అధ్యాయం 3

శతకసౌరభం

    👉Text Book PDF
    👉MCQ Online Exam
    👉Click Here YouTube Video
    👉MCQs Answer


1) పై పద్యంలో దేని గురించి ప్రస్తావన ఉంది ?

అన్షర్:పై పద్యంలో "శతక సాహిత్యం" గురించి ప్రస్తావన ఉంది.

  • శతకము శ్రుతి సుభగంగా (శ్రవణానికి మధురంగా) ఉంటుంది.

  • జ్ఞాపకశక్తిని పెంచుతుంది.

  • నీతి, మానవతా విలువలను బోధిస్తుంది.

  • మనకు నిత్య స్నేహితుడి వంటిది – తామరపుష్పం (శతపత్రం) ఎల్లప్పుడూ అందంగా, మురిపెంగా ఉండేలా, శతకమూ జీవితంలో మార్గనిర్దేశం చేస్తుందని కవి అంటున్నారు.

సంక్షిప్తంగా:

ఈ పద్యంలో శతక సాహిత్యం యొక్క మాధుర్యం, ప్రయోజనాలు, మన జీవితానికి అందించే మానవతా విలువలు గురించి కవి వివరిస్తున్నారు. 


2) శతకము అంటే ఏమిటి ?

అన్షర్:

శతకము అనగా నూరి (100) కి పైగా పద్యాలతో కూడిన ఒక ప్రత్యేకమైన కవితా ప్రక్రియ.

శతక లక్షణాలు:

  1. పద్య సమాహారం – ఒకే విషయంలో నూరికి పైగా పద్యాలు ఉంటాయి.

  2. ప్రధాన విషయం – నీతి, భక్తి, శృంగారం, దేశభక్తి వంటి అంశాలను ప్రస్తావిస్తుంది.

  3. ముఖ్యంగా ప్రబంధములా కాకుండా చిన్న చిన్న పద్యాలుగా ఉంటుంది.

  4. మొదటి పద్యం "ప్రారంభ గీతము" లేదా "ఆశీర్వచన పద్యం" గా ఉంటుంది.

  5. చివరి పద్యంలో కవి తన పేరును లేదా తన గురువు పేరును పేర్కొంటాడు (ముద్రా పద్యం).

  6. పాఠకులకీ, శ్రోతలకీ సులభంగా అర్థమయ్యేలా, సంక్షిప్తంగా, మార్మికత లేకుండా రాయబడుతుంది.

ప్రసిద్ధ శతకాలు:

  1. సుమతీ శతకము – బద్ధెన కవి

  2. వేమన శతకము – వేమన

  3. నీతిశతకము – భర్తృహరి

  4. భాస్కర శతకము – భాస్కరుడు

  5. దశరథ శతకము – రఘునాథ పండితుడు

సంక్షిప్తంగా:

శతకాలు మానవ నైతిక విలువలను, నీతిని, భక్తిని, జీవిత సత్యాలను అందించే పద్య సంపదలుగా ఉంటాయి. 


3) మీకు వచ్చిన శతక పద్యాలు చెప్పండి ?శతకసౌరభం?

అన్షర్:

ఈ) పాఠం ఆధారంగా ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. శతక ప్రక్రియా' లక్షణాలను గురించి రాయండి.

అన్షర్:

శతక ప్రక్రియ లక్షణాలు

శతక ప్రక్రియ తెలుగు సాహిత్యంలో ఒక ప్రముఖ కవితా విధానం. ఇందులో కవి నిశ్చిత సంఖ్యలో (సాధారణంగా 100 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ) పద్యాలను ఒకే అంశం లేదా అంశ సమూహాన్ని కేంద్రబిందువుగా తీసుకొని రచిస్తాడు.

శతక ప్రక్రియ ముఖ్య లక్షణాలు:

  1. పద్యాల సంఖ్య:

    • సాధారణంగా 100 (శతకం) లేదా మరింత ఎక్కువ పద్యాలు ఉంటాయి.

    • కొన్ని శతకాల్లో 108 లేదా 120 పద్యాలు కూడా ఉండొచ్చు.

  2. కేంద్రీయ అంశం:

    • శతక రచనలు ఏదైనా ఒక ముఖ్య విషయంపై కేంద్రీకృతమై ఉంటాయి.

    • ఉదాహరణలు: ధర్మ శతకాలు, నీతి శతకాలు, భక్తి శతకాలు, వీర శతకాలు.

  3. సందేశాత్మకత:

    • శతకాల్లో మానవ జీవితానికి సంబంధించి నైతిక బోధన, నీతులు, భక్తి, తత్వం, సంస్కృతి, సమాజ హితం వంటి అంశాలపై దృష్టి ఉంటుంది.

