নিৰ্মাণ উদ্যোগ | অধ্যায় ৮ | Chapter 7 | Class 12 Geography Solution Assamese | HS 2nd Year Geography Notes |
নিৰ্মাণ উদ্যোগ
অধ্যায় ৮
________________________
অনুশীলনী
1. নিম্নলিখিত বিকল্পবোৰৰ পৰা শুদ্ধ উত্তৰটো বিচাৰি লোৱা।
(i) কোনটো কাৰকে উদ্য়োগৰ স্থান নিৰ্ণয় কৰে?
(a) বজাৰ (c) জনসংখ্য়াৰ ঘনত্ব
(b) মূলধন (d) শক্তি
উত্তৰঃ (c) জনসংখ্যাৰ ঘনত্ব।
(ii) ভাৰতত স্থাপিত হোৱা আটাইতকৈ পুৰণি লো আৰু তীখা কোম্পানীটোঃ
(a) ভাৰতীয় লো আৰু তীখা কোম্পানী।
(b) টাটা লো আৰু তীখা কাৰখানা।
(c) বিশ্বেশ্বৰায় লো আৰু তীখা কাৰখানা।
(d) মহীশূৰ লো আৰু তীখা কাৰখানা।
উত্তৰঃ (b) টাটা লো আৰু তীখা কাৰখানা।
(iii) মুম্বাইত প্ৰথম, আধুনিক কপাহী কাপোৰৰ কলঘৰ প্ৰতিষ্ঠিত হোৱাৰ কাৰণ হ'লঃ
(a) মুম্বাই এটা বন্দৰ।
(b) কপাহ উৎপাদন হোৱা অঞ্চলৰ ওচৰত অৱস্থিত।
(c) মুম্বাই বিত্ত কেন্দ্ৰ আছিল।
(d) উপৰোক্ত আটাইকেইটা কাৰণ।
উত্তৰঃ (d) উপৰোক্ত আটাইকেইটা কাৰণ।
(iv) হুগলি উদ্যোগ অঞ্চলৰ প্ৰাণকেন্দ্ৰটো হ'ল
(a) কলকাতা-হাওৰা (b) কলকাতা-মেদিনীপুৰ
(c) কলকাতা-ৰিছৰা (d) কলকাতা-কননগৰ
উত্তৰঃ (a) কলকাতা-হাওৰা।
(v) নিম্নলিখিত ঠাইৰ মাজৰ কোনখন দ্বিতীয় প্ৰধান চেনি উৎপাদক ৰাজ্য?
(a) মহাৰাষ্ট্ৰ (b) পাঞ্জাব
(c) উত্তৰপ্ৰদেশ (d) তামিলনাডু
উত্তৰঃ (c) উত্তৰপ্ৰদেশ ।
2. ৩০টামান শব্দৰে নিম্নলিখিত প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ লিখা।
(i) কোনো এখন দেশৰ বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত লো আৰু তীখা উদ্যোগক মৌলিক বুলি কিয় ভবা হয়?
উত্তৰঃ যিবোৰ দেশৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশৰ বাবে লো আৰু ইস্পাত মৌলিক কিয়নো সেইবোৰ হৈছে ঔদ্যোগিক আৰু বাণিজ্যিক দুয়োধৰণৰ আন সকলো সামগ্ৰী উৎপাদনৰ বাবে মৌলিক কেঁচা মাল। আন সকলো উদ্য়োগ এই উদ্যোগৰ পৰা নিৰ্মিত সামগ্ৰীৰ ওপৰত আধাৰিত। যেতিয়ালৈকে লো আৰু তীখা উৎপাদন নহয় , আনকি সকলো নিৰ্মাণৰ বাবে মৌলিক নখ এটাও নিৰ্মাণ কৰিব নোৱাৰি।
(ii) কপাহী বয়ন শিল্পৰ দুটা খণ্ডৰ নাম কি কি লিখা। এই খণ্ড দুটাৰ পাৰ্থক্যবোৰ কি কি?
উত্তৰঃ ভাৰতৰ কপাহী বয়ন উদ্যোগক বিস্তৰভাৱে দুটা খণ্ডত বিভক্ত কৰিব পৰা যায়, যেনে সংঘবদ্ধ হৈ থকা খণ্ড আৰু বিকেন্দ্ৰীভূত কেন্দ্ৰ। বিকেন্দ্ৰীভূত খণ্ডত হস্ততাঁত আৰু শক্তি চালিত তাঁতত উৎপাদন হোৱা কাপোৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ থাকে।
(iii) চেনি উদ্যোগক কিয় ঋতুভিত্তিক উদ্য়োগ বুলি কোৱা হয়?
