Chapter 8

 ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ

୧. ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତରେ ପ୍ରଚଳିତ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସଂପର୍କରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖା ।
ଉତ୍ତର:
ଭାରତ ଜନତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଚାଳିତ ଏକ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟରୀ ଗଣତନ୍ତ୍ର। ଏଠାରେ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଶାସନ କରନ୍ତି। ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସମାନ ଅଧିକାର ଓ ମତାଧିକାର ମିଳିଥାଏ। ସଂବିଧାନ ଏଠିର ଶାସନର ମୂଳ ଆଧାର ଅଟୁଟ ରହିଛି।

(ଖ) ମୂଲ୍ୟବୋଧଭିରିକ ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଆବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ସୂଚିତ କର ।
ଉତ୍ତର:
ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଭିତ୍ତିକ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ମୌଳିକ ଅଧିକାର, ସମତା, ନ୍ୟାୟ, ଉତ୍ତରଦାୟିତ୍ୱ, ଆଜାଦି, ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷତା, ଧାର୍ମିକ ସହିଷ୍ଣୁତା, ମତାଧିକାର ଓ ଆଇନର ଶାସନ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ। ଏହି ମୂଲ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ବିନା ଗଣତନ୍ତ୍ର ସଠିକ୍ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିବ ନାହିଁ।

୨. ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ‘ଡିମୋକ୍ରାସି’ ଶବ୍ଦର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ କ'ଣ ?
ଉତ୍ତର:
ଡିମୋକ୍ରାସି ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଜନତାଙ୍କର ଶାସନ – ଜନତା ଦ୍ୱାରା, ଜନତା ପାଇଁ, ଜନତାର।

(ଖ) ଗଣତନ୍ତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଆବ୍ରାହମ୍‌ ଲିଙ୍କନଙ୍କ ଉକ୍ତିଟି ଆଲୋଚନା କର ।
ଉତ୍ତର:
ଲିଙ୍କନ କହିଥିଲେ, ଗଣତନ୍ତ୍ର ହେଉଛି “ଜନତାଙ୍କ ଶାସନ, ଜନତା ପାଇଁ, ଓ ଜନତା ଦ୍ୱାରା।”

(ଗ) ଗଣତନ୍ତ୍ର କାହିଁକି ସମସ୍ତଙ୍କର ପସନ୍ଦ, ତାହା ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
ଉତ୍ତର:ଗଣତନ୍ତ୍ର ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସମାନ ଅଧିକାର ଦେଇଥାଏ, ମତ ଦେବା ଓ ଶାସନ ଚୟନର ସୁଯୋଗ ମିଳେ।

(ଘ) ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଜୀବନଧାରା ଓ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ କାହିଁକି ଅଭିନ୍ନ ? ଏହାର କାରଣ ଲେଖ ।

୩. ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) କିଏ କହିଥିଲେ, ‘ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଜନମତର ସାର୍ବଭୌମ କ୍ଷମତା ରହିଛି” ?

(ଖ) ୧୬୮୮ ମସିହାରେ ଇଂଲାଣ୍ଡରେ ଘଟିଥିବା ଜନବିପ୍ଳବର ନାମ ଲେଖ ।

(ଗ) ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଦୁଇଟି ଭିତ୍ତିଭୂମିର ନାମ ଲେଖ ।

(ଘ) ନିର୍ବାଚିତ ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧ୍ କେଉଁମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ବାସ୍ତବରେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ?

(କ) ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପରିସ୍ଖଳିତ ଦୁଇଟି ‘ପ୍ରତିବାଦ’ ଆନ୍ଦୋଳନର ନାମ ଲେଖ ।

(ଚ) ୭୩ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ କେଉଁ ବର୍ଷ ସଂସଦରେ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା ?

(ଛ) ଭାରତରେ "ସାବାଳକ ମତଦାତା’ କହିଲେ କେଉଁମାନଙ୍କୁ ବୁଝାଏ ?

(2) ମୌଳିକ ଅଧିକାର ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ଧାରାରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଅଛି ?