Chapter 10 (part 2)
১। আলোচনা কৰা আৰু লিখা-
(ক) শেৱালি ফুল কোন ঋতুত ফুলে?
উত্তৰ: শেৱালি ফুল শৰত ঋতুত ফুলে।
(খ) পদ্যটিত থকা উৎসৱকেইটাৰ নাম কোৱা আৰু লিখা।
উত্তৰ: পদ্যটিত শাৰদীয়া উৎসৱ, দীপাৱলী, আৰু বৰ্ণিল বন উৎসৱৰ কথা আছে।
(গ) ধানৰ খেতিত কোনে চৰণ-ধূলি দিয়ে বুলি কবিয়ে কৈছে?
উত্তৰ: ধানৰ খেতিত লখিমীয়ে চৰণ-ধূলি দিয়ে বুলি কবিয়ে কৈছে।
(ঘ) তৰাই কিদৰে নাচে বুলি কবিয়ে ভাবে?
উত্তৰ: তৰাই আনন্দে নাচি থাকে বুলি কবিয়ে ভাবে।
(ঙ) গোসাঁয়ে ক'ত বাস পাতিলে?
উত্তৰ: গোসাঁয়ে বিৰিন্দা বনতে বাস পাতিলে।
২। তলৰ শব্দবোৰ খেলিমেলিকৈ দিয়া আছে। তলত মূল পদ্যৰ স্থানাংক নম্বৰ দিয়া আছে। শব্দবোৰ স্থানাংক অনুসৰি সজোৱা হৈছে:
শব্দবোৰৰ খেলিমেলি
-
জোনায়ে হাঁহিলে
-
তৰায়ে নাচিলে
-
ৰূপোৱালী ঢউ তুলি
-
এনুৱা দিনতে
-
দীপালীৰ ৰাতি
-
অন্ধকাৰ হয় নাশ
৩। ক) পাঠত উল্লেখ হোৱা শব্দবোৰৰ অৰ্থ আৰু মিলোৱা শব্দঃ
সিংহবাহিনী – সিংহ বাহিনীৰ সৈতে সম্পর্কিত (এক নাম), সমৰ বাহিনী
কৃষ্ণ – কৃষ্ণ (এক দেৱতা), কৃষ্ণচন্দ্ৰ
চৰণ – গা ধোয়া
গোসাঁই – গুৰু বা পুৰোহিত
অন্ধকাৰ – আন্ধাৰ, অন্ধকাৰ
ভৰি – স্নান, গোসোৱাৰ কাৰ্য
অৰ্থৰ সৈতে মিলোৱা শব্দবোৰ আৰু একে অৰ্থৰ শব্দ:
সিংহবাহিনী – বাহিনী
কৃষ্ণ – কৃষ্ণচন্দ্ৰ
চৰণ – গোসল
গোসাঁই – পুৰোহিত
অন্ধকাৰ – আন্ধাৰ
ভৰি – স্নান
খ) তলৰ শব্দবোৰ পদ্যটোত কি ৰূপত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, বিচাৰি লিখা।
গদ্যৰূপ পদ্যৰূপ
ঢৌ ঢউ
এনেকুৱা এনুৱা
তৰাই তৰায়ে
জোনে জোনায়ে
দেৱালী দীপালী
লক্ষ্মী লখিমী
বৃন্দাবন বনতে
৪। প্রথমটো চাই বাকীবোৰ একেদৰে পূৰ কৰা-
ক) ৰূপোৱালী
ৰূপ + ওৱা + লী = ৰূপোৱালী
খ) শাৰদী
শাৰদ + ঈ = শাৰদী
আহিনী
আহি + নী = আহিনী
বহাগী
বহাগ + ঈ = বহাগী
জোনাকী
জোন + আকী = জোনাকী
মাঘী
মাঘ + ঈ = মাঘী
প্রাণী
প্ৰাণ + ঈ = প্ৰাণী
জানো আহাঃ
শব্দৰ শেষত ই থাকিলে আৰু তাৰ লগত ‘এ’ যোগ হ’লে ‘ই’ৰ ঠাইত ‘য়ে’ হয়। যেনে- ভাই + এ = ভায়ে
গ) গোসাঁই-এ গোসাঁয়ে, আই-এ পিতাই- এ
৫। "জোনায়ে হাঁহিলে
তৰায়ে নাচিলে
কপোৱালী ঢউ তুলি,
আই লখিমীয়ে
ধানৰ খেতিত
দিলেহি চৰণ-ধূলি।"
-
এই পদ্যফাকিত থকা শব্দবোৰ সলাই তুমি নিজাৱৈকৈ পদ্য আকাৰত লিখা:
জোনায় হাঁহি উঠে,
তৰায়ে নাচে ৰঙীন,
কপোৱালী ঢৌ বাৰে,
আই লখিমীয়ে মাটি,
ধানৰ খেতি বাগিছে,
চৰণ ধূলি দিবে শুদ্ধ।
Krishna Saikia