উত্তৰঃ চেনি উদ্যোগ সম্পূৰ্ণ কেঁচামাল হিচাপে কুঁহিয়াৰ ওপৰত আধাৰিত। কুঁহিয়াৰ হৈছে বছৰি চপোৱা এক ঋতুগত শস্য। যিহেতু কুঁহিয়াৰ হৈছে এক পচনশীল শস্য আৰু ইয়াৰ চুক্ৰ'জৰ পৰিমাণ পৰিমাণ কেৱল ২৪ ঘণ্টাৰ ভিতৰত হ্ৰাস হ'বলৈ আৰম্ভ কৰে, সেয়েহে বছৰটোৰ শেষৰ ফালে চেনি উৎপাদনৰ বাবে কুঁহিয়াৰ সংৰক্ষণ কৰিব নোৱাৰি। ফলস্বৰূপে চেনি উৎপাদন কেৱল কুঁহিয়াৰৰ শস্য চপোৱাৰ সময়ত সীমাৱদ্ধ।
(iv) পেট্ৰ'ৰাসায়নিক উদ্যোগৰ বাবে কি কেঁচা সামগ্ৰীক মৌলিক বুলি ভবা হয়? এই উদ্য়োগৰ উৎপাদিত সামগ্ৰী কিছুমানৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ অশোধিত পেট্ৰ'লিয়াম হৈছে পেট্ৰ'লিয়াম উদ্যোগৰ বাবে কেঁচামাল। ইয়াক বিভিন্ন সামগ্ৰী উৎপাদন কৰাৰ বাবে পৰিশোধিত কৰা হয়, যাক সামূহিকভাৱে পেট্ৰকেমিকেল উদ্যোগ বুলি কোৱা হয়। উদ্যোগৰ এই গোটটো চাৰিটা উপ-গোটত বিভক্তঃ
(১) পলিমাৰ, (২) সংশ্লেষিত আঁহ, (৩) ইলাষ্টোমাৰ, আৰু (৪) চাৰ্ফেক্টেন্ট মধ্যৱৰ্তী।
(v) ভাৰতবৰ্ষত, তথ্যপ্ৰযুক্তি (IT) বিপ্লৱৰ দ্বাৰা কি মুখ্য প্ৰভাৱ পৰিছে?
উত্তৰঃ তথ্য প্ৰযুক্তিৰ অগ্ৰগতিয়ে দেশৰ অৰ্থনীতিত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে। তথ্যপ্ৰযুক্তি IT (আইটি) বিপ্লৱে অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ নতুন সম্ভাৱনা মুকলি কৰে। তথ্য প্ৰযুক্তি আৰু তথ্য প্ৰযুক্তি সক্ষম ব্যৱসায় প্ৰক্ৰিয়া আউটচৰ্চিং ITES-BPO (আইটিইএছ-বিপিঅ') সেৱাসমূহ এক শক্তিশালী বিকাশৰ পথত অব্যাহত আছে। ভাৰতীয় ছফ্টৱেৰ উদ্যোগ অৰ্থনীতিৰ দ্ৰুততম বিকাশশীল সম্পদ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। ছফ্টৱেৰ উদ্যোগটোৱে ইলেক্ট্ৰনিক হাৰ্ডৱেৰ উৎপাদনক অতিক্ৰম কৰিছে। ভাৰত চৰকাৰে দেশত কেইবাটাও ছফ্টৱেৰ পাৰ্ক সৃষ্টি কৰিছে। লগতে ইয়াত বহুসংখ্যক মহিলা নিয়োজিত আছে।
3. ১৫০টামান শব্দৰে নিম্নলিখিত প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া।
(i) স্বদেশী আন্দোলনে কেনেদৰে কপাহী বয়ন উদ্য়োগক মুখ্য প্ৰেৰণা যোগালে লিখা?
