Chapter: 1
The Last Lesson
শেষৰ পাঠ
1. What was Franz expected to be prepared with for school that day?
(সেইদিনা ফ্ৰাঞ্জে বিদ্যালয়ৰ বাবে কি প্ৰস্তুত হ'ব বুলি আশা কৰা হৈছিল?)
Answer: Franz was expected to prepare a lesson on “participles”. M. Hamel, his father, had announced that he would question them on participles on that day. Franz did not know even the “first word” about them. He was expecting a scolding from M. Hamel on that day. Hence, he feared to face M. Hamel and go to school.
ফ্ৰাঞ্জে "পাৰ্টিচিপল"ৰ ওপৰত এটা পাঠ প্ৰস্তুত কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছিল। তেওঁৰ দেউতাক এম. হামেলে ঘোষণা কৰিছিল যে তেওঁ সেইদিনা তেওঁলোকক অংশগ্ৰহণৰ বিষয়ে প্ৰশ্ন কৰিব। ফ্ৰাঞ্জে তেওঁলোকৰ বিষয়ে "প্ৰথম শব্দ" ও নাজানিছিল। তেওঁ সেইদিনা এম হামেলৰ পৰা গালি পাৰিব বুলি আশা কৰিছিল। সেয়েহে, তেওঁ এম. হামেলৰ মুখামুখি হ'বলৈ আৰু বিদ্যালয়লৈ যোৱাৰ ভয় কৰিছিল।
2. What did Franz notice that was unusual about the school that day?
(ফ্ৰাঞ্জে সেইদিনা বিদ্যালয়খনৰ বিষয়ে কি লক্ষ্য কৰিছিল?)
Answer: Franz noticed something unusual about the school on that day. When the school began previously, there used to be a great bustle. The noise could be heard out in the street. The opening and closing of desks and the lessons repeated loudly in unison made a lot of noise. But on that day everything was still and silent as on a Sunday morning. It was quite unusual and surprising.
ফ্ৰাঞ্জে সেইদিনা বিদ্যালয়খনৰ বিষয়ে কিবা অস্বাভাৱিক লক্ষ্য কৰিছিল। যেতিয়া বিদ্যালয়খন আগতে আৰম্ভ হৈছিল, তেতিয়া এক ডাঙৰ ব্যস্ততা আছিল। ৰাস্তাত শব্দটো শুনা গৈছিল। ডেস্কখোলা আৰু বন্ধ কৰা আৰু পাঠবোৰ একেলগে ডাঙৰকৈ পুনৰাবৃত্তি কৰাটোৱে যথেষ্ট শব্দ কৰিছিল। কিন্তু সেইদিনা দেওবাৰে ৰাতিপুৱাৰ দৰে সকলো স্থিৰ আৰু নীৰৱ আছিল। এইটো যথেষ্ট অস্বাভাৱিক আৰু আশ্চৰ্যজনক আছিল।
3. What had been put up on the bulletin-board?
বুলেটিন-বোৰ্ডত কি ৰখা হৈছিল?
Answer: Every important news or public announcement was put upon the bulletin-board. For the last two years since German occupation, all their “bad news” had come from there. A new order from Berlin imposed German on the French speaking people of Alsace. A huge eager crowd gathered in front of the bulletin- board.
প্ৰতিটো গুৰুত্বপূৰ্ণ বাতৰি বা ৰাজহুৱা ঘোষণা বুলেটিন-বোৰ্ডত ৰখা হৈছিল। জাৰ্মান অধিকাৰৰ পিছত যোৱা দুবছৰ ধৰি তেওঁলোকৰ সকলো "বেয়া খবৰ" তাৰ পৰা আহিছিল। বাৰ্লিনৰ এটা নতুন আদেশই জাৰ্মানক এলচেছৰ ফৰাচী ভাষী লোকসকলৰ ওপৰত আৰোপ কৰিছিল। বুলেটিন-বোৰ্ডৰ সন্মুখত এক বিশাল আগ্ৰহী জনতা জমা হৈছিল।
4. What changes did the order from Berlin cause in school that day?
সেইদিনা বিদ্যালয়ত বাৰ্লিনৰ পৰা অৰ্ডাৰটোৱে কি পৰিৱৰ্তন কৰিছিল?
Answer: The order from Berlin caused a great dismay in the school that day. It upset all the students. M. Hamel, the class- teacher, was greatly agitated. Now onwards, the schools of Alsace and Lorraine would teach only German. It was their last lesson in French. From the next day they would be taught the language of their new masters.