    • ఉదాహరణ: వేమన శతకంలో నీతిని, శ్రీమద్భాగవతం శతకంలో భక్తిని వర్ణించడం.

  4. ప్రాస మరియు లయ:

    • శతక పద్యాలు సులభంగా గుర్తుపట్టే విధంగా ప్రాస, లయ మరియు సౌందర్యం కలిగి ఉంటాయి.

    • వీటిలో ప్రాచుర్యంలో ఉన్న ఛందస్సులు ద్విపద, ఆటవెలది, మతిబంధన.

  5. ముఖ్య శతక కవులు:

    • వేమన (వేమన శతకము)

    • భాస్కర రాయలు (భాస్కర శతకము)

    • గిడుగు రామమూర్తి (ఆంధ్రమాత శతకము)

    • బద్దెన (సుమతీ శతకము)

    • కవి యోగి (యోగి వేమన శతకము)

  6. భాషా స్వభావం:

    • శతక పద్యాలు సులభమైన, సూటి, ప్రజలకు అర్థమయ్యే భాషలో ఉంటాయి.

    • ఇందులో హృదయాన్ని కదిలించే భావావేశం ఉంటుంది.

  7. ముఖ్య రకాల శతకాలు:

    • నీతి శతకాలు – ధర్మం, ఆచారం గురించి (ఉదా: సుమతీ శతకం)

    • భక్తి శతకాలు – భక్తిని ప్రోత్సహించే పద్యాలు (ఉదా: దాశరథీ శతకం)

    • శృంగార శతకాలు – ప్రేమ, శృంగార వర్ణనలు (ఉదా: మధురై శతకం)

    • ఆధ్యాత్మిక శతకాలు – తాత్విక జ్ఞానం, యోగం గురించి (ఉదా: వేమన శతకం)

సంక్షిప్తంగా:

శతక ప్రక్రియ ప్రజలకు ఉపదేశాలను అందించడానికి అనువైన కవితా ప్రక్రియ. సులభమైన భాష, పద్యాలకు లయ, నీతి బోధన, సామాజిక సందేశం వంటి లక్షణాలతో శతక సాహిత్యం ప్రజాదరణ పొందింది. 

2. తల్లిదండ్రులకు సేవ చేయడం వల్ల కలిగే ఫలితాలు ఏవి ?

అన్షర్:

తల్లిదండ్రులకు సేవ చేయడం వల్ల కలిగే ఫలితాలు

తల్లిదండ్రులు మనకు ఈ లోకాన్ని అందించిన గొప్ప దైవసమానులు. వారి సేవ చేయడం కేవలం బాధ్యత కాదు, అది మన సమాజంలో, సాంప్రదాయాల్లో ఒక గొప్ప ధర్మంగా పరిగణించబడింది. తల్లిదండ్రులను గౌరవించడం, వారిని సంరక్షించడం, వారి కోరికలను పూర్తిచేయడం వల్ల అనేక మంచి ఫలితాలు లభిస్తాయి.

1. తల్లిదండ్రుల ఆశీర్వాదం

  • తల్లిదండ్రుల ఆశీస్సులు మనకు జీవితంలో అడ్డుగోడల్ని అధిగమించడానికి సహాయపడతాయి.

  • "మాతృ దేవో భవ! పితృ దేవో భవ!" అనే వాక్యాన్ని మన భారతీయ సంస్కృతి ప్రధానంగా భావిస్తుంది.

  • వారి దీవెనలతో శారీరక, మానసిక శాంతి లభిస్తుంది.

2. మంచి ఆరోగ్యం & ఆయుష్షు

  • మన పురాణాలు, శాస్త్రాలు చెబుతున్నట్లుగా, తల్లిదండ్రులకు సేవ చేయడం వలన ఆయురారోగ్యాలు, దీర్ఘాయువు లభిస్తాయి.

  • మంచి మనస్సుతో తల్లిదండ్రులను చూసుకోవడం వలన మనసు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది, దాని ద్వారా ఆరోగ్యానికి మేలు జరుగుతుంది.

3. నీతి, ధర్మం కలిగిన వ్యక్తిగా ఎదగడం

  • తల్లిదండ్రుల సేవ ద్వారా ఓర్పు, ప్రేమ, కృతజ్ఞత వంటి మంచి లక్షణాలు అలవడతాయి.

  • వారు చూపే మార్గదర్శకత్వం వల్ల మనం సమాజంలో మంచి వ్యక్తిగా ఎదుగుతాం.

