Andhra Pradesh AP Board Class 9 Physics Chapter 2 Solution (Telugu Medium)| ఆంధ్రప్రదేశ్ బి.ఎ.ఎ.పి. బోర్డు 9 వ తరగతి భౌతికశాస్త్రం అధ్యాయం 2 పరిష్కారం (తెలుగు మీడియం)|

 Chapter 2

ప్రశ్న 1.కింది వాటిని వేరుచేయడానికి ఏ విధమైన పద్దతులను వాడతారు? (AS 1)

జవాబు:

మిశ్రమం వేరుచేయు పద్ధతి

ఎ. సోడియం క్లోరైడ్ జల ద్రావణం నుండి సోడియం క్లోరైడ్ స్ఫటికీకరణం

బి. సోడియం క్లోరైడ్, అమ్మోనియం క్లోరైడ్ మిశ్రమం నుండి అమ్మోనియం క్లోరైడ్ ఉత్పతనము

సి. కారు ఇంజన్ ఆయిల్ లోనున్న చిన్న లోహపు ముక్కలు వడపోత

డి. వివిధ పుష్పాల ఆకర్షణ పత్రావళి నుండి వర్ణదములు క్రొమటోగ్రఫీ

ఇ. పెరుగు నుండి వెన్న అపకేంద్రనము

ఎఫ్. నీటి నుండి నూనె వేర్పాటు గరాటు

జి. తేనీరు నుండి టీ పొడి వడపోత

హెచ్. ఇసుక నుండి ఇనుప ముక్కలు అయస్కాంతము

ఐ. ఊక నుండి గోధుమలు తూర్పారబట్టుట

జె. నీటిలో అవలంజనం చెందిన బురద కణాలు తేర్చుట, వడపోయుట (లేదా) ఫిల్టర్ పేపరును ఉపయోగించి వడపోయుట

ప్రశ్న 2.సరైన ఉదాహరణలతో ఈ క్రింది వాటిని వివరించండి. (AS 1)

ఎ) సంతృప్త ద్రావణం బి) శుద్ధ పదార్ధం సి) కొలాయిడ్ డి) అవలంబనం

జవాబు:ఎ) సంతృప్త ద్రావణం:

ఒక నిర్దిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద, ద్రావకంలో ద్రావితం ఇకపై కరగలేని స్థితి వచ్చినప్పుడు ఏర్పడే ద్రావణాన్ని సంతృప్త ద్రావణం అంటారు.
ఉదాహరణ: 50 మి.లీ నీటిలో చక్కెర కలుపుతూ కరిగించాలి. ఒక దశలో చక్కెర ఇక కరగక మిగిలిపోతుంది. ఆ స్థితిలో ఉన్న ద్రావణం సంతృప్త ద్రావణం అవుతుంది.

---

బి) శుద్ధ పదార్థం:
ఒక పదార్థం మొత్తం ఒకే రకమైన కణాలతో తయారై, దాని ప్రతి భాగంలోనూ సంఘటనం మార్పు లేకపోతే, దాన్ని శుద్ధ పదార్థం అంటారు.
ఉదాహరణ: 24 క్యారెట్ బంగారం — దాని ఏ చిన్న భాగాన్ని పరిశీలించినా బంగారం కణాలే ఉంటాయి.

---

సి) కొలాయిడ్:
కొలాయిడ్ ద్రావణాలు విజాతీయ మిశ్రమాలు. వీటిలోని కణాలు చాలా చిన్నవైనా, కాంతిని వ్యత్యాసం (Tyndall effect) చెయ్యగలవు.
ఉదాహరణలు: పాలు, వెన్న, జెల్, క్రీమ్, షూ పాలిష్.

---

డి) అవలంబనం:
ద్రావకంలో కరగని పెద్ద కణాలు మన కంటికి కనిపించేలా ఉండి, మిశ్రమంలో క్రిందకు కూర్చునే వాటిని అవలంబనం అంటారు.
ఉదాహరణలు: మట్టి కలిసిన నీరు, సున్నం నీటిలో కలిపినప్పుడు ఏర్పడే మిశ్రమం.

ప్రశ్న 3.మీకు ఒక రంగులేని ద్రవంను ఇస్తే అది శుద్ధమైన నీరు అని ఎలా నిర్ధారిస్తారు? (AS 1)

జవాబు:

1. వాసన పరీక్ష: ద్రవానికి ఎటువంటి వాసన లేకపోవాలి.

2. కంటిచూపు పరిశీలన: దానిలో అవలంబన కణాలు, పొగమంచు, గాలి బుడగలు ఉండకూడదు.

3. కాంతి పరీక్ష: ద్రవం గుండా కాంతి పంపినప్పుడు కాంతి విక్షేపం జరగకూడదు.

4. భౌతిక లక్షణాలు: ద్రవం ఉష్ణోగ్రత సాధారణ స్థాయిలో ఉండాలి.

ఈ లక్షణాలు ఉంటే ఆ ద్రవం శుద్ధమైన నీరు అని నిర్ధారించవచ్చు.

ప్రశ్న 4.ఈ క్రింద పేర్కొన్న వస్తువులలో శుద్ధ పదార్థములు ఏవో తెలిపి, కారణం రాయండి. (AS 1)

ఎ) ఐస్ ముక్క బి) పాలు సి) ఇనుము డి) హైడ్రోక్లోరికామ్లం ఇ) కాల్షియం ఆక్సెడ్ ఎఫ్) మెర్క్యూరి జి) ఇటుక హెచ్) కర్ర ఐ) గాలి

జవాబు:శుద్ధ పదార్థం అనగా ఒకే రకమైన కణాలతో (మూలకాలు లేదా సమ్మేళకాలు) నిర్మితమైన పదార్థం. ఇవి ఎక్కడినుండి తీసుకున్నా రసాయనిక నిర్మాణం మారదు. ఐస్, ఇనుము, హైడ్రోక్లోరిక్ ఆమ్లం, కాల్షియం ఆక్సైడ్, మెర్క్యూరి లాంటివి శుద్ధ పదార్థాలు.

పాలు, ఇటుక, కర్ర, గాలి లాంటివి మిశ్రమాలు కావున శుద్ధం కావు.

ప్రశ్న 5.ఈ క్రింద ఇవ్వబడిన మిశ్రమాలలో ద్రావణాలను పేర్కొనుము. (AS 1)

ఎ) మట్టి బి) సముద్రపు నీరు సి) గాలి డి) నేలబొగ్గు ఇ) సోదానీరు

జవాబు:ద్రావణం అనేది రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పదార్థాలు సమానంగా కలిసిన సజాతీయ మిశ్రమం.

