చాప్టర్ 7
చైతన్యమూర్తులు
ఇక్కడ మీరు అడిగిన 6 ప్రశ్నలకు సరళమైన, తెలుగులో జవాబులు అందించాను. అవసరమైతే ఇంకాస్త చక్కదిద్దుకోవచ్చు.
1. సంఘసంస్కర్త వీరబ్రహ్మం గారి గురించి?
జవాబు;వీరబ్రహ్మం గారు 17వ శతాబ్దానికి చెందిన గొప్ప తత్త్వవేత్త, దార్శనికుడు. ఆయన రచించిన "కాళజ్ఞానం" ఎంతో ప్రసిద్ధి చెందింది. సమాజంలో భవిష్యత్తు సంఘటనలను సూచిస్తూ ప్రజలను సన్మార్గానికి నడిపించారు. ఆయన సమానత్వాన్ని, మానవత్వాన్ని మించని విలువలుగా ప్రతిపాదించారు. కుల, మత, వర్గ భేదాలు తొలగించాలని ప్రచారం చేశారు.
2. జానపద సాహిత్యానికి నేదునూరి గంగాధరం చేసిన సేవలు
జవాబు;నేదునూరి గంగాధరం గారు జానపద సాహిత్యాన్ని సేకరించి, ప్రచురించి, పునరుత్థానం చేశారు. గ్రామీణ జీవితంలోని భావాలను, సంస్కృతిని భాషా రూపంలో భద్రపరిచారు. ప్రజల మౌఖిక సంపదను పుస్తకాలుగా మార్చి తదుపరి తరాలకు అందించారు.
3. వడ్డాది పాపయ్య మేటి చిత్రకారుడని ఎలా చెప్పగలవు?
జవాబు;వడ్డాది పాపయ్య గారు కళాలోకంలో ఓ విభిన్న ముద్రవేసిన చిత్రకారుడు. ఆయన చిత్రాల్లో సున్నితమైన భావ వ్యక్తీకరణ, నైపుణ్యం కనిపిస్తుంది. పురాణ గాథలను, ధార్మిక కాందృశ్యాలను చక్కగా ఆవిష్కరించారు. ఆయన కళారూపాలు ఇప్పటికీ కళాభిమానులను ఆకట్టుకుంటున్నాయి.
4. తొలి ముస్లిం ఉపాధ్యాయురాలిగా ఫాతిమా షేక్ చేసిన సేవలు?
జవాబు;ఫాతిమా షేక్ గారు భారతదేశపు తొలి ముస్లిం ఉపాధ్యాయురాలు. 19వ శతాబ్దంలో అణచివేతకు గురైన బాలికలకు విద్య అందించాలని కృషి చేశారు. సావిత్రిబాయి ఫూలేతో కలిసి పాఠశాలలు నిర్వహించి, మహిళా విద్యకు బలమైన పునాది వేశారు. సమాన హక్కుల కోసం పోరాడారు.
5. రాగతిపందరి కార్టూనిస్టుగా ఎదిగిన విధానం?
జవాబు;రాగతిపందరి చిన్ననాటి నుండే చిత్రకళ పట్ల ఆసక్తి చూపించారు. రాజకీయ వ్యంగ్య చిత్రాల ద్వారా సామాజిక సమస్యలను, ప్రజా భావనలను హాస్యంగా but తీవ్రంగా ప్రదర్శించే శైలి పెంపొందించుకున్నారు. కార్టూన్ల ద్వారా ప్రజల మనసును గెలుచుకున్నారు.
6. తాడి నాగమ్మ సమాజానికి చేసిన సేవలు?
జవాబు;తాడి నాగమ్మ ఉపాధ్యాయినిగా పనిచేసి, ఎంతోమందిని చదువుల పరంగా ఎదగించేలా చేశారు. మహిళామండలిని స్థాపించి ఆరోగ్య సేవలను అందించారు. పాఠశాలలు, గ్రంథాలయాలు నెలకొల్పి ప్రజలకు చదువుల వెలుగు చాటించారు. జాతీయ చైతన్యం, గాంధేయ సిద్ధాంతాలను ప్రజలలో మేల్కొలిపారు.
7.మేటి తెలుగు పద్యం విశేషం?
జవాబు;"పట్టంబు గట్టిన ప్రథమంబు నేణు బలగవ్వ..."
ఈ పద్యం క్రీ.శ. 848 నాటి పండురంగని అద్దంకి శాసనంలోని తరువోజుగా గుర్తించబడింది.
ఈ పద్యంలో అప్పటి భాష శైలిని స్పష్టంగా చూడవచ్చు —
వాక్య నిర్మాణం ప్రాచీన శైలిలో ఉంది, పదాలు ఘనంగా, శాస్త్రీయంగా ఉన్నాయి.
అప్పటి పద్యభాష ఘట్టంగా, అలంకారబద్ధంగా ఉండేది. ఇవి తెలుగు భాష అభివృద్ధి యాత్రలో తొలి అడుగులుగా నిలిచాయి.