অধ্যায়ঃ৮
অসমৰ ঐতিহাসিক মৈদাম আৰু পুখুৰী
👉Text Book PDF
👉Short Question Answer
👉MCQs Answer
👉MCQ Online Exam
১। চমু উত্তৰ লিখা ।
ক ) জয়সাগৰ পুখুৰীটো কোনজন ৰজাই খন্দোৱাইছিল ।
উত্তৰঃ ৰুদ্ৰসিংহই।
খ) শিৱসাগৰ পুখুৰীটো কাৰ নামত উচর্গিত ?
উত্তৰঃ শিৱসিংহৰ নামত।
গ ) আহােম ৰাজত্ব কালৰ কোনটো পুখুৰী আটাইতকৈ পুৰণি বুলি ধৰা হয় ?
উত্তৰঃ ৰাজমাও পুখুৰী।
ঘ) গুৱাহাটীৰ দীঘলী পুখুৰীটো কোনে খন্দাইছিল ?
উত্তৰঃ গুৱাহাটীৰ দীঘলী পুখুৰীটো ৰজা ভগদত্তই খন্দাইছিল।
২। মৈদাম মানে কি বুজা ?
উত্তৰঃ মৃতদেহ পুতি সতকাৰ কৰা কাৰ্যকেই মৈদাম দিয়া বোলে।
৩। মৈদাম দিওঁতে কি কি বস্তু দিছিল আৰু কিয় দিছিল ?
উত্তৰঃ মৈদাম দিওঁতে লগত দিয়া বস্তুবোৰ হল-গুড়, মাটিমাহ, শণ, শামুক চূণ, শিলচূণ বা চুণশিল লাঠিয়া শিল, পাচশিল আৰু ইটা।
৪। ৰহঢলা মানে কি বুজা লিখা ।
উত্তৰঃ কিছুনমান পুখুৰীৰ তলিখন বা নাগমাৰিডালৰ চাৰিওফালে কিছুমান কিছু ঠাই পকীকৰণ কৰা হয়। এই ঘোল বা কৰালখিনিৰ লগত ৰহ নামৰ পাৰাসদৃশ এক বিশেষ বস্তু ঢালি দিয়া হয়। ৰহ ঢালিলে পুখুৰী পানী পৰিষ্কাৰ আৰু ফটফটীয়া নিৰ্মল হৈ থাকে। অৱশ্য় ৰজাঘৰীয়া পৃষ্ঠপোষকতাত সজা বা খন্দা পুখুৰীবিলাক প্ৰায় ৰহঢালাই সজা বা খন্দা পুখুৰী বিলাক প্ৰায় ৰহঢলাই হয়। ইয়াকে ৰহঢলা বোলে।
৫। কি কি কাৰণত পুখুৰী খন্দোৱা হৈছিল লিখা ।
উত্তৰঃমূলতঃ দুটা উদ্দেশ্যেৰে পুখুৰী খন্দোৱা হৈছিল— ঠাইখনৰ সৌন্দৰ্য বৰ্ধনৰ বাবে আৰু খোৱা পানীৰ অভাৱ দূৰ কৰিবৰ বাবে। পুখুৰী খন্দোৱাৰ কিছুমান অন্যান্য কাৰণো আছিল। যেনে— ভগদত্ত ৰজাই জীয়েক ভানুমতীৰ সয়ম্বৰ উপলক্ষে গুৱাহাটীত দীঘলীপুখুৰী খন্দাইছিল, ৰুদ্ৰ সিংহই মাক সতী জয়মতীৰ নাম যুগমীয়া কৰিবৰ বাবে জয়সাগৰ পুখুৰী খন্দাইছিল, স্বৰ্গদেউ শিৱসিংহৰ ৰাণী ‘বৰৰজা’ অম্বিকাই স্বামীৰ নাম অনুসৰি শিৱসাগৰ পুখুৰী খন্দাইছিল। কিছুমানে আকৌ বাৰীৰ ভিতৰতে পুখুৰী খান্দি সেই মাটিৰে ঘৰৰ ভেটি সজাইছিল।
৬। আহােম যুগত পুখুৰী খন্দোৱাৰ দায়িত্বত থকা বিষয়কেইজনৰ পদবী কি কি আছিল ?
