Chapter- 11 बाली बेट
१) लेखक कुठे गेले होते?
उत्तर: लेखक इंडोनेशियामधील ‘बाली’ या अतिशय निसर्गरम्य बेटावर गेले होते. तेथील सुंदर वातावरण, शांतता आणि लोकांची निष्कपटता यांनी लेखक मंत्रमुग्ध झाला होता.
२) देवळात काय वाजत नव्हते?
उत्तर: पहाटे देवळात वाजणारा चौघडा (धार्मिक मंगलवादन) वाजत नव्हता. त्यामुळे पहाटेच्या शांततेत एक अनोखी रिक्तता जाणवत होती.
३) लेखकाने कोणते गीत गाण्यास सुरुवात केली?
उत्तर: लेखकाने मुक्त आवाजात “प्रियेऽ पहा! रात्रीचा समय सरुनि येत उषःकाल हाऽऽ!” हे गाणे गायला सुरुवात केली, ज्यातून पहाटेचे आगमन स्मितहास्याने स्वागत करणारा भाव दिसतो.
४) लेखकाला ते गीत कोणाने लिहिले असावे असे वाटते?
उत्तर: लेखकाला वाटते की अण्णा किर्लोस्करांनी त्या परिसरात (गुर्लहोसूरच्या आसपास) अशीच एखादी पहाट बघून ते गाणे लिहिले असावे.
५) लेखक त्या पहाटेची तुलना कोणाशी करतो?
उत्तर: लेखक त्या पहाटेची तुलना एखाद्या नाट्यप्रयोगाची सुरुवातीची नांदी होण्याशी करतो, कारण ती पहाट नवीन आनंदाची नांदी घेऊन येत होती.
६) सामान्यतः पहाटे काय संपते असे म्हणतात?
उत्तर: लोक म्हणतात की पहाटे स्वप्नांची समाप्ती होते; पण या पहाटेने उलट लेखकाच्या मनातील नवीन स्वप्नांची सुरुवात केली.
७) लेखकाला त्या बालीची पहाट कशी जाणवली?
उत्तर: लेखकाला ती पहाट स्वप्नसृष्टीत प्रवेश करायला लावणारी वाटली; जणू वास्तविक जगापासून दूर नवीन कल्पनासृष्टी सुरू झाली.
८) लेखक किती दिवस या स्वप्नसृष्टीत गुंतून होता?
उत्तर: लेखक आठवडाभर बालीच्या निसर्गात, लोकांमध्ये आणि वातावरणात रमला होता.
९) लेखकाला बालीतील लोक कसे वाटले?
उत्तर: लेखकाला बालीतील लोक सुंदर, निरागस, साधेपणा जपणारे आणि अतिशय अश्राप (निष्पाप) वाटले.
१०) इंडोनेशियावर कोण राज्य करत होते?
उत्तर: इंडोनेशियावर डचांनी राज्य केले होते.
११) तरीही कोणता प्रदेश डचांनी बदलू शकला नाही?
उत्तर: डचांचे राज्य असूनही, बालीची संस्कृती, परंपरा आणि स्वभाव, डचांना बदलता आला नाही.
१२) काही लोक बालीबद्दल काय म्हणतात?
उत्तर: काही लोक म्हणतात की डचांनी बालीला ‘म्युझियम पीस’ बनवले— म्हणजे ते आपली ओळख जपून जणू जतन केले गेले.
१३) बालीमध्ये सर्वत्र कोणती झाडे दिसत होती?
उत्तर: बालीमध्ये माड आणि पोफळींच्या राया लांब पसरलेल्या दिसत होत्या.
१४) झाडांकडे पाहताना लेखकाला काय जाणवले?
उत्तर: लेखकाला वाटले की तो झाडांकडे पाहत नसून झाडेच त्यांच्या ताफ्याकडे कुतूहलाने पाहत आहेत.
१५) रोपे लेखकाला कोणासारखी दिसली?
उत्तर: ती रोपे लेखकाला शिशुवर्गातील मुलांसारखी दिसली—भीती आणि उत्सुकता दोन्ही असलेली.
१६) फुले लेखकाकडे कशी पाहत होती असे वर्णन आहे?
उत्तर: फुले लेखकाकडे कुतूहलाने, गमतीने व थोड्या भीतीने पाहत आहेत असे वाटत होते.
१७) लेखक म्हणतो की फुलांनी आगेमागे काय केले असेल?
उत्तर: लेखक कल्पना करतो की त्या फुलांनी कदाचित एकमेकांकडे पाहून मिस्कीलपणाने डोळा मिचकावला असेल.
१८) पहाटे फुलबाग कशी होती?
उत्तर: ती फुलबाग पहाटे अत्यंत टवटवीत, ताजी आणि जिवंत भासणारी होती.
१९) वेलींना काय झाले होते?
उत्तर: वेलींचे जणू अंगधुणे झाले होते—दवबिंदूंनी नटलेले सुंदर रूप।
२०) कोणता समुदाय अजून झोपेत होता?
उत्तर: वृद्ध वृक्षांचा समुदाय अजून अर्धवट जागा, डुलक्यांमध्ये होता.
२१) बाग लेखकाला कोणत्या गोष्टीसारखी वाटली?
उत्तर: ती बाग लेखकाला अनेक पिढ्या नांदणाऱ्या एकत्र कुटुंबासारखी वाटली.
२२) त्या बागेत कोणती उणीव भासत होती?
उत्तर: उणीव होती ती पहाटे मंगलपाठ करणाऱ्या पक्ष्यांची— नैसर्गिक संगीताची।
२३) बालीमध्ये लेखकाला काय शोधूनही सापडले नाही?
उत्तर: लेखकाला तिथे पक्षी फारसे सापडले नाहीत.
२४) लेखक पक्ष्यांच्या जागी काय करत होता?
उत्तर: लेखक स्वतःच गाणे गाऊन त्या शांततेला भरून काढत होता.
२५) लेखकाच्या मते त्याच्या गाण्याने काय झाले असेल?
उत्तर: विनोदाने लेखक म्हणतो की त्या स्वरांनी काही जण कदाचित भयभीत झाले असतील.
२६) लेखक बालीच्या पहाटेची प्रशंसा कशी करतो?
उत्तर: तो म्हणतो की ती पहाट सुरुवातीच्या नाट्यमय दृश्यासारखी होती—अत्यंत रमणीय.
२७) सुंदर प्रदेश आणि अश्राप माणसे बघून लेखकाला काय वाटले?
उत्तर: लेखकाला शंका वाटते की पुन्हा कधी असा प्रदेश आणि अशी माणसे पाहायला मिळतील का?
२८) फुले व रोपे लेखकांकडे कशी पाहतात असे वर्णन आहे?
उत्तर: फुले व रोपे कुतूहलाने, नवीन पाहुण्यांकडे पाहणाऱ्या मुलांसारखी लेखकाकडे पाहतात.
२९) वृद्ध वृक्षांचे वर्णन कसे आहे?
उत्तर: ते वृक्ष आळस देत, झोपेतल्या अवस्थेत दिसत होते—जणू त्यांनी अजून पूर्ण जागे होणे बाकी होते.
३०) बालीच्या शांततेत कोणाचा अभाव जाणवला?
उत्तर: त्या सुंदर बेटावर पक्ष्यांच्या नैसर्गिक सुरेल संगीताचा अभाव लेखकाला जाणवला.
Answer by Dimpee Bora
