చాప్టర్ 7
చిన్న ప్రశ్నలు
1.బ్రిటీష్ పాలన ఎవరిపై ప్రభావం చూపింది?
సమాధానం: రాజులు, నవాబులు, రైతులు, గిరిజనులు, విద్యార్థులు.
2.బ్రిటీష్ వారు ఏ అంశాలపై నియంత్రణ సాధించారు?
సమాధానం: భూభాగాలు, ఆదాయాలు, సంస్కృతి.
3.బహుభాషావేత్త అంటే ఎవరు?
సమాధానం: అనేక భాషలు నేర్చుకున్నవాడు.
4.1783లో కలకత్తాకు వచ్చినవాడు ఎవరు?
సమాధానం: విలియం జోన్స్.
5.విలియం జోన్స్ ఏ కోర్టులో జడ్జి అయ్యాడు?
సమాధానం: సుప్రీంకోర్టులో.
6.ఆయన ఏ ఏ భాషల్లో ప్రావీణ్యం సంపాదించాడు?
సమాధానం: గ్రీకు, లాటిన్, ఫ్రెంచ్, ఇంగ్లీషు, పర్షియన్, అరబిక్, సంస్కృతం.
7.1781లో కలకత్తాలో ఏ విద్యాసంస్థ ప్రారంభమైంది?
సమాధానం:మదర్సా.
8.1791లో బెనారస్‌లో ఏ కళాశాల స్థాపించబడింది?
సమాధానం: హిందూ కళాశాల.
9.మదర్సా ఉద్దేశ్యం ఏమిటి?
సమాధానం: అరబిక్, పర్షియన్, ఇస్లామిక్ చట్టాలను బోధించడం.
10.హిందూ కళాశాల ఉద్దేశ్యం ఏమిటి?
సమాధానం: సంస్కృత గ్రంథాలను బోధించడం.
మధ్యస్థ ప్రశ్నలు
1.ప్రాచ్య వాద సంప్రదాయం అంటే ఏమిటి?
సమాధానం: భారతీయ విద్య, భాషలు, సంస్కృతిని గౌరవించి, ప్రోత్సహించే ఆలోచన.
2.బ్రిటీష్ వారు భారతీయులకు విదేశీ విషయాలను ఎందుకు బోధించలేదు?
సమాధానం: అవి అంగీకరించరని, తిరస్కరిస్తారని భావించారు.
3.ప్రాచ్యవాదులు ఏ విషయానికి మద్దతు ఇచ్చారు?
సమాధానం: భారతీయ భాషలు, గ్రంథాల అధ్యయనానికి.
4.ఆంగ్లవాదులు ఏ విషయానికి మద్దతు ఇచ్చారు?
సమాధానం: ఇంగ్లీషు భాష, పాశ్చాత్య విద్యకు.
5.బ్రిటీష్ వారు విద్య ద్వారా ఏమి సాధించాలని అనుకున్నారు?
సమాధానం: స్థానికులను నాగరికులుగా చేసి, తమ పాలనకు అనుకూలంగా మార్చడం.
6.విలియం జోన్స్ భారతీయ సంస్కృతిని ఎలా గౌరవించాడు?
సమాధానం: పండితులతో చర్చించి, సంస్కృత సాహిత్యాన్ని అభ్యసించాడు.
7.రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ విద్యపై ఏ అభిప్రాయం చెప్పారు?
సమాధానం: సహజ వాతావరణంలో విద్య అవసరం.
8.మహాత్మా గాంధీ ఆంగ్ల విద్యను ఎందుకు విమర్శించాడు?
సమాధానం: అది భారతీయ సంస్కృతిని నాశనం చేస్తుందని భావించాడు.
9.థామస్ మెకాలే విద్యపై ఏ అభిప్రాయం పెట్టాడు?
సమాధానం: ఆంగ్ల విద్య ద్వారానే భారతీయులు అభివృద్ధి చెందుతారని అన్నాడు.
10."స్థానికులను నాగరికులుగా చేయడం" అనే ఆలోచన వెనుక ఉద్దేశ్యం ఏమిటి?
సమాధానం: బ్రిటీష్ వలస పాలన బలపడటమే.
దీర్ఘ ప్రశ్నలు
1.బ్రిటీష్ వారు విద్య ద్వారా భారతీయ సమాజాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేశారు?
సమాధానం: వారి విద్య విధానం భారతీయులను పాశ్చాత్య నాగరికత వైపు మలిచింది. స్థానిక భాషలను తగ్గించి ఇంగ్లీషును ప్రోత్సహించారు.
2.విలియం జోన్స్ చేసిన కృషిని వివరించండి.