• సముద్రపు నీరు – నీటిలో ఉప్పు సమానంగా కరిగి ఉంటుంది.

• గాలి – వివిధ వాయువులు సమానంగా కలిసిన మిశ్రమం.

• సోడా నీరు – నీటిలో కార్బన్ డయాక్సైడ్ వాయువు సమానంగా కరిగి ఉంటుంది.

ప్రశ్న 6.ఈ క్రింది వాటిని జాతీయ, విజాతీయ మిశ్రమాలుగా వర్గీకరించి కారణములను తెలుపుము. (AS 1)

సోడానీరు, కర్ర, గాలి, మట్టి, వెనిగర్, వడపోసిన తేనీరు.

జవాబు:సజాతీయ మిశ్రమాలు:

• సోడా నీరు

• గాలి

• వెనిగర్

• వడపోసిన తేనీరు

కారణం:
ఈ మిశ్రమాలలోని అనుఘటకాలు మొత్తం మిశ్రమంలో సమానంగా కలిసిపోతాయి. వాటిని కంటితో వేరు చేయలేము.

విజాతీయ మిశ్రమాలు:

• మట్టి

• కర్ర

కారణం:
ఈ మిశ్రమాలలోని భాగాలు సమానంగా విస్తరించి ఉండవు, కాబట్టి వాటిని కంటితో సులభంగా గుర్తించవచ్చు.

ప్రశ్న 7.ఈ కింది వానిని మూలకాలు, సంయోగ పదార్థాలు మరియు మిశ్రమాలుగా వర్గీకరించండి. (AS 1)

ఎ) సోడియం బి) మట్టి సి) చక్కెర ద్రావణం డి) వెండి ఇ) కాల్షియం కార్బొనేట్ ఎఫ్) టిన్ జి) సిలికాన్ హెచ్) నేలబొగ్గు బి) గాలి జె) సబ్బు కె) మీథేన్ ఎల్) కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ ఎమ్) రక్తం

జవాబు:మూలకాలు:

• సోడియం

• వెండి

• టిన్

• సిలికాన్

సంయోగ పదార్థాలు:

• కాల్షియం కార్బోనేట్

• మీథేన్

• కార్బన్ డైఆక్సైడ్

• సబ్బు

మిశ్రమాలు:

• మట్టి

• చక్కెర ద్రావణం

• నేల బొగ్గు

• గాలి

• రక్తం

ప్రశ్న 8.ఈ కింద ఇచ్చిన పదార్థాలను పట్టికలో చూపినట్లు వర్గీకరించి నమోదు చేయండి. (AS 1)

సిరా, సోదానీరు, ఇత్తడి, పొగమంచు, రక్తం, ఏరోసాల్ స్త్రీలు, ఫ్రూట్ సలాడ్, బ్లాక్ కాఫీ, నూనె, నీరు, షూ పాలిష్, గాలి, గోళ్ళ పాలిష్, ద్రవరూపంలో ఉన్న గంజి (Liquid starch), పాలు.

జవాబు:

ద్రావణం	అవలంబనం	కొలాయిడ్
సోడానీరు	సిరా	పొగమంచు
బ్లాక్ కాఫీ	ఫ్రూట్ సలాడ్	ఏరోసాల్ స్ప్రేలు
గాలి	గోళ్ళ పాలిష్	షూ పాలిష్
ఇత్తడి	ద్రవరూప గంజి	పాలు
నీరు	నూనె	రక్తం

ప్రశ్న 9.100 గ్రాముల ఉప్పు ద్రావణంలో 20 గ్రాముల ఉప్పు కలిగి ఉంది. ఈ ద్రావణపు ద్రవ్యరాశి శాతం ఎంత? (AS 1)

జవాబు:ఇవ్వబడినవి:

• ఉప్పు ద్రవ్యరాశి = 20 గ్రా

• ద్రావణం మొత్తం ద్రవ్యరాశి = 100 గ్రా

సూత్రం:

$$ద్రవ్యరాశి\ శాతం = \frac{\text{ద్రావిత ద్రవ్యరాశి}}{\text{ద్రావణ ద్రవ్యరాశి}} \times 100$$

లెక్కింపు:

$$ద్రవ్యరాశి\ శాతం = \frac{20}{100} \times 100 = 20\%$$

సమాధానం: ఈ ఉప్పు ద్రావణపు ద్రవ్యరాశి శాతం 20%.

ప్రశ్న 10.50 మి.లీ. పొటాషియం క్లోరైడ్ (KCI) ద్రావణంలో 2.5 గ్రా. పొటాషియం క్లోరైడ్ ఉంటే ఆ ద్రావణం యొక్క ద్రవ్యరాశి /ఘనపరిమాణ శాతం కనుక్కోంది. (AS 1)

జవాబు:ఇవ్వబడినవి:

• KCl ద్రవ్యరాశి = 2.5 గ్రా

• ద్రావణం ఘనపరిమాణం = 50 మి.లీ

సూత్రం:

$$ద్రవ్యరాశి/ఘనపరిమాణ\ శాతం = \frac{\text{ద్రావిత ద్రవ్యరాశి (గ్రా)}}{\text{ద్రావణం ఘనపరిమాణం (మి.లీ)}} \times 100$$

లెక్కింపు:

$$= \frac{2.5}{50} \times 100$$ $$= 0.05 \times 100 = 5\%$$

సమాధానం: ఈ ద్రావణం యొక్క ద్రవ్యరాశి/ఘనపరిమాణ శాతం 5%.

ప్రశ్న 11.ఈ క్రింది వాటిలో ఏవి బొండాల్ ప్రభావమును ప్రదర్శిస్తాయి ? వాటిలో టిండాల్ ప్రభావమును మీరెలా ప్రదర్శించి చూపుతారు? (AS 2, AS 3)

ఎ) లవణ ద్రావణం బి) పాలు సి) కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావణం డి) గంజి ద్రావణం

జవాబు:ఇవ్వబడినవి:

ఎ) లవణ ద్రావణం
బి) పాలు
సి) కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావణం
డి) గంజి ద్రావణం

సమాధానం:
పాలు మరియు గంజి ద్రావణం టిండాల్ ప్రభావాన్ని ప్రదర్శిస్తాయి.

ప్రదర్శన విధానం:

1. పాలు, కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావణం, లవణ ద్రావణం మరియు గంజి ద్రావణాన్ని వేర్వేరు పారదర్శక గాజు బీకర్లలో సిద్ధం చేయాలి.

2. ఒక చీకటి గదిలో వీటి గుండా టార్చ్ లైట్ లేదా కాంతి పుంజాన్ని ప్రసరింపజేయాలి.