বাৰ্লিনৰ পৰা দিয়া আদেশটোৱে সেইদিনা বিদ্যালয়খনত যথেষ্ট হতাশাৰ সৃষ্টি কৰিছিল। ই সকলো শিক্ষাৰ্থীক বিচলিত কৰিছিল। শ্ৰেণী-শিক্ষক এম. হামেল যথেষ্ট উত্তেজিত হৈ পৰিছিল। এতিয়াৰ পৰা, এলচেচ আৰু লৰেইন ৰ বিদ্যালয়বোৰে কেৱল জাৰ্মান ভাষাশিকাব। এইটো ফৰাচী ভাষাত তেওঁলোকৰ শেষ পাঠ আছিল। পিছদিনাৰ পৰা তেওঁলোকক তেওঁলোকৰ নতুন মাষ্টাৰৰ ভাষা শিকোৱা হ'ব।
5. How did Franz’s feelings about M. Hamel and school change?
এম হামেল আৰু স্কুলৰ বিষয়ে ফ্ৰাঞ্জৰ অনুভূতি কেনেদৰে সলনি হৈছিল ।
Answer: Franz’s feelings about M. Hamel and school were totally changed now. The order from Berlin aroused patriotic feelings in him. He suddenly developed a strange fascination for his language and school. His books were his “old friends now”. He suddenly grew respect for M. Hamel. He even forgot all about his ruler. He also ignored how cranky Mr. Hamel was.
এম হামেল আৰু স্কুলৰ বিষয়ে ফ্ৰাঞ্জৰ অনুভূতি এতিয়া সম্পূৰ্ণৰূপে সলনি হৈ গৈছিল। বাৰ্লিনৰ আদেশটোৱে তেওঁৰ প্ৰতি দেশপ্ৰেমৰ অনুভূতি জাগ্ৰত কৰিছিল। তেওঁ হঠাতে তেওঁৰ ভাষা আৰু বিদ্যালয়ৰ প্ৰতি এক অদ্ভুত আকৰ্ষণ গঢ়ি তোলে। তেওঁৰ কিতাপবোৰ তেওঁৰ "এতিয়া পুৰণি বন্ধু" আছিল। তেওঁ হঠাতে এম হামেলৰ প্ৰতি সন্মান বৃদ্ধি কৰিলে। তেওঁ আনকি তেওঁৰ শাসকৰ বিষয়ে সকলো পাহৰি গৈছিল। তেওঁ শ্ৰীযুত হামেল কিমান ক্ৰেঙ্কি আছিল সেয়াও উপেক্ষা কৰিছিল।
UNDERSTANDING THE TEXT
1. The people in this story suddenly realise how precious their language is to them. What shows you this? Why does this happen?
(এই কাহিনীৰ মানুহে হঠাতে উপলব্ধি কৰে যে তেওঁলোকৰ ভাষা তেওঁলোকৰ বাবে কিমান মূল্যৱান। এইটো কিহে আপোনাক দেখুৱায়? এনে কিয় হয়?)
Answer: The order from Berlin imposes German on the French speaking people of Alsace. It makes all the difference. The order arouses patriotic feelings among the people. Suddenly they realise how precious their language is to them. The people of Alsace were earlier indifferent to their language. But now they develop a new-found love for French. M. Hamel goes on to declare that French is “the most beautiful language in the world”. It is the clearest and the most logical language. Even the village elders seem to endorse M. Hamel’s views. They come and sit there on the back benches. In this way, they show their respect for their language that is theirs no more. All of them hate the foreign language, German, being imposed on the French speaking people. Their patriotic feelings unite them for the cause of French.
Even Franz grows sentimental. This is his last lesson in French. He feels sorry for neglecting his lessons in French. Now he develops a craving for French and the teacher who taught it.
বাৰ্লিনৰ পৰা দিয়া আদেশটোৱে জাৰ্মানক এলচেছৰ ফৰাচী ভাষী লোকসকলৰ ওপৰত আৰোপ কৰে। ই সকলো পাৰ্থক্য সৃষ্টি কৰে। আদেশটোৱে মানুহৰ মাজত দেশপ্ৰেমৰ অনুভূতি জাগ্ৰত কৰে। হঠাতে তেওঁলোকে অনুভৱ কৰিলে যে তেওঁলোকৰ ভাষা তেওঁলোকৰ বাবে কিমান মূল্যৱান। এলচেছৰ লোকসকল আগতে তেওঁলোকৰ ভাষাৰ প্ৰতি উদাসীন আছিল। কিন্তু এতিয়া তেওঁলোকে ফৰাচীসকলৰ প্ৰতি এক নতুন প্ৰেম গঢ়ি তুলিছে। এম. হামেলে ঘোষণা কৰে যে ফৰাচী হৈছে "পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ধুনীয়া ভাষা"। এইটো আটাইতকৈ স্পষ্ট আৰু আটাইতকৈ যৌক্তিক ভাষা। আনকি গাওঁৰ জ্যেষ্ঠসকলেও এম. হামেলৰ মতামতক সমৰ্থন কৰা দেখা গৈছে। সিহঁত আহি তাত পিছফালৰ বেঞ্চত বহিথাকে। এনেদৰে, তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ ভাষাৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ সন্মান প্ৰদৰ্শন কৰে যিটো তেওঁলোকৰ আৰু নহয়। তেওঁলোক সকলোৱে ফৰাচী ভাষী লোকসকলৰ ওপৰত জাৰ্মান নামৰ বিদেশী ভাষাটো কৰোতে ঘৃণা কৰে। তেওঁলোকৰ দেশপ্ৰেমৰ অনুভূতিয়ে তেওঁলোকক ফৰাচী ৰ কাৰণে একত্ৰিত কৰে।
আনকি ফ্ৰাঞ্জেও আৱেগিক হৈ পৰে। ফৰাচী ভাষাত এইটো তেওঁৰ শেষ পাঠ। ফৰাচী ভাষাত তেওঁৰ পাঠঅৱহেলা কৰাৰ বাবে তেওঁ দুখ অনুভৱ কৰে। এতিয়া তেওঁ ফৰাচী আৰু ইয়াক শিকোৱা শিক্ষকৰ প্ৰতি হেঁপাহ বিকশিত কৰে।
