Chapter-20                            विचारधन

 

1. देशाला सर्वांत जास्त कोणाची गरज आहे असे लेखक सांगतात?

उत्तर: ऐक्य आणि देशभक्तीची शिकवण देणाऱ्या कार्यकर्त्यांची.


2. देशप्रेम कोणत्या पातळीपर्यंत पोहोचायला हवे?

उत्तर: इतके की कोणताही त्याग करावा लागला तरी तो आनंददायी वाटावा.


3. आज कोणाची अधिक आवश्यकता आहे?

उत्तर: त्यागाची.


 4. ‘बोलणे नको, काम हवे!’ यात काय संदेश आहे?

उत्तर: कृती हेच महत्त्वाचे.


5. आपण सारे कोण आहोत असे म्हटले आहे?

उत्तर: आपण सारे भाऊ भाऊ आणि हिंदी आहोत.


6. धर्म आणि पंथात गुंतल्याने काय होते?

उत्तर: ऐक्य नष्ट होते.


 7. समाजाच्या सर्वांगीण उन्नतीसाठी काय आवश्यक आहे?

उत्तर: राष्ट्रीय चारित्र्य.


8. आज कोणत्या गोष्टी कमी होत आहेत?

उत्तर: नैतिक सामर्थ्य.


9. संकुचित भावना आणि क्षुद्र विचार कशाप्रमाणे आहेत?

उत्तर: मगरमिठीप्रमाणे (जखडून टाकणारे).


10. राज्याचा भाग्योदय कसा होणार?

उत्तर: संकुचित भावना सोडल्याशिवाय होणार नाही.


11. आपल्या कामात कोणते गुण हवेत?

उत्तर: शिस्त, स्वार्थत्याग आणि कुशलता.


12. राष्ट्राची उभारणी सोपी आहे का?

उत्तर: नाही, ती अत्यंत कठीण आहे.


13. राष्ट्रउभारणीसाठी काय द्यावे लागते?

उत्तर: संपूर्ण आयुष्य.


14. ‘आपण खत होऊया’ याचा अर्थ काय?

उत्तर: आपण त्याग करून पुढील पिढीला यश द्यावे.


15. ‘भावी पिढी पीक घेईल’ याचा अर्थ काय?

उत्तर: आपला त्याग पुढील पिढीला फळेल.


16. लेखक ऐक्यातील कार्यकर्त्यांची गरज का अधोरेखित करतो?

उत्तर: कारण ऐक्याशिवाय राष्ट्राची प्रगती अशक्य आहे.


17. देशभक्ती पराकोटीला पोहोचली तर काय घडते?

उत्तर: त्याग सुखासारखा वाटू लागतो.


18. फक्त बोलण्यापेक्षा कृती महत्त्वाची का?

उत्तर: कृतीच परिवर्तन घडवते.


19. धर्म-पंथांत गुंतल्याने समाजाची उन्नती कशी थांबते?

उत्तर: समाज विभागला जातो व एकता कमी होते.


20. राष्ट्रीय चारित्र्य म्हणजे काय?

उत्तर: प्रामाणिकपणा, देशनिष्ठा, नैतिकता आणि जबाबदारी.


21. नैतिक सामर्थ्य कमी झाल्याने काय परिणाम होतात?

उत्तर: भ्रष्टाचार, स्वार्थ आणि अन्याय वाढतो.


22. संकुचित विचार ‘मगरमिठी’ का म्हटले आहे?

उत्तर: कारण ते माणसाला घट्ट पकडून प्रगती रोखतात.


23. स्वार्थत्याग राष्ट्रासाठी का आवश्यक आहे?

उत्तर: कारण समाजहिताला प्राधान्य दिले पाहिजे.


24. ‘खत होऊया’—हे वाक्य कोणता धडा शिकवते?

उत्तर: त्याग आणि भावी पिढीसाठी काम करणे.


 25. राष्ट्रउभारणीसाठी कुशलता का महत्त्वाची आहे?

उत्तर: कारण कुशलतेने केलेले काम टिकते आणि कार्यक्षम असते.

 

26. ‘आज त्यागाची अधिक गरज आहे’ — असे का म्हटले आहे?

उत्तर: कारण राष्ट्रनिर्मितीसाठी वैयक्तिक स्वार्थ बाजूला ठेवून देशहिताला प्राधान्य देणे आवश्यक आहे.


 27. संकुचित भावना समाजाला कशा प्रकारे बाधा आणतात?

उत्तर: या भावना व्यक्तींमध्ये तट, मतभेद आणि वैमनस्य निर्माण करून समाजाची प्रगती अडवतात.


28. ‘बोलणे नको, काम हवे’ — या विधानातून कोणता मूल्यधडा मिळतो?

उत्तर: वचनापेक्षा कृतीचे महत्त्व अधिक आहे हा व्यवहार्य आणि जीवनमूल्यांचा धडा मिळतो.


29.  राष्ट्रीय चारित्र्य असणे का महत्त्वाचे आहे?

 उत्तर: कारण राष्ट्राच्या प्रगतीची पाया रचण्यासाठी प्रामाणिक, जबाबदार आणि देशनिष्ठ नागरिक आवश्यक असतात.


30. राष्ट्रनिर्मितीला आयुष्य द्यावे लागते—याचा नेमका अर्थ काय?

उत्तर: राष्ट्र उभे करणे हे क्षणात किंवा वर्षांत घडणारे नाही, सतत परिश्रम, समर्पण आणि सातत्यपूर्ण कार्य करावे लागते.

 Answer by Dimpee Bora