3. పాలు మరియు గంజి ద్రావణం గుండా కాంతి పుంజం స్పష్టంగా కనబడుతుంది — ఇదే టిండాల్ ప్రభావం.

4. లవణం, కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావణాలలో కాంతి పుంజం కనిపించదు, ఎందుకంటే ఇవి నిజమైన ద్రావణాలు.

ప్రశ్న 12.ఒక ద్రావణం, అవలంబనం, కొలాయిడల్ విక్షేపణాలను వివిధ బీకర్లలో తీసుకోండి. బీకరు పక్క భాగంపై కాంతి పడేటట్లు చేసి ప్రతీ మిశ్రమం టిండాల్ ప్రభావంను చూపుతుందో, లేదో పరీక్షించండి. (AS 3)

జవాబు:సమాధానం:

1. ద్రావణం: చక్కెర నీటి ద్రావణం

2. అవలంబనం: గంజి నీరు (స్టార్చ్ suspension)

3. కొలాయిడ్: పాలు

ప్రయోగ విధానం:

• మూడు బీకర్లలో పై మిశ్రమాలను వేర్వేరుగా తీసుకోవాలి.

• చీకటి గదిలో బీకర్ పక్క నుంచి టార్చ్ లేదా లేజర్ లైట్ కాంతిని పంపాలి.

• ఫలితాలు:

  • చక్కెర ద్రావణం: కాంతి పుంజం కనిపించదు — టిండాల్ ప్రభావం లేదు.

  • గంజి నీరు (అవలంబనం): కాంతి పుంజం కొంత విపరితంగా కనిపించవచ్చు.

  • పాలు (కొలాయిడ్): కాంతి పుంజం స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది — ఇది టిండాల్ ప్రభావం.

తీర్మానం: టిండాల్ ప్రభావం ప్రధానంగా కొలాయిడ్‌లలో స్పష్టంగా గమనించవచ్చు, కానీ నిజమైన ద్రావణాలలో కనిపించదు.

ప్రశ్న 14.తేనీరు(tea)ను ఏ విధంగా తయారుచేస్తారో రాయండి. ఈ కింద పేర్కొన్న పదాలను ఉపయోగించి తేనీరు తయారీ విధానాన్ని తెలపండి. (AS 7)

ద్రావణం, ద్రావణి, ద్రావితం, కరగదం, కరిగినది, కరిగేది, కరగనిది, వడపోయబడిన పదార్థం , వదపోయగా మిగిలిన పదార్థం

జవాబు:సమాధానం:

• ఒక పాత్రలో నీరు లేదా పాలు (ద్రావణి) వేసి మరిగించండి.

• అందులో చక్కెర (ద్రావితం) మరియు టీ పొడి (కరగనిది) వేసి కలపండి.

• చక్కెర ద్రావణిలో కరిగి (కరిగినది) అవుతుంది, కానీ టీ పొడి మాత్రం కరగదు.

• ఈ మిశ్రమం ఒక ద్రావణం అవుతుంది.

• ఇప్పుడు ఈ మిశ్రమాన్ని జల్లెడతో వడకట్టండి.

• వడపోయిన ద్రవం (వడపోయబడిన పదార్థం) తేనీరు అవుతుంది.

• జల్లెడలో మిగిలినది (వడపోయగా మిగిలిన పదార్థం) — ఇది కరగని పదార్థం (టీ పొడి)

ప్రశ్న 1.లాండ్రీ డయర్ తడి బట్టల నుండి నీటిని ఎలా వేరుచేస్తుంది?

జవాబు:

సమాధానం:

లాండ్రీ డ్రయర్‌లో రంధ్రాలు ఉన్న ఒక గోళాకార లేదా స్థూపాకార డ్రమ్ ఉంటుంది. తడి బట్టలను అందులో వేసి, మోటార్ సహాయంతో అధిక వేగంతో తిప్పుతారు. తిప్పే సమయంలో ఏర్పడే అపకేంద్ర బలం వల్ల బట్టలలోని నీరు బయటకు తోసివేయబడుతుంది. ఆ నీరు డ్రమ్ గోడల వద్ద ఉన్న రంధ్రాల ద్వారా బయటకు వెళ్ళిపోతుంది. ఈ విధంగా నీరు బట్టల నుండి వేరవుతుంది.

ప్రశ్న 2.“అన్ని ద్రావణాలు మిశ్రమాలే, కాని అన్ని మిశ్రమాలు ద్రావణాలు కావు”. ఈ వాక్యం సరైనదో కాదో చర్చించి మీ వాదనను సమర్థించే విధంగా సరైన కారణాలు రాయండి.

జవాబు:సమాధానం:

ఈ వాక్యం సరైనది.

• ద్రావణం అనేది ఎప్పుడూ సజాతీయ మిశ్రమం. ఉదాహరణకు, ఉప్పునీరు లేదా చక్కెరనీరు — వీటిలో ద్రావిత పదార్థం మొత్తం ద్రావణంలో సమంగా విస్తరించి ఉంటుంది.

• కానీ అన్ని మిశ్రమాలు ద్రావణాలుగా ఉండవు. ఉదాహరణకు, ఇసుక మరియు ఇనుపరజనుల మిశ్రమం విజాతీయ మిశ్రమం కాబట్టి ఇది ద్రావణం కాదు.

• అంటే, ప్రతి ద్రావణం ఒక మిశ్రమమే, కానీ మిశ్రమాలలో చాలా వాటిలో అనుఘటకాలు ఏకరీతిగా కలవవు, కాబట్టి అవి ద్రావణాలుగా పరిగణించబడవు.

ప్రశ్న 3.సాధారణంగా ద్రావణాలను ఘన / ద్రవ / వాయు పదార్థాలు కలిగి ఉన్న ద్రవాలుగానే భావిస్తాం. కాని కొన్ని ఘన ద్రావణాలు కూడా ఉన్నాయి. వీటికి కొన్ని ఉదాహరణలు ఇవ్వగలరా?

జవాబు:సాధారణంగా ద్రావణాలను ద్రవాలలోనే ఊహిస్తాం, కానీ ఘన ద్రావణాలు కూడా ఉంటాయి. వాటి కొన్ని ఉదాహరణలు:

• ఉక్కు – ఇనుము మరియు కార్బన్ సజాతీయ మిశ్రమం.

• ఇత్తడి – రాగి (కాపర్) మరియు జింక్ సజాతీయ మిశ్రమం.

• బ్రోంజ్ – రాగి మరియు తుత్తునాగం (టిన్) మిశ్రమం.