సమాధానం: ఆయన అనేక భాషల్లో నిపుణుడు. భారతీయ సంస్కృతం, కవిత్వం అధ్యయనం చేశాడు. ఆయన కృషి వల్ల భారతీయ విద్య విలువ యూరప్‌లో కూడా వెలిగింది.
3.ప్రాచ్య వాదులు, ఆంగ్ల వాదుల మధ్య తేడాలను వివరించండి.
సమాధానం: ప్రాచ్యవాదులు భారతీయ భాషలను ప్రోత్సహించారు. ఆంగ్లవాదులు పాశ్చాత్య విద్యకు మద్దతిచ్చారు.
4.1781 మదర్సా, 1791 హిందూ కళాశాలలు ఏ విధంగా ఉపయోగపడ్డాయి?
సమాధానం: ఇవి భారతీయ మతగ్రంథాలు, భాషలు బోధించి స్థానికులను గెలుచుకోవడానికి ఉపయోగపడ్డాయి.
5.థామస్ మెకాలే ఆంగ్ల విద్యపై అభిప్రాయం ఏమిటి?
సమాధానం: భారతీయులను నాగరికులుగా చేయడానికి ఇంగ్లీషే సరైన మార్గమని అన్నాడు.
✦ దీర్ఘ సమాధాన ప్రశ్నలు – 40 ✦
1. బ్రిటీష్ పాలన భారతీయ సమాజంలోని వర్గాలపై ఎలా ప్రభావం చూపింది?
సమాధానం: బ్రిటీష్ పాలన రాజులు, నవాబులు, రైతులు, గిరిజనులు, విద్యార్థులు అన్నీ వర్గాలపై ప్రభావం చూపింది. భూభాగాలను జయించడం మాత్రమే కాకుండా ఆదాయాలపై కూడా నియంత్రణ సాధించారు. వారు సంస్కృతి పరంగా స్థానికులను నాగరికులుగా చేయాలని, వారి ఆచారాలను, విలువలను మార్చాలని ప్రయత్నించారు.
2. బ్రిటీష్ వారి దృష్టిలో విద్య ఎందుకు ముఖ్యమైంది?
సమాధానం: బ్రిటీష్ వారి దృష్టిలో విద్య భారతీయులను నాగరికులుగా చేయడానికి ఒక సాధనం. వారు విద్య ద్వారా భారతీయులను తమ పాలనకు అనుకూలంగా మార్చాలని ప్రయత్నించారు. విద్య ద్వారా కొత్త ఆలోచనలతో స్థానికులను మార్చి, పాశ్చాత్య నాగరికతను నేర్పించాలనుకున్నారు.
3. బహుభాషావేత్త విలియం జోన్స్ భారతీయ విద్యపై చూపిన ప్రభావాన్ని వివరించండి.
సమాధానం: విలియం జోన్స్ 1783లో కలకత్తాకు వచ్చి సుప్రీంకోర్టులో జడ్జిగా పనిచేశాడు. ఆయన గ్రీకు, లాటిన్, ఫ్రెంచ్, ఇంగ్లీష్, పర్షియన్, అరబిక్ భాషల్లో ప్రావీణ్యం సంపాదించాడు. కలకత్తాలో సంస్కృత పండితులతో సంభాషిస్తూ భారతీయ వ్యాకరణం, కవిత్వం నేర్చుకున్నాడు. భారతీయ సంస్కృతిని గౌరవించి, ప్రాచీన గ్రంథాల విలువను యూరోప్కు పరిచయం చేశాడు.
4. బ్రిటీష్ వారు "ప్రాచ్య వాద సంప్రదాయం"లో ఎందుకు విశ్వసించారు?
సమాధానం: ప్రాచ్యవాద సంప్రదాయం ప్రకారం భారతీయుల గుండెల్లో చోటు సంపాదించాలంటే, వారికి పరిచయమైన భాషలు, సాహిత్యం, మత గ్రంథాలను బోధించాలి అని భావించారు. అందుకే వారు సంస్కృతం, పర్షియన్, అరబిక్ వంటి భాషలను ప్రోత్సహించారు. ఈ విధంగా వారు స్థానికుల మద్దతు పొందవచ్చని నమ్మారు.
5. 1781లో కలకత్తాలో మదర్సా స్థాపన ఎందుకు జరిగింది?
సమాధానం: అరబిక్, పర్షియన్ భాషలు, ఇస్లామిక్ చట్టాల అధ్యయనాన్ని ప్రోత్సహించడానికి 1781లో కలకత్తాలో మదర్సా స్థాపించారు. దీనిద్వారా ముస్లిం విద్యార్థులు తమ సాంప్రదాయ విద్య కొనసాగించడంతో పాటు బ్రిటీష్ పాలనలో న్యాయపరమైన సేవలు అందించగలిగారు.
