অধ্যায় ৭
উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ পৰিবহণ
১) উদ্ভিদ বা প্ৰাণীত পদাৰ্থ পৰিবহণ কিয় প্ৰয়োজনীয়?
উত্তৰ: উদ্ভিদ আৰু জীৱ-জন্তুৱে জীয়াই থাকিবলৈ শৰীৰৰ প্ৰতিটো কোষক প্ৰয়োজনীয় পদাৰ্থ যেনে খাদ্য, পানী, অক্সিজেন আদি যোগান ধৰিব লাগে। পেলনীয়া সামগ্ৰীও আঁতৰাই পেলাব লাগে। সেইবাবেই সামগ্ৰী পৰিবহণৰ প্ৰয়োজন।
২) তেজত প্লেটলেট নাথাকিলে কি হয়?
উত্তৰ: প্লেটলেট অবিহনে আঘাতপ্ৰাপ্ত হ’লে তেজ জমা হ’ব নোৱাৰে। ফলত অত্যধিক ৰক্তক্ষৰণ হয়, যিটো জীৱনলৈ ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিব পাৰে।
৩/ নথিপত্ৰৰ ফুটা কি কি? নথিপত্ৰৰ ফুটাৰ দুটা ফলন কোৱা।
উত্তৰ:পাতৰ ছিদ্ৰবোৰ হৈছে পাতৰ পৃষ্ঠত থকা সৰু সৰু ফুটা।
ইয়াৰ ফলত:
(১) বাষ্পীভৱন (পানীৰ বাষ্পীভৱন)।
(২) গেছ বিনিময় (অক্সিজেন, কাৰ্বন ডাই অক্সাইড) হয়।
৪/ বাক্যই কোনো উপযোগী উদ্দেশ্য সাধন কৰেনে? ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰ: হয়। বাষ্পীভৱনৰ জৰিয়তে উদ্ভিদে অধিক পানী হেৰুৱাই ঠাণ্ডা হৈ থাকে। শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ ফলত পাতত চুষণৰ চাপও সৃষ্টি হয়, যাৰ ফলত শিপাৰ পৰা পানী আৰু খনিজ পদাৰ্থবোৰ ওপৰ অংশলৈ টানি আনে।
৫) তেজত থকা মৌলবোৰ কি কি?
উত্তৰ: তেজত থকা উপাদানসমূহ:
-
প্লাজমা
-
ৰক্তকণিকা (RBC)
-
শ্বেত ৰক্তকণিকা (WBCs)
-
প্লেটলেট
৬) শৰীৰৰ সকলো অংগকে তেজৰ প্ৰয়োজন কিয়?
উত্তৰ: শৰীৰৰ প্ৰতিটো কোষক খাদ্য, অক্সিজেন যোগান ধৰিবলৈ আৰু পেলনীয়া পদাৰ্থ আঁতৰাবলৈ তেজৰ প্ৰয়োজন হয়।
৭) কিহৰ বাবে তেজ ৰঙা দেখা যায়?
'উত্তৰ: হিমগ্লবিনে তেজত থকা পদাৰ্থই তেজ ৰঙা দেখা দিয়ে।
৮) হৃদযন্ত্ৰৰ কাৰ্য্যৰ বিষয়ে বুজাই দিয়া।
উত্তৰ: হৃদযন্ত্ৰ হৈছে এক শক্তিশালী পেশীৰ অংগ। ই কিছু মিনিটৰ ভিতৰতে সংকোচিত আৰু শিথিল হৈ শৰীৰৰ সকলো অংশলৈ তেজ পাম্প কৰে। ই ধমনীবোৰৰ মাজেৰে তেজ পাম্প কৰি উলিয়াই সিৰাৰ মাজেৰে ঘূৰাই দিয়ে।
৯) আৱৰ্জনা পেলোৱাটো কিয় প্ৰয়োজনীয়?