• నాణేలలో ఉపయోగించే మిశ్రమ లోహం – రాగి, నికెల్, జింక్ మిశ్రమం.

ప్రశ్న 4.జలుబు, దగ్గుతో బాధపడుచున్నపుడు మీరు త్రాగే సిరపను ఎప్పుడైనా జాగ్రత్తగా పరిశీలించారా? ఈ మందును త్రాగడానికి ముందు ఎందుకు బాగా కుదుపుతారు? ఇది అవలంబనమా? లేదా కాంజికాభ ద్రావణమా?

జవాబు:ప్రశ్న 4: జలుబు, దగ్గు మందు (సిరప్)లో కొంత భాగం ద్రవంలో కరగకుండా అడుగున చేరి ఉంటుంది. అందువల్ల త్రాగే ముందు బాగా కుదుపుతారు, తద్వారా కరగని ఘన కణాలు ద్రవంలో సమానంగా వ్యాపిస్తాయి.

అందువల్ల ఈ సిరప్ అవలంబనము (Suspension), కానీ కాంజికాభ ద్రావణం (Colloidal solution) కాదు.

ప్రశ్న 5.నిజ ద్రావణమునకు, కొలాయిడ్ ద్రావణమునకు మధ్య తేడాలు ఉన్నాయా ? మీరు వాటి మధ్య తేడాలు గమనిస్తే అవి ఏమిటి?

జవాబు:నిజ ద్రావణం మరియు కొలాయిడ్ ద్రావణం మధ్య తేడాలు

ధర్మం	నిజ ద్రావణం	కొలాయిడ్ ద్రావణం
1. కణాల పరిమాణం	1 నానోమీటరు కంటే తక్కువ	1 – 1000 నానోమీటర్ల మధ్య
2. వడపోత ధర్మం	కణాలు వడపోత కాగితం గుండా సులభంగా వెళ్తాయి	వడపోత కాగితం గుండా వెళ్తాయి కానీ నెమ్మదిగా విక్షేపణం కలుగుతుంది
3. స్వభావం	సజాతీయ మిశ్రమం	విజాతీయ మిశ్రమం
4. కంటికి కనిపించడం	కణాలు కంటికి కనిపించవు	కణాలు కంటికి కనిపించవు కానీ కాంతి పుంజంలో గుర్తించవచ్చు
5. టిండాల్ ప్రభావం	చూపవు	చూపుతాయి
6. పారదర్శకత	పూర్తిగా పారదర్శకం	పాక్షిక పారదర్శకం

ప్రశ్న 6.ధాన్యం మరియు ఊక అదే విధంగా అమ్మోనియం క్లోరైడ్ మరియు ఉప్పు మొదలగునవి విజాతీయ మిశ్రమాలు అయినప్పటికీ వాటిని వేరుచేయుటకు వేరు వేరు పద్ధతులను ఎందుకు వాడుతున్నాము?

జవాబు:జవాబు:

ధాన్యం మరియు ఊక మిశ్రమంలో, ఊక బరువు చాలా తక్కువగా ఉండి గాలిలో సులభంగా ఎగిరిపోతుంది. అందువల్ల తూర్పారబట్టడం పద్ధతితో వేరు చేస్తారు.

అమ్మోనియం క్లోరైడ్ మరియు ఉప్పు మిశ్రమంలో, అమ్మోనియం క్లోరైడ్ వేడి చేస్తే నేరుగా ఆవిరిగా మారి మళ్లీ ఘన రూపంలో పడుతుంది. అందువల్ల దీనిని ఉత్పతనం (sublimation) పద్ధతితో వేరు చేస్తారు.

ప్రశ్న 7.ఒక మిశ్రమాన్ని వేరుచేయడానికి ఏ పద్ధతి అనువైనది అనే విషయాన్ని దేని ఆధారంగా నిర్ణయిస్తామో చర్చించండి.

జవాబు:మిశ్రమాన్ని వేరు చేయడానికి పద్ధతి ఎంపిక చేయడం, అందులోని పదార్థాల భౌతిక ధర్మాలు ఆధారంగా జరుగుతుంది. ఉదాహరణకు –

• నీటిలో కరిగే/కరగని గుణం

• మ్రిగ్దన స్థానం లేదా బాష్పీభవన స్థానం

• కణాల పరిమాణం

• సాంద్రత

• అయస్కాంత గుణం
  ఇలాంటి లక్షణాలను పరిశీలించి, తగిన వేరుచేర్పు పద్ధతిని ఎంచుకుంటాము.

ప్రశ్న 8.గాలిలోని వాయువులన్నింటిని వాటి వాటి మరగుస్థానాలు పెరిగే క్రమంలో అమర్చండి. ఏం గమనించారు?

జవాబు:జవాబు:

వాయువు	మరగుస్థానం (°C)
హీలియం	–268.93
హైడ్రోజన్	–252.9
నియాన్	–246.08
నైట్రోజన్	–195.8
ఆర్గాన్	–185.8
ఆక్సిజన్	–183
మీథేన్	–164
క్రిప్టాన్	–153.22
జీనాన్	–108.12
కార్బన్ డయాక్సైడ్	–78

గమనిక: హీలియం వంటి గ్యాస్‌లకు చాలా తక్కువ మరగుస్థానం ఉంటుంది, కార్బన్ డయాక్సైడ్ వరకు పెరుగుతూ వస్తుంది. అంటే, తేలికైన వాయువులు తక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్దే మరిగిపోతాయి.

ప్రశ్న 9.గాలి చల్లబడడం వలన ఏ వాయువు ముందుగా ద్రవరూపంలోకి మారుతుంది?

జవాబు:గాలిలోని వాయువులలో మరగుస్థానం అత్యధికంగా ఉన్న వాయువు ముందుగా ద్రవరూపంలోకి మారుతుంది. ఆ జాబితా ప్రకారం కార్బన్ డయాక్సైడ్ (మరగుస్థానం –78 °C) మొదట ద్రవరూపంలోకి మారుతుంది.

ప్రశ్న 10.సజాతీయ మిశ్రమాలకు మీరు కొన్ని ఉదాహరణలు ఇవ్వగలరా?

జవాబు:ఉప్పు ద్రావణం, చక్కెర నీరు, నిమ్మరసం, గాలి, వెనిగర్, లోహ మిశ్రమాలు (ఉక్కు, ఇత్తడి) మొదలైనవి.

ప్రశ్న 11.ద్రావణంలో కాంతికిరణ మార్గాన్ని మనం చూడలేము. దీనిని మీరు ప్రయోగం ద్వారా నిరూపించగలరా?