4. పిల్లలకు మంచి ఉదాహరణ కావడం

  • మనం తల్లిదండ్రులను గౌరవించి, వారి పట్ల ప్రేమ చూపిస్తే, భవిష్యత్తులో మన పిల్లలు కూడా అదే మార్గాన్ని అనుసరిస్తారు.

  • ఇది కుటుంబ విలువలను, భారతీయ సంస్కృతిని మరింత బలపరుస్తుంది.

5. కర్మఫల సిద్ధాంతం ప్రకారం మేలు కలుగుతుంది

  • మన పురాణాలు & శాస్త్రాలు చెబుతున్నట్లు, తల్లిదండ్రులకు సేవ చేయడం అత్యంత పుణ్యకార్యం.

  • ఇది మనకు మరింత సద్భాగ్యాన్ని, పుణ్యఫలాలను కలిగిస్తుంది.

  • భగవద్గీత & ధర్మశాస్త్రాల ప్రకారం, "పితృ సేవ చేయని వారు సుఖశాంతులు పొందలేరు."

6. మంచి నడవడిక & ఆత్మసంతృప్తి

  • తల్లిదండ్రులను సేవించడం వల్ల మానవతా విలువలు పెరుగుతాయి.

  • మనలో ప్రేమ, కృతజ్ఞత, బాధ్యత అనే భావనలు పెరుగుతాయి.

  • మనస్సులో నిగ్రహం, శాంతి, ఆనందం పెరుగుతుంది.సారాంశంగా:

తల్లిదండ్రులకు సేవ చేయడం ద్వారా మనం సమాజంలో గౌరవం పొందగలుగుతాము, జీవితంలో ధన్యులమవుతాము. ఇది కేవలం ఒక విధి కాదు, జీవితాన్ని సార్థకంగా మార్చే అత్యున్నతమైన ధర్మం. 

3. మానవుని సద్గుణాలేవి?

అన్షర్:

మానవుని సద్గుణాలు

మానవుడు సమాజంలో గౌరవప్రదంగా, ఆనందంగా జీవించడానికి సద్గుణాలు ఎంతో ముఖ్యమైనవి. ఇవి వ్యక్తిత్వాన్ని తీర్చిదిద్దే అంకురాలు. శాస్త్రాలు, పురాణాలు, నీతి శతకాలు మనిషిలో ఉండాల్సిన మంచి గుణాల గురించి వివరిస్తాయి.

1. సత్యనిష్ఠ (సత్యవంతత)

  • నిజాయితీగా ఉండటం, అబద్ధాలు చెప్పకపోవడం.

  • ధర్మశాస్త్రాల్లో "సత్యమేవ జయతే" అని చెప్పబడింది.

  • సత్యవంతులైన వారు ఎల్లప్పుడూ గౌరవాన్ని పొందుతారు.

2. ధర్మ నిష్ఠ (ధర్మపరాయణత)

  • ధర్మానికి అనుగుణంగా నడుచుకోవడం.

  • తల్లిదండ్రులను గౌరవించడం, గురువును ఆదరించడం, పరులకు సహాయం చేయడం.

  • మనిషి నడవడిక ధర్మబద్ధంగా ఉంటే సమాజం సజీవంగా ఉంటుంది.

3. క్షమ (ఓర్పు, సహనం)

  • ఎదుటి వారు చేసిన తప్పులను క్షమించే గుణం.

  • "క్షమించేవాడు దేవుడికి సమానం" అనే మాట ఉంది.

  • కోపానికి లోనవకుండా, ఓర్పుగా ఉండడం మానవునికి మేలుకలిగించే గుణం.

4. కృతజ్ఞత (తనకు సహాయం చేసిన వారిని గుర్తుంచుకోవడం)

  • చేసిన ఉపకారాన్ని ఎప్పటికీ మర్చిపోకుండా గుర్తుంచుకోవడం.

  • ఉపకారం చేసిన వారిపై కృతజ్ఞత చూపడం మన బాధ్యత.

5. వినయం (నమ్రత)

  • గర్వాన్ని వదిలిపెట్టి, అందరితో మర్యాదగా ఉండటం.

  • "వినయం నేర్పిన విద్యే నిజమైన విద్య" అని అంటారు.

  • అహంకారం వదిలి, సరళంగా ఉండే మనిషి జీవితంలో గొప్ప విజయాలను సాధిస్తాడు.

6. పరోపకారం (ఇతరులకు సహాయపడే గుణం)

  • "పరోపకారాయ పుణ్యాయ" అంటే ఇతరులకు సహాయం చేయడం గొప్ప పుణ్యకార్యం.