উত্তৰঃ স্বদেশী আন্দোলন আছিল আন্দোলন, যাক গান্ধীজীয়ে উৎপাদনত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা প্ৰাপ্ত কৰাৰ দিশত এক পদক্ষেপ হিচাপে আৰম্ভ কৰিছিল। ব্ৰিটিছ সামগ্ৰী বৰ্জন কৰা হৈছিল আৰু ভাৰতীয় নিৰ্মিত সামগ্ৰীৰ প্ৰচাৰ কৰা হৈছিল। ভাৰতত ব্ৰিটিছে থলুৱা উদ্যোগ ধ্বংস কৰি তেওঁলোকৰ শিপা গভীৰ কৰিছিল। স্বদেশীয়ে চৰকাৰৰ এই নীতিৰ ওপৰত আঘাত কৰিছিল। মানুহে বৃহৎ পৰিমাণে বিদেশী নিৰ্মিত সামগ্ৰী ধ্বংস কৰিছিল। তেওঁলোকে নিজৰ কাপোৰৰ বাবে ঘূৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। মূলধন সংগ্ৰহ কৰা হৈছিল আৰু স্বদেশী আন্দোলনৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰাৰ প্ৰেৰণাৰ অধীনত সমগ্ৰ দেশতে নতুন মিল স্থাপন কৰা হৈছিল এতিয়াও কাম কৰি থকা নতুন মিলবোৰ সমগ্ৰ দেশতে গঢ়লৈ উঠিছে। খাদী কাপোৰ আৰু খাদী উদ্যোগ পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছিল, জীৱিকা হেৰুৱাৰ পৰম্পৰাগত শিল্পীসকলক ব্ৰিটিছ নেতৃত্বাধীন অৰ্থনীতিৰ বিৰুদ্ধে আন্দোলন হিচাপে স্বদেশী অৰ্থনীতিৰ অধীনত পুনৰ শোষণ কৰা হৈছিল। কেৱল বৃহৎ পৰিমাণৰ উদ্যোগে স্থাপন কৰা হোৱা নাছিল, লগতে ক্ষুদ্ৰ আৰু কুটীৰ উদ্যোগো পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছিল । যিহেতু ঢৌ জাতীয়তাবাদৰ অধীনত মানুহে খাদী- ভাৰতীয় হস্ততাঁত গ্ৰহণ কৰি আছিল, ভাৰতীয় কপাহৰ চাহিদা বৃদ্ধি পাইছিল, সেয়েহে ভাৰতৰ সমগ্ৰ থলুৱা কপাহ উদ্যোগ পুনৰুজ্জীৱিত হৈছিল। ই নিযুক্তিৰ সংযোগ সৃষ্টি কৰাত সহায় কৰিছিল যাৰ ফলত ৰাষ্ট্ৰীয় উপাৰ্জনৰ সামগ্ৰিক বিকাশ হৈছিল।
(ii) সংস্কাৰমুক্তায়ন, নিজস্বত্বায়ন আৰু বিশ্বায়ন বুলিলে কি বুজা? ভাৰতত উদ্য়োগ বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত এইবিলাকে কেনেদৰে সহযোগিতা ৰাখিছে বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ ১৯৯১ চনত নতুন ঔদ্যোগিক নীতি ঘোষিত হয়। এই নীতিৰ মুখ্য লক্ষ্যবোৰ আছিল- ইতিমধ্যে আহৰণ কৰা লাভাংশক বৰ্ধিত কৰা, বিকৃতি নতুবা দুৰ্বলতাৰে বগাই থকাক শুদ্ধ পথলৈ অনা, উৎপাদনক ধাৰণাক্ষম কৰি বৃদ্ধি পথলৈ প্ৰতিপালন কৰা, লাভজনক নিযুক্তি দিব পৰা আৰু আন্তৰ্জাতিক প্ৰতিযোগিতাত যোগদান দিব পৰা।