జవాబు:ఒక బీకరులో ఉప్పు నీటిని (సజాతీయ ద్రావణం) తీసుకోండి.

టార్చ్ లేదా లేజర్ ద్వారా కాంతి పుంజాన్ని ఆ ద్రావణంలోకి ప్రసరించండి.
కాంతి పుంజం ద్రావణంలోకి ప్రవేశించినా, దాని మార్గం మన కంటికి కనిపించదు.
ఇది టిండాల్ ప్రభావం సజాతీయ ద్రావణాల్లో ఉండదని నిరూపిస్తుంది.

ప్రశ్న 12.ద్రావణంను విలీనపరిచినపుడు కాంతి మార్గంను మనం చూడగలమా?

జవాబు:ద్రావణాన్ని విలీనం చేసినప్పటికీ, కాంతి కిరణం ద్రావణంలో ప్రయాణించే మార్గం కంటికి కనిపించదు.

దీనికి కారణం ద్రావణ కణాలు చాలా చిన్నవిగా ఉండటం వల్ల అవి కాంతిని వ్యాపింపజేయలేవు.

ప్రశ్న 13.మీరు కొంచెం ఎక్కువ ద్రావితంను ద్రావణికి కలిపితే ఏమి జరుగుతుంది?

జవాబు:ద్రావణిలో ద్రావితం కరిగే పరిమితి (సంతృప్త స్థితి) దాటితే, మిగతా ద్రావితం కరగకుండా దిగువన అవక్షేపంగా మిగిలిపోతుంది.

ప్రశ్న 14.ఒక ద్రావణంలో ఎంత శాతం ద్రావితం ఉందో మీరు ఎలా నిర్ధారిస్తారు?

జవాబు:మొదట 100 మి.లీ. ద్రావకాన్ని తీసుకుంటాం. తర్వాత దానిలో ద్రావితం కొద్దికొద్దిగా వేసి, పూర్తిగా కరిగేంతవరకు కలుపుతాం. ఒక దశలో ఇంక కరగకుండా దిగువన మిగిలిపోతుంది — ఈ స్థితిలో కలిసిన ద్రావితం పరిమాణాన్ని తూకం వేసి, దానిని ద్రావక పరిమాణంతో పోల్చి శాతంగా లెక్కించాలి. ఇదే ఆ ద్రావణపు ద్రావిత శాతం.

ప్రశ్న 15.సినిమా థియేటర్లలో టిందాల్ ప్రభావాన్ని మీరెప్పుడైనా గమనించారా?

జవాబు:సినిమా ప్రదర్శన జరుగుతున్నప్పుడు, ప్రొజెక్టర్ నుండి తెర వైపు వచ్చే కాంతి కిరణ మార్గం స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. ఆ కాంతి మార్గంలో గాలిలో తేలియాడే ధూళి, దుమ్ము కణాలు వెలుతురు తాకి మెరిసిపోతాయి. ఈ వెలుతురు విక్షేపణమే టిండాల్ ప్రభావం.

ప్రశ్న 16.ఈ మిశ్రమం విజాతీయ సమ్మేళనమా? కారణాలు తెలపండి.

జవాబు:అమ్మోనియం క్లోరైడ్ మరియు ఉప్పు కలయిక విజాతీయ మిశ్రమం. రెండు పదార్థాలు ఒకే రంగులో ఉన్నా, వాటి భౌతిక ధర్మాలు వేర్వేరు కాబట్టి కణాలు పూర్తిగా ఏకరూపంగా కలవవు.

ప్రశ్న 17.అమ్మోనియం క్లోరైడ్ మరియు ఉప్పుల మిశ్రమం నుండి ఉప్పు మరియు అమ్మోనియం క్లోరైడ్ లను ఎలా వేరుచేస్తారు?

జవాబు:అమ్మోనియం క్లోరైడ్ మరియు ఉప్పు కలయికను ఉత్పతన పద్ధతి ద్వారా వేరుచేస్తారు. వేడి చేస్తే అమ్మోనియం క్లోరైడ్ ఆవిరైపోయి చల్లని ఉపరితలంపై మళ్లీ ఘనరూపంలో కూర్చుకుంటుంది, ఉప్పు మాత్రం పాత్రలో మిగిలిపోతుంది.

ప్రశ్న 18.అంశిక స్వేదన ప్రక్రియను ఉపయోగించే సందర్భాలకు ఉదాహరణలు ఇవ్వండి.

జవాబు:అంశిక స్వేదన పద్ధతిని ముడి చమురు నుండి పెట్రోలు, డీజిల్, కిరోసిన్, నాఫ్తా, గ్రీజు వంటి భాగాలను వేరు చేయటంలో ఉపయోగిస్తారు.

అలాగే గాలిలోని వాయువులను (ఆక్సిజన్, నైట్రోజన్, ఆర్గాన్ మొదలైనవి) వాటి మరగు స్థానాల ఆధారంగా వేరు చేయటంలో కూడా ఈ విధానాన్ని వాడతారు.

ప్రశ్న 1.200 గ్రా||ల నీటిలో 50 గ్రా.ల ఉప్పు కలిగియున్నది. ఆ ద్రావణం యొక్క ద్రావణ ద్రవ్యరాశి శాతాన్ని కనుక్కోండి.

జవాబు:

• ద్రావిత ద్రవ్యరాశి (ఉప్పు) = 50 గ్రా

• ద్రావణి ద్రవ్యరాశి (నీరు) = 200 గ్రా

• మొత్తం ద్రావణం ద్రవ్యరాశి = 50 + 200 = 250 గ్రా

ద్రావిత ద్రవ్యరాశి శాతం =

$$\frac{\text{ద్రావిత ద్రవ్యరాశి}}{\text{ద్రావణం ద్రవ్యరాశి}} \times 100$$

= $\frac{50}{250} \times 100 = 20\%$

అందువలన ద్రావిత ద్రవ్యరాశి శాతం = 20%

ప్రశ్న 2.80 మిల్లీ లీటర్ల ద్రావణంలో 20 మిల్లీ లీటర్ల చక్కెర కరిగి ఉన్నది. ఆ ద్రావణపు ద్రవ్యరాశి ఘనపరిమాణ శాతంను కనుక్కోండి.

జవాబు:

• మొత్తం ద్రావణం ఘనపరిమాణం = 80 మి.లీ

• ద్రావిత ఘనపరిమాణం (చక్కెర) = 20 మి.లీ

ఘనపరిమాణ శాతం =

$$\frac{\text{ద్రావిత ఘనపరిమాణం}}{\text{మొత్తం ద్రావణం ఘనపరిమాణం}} \times 100$$

= $\frac{20}{80} \times 100 = 25\%$

అందువలన ద్రావణపు ఘనపరిమాణ శాతం = 25%

కృత్యం – 1

వెన్నతీయని పాలు శుద్ధమైనవా? :

ప్రశ్న 1.పాల నుండి వెన్నను వేరుచేయు విధానమును వివరించుము.