  • మానవతా ధర్మాన్ని పాటిస్తూ, అవసరంలో ఉన్నవారికి సహాయం చేయాలి.

7. శాంతి (మానసిక స్థిరత్వం)

  • కోపం, అసహనం, ద్వేషం వీటిని జయించడం.

  • మనస్సుకు శాంతి ఉంటే, ఆలోచనలు స్పష్టంగా ఉంటాయి.

  • యోగం, ధ్యానం ద్వారా మనస్సు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది.

8. మిత్రధర్మం (స్నేహానికి విలువ ఇవ్వడం)

  • నమ్మకమైన స్నేహాన్ని కాపాడుకోవడం.

  • మంచి మిత్రులు ఉండడం మానవుడి జీవితానికి ఎంతో ఉపయోగకరం.

9. శీలం (సద్బుద్ధి, మంచి నడవడిక)

  • మంచితనాన్ని, నిజాయితీని పాటించడం.

  • ఇతరుల పట్ల ప్రేమ, దయ, గౌరవం చూపించడం.

10. భక్తి & ఆచారం

  • మన పూర్వీకులు చెప్పిన విధంగా మతపరమైన, సాంప్రదాయపరమైన ఆచారాలను పాటించడం.

  • దేవుళ్ల పట్ల భక్తి, పెద్దల పట్ల గౌరవం కలిగి ఉండడం.

సారాంశం:

మానవునిలో సత్యం, ధర్మం, క్షమ, వినయం, పరోపకారం, కృతజ్ఞత, శీలం, భక్తి వంటి గుణాలు ఉంటే అతను నిజమైన సత్పురుషుడవుతాడు. ఇవి నైతిక విలువలను పెంచి, సమాజానికి మంచిచేసే మార్గాన్ని చూపిస్తాయి. 

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగు వాక్యాల్లో సమాధానాలు రాయండి.

1. కాలం విలువైనదని ఎలా చెప్పగలవు?

అన్షర్:

 కాలం విలువైనదని ఎలా చెప్పగలము?

కాలం అనేది మన జీవితంలో అత్యంత విలువైన సంపద. ఇది ఒకసారి పోతే తిరిగి పొందలేము. అందుకే, "కాలం సిరి కన్నా విలువైనది" అని చెప్పబడింది. కాలాన్ని సద్వినియోగం చేసుకున్నవారే విజయాన్ని సాధించగలరు.

 కాలం విలువను తెలియజేసే అంశాలు:

1. ఒకసారి పోయిన కాలం తిరిగి రాదు

  • మన దగ్గర ఉన్న ధనం పోయినా తిరిగి సంపాదించుకోవచ్చు.

  • కానీ, ఒక్క నిమిషం కూడా పోయిన తరువాత దాన్ని తిరిగి పొందలేం.

  • "చెల్లని చెక్కు డబ్బుకు, తిరిగిరాని కాలం మనిషికి" అని ఒక చక్కని నానుడి ఉంది.

2 .విజయానికి మూలం - కాలపు సద్వినియోగం

  • ఎవరైతే కాలాన్ని సరిగ్గా వాడతారో, వారు జీవితంలో గొప్పవాళ్లవుతారు.

  • గొప్ప వ్యక్తులు తమ సమయాన్ని సద్వినియోగం చేసుకునే అలవాటు పెంచుకున్నారు.
    ఉదాహరణ:

    • అబ్రహాం లింకన్ చిన్నప్పుడు కొవ్వొత్తి వెలుతురులో చదువుకునేవాడు.

    • డాక్టర్ A.P.J. అబ్దుల్ కలాం ప్రతిరోజూ కొత్త విషయాలను నేర్చుకునేవారు.

3. కాలాన్ని వృధా చేసిన వారు జీవితంలో వెనుకబడతారు

  • సమయాన్ని నిర్లక్ష్యం చేసే వ్యక్తులు జీవితంలో సఫలత పొందలేరు.

  • "గతించిన కాలం, మోచేతి నీరు తిరిగి రావు" అని సామెత చెప్పబడింది.

4. విద్యార్థులకు కాలం ముఖ్యమైనది

  • విద్యార్థి జీవితంలో కాలం అత్యంత విలువైనది.

  • ప్రతి రోజు సద్వినియోగం చేసుకుంటే భవిష్యత్తు उज్వలంగా ఉంటుంది.

  • "గడియారం ఆగినా మన జీవితం ఆగదు" – అనగా, సమయాన్ని వృథా చేయకూడదు.

