చాప్టర్ 6
మానవ వనరులు
1. మానవ వనరులు అంటే ఏమిటి?
సమాధానం: మానవ వనరులు అనగా ప్రజలు కలిగిన నైపుణ్యాలు, విద్య, ఆరోగ్యం, శక్తి, సృజనాత్మకత, అనుభవం వంటి సామర్థ్యాలు, ఇవి దేశ అభివృద్ధికి ఉపయోగపడతాయి.
2. భారత ప్రభుత్వం మానవ వనరుల అభివృద్ధి కోసం ఏ మంత్రిత్వ శాఖను ఏర్పాటు చేసింది?
సమాధానం: 1985 లో “మానవ వనరుల అభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ”ను ఏర్పాటు చేసింది.
3. మానవ వనరుల అభివృద్ధి ముఖ్య ఉద్దేశ్యం ఏమిటి?
సమాధానం: ప్రజల నైపుణ్యాలను, సామర్థ్యాలను పెంపొందించడం, ఉద్యోగ అవకాశాలను పెంచడం, దేశ అభివృద్ధికి ప్రజలను సక్రియంగా చేర్చడం.
4. మానవ వనరులను ఎందుకు “అంతిమ వనరు” అని పిలుస్తారు?
సమాధానం: ప్రజలే ఇతర వనరులను ఉపయోగించి, ఆవిష్కరించి, అభివృద్ధి చేయగలిగే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్నందున.
5. మానవ వనరుల లక్షణాలు ఏవి?
సమాధానం: వయసు, లింగం, విద్యా స్థాయి, ఆరోగ్యం, వృత్తి, ఆదాయం, సామాజిక నైపుణ్యాలు.
6. ప్రజల శక్తిని దేశ అభివృద్ధికి ఉపయోగించడానికి ఏమి అవసరం?
సమాధానం: విద్య, నైపుణ్యాలు, అవకాశాలు, ప్రేరణ.
7. కౌశల్ వికాస్ యోజన (PKVY) ప్రధాన లక్ష్యం ఏమిటి?
సమాధానం: యువతకు నాణ్యమైన శిక్షణ అందించడం, ఉపాధి నైపుణ్యాలను పెంపొందించడం.
8. PKVY ఎప్పుడు ప్రారంభించబడింది?
సమాధానం: 2015లో ప్రారంభించబడింది.
9. మానవ వనరులు అంతర్జాతీయంగా సమానంగా విస్తరించాయా?
సమాధానం: కాదు; లింగం, వయసు, విద్యా స్థాయి, సామర్థ్యం పరిమాణంలో వ్యత్యాసాలు ఉన్నాయి.
10. ప్రజల ఆరోగ్యం, విద్యాభ్యాసం ఎందుకు ముఖ్యమని భావిస్తారు?
సమాధానం: ఆరోగ్యవంతులు, విద్యావంతులు, ప్రేరణ కలిగిన ప్రజలు మాత్రమే వనరులను సమర్థవంతంగా ఉపయోగించగలరు.
11. మానవ వనరులను దేశ అభివృద్ధికి ఎలా ఉపయోగిస్తారు?
సమాధానం: ప్రజలు పనిచేయడం, కొత్త ఆవిష్కరణలు చేయడం, వ్యాపారాలను, పరిశ్రమలను అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా.
12. మానవ వనరులను పరిమాణం, నాణ్యత ఆధారంగా ఎలా మాపుకుంటారు?
సమాధానం: జనాభా సంఖ్య, విద్యా స్థాయి, నైపుణ్యాలు, ఆరోగ్యం, వృత్తిపరమైన అనుభవం ద్వారా.
13. మానవ వనరుల అభివృద్ధిలో ప్రభుత్వం యొక్క పాత్ర?
సమాధానం: విద్య, శిక్షణ, వైద్య, ఉపాధి అవకాశాలను అందించడం.
14. ప్రపంచ జనాభాలో యువత శక్తి ప్రాధాన్యత ఏమిటి?
సమాధానం: యువత శ్రామిక శక్తిగా, ఆవిష్కరణలో, దేశ భవిష్యత్తులో కీలక పాత్ర.
15. మానవ వనరులు మరియు ఇతర వనరుల తేడా ఏమిటి?
సమాధానం: మానవ వనరులు అనేది జీవవంతమైనవారు, సృజనాత్మకంగా ఉపయోగపడతారు; ఇతర వనరులు స్థిరమైనవి.