এই নীতি অন্তৰ্গত হৈ থকা প্ৰাথমিক কাৰ্যক্ৰমবোৰ এনেধৰণৰ- ১। ঔদ্যোগিক অনুজ্ঞাপত্ৰৰ উচ্ছেদ কৰা, ২। বিদেশৰ প্ৰযুক্তিক মুকলিলৈ আহবান কৰা, ৩। বিদেশৰ বিনিয়োগ নীতিত চকু দিয়া, ৪। মূলধন বজাৰলৈ প্ৰৱেশ কৰা, ৫। মুকলি বাণিজ্য, ৬। দশা হিচাপে থকা উদ্যোগৰ কাৰ্যক্ৰমণিকা উচ্ছেদ কৰা, ৭। উদ্যোগিক অৱস্থানৰ কাৰ্যক্ৰমণিকা সংস্কাৰমুক্ত কৰা। উদ্যোগিক নীতি তিনিটা ধাৰলৈ বিস্তিত হৈ আছেঃ সংস্কাৰমুক্তায়ন, নিজাস্বায়ন আৰু বিশ্বায়ন।
মাত্ৰ কৌশল, নিৰাপত্তা অথবা পৰিবেশ সম্পৰ্কৰ সৈতে জড়িত থকা ছটা উদ্যোগৰ বাহিৰে আনবোৰৰ বাবে উদ্যোগিক অনুজ্ঞাপত্ৰ দিয়া, পদ্ধতিৰ ৰদ কৰা হৈছে। একে সময়তে আকৌ ১৯৫৬ চনৰে পৰা সংৰক্ষিত কৰি ৰখা ৰাজহুৱা খণ্ডৰ উদ্যোগৰ সংখ্যা, ১৭ৰ পৰা হ্ৰাস কৰি ৪ লৈ অনা হ'ল। পাৰমাণৱিক শক্তিৰ সৈতে জড়িত হৈ থকা উদ্যোগবোৰ, পাৰমাণৱিক শক্তি বিভাগৰ অনুসূচিত থকা বিশেষ দ্ৰব্যৰ লগতে ৰে'লৱে বিভাগ আদি ৰাজহুৱা খণ্ডৰ তলত থাকিল। চৰকাৰে আনকি বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান, জনসাধাৰণ আৰু কৰ্মীসকলক ৰাজহুৱা খণ্ডৰ উদ্যোগবোৰৰ একো একোটা অংশৰ অংশীদাৰ পাতিবলৈ প্ৰস্তাৱ দিয়াৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। উদ্যোগ স্থাপনৰ বাবে আৰম্ভণিতে থাকিবলগীয়া সম্পত্তিৰ সীমা, ধনিষ্ঠমান কৰা হ'লত অনুজ্ঞাপত্ৰ নথকা উদ্যোগ খণ্ডবোৰত ধন বিনিয়োগ কৰোতে আগতীয়া অনুমোদনৰ প্ৰয়োজন নোহোৱা হ'ল। উদ্যোক্তাসকলে কেৱল এখন ফৰমেটৰ দৰ্খাস্ত দিলে এটা উদ্যোগৰ স্থাপন কৰা সুবিধাখিনি পায়।
উদ্যোগৰ নতুন নীতি অনুযায়ী উচ্চস্তৰৰ এক অৰ্থনৈতিক উন্নতিৰ হকে, দেশীয় মূলধন বিনিয়োগৰ পৰিপূৰক হিচাপে, বিদেশী মূলধন বিনিয়োগ প্ৰত্যক্ষভাৱে থকাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। FDIৰ দ্বাৰা স্বদেশীয় উদ্যোগ, উপকৃত হোৱাৰ লগতে উপভোক্তাসকলক ঊৰ্ধ্বগতিৰে আগবঢ়া প্ৰযুক্তিৰ যোগান দিব পাৰিছে, গোলকীয় পৰিচালনা কৌশল আৰু অনুশীলন কৰাৰ পথ দেখুৱাব পাৰিছে আৰু প্ৰাকৃতিক আৰু মানৱ সম্পদৰ ন্যূনতম ব্য়ৱহাৰ কেনেদৰে কৰিব পৰা যায়, সেই কথাটোত সকীয়নি দিছে। এই ভাবধাৰা সন্মুখত লৈ বিদেশী বিনিয়োগক সংস্কাৰমুক্ত কৰা হ'ল আৰু চৰকাৰে বিদেশৰ প্ৰত্যক্ষ বিনিয়োগ স্বয়ংক্ৰিয় ৰাস্তা মুকলি কৰাৰ উদগনি দিছে। চৰকাৰে আনকি, উদ্য়োগৰ স্থান নীতিৰ পৰিবৰ্তনৰ বাবে ঘোষণা কৰিছে। পৰিবেশ ৰক্ষাৰ খাতিৰত, উদ্যোগবোৰক, বৃহৎ মহানগৰৰ আশে-পাশে থকাটোত নিৰুৎসাহিত কৰা হৈছে।
Post ID : DABP002689