6. 1791లో బెనారస్‌లో హిందూ కళాశాల స్థాపన వెనుక ఉద్దేశ్యం ఏమిటి?
సమాధానం: సంస్కృత గ్రంథాలను అధ్యయనం చేయించడమే ఉద్దేశ్యం. హిందువులు గౌరవించే వేదాలు, శాస్త్రాలు, కవిత్వం బోధించడం ద్వారా వారు బ్రిటీష్ పాలనను అంగీకరిస్తారని అధికారులు భావించారు. ఇది భారతీయుల మనసులు గెలుచుకోవడానికి ఒక వ్యూహంగా ఉపయోగపడింది.
7. బ్రిటీష్ వారు భారతీయులకు విదేశీ విషయాలను బోధించరాదని ఎందుకు భావించారు?
సమాధానం: భారతీయులు పరిచయం లేని విషయాలను బోధిస్తే వారు వ్యతిరేకత చూపుతారని, కానీ తమకు పరిచయమైన మతగ్రంథాలు, భాషలు బోధిస్తే సులభంగా అంగీకరిస్తారని బ్రిటీష్ అధికారులు నమ్మారు. స్థానికులను గెలుచుకోవడమే వారి ప్రధాన ఉద్దేశ్యం.
8. ప్రాచ్యవాదులు, ఆంగ్లవాదుల మధ్య తేడాలను వివరించండి.
సమాధానం:
-
ప్రాచ్యవాదులు: భారతీయ భాషలు, సంస్కృతం, పర్షియన్, అరబిక్ వంటి సాంప్రదాయ విద్యను ప్రోత్సహించారు.
-
ఆంగ్లవాదులు: పాశ్చాత్య విద్య, ముఖ్యంగా ఇంగ్లీషు భాషను ప్రవేశపెట్టాలని పట్టుబట్టారు.
ఈ తేడా వల్లే విద్యపై ఆలోచనలు వేర్వేరుగా అభివృద్ధి చెందాయి.
9. థామస్ మెకాలే ఆంగ్ల విద్యను ఎందుకు ప్రోత్సహించాడు?
సమాధానం: మెకాలే అభిప్రాయం ప్రకారం భారతీయులు పాశ్చాత్య విద్య ద్వారానే అభివృద్ధి చెందగలరు. ఇంగ్లీషు ద్వారా శాస్త్రం, సాంకేతిక విజ్ఞానం నేర్చుకొని, యూరోప్ సంస్కృతిని అనుసరించవచ్చని నమ్మాడు. ఆయన "ఇంగ్లీషు ద్వారా భారతీయులను నాగరికులుగా మార్చవచ్చు" అని భావించాడు.
10. మహాత్మా గాంధీ ఇంగ్లీషు విద్యను ఎందుకు విమర్శించాడు?
సమాధానం: గాంధీజీ అభిప్రాయం ప్రకారం ఆంగ్ల విద్య భారతీయులను తమ మూలాల నుండి దూరం చేస్తుంది. ఇది భారతీయ భాషలు, సంస్కృతిని అణగదొక్కి, పాశ్చాత్య ఆలోచనలను బలవంతంగా రుద్దుతుంది. ఆయన స్వదేశీ ఆధారంగా, చేతిపని, సహజ వాతావరణంలో విద్య అందుకోవాలని సూచించాడు.
11. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ విద్యాసిద్ధాంతాన్ని వివరించండి.
సమాధానం: ఠాగూర్ అభిప్రాయం ప్రకారం విద్య సహజ వాతావరణంలో, గురువుల సన్నిధిలో జరగాలి. పాఠశాలలు బంధనాల్లా కాకుండా, స్వేచ్ఛ, సృజనాత్మకతకు వేదికలుగా ఉండాలి. ఆయన శాంతినికేతన్ స్థాపన ద్వారా ఈ సిద్ధాంతాన్ని ఆచరణలో చూపించారు.
12. గాంధీ-మెకాలే మధ్య విద్యపై ఊహాత్మక సంభాషణను వివరించండి.
సమాధానం: నేను ఆ సంభాషణకు సాక్షినని ఊహించుకుంటే –
-
మెకాలే: "భారతీయులు పాశ్చాత్య విద్య ద్వారానే నాగరికులు అవుతారు."
-
గాంధీ: "కాదు, ఆంగ్ల విద్య మన మూలాల్ని మరచిపోతోంది. స్వదేశీ విద్యతోనే నిజమైన అభివృద్ధి సాధ్యం."
ఈ సంభాషణలో ఇద్దరి మధ్య విభిన్న దృక్పథాలు స్పష్టమవుతాయి.