ప్రశ్న 1: పాల నుండి వెన్నను వేరుచేయు విధానం —

• ఒక పాత్రలో పాలు పోసి కవ్వముతో నిరంతరం చిలకాలి.

• కొంతసేపు చిలకిన తరువాత పాలలో ఉండే కొవ్వు భాగం ముద్దలా చేరి విడిపోతుంది.

• ఈ ముద్ద వంటి పదార్థమే వెన్న.

• మిగిలిన భాగం మజ్జిగగా ఉంటుంది.

కృత్యం – 2

సజాతీయ, విజాతీయ మిశ్రమాలను గుర్తించుట :

• సజాతీయ మిశ్రమం: ద్రావణం అంతటా ద్రావిత కణాలు సమానంగా విస్తరించి ఉండే మిశ్రమం. ఉదా: ఉప్పు నీరు, చక్కెర ద్రావణం.

• విజాతీయ మిశ్రమం: ద్రావణంలో భిన్నభిన్నమైన కణాలు లేదా పొరలు స్పష్టంగా కనిపించే మిశ్రమం. ఉదా: ఇసుక–నీరు, నూనె–నీరు.

ప్రశ్న 2.సజాతీయ, విజాతీయ మిశ్రమాలను గుర్తించడానికి ఒక కృత్యాన్ని వివరించండి.

జవాబు:ప్రశ్న 2: సజాతీయ, విజాతీయ మిశ్రమాలను గుర్తించే ఒక కృత్యం —

• రెండు పరీక్ష నాళికలు తీసుకోండి.

• మొదటిదానిలో నీటిని పోయండి, రెండవదానిలో కిరోసిన్ పోయండి.

• ఇరువురిలోనూ ఒక చెంచా ఉప్పు వేసి బాగా కలపండి.

• నీటిలో ఉప్పు పూర్తిగా కరిగి మిశ్రమం ఒకే రకంగా ఉంటుంది — ఇది సజాతీయ మిశ్రమం.

• కిరోసిన్‌లో ఉప్పు కరగకుండా విడిగా కనిపిస్తుంది — ఇది విజాతీయ మిశ్రమం.

ప్రశ్న 3.సంతృప్త, అసంతృప్త ద్రావణాలను తయారుచేయుట :

ఎ) సంతృప్త ద్రావణము తయారుచేయు విధానమును వివరించుము.

జవాబు:

ఒక నిర్దిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద ద్రావణంలో ఎంత ద్రావితం కరగగలదో అంతే ద్రావితాన్ని కలిగియున్న ద్రావణంను “సంతృప్త ద్రావణం” అంటారు.

ఒక ఖాళీ కప్పులో 50 మి.లీ నీటిని పోయండి.

దానిలో ఒక చెంచా చక్కెరను తీసుకుని కరిగేంతవరకు బాగా కలపండి.

అది కరిగిన తర్వాత మరొక చెంచా కలపండి. ఇలా దీనిలో చక్కెర ఇంకా ఏ మాత్రం కరగదు అనేంత వరకు కలపండి.

ఇలా ఏర్పడిన ద్రావణాన్ని సంతృప్త ద్రావణం అంటారు.

బి) అసంతృప్త ద్రావణమును తయారుచేయు విధానమును వివరించుము.

జవాబు:

కప్పులో తయారు చేసిన ద్రావణమును ఒక బీకరులోనికి తీసుకొని, దానిని సన్నని మంటపై వేడిచేయవలెను.

మరిగించకుండా వేడి చేస్తూ దానికి ఇంకొంచెం చక్కెరను కలపవలెను.

ద్రావణాన్ని వేడిచేసినప్పుడు ఎక్కువ చక్కెర కరగడాన్ని మనం గమనించవచ్చు.

కృత్యం – 4

కరిగేరేటును ప్రభావితం చేయు అంశాలు :

ప్రశ్న 4.

కరిగేరేటును ప్రభావితం చేయు అంశాలేవి? వాటినెలా నిరూపిస్తావు?

జవాబు:

కరిగేరేటును ప్రభావితం చేయు అంశాలు :

ద్రావణి ఉష్ణోగ్రత

ద్రావిత కణాల పరిమాణం

కలియబెట్టు పద్దతి

నిరూపణ :

మూడు గాజు బీకర్లను తీసుకొని ఒక్కొక్క దానిలో 100 మి.లీ. నీటిని నింపండి.

ప్రతి బీకరులో రెండు చెంచాల ఉప్పుపొడిని వేయండి.

మొదటి బీకరును నిశ్చలంగా ఉంచండి.

రెండవ బీకరులోని ద్రావణాన్ని కలియబెట్టండి.

మూడవ బీకరులోని ద్రావణాన్ని గోరువెచ్చగా వేడి చేయండి.

పై అన్ని సందర్భాలలో ఉప్పు కరుగుతుంది కాని కరగడానికి పట్టే సమయంలో తేడా ఉంటుంది.

మూడవ బీకరు (వేడిచేసినది)లో ఉప్పు త్వరగా కరుగుతుంది.

రెండవ బీకరు (కలియబెట్టినది)లో ఉప్పు కొంచెం నెమ్మదిగా కరుగుతుంది.

మొదటి బీకరు (నిశ్చలంగా ఉంచినది)లోని ఉప్పు మరికొంచెం నెమ్మదిగా కరుగుతుంది.

పై కృత్యం ద్వారా ద్రావణి ఉష్ణోగ్రత, ద్రావిత కణాల పరిమాణం, కలియబెట్టే విధానం అనేవి కరిగేరేటును ప్రభావితం చేస్తాయని తెలుస్తుంది.

కృత్యం – 5

విజాతీయ మిశ్రమాలను అవలంబన మరియు కాంజికాభకణ ద్రావణాలుగా గుర్తించుట :

ప్రశ్న 5.

విజాతీయ మిశ్రమాలను అవలంబన, కాంజికాభకణ ద్రావణాలుగా గుర్తించుటకు ఒక కృత్యమును పేర్కొనుము.

జవాబు:

ఒక పరీక్ష నాళికలో కొంచెం సుపొడిని, మరొక పరీక్ష నాళికలో కొన్ని చుక్కల పాలను తీసుకోండి.

