1) महर्षी कर्वे यांना कोणता पुरस्कार मिळाला?
उत्तर:  त्यांना १९५८ साली 'भारतरत्न' हा सर्वोच्च नागरी सन्मान मिळाला.

2) महर्षी कर्वे यांचे पूर्ण नाव काय होते?
उत्तर:  धोंडो केशव कर्वे.

3) महर्षी कर्वे यांचा जन्म कधी झाला?
उत्तर:  १८ एप्रिल १८५८ रोजी.

4) त्यांचे निधन कधी झाले?
उत्तर:  १० नोव्हेंबर १९६२ रोजी, १०५ व्या वर्षी.

5) स्त्रियांच्या शिक्षणासाठी त्यांनी कोणती संस्था स्थापन केली?
उत्तर: हिंगणे स्त्रीशिक्षण संस्था व नंतर एस.एन.डी.टी महिला विद्यापीठ.

6)स्त्रीने स्वतंत्र होण्यासाठी काय गरजेचे आहे, असे कर्वे मानत?
उत्तर: तिला शिक्षण हवे.

7) महर्षी कर्वे यांनी स्वतः काय शिकवत होते?
उत्तर: ते गणिताचे प्राध्यापक होते.

8) त्यांनी स्वतः कोणत्या विधवा स्त्रीशी विवाह केला?
उत्तर: त्यांनी विधवेशी विवाह केला, ज्याचे नाव लेखात नमूद नाही.

9) त्यांना समाजाच्या विरोधाचा कसा सामना करावा लागला?
उत्तर: समाजाने त्यांच्यावर टीका केली, कपडे फाडले, पण त्यांनी शांतपणे सहन केले.

10) महर्षी कर्वे कोणाच्या जीवनचरित्राने प्रेरित झाले?
उत्तर: पंडिता रमाबाई आणि ईश्वरचंद्र विद्यासागर यांच्या.

11) पूर्ण वाक्यात्मक उत्तर द्या:
महर्षी कर्वे यांचे कार्य समाजासाठी महत्त्वाचे का होते?
उत्तर: कारण त्यांनी स्त्री शिक्षणाच्या माध्यमातून स्त्रीला सन्मानाने जगण्यासाठी सक्षम केले.

12) कर्ते सुधारक कसा असावा, हे महर्षी कर्वे यांनी कसे सिद्ध केले?
उत्तर: त्यांनी बोलण्याऐवजी कृतीतून उदाहरण घालून दिले आणि आपल्या जीवनातील प्रत्येक पै पै समाजकार्यासाठी वापरली.

13) समाजाने त्यांच्या कार्याला कसे प्रतिसाद दिले?
उत्तर: सुरुवातीला समाजाने त्यांचा छळ केला, पण शेवटी त्यांचे कार्य गौरवले.

14) स्त्रियांवरचे अत्याचार थांबवण्यासाठी पुरुषांना काय शिकवले पाहिजे, असे लेखक म्हणतो?
उत्तर: पुरुषांनी खऱ्या अर्थाने शिक्षित व्हावे आणि स्त्रीला वस्तू न मानता माणूस म्हणून मान द्यावा.

15)महर्षी कर्वे यांचे जीवन स्थितप्रज्ञासारखे का मानले जाते?
उत्तर: कारण ते स्वतःच्या सुख-दुःखात अडथळा न आणता दुसऱ्यांच्या दुःखासाठी झटत होते.

16) विचारप्रवर्तक / समजून उत्तर द्या:
महर्षी कर्वे यांचा दृष्टिकोन स्त्री शिक्षणाबाबत कसा होता?
उत्तर: ते मानत की स्त्री स्वतंत्र होण्यासाठी शिक्षण आवश्यक आहे. शिक्षणानेच स्त्रीला आत्मभान येईल.

17) स्त्रीला शिक्षण न मिळाल्यास देशावर काय परिणाम होईल, असे महर्षी कर्वे मानत?
उत्तर:देश अर्धांगवायू झालेल्या व्यक्तीसारखा होईल.

 ‘पै पै चा निधी’ आणि ‘मुरुड निधी’ संकल्पना वापरून, पारदर्शक पद्धतीने. महर्षी कर्वे यांचे आचारधर्म कोणत्या संताच्या तत्त्वांशी साधर्म्य राखतात?
18) कर्त्यांनी संस्थेसाठी निधी कसा जमा केला?
उत्तर: संत ज्ञानेश्वर यांच्या.

19) महर्षी कर्वे यांचे पुतळा पाहून रडणाऱ्या मुलीवर लेखक का रागावतो?
उत्तर: कारण कर्वे यांनी हेच विद्यापीठ स्त्रिया दुःखी होऊ नयेत म्हणून उभारले.

20) दीर्घ उत्तरे (३-५ ओळी):
कर्ते सुधारक महर्षी कर्वे यांच्या कार्याचा आधुनिक समाजावर काय प्रभाव आहे?
उत्तर: त्यांच्या कार्यामुळे आज हजारो स्त्रिया शिकू शकतात. स्त्रीशिक्षण आणि महिलांचा सन्मान या क्षेत्रात त्यांनी पाया रचला.

21) महर्षी कर्वे यांचे स्वप्न काय होते?
उत्तर: शिक्षित, सशक्त, आत्मनिर्भर स्त्री समाज निर्माण करणे.

22) समाजाचा विरोध असूनही त्यांनी कार्य कसे चालू ठेवले?
उत्तर: सहनशीलतेने, जिद्दीने, आणि आत्मविश्वासाने.

23) कर्ते बोलके नसावेत, तर कृतीशील असावेत – या विधानावर भाष्य करा.
उत्तर: महर्षी कर्वे यांचे जीवनच त्याचे उदाहरण होते. त्यांनी गोंधळ न करता समाजसेवा केली.

25) महर्षी कर्वे यांचे जीवन ‘कर्तृत्वाचे प्रतीक’ का मानले जाते?
उत्तर: कारण त्यांनी स्वतःपासून सुरुवात करून, कठीण परिस्थितीत समाजाला नवीन दिशा दिली.

26)  अतिरिक्त उपयुक्त प्रश्न:
‘हिंगणे स्त्रीशिक्षण संस्था’ ही सुरुवातीला कोणत्या नावाने होती?
उत्तर: ‘अनाथ बालिकाश्रम’.

27) महर्षी कर्वे कोणत्या जिल्ह्यातील होते?
उत्तर: रत्नागिरी जिल्ह्यातील.

28 ) विद्यार्थ्यांना महर्षी कर्वे यांचे कार्य का समजून घेतले पाहिजे?
उत्तर: कारण त्यांच्या कार्यातून सामाजिक बांधिलकी आणि सेवा शिकायला मिळते.

29) महर्षी कर्वे यांची वैशिष्ट्ये कोणती होती?
उत्तर निःस्वार्थीपणा, स्थितप्रज्ञ वृत्ती, आचारशुद्धता, आणि कृतीशीलता.

30)  महर्षी कर्वे यांच्या कार्याचा आजच्या स्त्रीशिक्षणावर काय परिणाम झाला आहे?
उत्तर: आज स्त्रिया शिक्षणात पुढे आहेत. अनेक महिला डॉक्टर, इंजिनीअर, प्रशासक झाल्या आहेत.


Answer by Dimpee Bora