5 .కాలానికి విలువ తెలిసిన వారే సమాజంలో గొప్ప మార్పులు తీసుకువచ్చారు

  • మహాత్మా గాంధీ, స్వామి వివేకానంద, త్యాగరాజ స్వామి, పీవీ నరసింహారావు వంటి మహానుభావులు తమ జీవితాన్ని సమయం గౌరవిస్తూ గడిపారు.

  • వారి సమయాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోవడం వల్లనే వారు చిరస్మరణీయులయ్యారు.

6. కాలం విలువను తెలిపే నానుడులు & సూక్తులు:

  • "కాలం గడిచిన తరువాత కాళీ పాకానికి ఉపయోగం లేదు."

  • "సమయమే మన అసలైన ధనం."

  • "నిన్ను నువ్వు నాశనం చేసుకోవాలనుకుంటే, నీ సమయాన్ని వృధా చేయి."

  • "Work is Worship, Time is Gold."

సారాంశం:

కాలాన్ని సద్వినియోగం చేసుకున్నవారే విజయం సాధిస్తారు. కాలం విలువను గుర్తించి, ప్రతి క్షణాన్ని ప్రయోజనకరంగా ఉపయోగించుకోవాలి.
సమయాన్ని గౌరవించండి – జీవితాన్ని విలువైనదిగా మార్చుకోండి! 

2. దాతల లక్షణాలను రాయండి.

అన్షర్:

దాతల లక్షణాలు 

దానం అనేది అత్యున్నతమైన ధర్మంగా పరిగణించబడింది. "దానం దీర్ఘసుఖప్రదం" అనే మాట ప్రకారం, ఎవరైతే నిజమైన దాతలవుతారో, వారు అశాశ్వతమైన పేరు పొందుతారు. భగవద్గీత, మహాభారతం, రామాయణం వంటి గ్రంథాలు దాతృత్వాన్ని మహత్యంగా పేర్కొన్నాయి.

🔹 దాతలో ఉండాల్సిన ముఖ్యమైన లక్షణాలు

1️⃣ నిర్లోభత (Selflessness – స్వార్థ రహిత దానం)

  • నిజమైన దాత స్వార్థం లేకుండా ఇతరులకు సహాయం చేస్తాడు.

  • ప్రాపంచిక ప్రయోజనాల కోసం కాదు, నిజమైన మానవ సేవ కోసం దానం చేయాలి.

  • "ఉపకారిమిత్రణం న భవతి హారదం" – ఉపకారం చేసినవాడు ఎప్పుడూ గొప్పవాడే!

2️⃣ గోప్యమైన దానం (Secrecy in Charity)

  • శాస్త్రాల ప్రకారం, "ఇచ్చిన దానాన్ని ఎడమ చెయ్యి కూడా తెలియకూడదు."

  • ప్రచారం కోసమే దానం చేస్తే, అది అసలైన దాతృత్వం కాదు.

3️⃣ నిస్వార్థ ప్రేమ (Kind-heartedness)

  • ఒక దాత హృదయంలో దయ, మానవతా దృక్పథం ఉండాలి.

  • బాధలో ఉన్నవారిని ఆదుకోవాలనే తపన ఉండాలి.

4️⃣ నేరహంకారత (Humbleness – అహంకారం లేకుండా దానం)

  • అహంకారం లేకుండా చేయబడ్డ దానమే ఉత్తమ దానం.

  • "నేను గొప్పవాడినని" చూపించుకునే ధోరణి దాతలో ఉండకూడదు.

  • తానిచ్చే దానాన్ని ఓ ఋణంగా భావించకుండా, అది తన బాధ్యతగా భావించాలి.

5️⃣ అవసరమైన వారికి దానం (Giving to the Right Person)

  • ధర్మశాస్త్రం ప్రకారం, నష్టపోయిన, దయనీయమైన స్థితిలో ఉన్నవారికి దానం చేయాలి.

  • దానం చేసే ముందు అది నిజమైన అవసరమైన వారికి అందుతోందా? అనే విషయాన్ని గమనించాలి.

6️⃣ సమయానికి సాయపడే గుణం (Helping at the Right Time)

  • "కాలహీనం కృతం సర్వం" అంటే, సమయానికి లభించని సహాయం అనర్థమే.

  • ఒక ఆకలితో అలమటిస్తున్న వ్యక్తికి ఆహారం అందించడం నిజమైన దానం.

7️⃣ దాతను చూసి ఇతరులు ప్రేరణ పొందాలి (Inspiring Others to Give)

  • మంచి దాతల ద్వారా సమాజంలో మరికొంతమంది దానం చేయాలని భావిస్తారు.