భాగం 2: జనాభా మరియు జనసాంద్రత (16–35)
16. జనాభా అంటే ఏమిటి?
సమాధానం: ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతంలో నివసించే ప్రజల మొత్తం సంఖ్య.
17. భారతదేశ సగటు జనసాంద్రత ఎంత?
సమాధానం: చదరపు కిలోమీటర్‌కు 382 మంది.
18. ప్రపంచ సగటు జనసాంద్రత ఎంత?
సమాధానం: చదరపు కిలోమీటర్‌కు 51 మంది.
19. జనసాంద్రత అంటే ఏమిటి?
సమాధానం: భూఉపరితలానికి ఒకైకూనిట్ విస్తీర్ణంలో నివసించే ప్రజల సంఖ్య.
20. అధిక జనసాంద్రత కలిగిన ప్రాంతాలు ఏవి?
సమాధానం: దక్షిణ, ఆగ్నేయాసియా, యూరప్, ఉత్తర అమెరికా.
21. తక్కువ జనసాంద్రత కలిగిన ప్రాంతాలు ఏవి?
సమాధానం: ఎత్తైన పర్వతాలు, ఎడారులు, భూభాగ మధ్యరేఖా అడవులు, అత్యంత చలికాల, ఎటువంటి నీటి లభ్యత లేని ప్రాంతాలు.
22. ప్రజలు ఎక్కువగా నివసించే ప్రధాన కారణాలు?
సమాధానం: మైదానాలు, మంచి నేల, నీటి లభ్యత, పారిశ్రామిక కేంద్రాలు, సామాజిక-సాంస్కృతిక ప్రాధాన్యత.
23. భౌగోళిక అంశాలు జనాభా విస్తరణకు ఎలా ప్రభావితం చేస్తాయి?
సమాధానం: మైదానాలు, నదీ మైదానాలు, తేమ, తక్కువ శీతల/ఉష్ణోగ్రతలలో ఎక్కువ జనాభా, పర్వత/ఎడారి ప్రాంతాలలో తక్కువ.
24. శీతోష్ణస్థితి ప్రభావం ఏమిటి?
సమాధానం: అత్యంత చలి లేదా వేడిని ప్రజలు నివసించడానికి ఇష్టపడరు.
25. నేల, నీరు ప్రభావం?
సమాధానం: సారవంతమైన నేల, మంచినీరు ఉన్న ప్రాంతాల్లో జనాభా ఎక్కువ.
26. ఖనిజాలు ప్రభావం?
సమాధానం: ఖనిజనిక్షేపాలు ఉన్న ప్రాంతాల్లో వనరులను ఉపయోగించి ఎక్కువ మంది స్థిరపడ్డారు.
27. సామాజిక, సాంస్కృతిక, ఆర్థిక ప్రభావాలు?
సమాధానం: మెరుగైన వసతి, విద్య, ఆరోగ్యం, ఉపాధి అవకాశాలు ఎక్కువ జనాభా ఆకర్షణ చేస్తాయి.
28. ప్రపంచ జనాభా ఎప్పటి నుండి వేగంగా పెరుగుతోంది?
సమాధానం: 1800 తర్వాత, 1959లో 3 బిలియన్లకు, 1999లో 6 బిలియన్లకు చేరింది.
29. జనాభా విస్ఫోటనం అంటే ఏమిటి?
సమాధానం: చిన్న సమయంలో ప్రపంచ జనాభా రెండింతలు పెరగడం.
30. 1804లో ప్రపంచ జనాభా ఎంత?
సమాధానం: 1 బిలియన్ (100 కోట్లు).
31. 1959లో ప్రపంచ జనాభా ఎంత?
సమాధానం: 3 బిలియన్ (300 కోట్లు).
32. 1999లో ప్రపంచ జనాభా ఎంత?
సమాధానం: 6 బిలియన్ (600 కోట్లు).
33. జనాభా పెరుగుదలలో ప్రధాన కారణం ఏమిటి?
సమాధానం: జనన రేటు మరణ రేటును మించి ఉండటం, మెరుగైన ఆహారం, వైద్య సదుపాయాలు.
34. జనన రేటు అంటే ఏమిటి?
సమాధానం: ప్రతి 1,000 మందికి సంవత్సరానికి జన్మించిన సజీవుల సంఖ్య.
35. మరణ రేటు అంటే ఏమిటి?
సమాధానం: ప్రతి 1,000 మందికి సంవత్సరంలో మరణించిన వారి సంఖ్య.
Answer by Mrinmoee