ఈ రెండు పరీక్షనాళికలకు కొంత నీటిని కలిపి గాజు కడ్డీతో బాగా కలపిండి.

ఇప్పుడు పై కృత్యాన్ని కింది సోపానాలతో పొడిగించండి.

సోపానం – 1: టార్చిలైట్ లేదా లేజర్ లైట్ నుండి వచ్చు కాంతిని నేరుగా పరీక్షనాళికలోని ద్రవంపై పడేటట్లు చేయండి.

సోపానం – 2 : ఈ రెండు మిశ్రమాలను కదపకుండా కొద్దిసేపు ఒకచోట ఉంచండి.

సోపానం – 3 : ఈ మిశ్రమాలను వడపోత కాగితంను ఉపయోగించి వడపోయండి.

ఇప్పుడు మీ పరిశీలనలను ఈ పట్టికలో పొందుపర్చండి.

AP Board 9th Class Physical Science Solutions 3rd Lesson మన చుట్టూ ఉన్న పదార్థం శుద్ధమేనా 12

పరిశీలనలు:

నీటిలో కలిపిన సుద్దపొడిని దానిలో కరగకుండా అవలంబనంగా నీరంతటా విస్తరించి ఉండడం గమనించవచ్చు.

కావున సుద్దపొడి మిశ్రమం అవలంబనం.

పాల కణాలు మిశ్రమం అంతటా ఏకరీతిగా విస్తరించి ఉంటాయి. అంతేగాక వడపోసినపుడు వడపోత కాగితంపై ఎటువంటి అవక్షేపం ఉండదు.

కావున పాలు కొలాయిడల్ (కాంజికాభకణ ద్రావణాలు) ద్రావణం.

కృత్యం – 6

ఉత్పతనం :

ప్రశ్న 6.

ఉత్పతనం ద్వారా మిశ్రమాలను వేరుచేయు పద్ధతిని ఉదాహరణతో వివరించుము. (లేదా) ఉప్పు, అమ్మోనియం క్లోరైడ్ మిశ్రమం నుండి అమ్మోనియం క్లోరైడను వేరుచేయు పద్ధతిని వివరించుము.

జవాబు:

ఉద్దేశ్యం :

ఉప్పు, అమ్మో సియం క్లోరైడ్ ల మిశ్రమం నుండి అమ్మోనియం క్లోరైడ్ ను వేరుచేయుట

కావలసిన పరికరాలు :

పింగాణి పాత్ర, దూది, అమ్మోనియం క్లోరైడ్, ఉప్పు, స్టవ్.

AP Board 9th Class Physical Science Solutions 3rd Lesson మన చుట్టూ ఉన్న పదార్థం శుద్ధమేనా 13

విధానం :

ఒక చెంచా ఉప్పును, ఒక చెంచా అమ్మోనియం క్లోరైడను తీసుకుని వాటిని కలపండి.

ఈ మిశ్రమాన్ని ఒక పింగాణీ పాత్రలో తీసుకోండి.

ఒక గాజు గరాటును పటంలో చూపిన విధంగా పింగాణీ పాత్రపై బోర్లించి, గరాటు చివరి భాగాన్ని దూదితో మూసివేయండి.

పింగాణీ పాత్రను దీపపు స్టాండుపై ఉంచి, కొద్దిసేపు వేడిచేసి గరాటు గోడలను పరిశీలించండి.

పరిశీలనలు :

ముందుగా అమ్మోనియం క్లోరైడ్ బాష్పాలను గమనిస్తాము.

కొంత సేపటికి ఘనీభవించిన అమ్మోనియం క్లోరైడ్ గరాటు గోడలపై నిలిచి ఉండడాన్ని గమనిస్తాము.

కృత్యం – 7

నీరు బాష్పీభవనం చెందే ప్రక్రియ :

ప్రశ్న 7.

సిరా (మిశ్రమం) నుండి దాని అనుఘటకాలను వేరుచేయు పద్దతిని వివరించుము. (లేదా) బాష్పీభవన ధర్మమును ఉపయోగించి మిశ్రమాలను వేరుచేయు పద్ధతిని ఉదాహరణతో వివరించుము.

జవాబు:

ఉద్దేశ్యం :

బాష్పీభవన ప్రక్రియ ద్వారా సిరా (మిశ్రమం) నుండి దాని అనుఘటకాలను వేరుచేయుట.

కావలసిన పరికరాలు :

గాజు బీకరు, వాచ్ గ్లాసు, నీరు, సిరా, స్టవ్.

AP Board 9th Class Physical Science Solutions 3rd Lesson మన చుట్టూ ఉన్న పదార్థం శుద్ధమేనా 14

విధానం :

ఒక బీకరులో సగం వరకు నీటిని నింపి దాని మూతిపై వాచ్ గ్లాసును ఉంచండి.

ఆ వాచ్ గ్లాసులో కొన్ని చుక్కల సిరాను వేయండి.

బీకరును వేడిచేస్తూ, వా గ్లాస్ ను గమనించండి.

పరిశీలనలు :

వాచ్ గ్లాస్ నుండి పొగలు రావడం గమనిస్తాము.

వా గ్లాస్ లో ఏ మార్పు గమనించనంత వరకు వేడిచేయడాన్ని కొనసాగించండి.

వాచ్ గ్లాస్ లో ఒక చిన్న అవక్షేపం మిగిలి ఉండడాన్ని గమనిస్తాము.

నిర్ధారణ :

సిరా, నీరు మరియు రంగుల మిశ్రమమని మనకు తెలుసు.

ఈ కృత్యంలో వాగ్లాలో మిగిలియున్న అవక్షేపం సిరాలోని రంగు.

AP Board 9th Class Physical Science Solutions 3rd Lesson మన చుట్టూ ఉన్న పదార్థం శుద్ధమేనా ?

ప్రయోగశాల కృత్యం

ప్రశ్న 8.

మార్కర్ సిరాలోనున్న అనుఘటకాలను పరిశీలించుటకు కాగితం క్రొమటోగ్రఫీ పద్దతిని వివరించుము.

జవాబు:

లక్ష్యం :

సిరాలోనున్న అనుఘటకాలను కాగితం క్రొమటోగ్రఫీ ద్వారా పరిశీలించుట.

కావలసిన పదార్థాలు :

బీకరు, దీర్ఘచతురస్రాకారపు వడపోత కాగితం, నలుపురంగు మార్కర్ పెన్, నీరు, పెన్సిల్, సెల్లో టేపు.

AP Board 9th Class Physical Science Solutions 3rd Lesson మన చుట్టూ ఉన్న పదార్థం శుద్ధమేనా 15

విధానం :

వడపోత కాగితం యొక్క అడుగు భాగంనకు కొంచెం పైన మార్కతో ఒక లావు గీతను గీయండి.