  • "ఏకచంద్రస్తమో హంతి న చతుర్భి: సువర్ణరశ్మిభి:" అంటే, చీకటిని పారద్రోలడానికి ఒక చంద్రుడు చాలని, అదేవిధంగా సమాజానికి మార్గదర్శనం చేయడానికి ఒక గొప్ప దాత చాలని చెప్పబడింది.

8️⃣ ఆపదలో ఉన్నవారికి తోడుగా ఉండటం (Supporting the Needy in Crisis)

  • కష్టాల్లో ఉన్నవారికి ధన, ఆహార, వస్త్ర సహాయం చేయడం గొప్ప సేవ.

  • ప్రకృతి విపత్తులు, యుద్ధాలు, సంక్షోభాల సమయంలో దాతలు ఎంతో మానవ సేవ చేస్తారు.

ఉదాహరణలు (ప్రసిద్ధ దాతలు):

1️⃣ కర్ణుడు (మహాభారతం) – దానశూర కర్ణుడు తన జీవితంలో చివరి నిమిషంలో కూడా తన కవచ కుండలాలను దానం చేశాడు.
2️⃣ రాజారాజ చోళుడు – అనేక దేవాలయాల నిర్మాణానికి తన రాజ్య సంపదను దానం చేశాడు.
3️⃣ సతీ అన్నపూర్ణాదేవి – అన్నదానం ద్వారా భిక్షుల ఆకలిని తీర్చింది.
4️⃣ సత్య సాయి బాబా, మదర్ థెరిసా – అనాథ పిల్లలకు, పేదలకు సహాయం చేశారు.

 దాతల లక్షణాలను తెలిపే సూక్తులు:

  • "దాతా సుఖీ భవతి" – దానం చేసే వాడు ఆనందంగా ఉంటాడు.

  • "అన్నదానాత్పరం దానం న భూతం న భవిష్యతీ" – అన్నదానం కన్నా గొప్ప దానం లేదని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి.

  • "దత్తం న యాచ్యం" – ఇచ్చిన దానం గురించి తిరిగి అడగకూడదు.

సారాంశం:

నిజమైన దాత ఎప్పుడూ స్వార్థరహితంగా, వినయంతో, అవసరమైన వారికి, సమయానికి, అహంకారం లేకుండా దానం చేస్తాడు. దానం చేసే స్వభావం కలిగినవారు మనిషిగా మాత్రమే కాకుండా, దైవ సమానులుగా

🔹 నరసమ్మ తెలిపిన లోకనీతి వివరాలు

"లోకనీతి" అంటే సమాజంలో మనం ఎలా ఉండాలి, ఇతరులతో ఎలా మెలగాలి, మంచిని ఎలా పెంచుకోవాలి అనే మార్గదర్శక اصولాలు. నరసమ్మ తన మాటల ద్వారా మానవ సంబంధాలు, నైతికత, కర్తవ్యబద్ధత వంటి అంశాలను చక్కగా వివరించింది.

నరసమ్మ తెలిపిన లోకనీతి ముఖ్యాంశాలు:

1️⃣ మానవ సంబంధాల్లో శ్రద్ధ అవసరం

  • ఇతరులతో ప్రేమగా, గౌరవంతో, మర్యాదగా ప్రవర్తించాలి.

  • "మాట మంచిది అయితే, మనిషి విలువ పెరుగుతుంది" అనే నీతిని నరసమ్మ ప్రబోధించింది.

  • పరస్పర సహకారం, దయ, మానవతా విలువలు అత్యంత ముఖ్యమైనవి.

2️⃣ అహంకారాన్ని విడచివేయాలి

  • అహంకారం ఉండగానే మనిషి పతనానికి గురవుతాడు.

  • వినయం, శాంతి, సహనం మనిషిని గొప్పస్థాయికి తీసుకెళ్తాయి.

3️⃣ కష్టకాలంలో సహాయం చేయడం గొప్పది

  • అవసరమైన సమయంలో మానవుడు ఇతరులకు సహాయం చేయాలి.

  • "అన్నదానం కన్నా గొప్ప దానం లేదు" అని నరసమ్మ చెప్పిన నీతి.

  • ఇతరుల బాధను మన బాధగా భావించి ఆదుకోవడం మానవత్వం.

4️⃣ మంచి మనసుతో మాటలు మాట్లాడాలి

  • "మంచి మాట మాణిక్యంతో సమానం" అని నరసమ్మ చెప్పిన లోకనీతి.

  • దయతో, ప్రేమతో మాట్లాడితే సమస్యలు తొలగిపోతాయి.

  • దుర్మార్గంగా మాట్లాడితే సంబంధాలు చెడిపోతాయి.