উত্তৰঃ আহোম যুগত পুখুৰী খন্দোৱাৰ দায়িত্বত থকা বিষয়া কেইজনৰ পদবী হল- আহোম যুগত থলুৱা বিবিধ দব্য় মিহলি কৰি এক বিশেষ প্ৰক্ৰিীয়াৰ মাজেেদি ৰহ বা পাৰাৰ দৰে পদাৰ্থ বিধ লতৈয়াৰ কৰা হৈছিল। এই বিভাগটো পৰিচালনাৰ দায়িত্বত আছিল ৰসেন্দ্ৰ বৰুৱা নামেৰে এজন বিষয়া। মাটিৰ গুণাগুণ পৰীক্ষা কৰি ঠাই নিৰ্বাচন কৰাৰ দায়িত্বত আছিল দৰবধৰা বৰুৱা আৰু মাটিচেলেকা বৰুৱাৰ নামৰ দুজন বিষয়াৰ ওচৰত।
৭। হজৰ বৰ্মন কোন আছিল ? তেওঁ ক'ত আৰু কিয় পুখুৰী খন্দোৱাইছিল লিখা ।
উত্তৰঃ হজৰ বৰ্মন শালস্তম্ভ বংশৰ এজন ৰজা । তেঁও তেজপুৰত ৰাজধানী পাতি নগৰৰ সৈন্দৰ্য বৰ্ধনৰ বাবে পুখুৰী খন্দোৱাইছিল।
৮। আহােম যুগৰ শ সৎকাৰ পদ্ধতিৰ বিষয়ে লিখা ।
উত্তৰঃ আহোম যুগত শ সৎকাৰ পদ্ধতিটোক "মৈদাম দিয়া" বুলি কোৱা হয়। এই পদ্ধতিত মৃতদেহ মাটিত পুতি সৎকাৰ কৰা হত। "মৈদাম দিয়া" শব্দটোৰ মানে হৈছে, মৃতদেহ মাটিত গৰাখোৱা বা দাফন কৰা। আহোমসমাজত এই শ সৎকাৰ পদ্ধতি একান্ত প্ৰসিদ্ধ আৰু পৰম্পৰাগত আছিল।মৈদাম দিয়াৰ কিছু নিয়ম আৰু প্রথা আছিল। ৰাজকাৰেঙৰ (গড়গাঁৱৰ) চাৰিওফালে থকা গুপ্ত দুৱাৰৰ পৰা শৱদেহ নগৰৰ বাহিৰে মাটিত পুৰণি পন্থাৰে আনা হত। মৃতদেহটোক স্নান কৰাই আৰু বিশেষভাবে শ-ধোৱা পুখুৰীত মচনাৰ পৰ পৰ মৃতদেহক সৎকাৰৰ বাবে মৈদামত পুতি দিয়া হত। এই শ সৎকাৰ পদ্ধতিত, মৃত ব্যক্তিৰ দৈনন্দিন ব্যৱহাৰ কৰা সকল বস্তু—যেনে বস্ত্র, সৰঞ্জাম, অন্ন-নিরাময় সঁজুলি ইত্যাদি—মৃতদেহৰ সৈতে মৈদামত জমা দিয়া হত। আহোমসকলে বিশ্বাস কৰিছিল যে, মৃত্যুৰ পাছতো প্ৰাণীটোৱে সেইসব বস্তুৰ ব্যৱহাৰ অব্যাহত ৰাখিব। এই বিশ্বাসৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি, মৃত ব্যক্তিৰ সৈতে তাৰ ব্যক্তিগত আৰু দৈনন্দিন বস্তুসমূহ সৎকাৰৰ অংশ ৰূপে মৈদামত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হত।এটি বিশেষ বিশ্বাস আছিল যে, এই পদ্ধতি মৃত্যুৰ পরেও মৃত ব্যক্তিক এক ধৰণৰ সংযোগ দিছিল, যাতে সেয়া পৰলৌকিক জীৱনত পৰিসৰ আৰু সুখৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰে।এইভাবে, আহোম যুগৰ শ সৎকাৰ পদ্ধতিৰ মাজেৰে সামাজিক, ধৰ্মীয় আৰু আধ্যাত্মিক বিশ্বাসবোৰ আৱদ্ধ আছিল।