బీకరులో కొంచెం నీరు పోసి, ఒక పెన్సిల్ కు వడపోత కాగితంను సెల్లో టేపుతో అతికించి, కాగితం చివర నీటికి తగిలేటట్లు పటంలో చూపిన విధంగా వేలాడదీయండి.

గీచిన గీత నీటికి అంటుకోకుండా చూడండి.

కాగితం ఒక చివర నీటికి తగిలేటట్లు ఉండడం వలన నీరు నెమ్మదిగా పైకి పాకుతుంది. 5 ని॥ తర్వాత వడపోత కాగితంను తొలగించి ఆరనీయండి.

ఇదే ప్రయోగాన్ని ఆకుపచ్చ మార్కర్, పర్మనెంట్ మార్కర్లతో చేసి చూడండి.

పరిశీలనలు :

నల్ల మార్కరను ఉపయోగించినపుడు ఎరుపు, ఆకుపచ్చ, ఊదా, నలుపు వంటి వివిధ రంగులు వడపోత కాగితంపై కనబడినవి.

ఆకుపచ్చ మార్కరను ఉపయోగించినపుడు పసుపు, ఆకుపచ్చ, నీలము వంటి రంగులు వడపోత కాగితంపై కనబడినవి.

పర్మనెంట్ మార్కర్ ను ఉపయోగించినపుడు వడపోత కాగితంపై గీచిన గీతలో ఎటువంటి మార్పు కనబడలేదు.

కృత్యం – 8

అమిశ్రణీయ (Immiscible) ద్రవాలను వేరుచేయడం :

ప్రశ్న 9.

నీరు, కిరోసిన్ మిశ్రమం నుండి నీటిని, కిలోసిసెను వేరుచేసే విధానాన్ని వివరించండి.

జవాబు:

ఉద్దేశ్యం :

నీరు, కిరోసిన్స్ శ్రమం నుండి నీటిని, కిరోసినన్ను వేరుచేయుట.

కావలసిన పరికరాలు :

కిరోసిన్, నీరు, వేర్పాటు గరాటు, బీకరు.

విధానం :

ఒక వేర్పాటు గరాటును తీసుకొని దానిలో నీరు, కిరోసిన్స్ మిశ్రమాన్ని పోయండి.

ఈ గరాటును కొంత సమయం కదపకుండా స్థిరంగా ఉంచండి. దాని వలన నీరు, కిరోసిన్ యొక్క పొరలు ఏర్పడుతాయి.

ఇపుడు వేర్పాటు గరాటుకు అమర్చియున్న స్టాప్ కాకను తెరచి కింది పొరలలో ఉన్న నీటిని నెమ్మదిగా బయటకు తీయండి.

కిరోసిన్ స్టాప్ కాకను చేరగానే వెంటనే దానిని మూసివేయండి.

సూత్రం :

అమిశ్రణీయ ద్రవాలలోని అనుఘటకాలను వాటి సాంద్రతల ఆధారంగా వేరుచేయవచ్చు.

కృత్యం – 9

స్వేదన ప్రక్రియ ద్వారా మిశ్రణీయ ద్రవాలను వేరుచేయుట :

ప్రశ్న 10.

స్వేదన ప్రక్రియ ద్వారా మిశ్రణీయ ద్రవాలను వేరుచేయు ప్రక్రియను వివరించుము.

జవాబు:

ఉద్దేశ్యం :

స్వేదన ప్రక్రియ ద్వారా మిశ్రణీయ ద్రవాల (నీరు, ఎసిటోన్)ను వేరుచేయుట.

కావలసిన పరికరాలు :

స్టాండు, స్వేదన కుప్పె, థర్మామీటరు, కండెన్సర్, బీకరు, ఎసిటోన్, నీరు, ఒంటి రంధ్రం గల రబ్బరు బిరడా.

AP Board 9th Class Physical Science Solutions 3rd Lesson మన చుట్టూ ఉన్న పదార్థం శుద్ధమేనా 5

విధానం :

ఎసిటోన్, నీరుల మిశ్రమంను ఒక స్వేదన కుప్పెలో తీసుకొనుము.

దీనికి థర్మామీటరును బిగించి స్టాండుకు అమర్చండి.

కండెన్సర్ యొక్క ఒక చివరను స్వేదన కుప్పెకు బిగించి మరొక చివరలో బీకరును ఉంచండి.

మిశ్రమాన్ని నెమ్మదిగా వేడిచేస్తూ, జాగ్రత్తగా థర్మామీటరును పరిశీలించండి.

బాష్పీభవనం చెందిన ఎసిటోన్ కండెన్సర్ లో ద్రవీభవనం చెందుతుంది.

ద్రవరూపంలోనున్న ఎసిటోను కండెన్సర్ చివరనున్న బీకరులో సేకరించవచ్చు.

నీరు మాత్రం స్వేదన కుప్పెలోనే ఉండిపోతుంది.

పై విధంగా ద్రవరూప మిశ్రమాలను వేరుచేయడానికి వాడే ఈ పద్ధతిని స్వేదనం అంటారు.

సూత్రం :

రెండు ద్రవాల బాష్పీభవన ఉష్ణోగ్రతలలో తేడా చాలా ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు ఈ పద్ధతి ఉపయుక్తంగా ఉంటుంది.

AP Board 9th Class Physical Science Solutions 3rd Lesson మన చుట్టూ ఉన్న పదార్థం శుద్ధమేనా ?

కృత్యం – 10

ప్రశ్న 11.

కాపర్ సల్ఫేట్, అల్యూమినియం మిశ్రమంను వేరుచేయగలమా?

కాపర్ సల్ఫేట్, అల్యూమినియం మిశ్రమం నుండి కాపర్ లోహాన్ని వేరుచేయు విధానమును వివరింపుము.

జవాబు:

గాఢ కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావణాన్ని ఒక బీకరులో తీసుకొని దానిలో ఒక అల్యూమినియం రేకును వేయండి.

కొంత సమయానికి అల్యూమినియం రేకు ముక్కపై కాపర్ పొర ఏర్పడడాన్ని గమనించవచ్చు.

కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావణం రంగును కోల్పోతుంది.

అల్యూమినియం, గాఢ కాపర్ సల్ఫేట్ ద్రావణాల మధ్య రసాయనిక చర్య జరిగి కాపర్ లోహం వేరుపడి అల్యూమినియం రేకు పై పూతగా ఏర్పడుతుంది.

CategoriesClass 9