5️⃣ కాలానికి విలువ ఇవ్వాలి

  • సమయాన్ని వృధా చేయకూడదు.

  • క్రమశిక్షణ, పట్టుదల ఉంటే విజయాన్ని సాధించవచ్చు.

సారాంశం:

నరసమ్మ చెప్పిన లోకనీతి స్వచ్ఛమైన మనసు, మంచిపనులు, అహంకారం లేకుండా జీవించడం, ఇతరులకు సహాయపడటం, సమయాన్ని గౌరవించడం, మంచి మాటలతో ప్రవర్తించడం అనే జీవిత సత్యాలను బోధిస్తుంది. ఇవే నిజమైన మానవధర్మ లక్షణాలు. 


ఆ) కింది ప్రశ్నలకు ఎనిమిది వాక్యాల్లో జవాబులు రాయండి.

1. నైతిక విలువలు వ్యక్తికి ఎలా తోడ్పడతాయో సొంతమాటల్లో రాయండి.

అన్షర్:

🔹 నైతిక విలువలు వ్యక్తికి ఎలా తోడ్పడతాయి?

నైతిక విలువలు అంటే మంచితనం, నిజాయితీ, ప్రేమ, దయ, నమ్మకం, గౌరవం, క్రమశిక్షణ, సహనం వంటి మంచి లక్షణాలు. ఇవి వ్యక్తిత్వాన్ని మెరుగుపరచడమే కాకుండా, సమాజంలో గౌరవాన్ని కూడా పెంచుతాయి.

 నైతిక విలువలు వ్యక్తికి కలిగించే ప్రయోజనాలు:

1️⃣ మంచి వ్యక్తిత్వాన్ని రూపొందిస్తాయి

  • ఒక మనిషిని గొప్పవాడిగా మార్చేది అతని నైతికతే.

  • మంచి ఆచారాలు ఉన్నవారు ఎప్పుడూ గౌరవాన్ని పొందుతారు.

2️⃣ నమ్మకాన్ని పెంచుతాయి

  • నిజాయితీ (Honesty) కలిగిన వ్యక్తిపై అందరూ నమ్మకం పెంచుతారు.

  • నైతిక విలువలు ఉన్నవారిని ఎవరూ అనుమానించరు.

3️⃣ సమాజంలో గౌరవాన్ని తెస్తాయి

  • "మంచి మనిషిగా మారితే, ప్రపంచం మన వెంట నడుస్తుంది."

  • నిజాయితీ, సత్యం, వినయం కలిగినవారిని అందరూ గౌరవిస్తారు.

4️⃣ ప్రశాంతమైన జీవితం అందిస్తాయి

  • అబద్ధాలు, మోసాలు, మలిన ఆలోచనల వల్ల మనసుకు శాంతి ఉండదు.

  • మంచి విలువలు ఉన్నవారికి ఎప్పుడూ మనం కడచూపుల్లా నిద్రపోతాం అనే ధైర్యం ఉంటుంది.

5️⃣ సంబంధాలను బలపరుస్తాయి

  • గౌరవం, ప్రేమ, సహనంతో మెలిగినవారు కుటుంబంలో, స్నేహితుల్లో మంచి పేరు తెచ్చుకుంటారు.

  • ప్రేమతో మెలిగే వారితో ఎవరైనా సంతోషంగా ఉంటారు.

6️⃣ లైఫ్‌లో విజయాన్ని సాధించడానికి సహాయపడతాయి

  • కష్టపడి పనిచేసే అలవాటు, పట్టుదల, ఓర్పు ఉంటే విజయం సునాయాసం.

  • సమయాన్ని గౌరవించడం, నైతికతను పాటించడం వల్ల ఎవరైనా ముందుకెళ్లగలరు.

 నా అభిప్రాయం:

నైతిక విలువలు లేనిదే మనిషి జీవితం అర్ధహీనమైపోతుంది. మంచితనం, నిజాయితీ, దయ, సహనం ఉన్నవారే నిజమైన విజయాన్ని పొందగలరు. నైతికత గల వ్యక్తి ఎప్పుడూ అందరికీ ఆదర్శంగా నిలుస్తాడు! 

2. పాఠంలో దానగుణం తెలిపే పద్యం ఉంది కదా! మీ ఊళ్ళో ఉన్న దాతల గురించి వివరించండి.

అన్షర్:

🔹 పాఠంలో దానగుణం తెలిపే పద్యం:

పాఠంలో దానం యొక్క గొప్పతనాన్ని వివరించే పద్యం ఉంటుంది. దాతలు తమ ఆస్తిని, సంపదను, సమయాన్ని, జ్ఞానాన్ని ఇతరుల కోసం వినియోగించేవారు.