উত্তৰ বিপাকীয় ক্ৰিয়াৰ ফলত উৎপন্ন হোৱা আৱৰ্জনা (যেনে ইউৰিয়া আৰু কাৰ্বন ডাই অক্সাইড) শৰীৰত প্ৰৱেশ কৰিলে বিষাক্ত হৈ পৰে। স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি নকৰাকৈ এইবোৰ বাহিৰলৈ এৰি দিব লাগে।
১০.. বিভিন্ন অংশ চিনাক্ত কৰি মানুহৰ নিঃসৰণ তন্ত্ৰৰ ডায়েগ্ৰাম আঁকক।
___________
|
উত্তৰ: মানৱ নিঃসৰণ তন্ত্ৰৰ এটা সহজ ডায়াগ্ৰাম ইয়াত দিয়া হ’ল:
|
| మూత్రపిండం | ----> మూత్రనాళిక ----> మూత్రాశయం ----> మూత్రద్వారము
|___________|
বিভাগসমূহঃ
-
বৃক্ক
-
ইউৰেটাৰ
-
প্ৰস্ৰাৱৰ মূত্ৰাশয়
-
মূত্ৰনলী
১১) খালী ঠাই পূৰণ কৰক:
(ঙ) ষ্টাৰচ সংশ্লেষণ — উদ্ভিদে সালোক সংশ্লেষণৰ জৰিয়তে ষ্টাৰচ তৈয়াৰ কৰে।
(ঝ) হৃদযন্ত্ৰ বা হৃদযন্ত্ৰৰ পৰা শৰীৰৰ সকলো অংশলৈ তেজ পৰিবহণ কৰা হয় ৷
(ii) হিম’গ্লবিনত আইৰণ থাকে ৷
(iii) ধমনী আৰু শিৰাবোৰ এটা নেটৱৰ্কৰ জৰিয়তে সংযোগ হয়। ইয়াক তেজৰ কেপিলাৰী বোলা হয় ৷
(iv) হৃদযন্ত্ৰৰ ছন্দময় সংকোচন আৰু শিথিলতাক স্পন্দন বোলা হয় ৷
(v) মানুহৰ প্ৰধান নিষ্কাশন উৎপাদন হ’ল ইউৰিয়া ৷
(vi) ঘামত পানী , নিমখ আৰু ইউৰিয়াও থাকে ৷
(vii) বৃক্কে তৰল ৰূপত নিৰ্গত কৰা আৱৰ্জনাবোৰক প্ৰস্ৰাৱ বোলা হয় ৷
(viii) চুষণৰ চাপৰ বাবে বাষ্পীভৱন বৃদ্ধি পায় যাৰ ফলত গছত পানী অধিক উচ্চতালৈ বৃদ্ধি পায় ৷
(ক) উদ্ভিদত পানী __________ৰ মাজেৰে পৰিবহণ কৰা হয়।
উত্তৰঃ (i) জাইলেম (মাটিৰ পৰা পানী আৰু খনিজ পদাৰ্থক উদ্ভিদলৈ ওপৰলৈ পৰিবহণ কৰা কলা)।
(ইয়াত পানী "পুষ্টিকৰ কলা"ৰ জৰিয়তে নহয়, জাইলেমৰ মাজেৰে পৰিবহণ কৰা হয়। "পুষ্টিকৰ কলা" মানে ফ্ল'ইম, যিয়ে খাদ্য পৰিবহণ কৰে।)
যদি এই প্ৰশ্নত জাইলেমৰ বিকল্পটো অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হোৱা নাছিল, তেন্তে প্ৰশ্নটো অলপ বিভ্ৰান্তিকৰ হ'ব পাৰে। স্পষ্টতাৰ বাবে আকৌ ক’ব পাৰিবনে?
(খ) __________ ত উদ্ভিদ ৰাখি শিপাৰ পৰা পানী শোষণ বৃদ্ধি কৰিব পাৰি।
উত্তৰঃ শুকান বতাহত ৰাখিলে , বাষ্পীভৱন বাঢ়ি যায় আৰু শিপাবোৰে অধিক পানী শোষণ কৰিবলৈ বাধ্য হয়।
(অৱশ্যে এয়াই অধিক পানী খোৱাৰ কাৰণ।)