ।

(iii) (-5) × {(-3) × 2}= {(-5) × (-3)× 2

Ans- (-5) × {(-3) × 2} = { (-5) × (-3)} × 2

        ⇒(-5) × (-6) = 15 × 2

         30 = 30

উত্তৰ - শুদ্ধ।

(iv) (-175) × (-1) = -175

Ans- (-175) × (-1) = -175

          ⇒ 175 = -175

উত্তৰ- অশুদ্ধ।

(v) (-25) × (-4) × 0 = 1000

Ans- (-25) × (-4) × 0 = 1000

        ⇒(-25) × 0 = 1000

        ⇒ 0 = 1000

উত্তৰ- অশুদ্ধ।



Answer by - Punya Hazarika

Post Id: DABP000812