 నా ఊరిలో ఉన్న ప్రసిద్ధ దాతలు:

1️⃣ అక్కినేని రామానుజం (Ex: సొంత ఊరిలో ఉన్న ఒక దాత)

  • మా ఊరిలో అక్కినేని రామానుజం అనే ఒక గొప్ప దాత ఉన్నారు.

  • అతను అనాథాశ్రమానికి ప్రతి నెలా సహాయం చేస్తుంటాడు.

  • విద్యార్థులకు ఉచిత పుస్తకాలు, యూనిఫాంలు అందజేస్తాడు.

2️⃣ లక్ష్మీ నరసయ్య గారు

  • మా గ్రామంలో ఒక రైతు లక్ష్మీ నరసయ్య గారు ప్రతి సంవత్సరం పేద పిల్లలకు స్కూల్ ఫీజు కట్టిస్తాడు.

  • ఆయన భూమిలో పండే పంటలో కొంత భాగాన్ని పేదలకు ఉచితంగా ఇస్తాడు.

3️⃣ స్థానిక ఆలయ ట్రస్ట్ (Example: గుళ్ళ ట్రస్ట్)

  • మా ఊరి శివాలయం ట్రస్ట్ ప్రతి సంవత్సరం అన్నదానం నిర్వహిస్తుంది.

  • పేదలకు ఉచిత వైద్యం అందించేందుకు మెడికల్ క్యాంపులు నిర్వహిస్తారు.

 నా అభిప్రాయం:

మన ఊరిలో, సమాజంలో దాతలు ఉన్నతమైన వ్యక్తిత్వం గలవారు. "దానం చేయడం వలన మనం కోల్పోయేది ఏమీలేదు, కానీ ఇతరుల ముఖాల్లో చిరునవ్వు కనిపిస్తుంది." మనమందరం కూడా చిన్న దానమైనా చేయాలని ప్రయత్నించాలి. 

3. మీరు చదివిన శతకపద్యం ఆధారంగా మధురంగా మాట్లాడడం యొక్క ప్రాధాన్యతను సమర్థిస్తూ రాయండి?

అన్షర్:

🔹 మధురంగా మాట్లాడడం యొక్క ప్రాధాన్యత

"మధుర భాషితము మాణిక్యముల వోలె
శ్రుతి నలంకరించి మతి వసించు
మంజుల ములుగాని మాటలు నిలువవు
విశ్వహితచరిత్ర వినర మిత్ర!"

ఈ పద్యం ప్రకారం, మధురంగా మాట్లాడే మనిషి హిరణ్య మాణిక్యముల వలె విలువైనవాడు. మధురమైన మాటలు మనిషిని గౌరవాన్ని పొందేలా చేస్తాయి, మంచి సంబంధాలను పెంచుతాయి.

 మధురంగా మాట్లాడటం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు:

1. ఇతరులతో మంచిగా సంబంధాలు కొనసాగుతాయి

  • మధురమైన మాటలు మనుషుల హృదయాలను మెలిపెడతాయి.

  • ప్రేమతో, గౌరవంతో మాట్లాడితే అందరూ మన దగ్గరే చేరతారు.

2.మనకు గౌరవం పెరుగుతుంది

  • దయగల మాటలు మాట్లాడేవారిని సమాజం గౌరవంగా చూసుకుంటుంది.

  • "మాట మంచి అయితే మనిషి విలువ పెరుగుతుంది."

3. మనసుకు శాంతి కలుగుతుంది

  • కోపంగా, కఠినంగా మాట్లాడితే మనసు కలత చెందుతుంది.

  • ప్రేమతో, మాధుర్యంతో మాట్లాడితే మనకూ, ఇతరులకూ ఆనందం కలుగుతుంది.

4. సమస్యలు తొలగిపోతాయి

  • మంచి మాటలతో మాట్లాడితే గొడవలు, విభేదాలు తగ్గుతాయి.

  • మధుర భాష ప్రేరణనిచ్చి, ఒత్తిడిని తగ్గించగలదు.

నా అభిప్రాయం:

మధుర భాష అనేది సుగంధ ద్రవ్యంలా, తేనె వోలె మన హృదయాలను ఆనందింపజేస్తుంది. "మంచి మాటను మించిన ఆభరణం లేదు" అని పెద్దలు చెప్పిన మాట నిజమే.
అందుకే, మనమందరం ఎల్లప్పుడూ మధురంగా, ప్రేమగా, గౌరవంగా మాట్లాడే అలవాటు చేసుకోవాలి.