2. Franz thinks, “Will they make them sing in German, even the pigeons?”. What could this mean?
(ফ্ৰাঞ্জে ভাবে, "তেওঁলোকে তেওঁলোকক জাৰ্মান ভাষাত, আনকি কপৌবোৰতো গান গাবলৈ বাধ্য কৰিব নেকি?"। ইয়াৰ অৰ্থ কি হ'ব পাৰে?)
Answer:-“The Last lesson” of Alphonse Daudet is set in the background of the Franco-Prussian War(1870-71). The French districts of Alsace and Lorraine fall into Prussian hands. Then comes an order from Berlin. They will teach only German in the schools of Alsace and Lorraine. M. Hamel announces that “this is the last lesson” in French. Everyone is shocked. They will no more be taught in their own language. It is the most beautiful and logical language in the world. Patriotic feelings are aroused. Franz shows his dislike to German language. Franz sees pigeons cooing on the roof. He remarks sarcastically “will they make them sing in German, even the pigeons?”
Franz’s remark is quite revealing. Powerful Germans have occupied the French speaking district of Alsace. They can impose German language on the French speaking people. But they can’t impose German on the pigeons who are cooing on the roof. They can enslave people of Alsace and Lorraine. But they can’t have any authority over their feelings. Nor can they compel pigeons cooing in German.
ফ্ৰাঙ্কো-প্ৰুচিয়ান যুদ্ধৰ (১৮৭০-৭১) পটভূমিত আলফনছ দাউডেটৰ "দ্য লাষ্ট পাঠ" স্থাপন কৰা হৈছে। ফ্ৰান্সৰ এলচেচ আৰু লৰেইন জিলাবোৰ প্ৰুচিয়ানৰ হাতত পৰে। তাৰ পিছত বাৰ্লিনৰ পৰা এটা অৰ্ডাৰ আহে। তেওঁলোকে এলচেচ আৰু লৰেইনৰ বিদ্যালয়ত কেৱল জাৰ্মান ভাষা শিকাব। এম. হামেলে ঘোষণা কৰে যে ফৰাচী ভাষাত "এইটোৱেই শেষ পাঠ"। সকলোৱে হতবাক হৈ পৰিছে। তেওঁলোকক আৰু তেওঁলোকৰ নিজৰ ভাষাত শিকোৱা নহ'ব। এইটো পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ধুনীয়া আৰু যৌক্তিক ভাষা। দেশপ্ৰেমৰ অনুভূতি জাগ্ৰত হয়। ফ্ৰাঞ্জে জাৰ্মান ভাষাৰ প্ৰতি তেওঁৰ অপছন্দ দেখুৱায়। ফ্ৰাঞ্জে ছাদত কপৌবোৰ কঁপি থকা দেখিলে। তেওঁ ব্যংগাত্মকভাৱে মন্তব্য কৰে যে "তেওঁলোকে তেওঁলোকক জাৰ্মান ভাষাত, আনকি কপৌবোৰতো গান গাবলৈ বাধ্য কৰিব নেকি?"
ফ্ৰাঞ্জৰ মন্তব্যটো যথেষ্ট প্ৰকাশিত। শক্তিশালী জাৰ্মানসকলে ফৰাচী ভাষী জিলা এলচেচ দখল কৰিছে। তেওঁলোকে ফৰাচী ভাষী লোকসকলৰ ওপৰত জাৰ্মান ভাষা জাপি দিব পাৰে। কিন্তু তেওঁলোকে ছাদত কুঁৱৰী কৰি থকা কপৌবোৰৰ ওপৰত জাৰ্মান জাৰ্মান জাপি দিব নোৱাৰে। তেওঁলোকে এলচেচ আৰু লৰেইনৰ লোকসকলক দাস ত্বৰান্বিত কৰিব পাৰে। কিন্তু তেওঁলোকৰ অনুভূতিৰ ওপৰত তেওঁলোকৰ কোনো কৰ্তৃত্ব থাকিব নোৱাৰে। বা তেওঁলোকে জাৰ্মান ভাষাত কপৌবোৰক কুঁৱৰী মাৰিবলৈ বাধ্য কৰিব নোৱাৰে।
(For Paid User)
(সকলো পাঠৰ Paid উত্তৰবোৰ চাব পাৰিব)
Post ID : DABP003006