৯। আহােম যুগৰ পুখুৰী খন্দোৱাৰ বা সজোৱাৰ পদ্ধতি দুটাৰ বিষয়ে তােমাৰ ভাষাত চমুকৈ লিখা ।
উত্তৰঃ আহোম যুগত পুখুৰী খন্দোৱা বা সজোৱাৰ দুটা পদ্ধতি আছিল:
১. প্ৰথম পদ্ধতি
এই পদ্ধতিত পুখুৰী খন্দিবলৈ নিৰ্বাচন কৰা ঠাইখন প্ৰথমে চাফ-চিকুণ কৰি লোৱা হ'ত। তাৰ পিছত, ঘোৰ অন্ধকাৰ ৰাতি ডাঙৰ কাঁহৰ কাঁহীত মিঠাতেলেৰে কিছু ডাঙৰ মাটিৰ চাকি জ্বলাই, তাৰ সহায়ত পৰিসৰে নিৰ্দিষ্ট দায়িত্বত থকা পাইকবিলাকে বিশেষ পদ্ধতিতে পানীত উই চিনাক্ত কৰি সেই চিনবোৰ দিয়া ঠাইত শালকাঠেৰে গাত খাঁজ কটা নাগমাৰি পোত।
এটা চাৰিওফালে অলপ দকৈ মাটি খান্দি পাৰ বান্ধি দিয়া হ'ত। মাটি খন্দা আৰু পাৰ বান্ধাৰ পদ্ধতিৰে গোটেই পুখুৰীটো সজোৱা হৈছিল। ইষ্টাৰ্ন মেথড বা ৰীজনৰ চাৰিওফালে আয়তনৰ ভিত্তিত পাৰ বান্ধি, দ্ৰুত বৃষ্টিৰ পৰা পৰিসৰে উপচি পৰাৰ পৰা ৰক্ষা কৰা হৈছিল।
২. দ্বিতীয় পদ্ধতি
এই পদ্ধতিত, প্ৰথমে নৰাবগৰীৰ ঠালৰ পাত-পত্ৰ কাঢ়ি, একোটাৰ পৰা একটি দীঘল ডাল মাটিৰ সমান্তৰাল ৰাখি খোজ কাঢ়ি ফুৰা হৈছিল। য'ত ডালটো সোজা থাকে, সেয়া হৈছে পানীৰ উঁহৰ ঠাই। সেই স্থানটোতে নাদ খন্দি আৰু পানী বাহিৰ কৰিবলৈ পাৰ বান্ধি পুখুৰী সাজা হ'ত।
এইদৰে, আহোম যুগত পুখুৰী খনন আৰু সজোৱাৰ বাবে দুটা বিশেষ পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, যাৰ দ্বাৰা পুখুৰী নিৰ্মাণৰ প্ৰক্ৰিয়া সম্পূৰ্ণ হ'ত।
১০। আহােম যুগৰ পুখুৰী সম্পর্কে এটি টোকা প্রস্তুত কৰাঁ ।
উত্তৰঃ অসমখন নদীমাতৃক দেশ । কামৰুপত প্ৰাচীন যুগত শাসন কৰা ভগদত্ত ৰজাই জীয়েক ভানুমতীৰ সয়ম্বৰ উপলক্ষে দীঘলী পুখুৰী খন্দাইছিল। শালস্তম্ভ বংশৰ ৰজা হৰ্জৰ বৰ্মনে তেজপুৰত ৰাজধানী পাতি নগৰৰ সৌন্দৰ্য বৰ্ধনৰ বাবে পুখুৰী খন্দাইছিল। আহোমসকলৰ আন এক অৱদান হল-সাগৰসদৃশ পুখুৰী নিৰ্মাণৰ ব্য়ৱস্থা ।
নদ-নদীৰে ভৰা এই ঠাইখনণ্ডৰ কিছু কিছু ঠাইত পানীৰ অভাৱে দেখা দিছিল।
Bhagyasri Hazarika
Check by-Mukesh Borah
